ٹریفک قنون اُتے عمل ضروری اے

غلام شبیر عاصم

پاکستان دے قنون مطابق قومی شناختی کارڈ حاصل کرن لئی کسے وی فرد دا بالغ ہونا شرط اے۔قومی شناختی کارڈ بنن توں مگروں دوسرے سب لائسنس جاری ہوسکدے نیں۔کسے وی لائسنس لئی قومی شناختی کارڈ دا ہونا ضروری اے۔پر بدقسمتی نال ساڈے ملک معاشرے وچ اکثر ایسراں ہندا اے کہ قومی شناختی کارڈ توں بغیر ای بہت سارے کم کڈھ کڈھا لینے آں۔ہور تے ہور اکثر ویکھن وچ آوندا اے کہ ایسے بال جنہاں دی شناختی کارڈ والی عمر وی پوری ہون اچ 10,5 سال باقی ہندے نیں۔تے اوہ بغیر ڈرائیونگ لائسنس بنواون دے رکشہ یا موٹر سائیکل چلائی پھردے نیں۔رکشہ اتے تے 6 توں 8 سواریاں بہا کے رکشہ پِنج رہئے ہندے نیں۔ایس خوف توں بے خوف ہوکے کہ اوہ کسے ویلے وی سڑک اتے موت دی پِنجنی وچ پِنجے جاسکدے نیں۔جے ایہ بال موٹر سائیکل وی چلاندے نیں تے اوس تے وی اپنے جِڈے بال نال بٹھا کے فِلمی ہیروواں دی نقل اتارن وچ کمی نہیں چھڈدے۔حالانکہ فلمی سِیناں وچ تے سارا کمپیوٹر تے کیمرے دا کمال ہندا اے۔پر ایہ سچ مچ سمجھ کے اپنے ہوش تے ہواس تے سوار کر لیندے نیں۔آوندے جاندے کٹاں ماردے تے سو سو ٹسن کردے نیں۔
جیہڑے چھوٹے بال رکشہ چلا رہے ہندے نیں میں احتجاجا تے غصے پاروں اوہناں نال کدی وی نہیں بیٹھا بھاویں مینوں دیر ہوجاوے۔ایہ تے گل ہورہی سی بالاں دی۔ رکشیاں والے سیانے تے لائسنس رکھن والے ڈرائیور وی گھٹ نہیں گزاردے۔اوہ وی کناں وچ لپیاں لاکے میوزک اچی واج اچ لاکے بڑی گندی طرحاں رکشہ چلا رہے ہندے نیں۔حالانکہ اوہناں نوں پِچھوں تے آسے پاسیوں آوندی کوئی شے وی نظر نہیں آوندی۔رکشے اتے بیٹھا ہویا کوئی شریف آدمی اوہناں نوں میوزک بند کرن دا کہوے تے اگوں اکھاں کڈھدے تے کوڑا بولدے نیں۔ٹریفک دے بنائے گئے قنون دا رتی بھر وی خیال نہیں کردے۔جے ایہناں نوں آکھئے کہ رکشہ ہولی یا احتیاط نال چلاو تے اگوں آکھدے نیں تسی اترو تے کھوتی ریڑھی تے آجاو۔تسی دسو کہ سواریاں وچ بندہ پھس کے بیٹھا ہووے،میوزک وی کن پاڑدا ہووے،رکشہ چل وی موت دے کھوہ وچ رہیا ہووے بندے تے کِیہ بِیت دی ہووے گی۔موٹروے ٹریفک پلس دی تحقیق موجب گھٹو گھٹ 30 ہزار ورھے وار موتاں روڈ حادثے نال ہندیاں نیں۔تے پھٹڑ جیہڑے ہندے نیں اوہ وکھرے۔دل گھٹیا جاندا اے جدوں ٹرکاں بساں دے وڈے وڈے ٹائراں ہیٹھاں مِدھے گئے ایہناں پھلاں ورگے نِکے نِکے بالاں نوں لہو لہان ویکھی دا اے۔
گویڑ لایا جائے تے اِنج حادثے ہون نال انسانی جاناں دا وی نقصان ہندا اے۔ تے کروڑاں روپے دا سرکاری تے غیر سرکاری نقصان وی ہندا اے۔اِنج دے حادثے ویکھ کے کچھ لوک ایہ سوچدے نیں کہ ایسے حادثے روکن بارے قنون ہونا چاہیدا اے۔اوہناں نوں کِیہ پتہ کہ قنون تے ہمیش توں موجود اے۔بس ایس تے عمل نہیں ہورہیا ۔قنون دا احترام تے اوس تے عمل کرنا عوام دا قومی فرض اے۔پر اسیں ایس فرض دے خلاف چل کے سوائے اپنے آپ نوں جاہل ثابت کرن دے ہور کچھ نہیں کردے۔شہراں دی حد تک تے ٹریفک پولیس دا وی فرض اے کہ ایسے کیساں نوں ویکھن لئی اکھاں کھول کے رکھے تے ایس قنون نوں لاگو کرن لئی ذمہ داری پوری کرے۔پِنڈاں تھانواں وچ نہ تے ٹریفک دے اشارے تے نہ ای تھاں تھاں کھلوتے ٹریفک پلس دے ملازم ہندے نیں۔اپنی سمجھ توں آپ ای کم لینا ہندا اے۔ایتھے ماپیاں دا کردار بوہت ضروری اے۔کسے وی بنے ہوے قنون دا کوئی فیدا نہیں جدوں تیک اوس تے عمل نہ کیتا کروایا جاوے۔ ٹریفک دے قنون اتے عمل کرنا بہت ضروری اے۔جے عمل نہ کیتا گیا تے اجہئے غیر قنونی عملاں دا نتیجہ بوہت بھیڑا سامنے آوے گا بلکہ سامنے آرہیا اے۔ٹریفک دے بنائے گئے قنون دا جو حشر لوک کردے نیں اوس تے وی حیرانگی ہندی تے دکھ آوندا اے۔حالانکہ ہر قنون عوام دے فیدے لئی بنایا جاندا اے۔پر اسیں اکثر ایس توں نقصان ای پلے پانے آں۔ایس دے نال نال ایس کم دی وی لوڑ اے کہ محکمہ ٹریفک پلیس ٹریفک قنون بارے سوچے تے ویلے دی لوڑ مطابق ایس وچ تبدیلی وی کرے۔جد تک بنائے گئے قنون دا فیدا حاصل نہ کیتا گیا اوہدے بناون دا فیدا کوئی نہیں۔
ٹریفک دے جرمانے جرم مطابق نہیں،مجرم دی مالی حیثیت مطابق ہونے چاہیدے نیں۔جے کوئی 3 کروڑ دی مہنگی گڈی والا ٹریفک قنون دے خلاف چلدا اے تے 200,300 دا جرمانہ اوہدے برابر کچھ وی نہیں۔اوہ تے نِت غلطیاں کرے گا۔ایسے لوکاں نوں عام جہی غلطی پاروں وی گھٹو گھٹ 10,15 ہزار روپے جرمانہ ہونا چاہیدا اے تاں جے اوہنوں بھورا اثر تے ہووے۔جیہڑے نکے بال ٹریفک قنون دے خلاف ڈرائیونگ کردے نیں اوہناں دی گڈی حوالہ پلیس تے والدین دے خلاف