اک دن دا سفر تے شانگلہ

لکھت:اشراف شریف

لہور توں سویرے چھ وجے نکلے۔ میرے گھر توں شوکت خانم ہسپتال تن منٹ دی ڈرائیو تے اے۔ شوکت خانم توں عبدالستار ایدھی روڈ تن منٹ وچ ای موٹروے تے لے جاندی اے۔ فارچونر دا اے سی‘ آرام دہ سیٹاں تے موٹروے‘ پنڈی بھٹیاں جا کے ناشتہ کیتا۔ پراٹھا دے ناں تے چوپڑی روٹی‘ آملیٹ تے دال ماش‘ موٹروے تے سفر دوران جناں ہو سکے سادہ کھانا کھائو‘ اک تے ریٹ بہت زیادہ ہوندے نیں‘ دوجا پتہ نہیں کیہ کجھ کھلا دتا جاندا اے۔ تقریباً دس وجے اسیں اسلام آباد نوں پار کرکے مردان بونیر انٹرچینج توں تھلے اتر چکے سی۔ سجے پاسے موڑ کٹیا‘ سڑک زیرتعمیر سی‘ کوئی دو کلومیٹر بعد فیر سجے پاسے مڑے۔ ایہ روڈ ضلع بونیر دی تحصیل رستم ول جاندا اے۔ رستم بڑا پررونق علاقہ اے سانوں ایہدی مین سڑک توں اگے جانا سی۔ سڑک دے دوہاں پاسے دکاناں نیں۔ ٹریفک اہلکار موجود پر فیر وی گڈیاں رک رک کے چلدیاں سن۔ کوئی 20 منٹ لگے‘ فیر جی پی ایس سسٹم نے اچانک اک چھوٹی جہی گلی وچ مڑن نوں کہیا جو ساڈے سجے ہتھ سی۔ محسوس ہویا کہ گوگل سانوں بھول بھلیاں وچ پا رہیا اے۔ اوہدی منن توں علاوہ کوئی چارا وی نہیں سی۔ تقریباً پونا گھنٹہ ایسے سڑک تے رہے جو سانوں چار چار پنج پنج گھراں تے مشتمل پنڈاں دے ساہمنیوں گزاردی رہی۔ فصلاں آل دوالے سن‘ سکولاں توں آئوندے بچے بچیاں‘ پیدل جاندیاں عورتاں‘ کجھ روایتی برقعے وچ‘ زیادہ تر نے صرف چادر لے رکھی سی۔ پنجاب دے پنڈاں ورگا سماجی ماحول نظر آیا۔ بھکھ چمک چکی سی پر اسیں تھوڑا اگے جا کے کھانے دا سوچ کے شہر چوں نکل آئے۔ ہن رستم دی حدود ختم ہو رہی سی۔ اچانک اسیں پتھراں دی وادی وچ آ گئے۔ سڑک چڑھائی تے آ گئی۔ اک دو موڑ کٹدیاں ای سارا لینڈ سکیپ بدل گیا۔ وڈے وڈے پتھر سجے پاسے پہاڑاں دے کنڈھیاں تے جمے کھلوتے سن۔ اکثر دا حجم دس فٹ سی۔ کھبے پاسے ڈھلوان سی‘ اُتوں پتھر لڑھک کے سڑک تے ڈگدا اے تے فیر ایتھوں ڈھلوان وچ نال ای تھم جاندا اے۔ ایہ سوچ کے خوف آن لگ پیا کہ ساڈے سامنے انج ہویا تے کیہ بنے گا۔ ڈھلوان دے تھلے کھیت سن جتھے لوکاں نے مکئی لا رکھی سی۔
پہاڑ سبزے توں خالی سن‘ سنتھا دیاں جھاڑیاں توں علاوہ کوئی چیز نظر نہیں سی آ رہی۔ بھکھ نوں ٹالن لئی تھوڑے جہے بادام تے کوک دا سہارا لیا۔ تقریباً اک گھنٹے دا سفر کیتا ہووے گا کہ پہاڑاں تے رُکھاں دا سلسلہ شروع ہو گیا۔ رُکھ کسے علاقے دا جغرافیہ‘ آب و ہوا‘ سطح سمندر توں بلندی وغیرہ پرکھن دا ذریعہ ہوندے نیں۔ میں آصف تو ںپچھیا باہر دا درجہ حرارت کیہ اے‘ گڈی دا میٹر 32 دس رہیا سی۔ رستم وچ 34 سی‘ ہن پہاڑاں تے سبزے دی رونق آ چکی سی۔ ہر گھنٹے بعد اجہی سڑک تے راہ اختیار کرنا پیندا جو پہلے توں وی خراب ہوندا۔ آل دوالے آبادی بڑی گھٹ اے۔ کوئی کار والا آ جاوے یاں گڈی نیڑے ہو جاوے تے بڑی مشکل ہو سکدی اے۔ خیر اللہ اللہ کرکے ضلع شانگلہ دی تحصیل مارتونگ اپڑے۔ ڈیڑھ گھنٹہ رکن دے بعد اسیں پنج وجے لہور لئی روانہ ہو گئے۔ ایس واری اسیں بہتر والا راہ پچھیا۔ ڈیرہ اسماعیل خان توں دو لوک مارتونگ آئے سن اوہناں نے موٹروے تک اپڑان دا کہیا۔ اک صاحب نے سوات جانا سی اسیں اوہناں نوں بٹھا لیا۔ انج وی سانوں سوات تک راہ دا پتہ نہیں سی۔ گوگل پتہ نہیں کتھے لے جاندا۔ فیر انھیرا ہون توں پہلاں پہاڑی علاقے توں نکلنا سی۔ سوات والے صاحب ساڈی رہنمائی کر رہے سن۔ شانگلہ توں پورن‘ خاص خیلی‘ مینگورہ تے فیر سوات شہر توں ہوندے ہوئے اسیں موٹروے تک اپڑے تے رات دے یاراں وج چکے سن۔ سوات وچ بہت سارے پررونق ہوٹل نظر آئے شہر دے اہم چوک تے فلائی اوور بنایا جا رہیا اے جہدے نال موٹروے تے سفر کرن والے آسانی نال شہر وچ داخل ہو سکن گے۔ سارے راہ ایس نیت نال کھانا نہ کھادا کہ چھیتی موٹروے تک اپڑ جائیے۔ شانگلہ وچ جتھے بہت چڑھائی اچانک شروع ہوئی سی تے بادل سڑک نال آ ملے سن اوتھے اک ڈھابے توں چاہ پیتی۔ میرے بچپن دے دوست آصف د اخیال اے کہ ایہ اوہدی زندگی دی بہترین چائے سی۔ چائے واقعی لاجواب سی۔ واپسی دا راہ سنگھے رُکھاں‘ بادلاں تے شام دی آمیزش نال خوابناک جیہا سی۔ درجہ حرارت وی 22 دے نیڑے جا اپڑیا۔ ایہ راہ رستم والے راہ توں کوئی اک سو کلو میٹر لماں سی پر سڑکاں دی حات آبادی لینڈ سکیپ وغیرہ چنگے نیں۔
سڑک دے نال چلن والا چشمہ اک تھاں وڈا جیہا نالہ بن جاندا اے۔ فیر ایس نالے وچوں چھوٹا نالہ وکھرا ہو جاندا اے۔ پٹرول معمول دے مُل توں اک ڈیڑھ روپیہ زیادہ وچ ملدا اے۔ اسلام آباد انٹرچینج پار کیتا تے بھکھ ناقابل برداشت ہو چکی سی۔ تنور دی گرم روٹی دی مہک تصور وچ حواس تے طاری ہو رہی سی۔ اک تھاں آئی‘ ویکھیا سارے فاسٹ فوڈ ریسٹورنٹس‘ آئس کریم تے کافی شاپس نیں۔ بڑی مایوسی ہوئی‘ آخر برگر فرائز تے فرائیڈ چکن تے ای اکتفا کیتا۔ کھانا معدے وچ اتریا تے اک آسودگی سارے بدن وچ پھیل گئی۔ اک گھنٹہ چلے ہوواں گے کہ مینوں لگا اسیں دوویں نیند وچ آں۔ گڈی چلانی اوکھی ہو رہی سی کدی لگدا اسیں موٹروے نہیں پہاڑی سڑک تے آں‘ کدی لگدا کوئی گڈی سامنے آ گئی‘ بریک لگدی تے سڑک خالی نظر آئوندی۔ ٹرکاں دے آرام والے حصے تے گاڑی کھڑی کیتی۔ اسیں پندراں منٹ سوئے‘ منہ تے پانی دے چھٹے مارے‘ چائے پیتی تے فیر روانہ ہو گئے۔ سرگودھا انٹرچینج دے نیڑے اک واری فیر نیند دا غلبہ ہویا۔ دوبارہ گڈی کھڑی کیتی۔ ادھا گھنٹہ نیند لئی تے عازم لہور ہوئے۔ میں چھ وجے سویرے گھر اپڑیا۔ 24گھنٹے وچ اسیں ڈیڑھ ہزار کلومیٹر دا سفر کر آئے سی۔ ایہدے وچ دس گھنٹے دشوار گزار پہاڑی سڑکاں دا سفر سی۔ میں دفتر اپڑنا سی۔ تن گھنٹے سون دے بعد جاگ گیا۔ اسیں سچیا کہ دوبارہ ایہناں علاقیاں وچ جانا ہویا تے رات اسلام آباد رہ کے نکلاں گے تاں جے اگلے دن واپسی ہو سکے نہیں تے رات شانگلہ‘ مینگورہ یاں سوات دے کسے پرسکون ہوٹل وچ گزاریئے۔٭٭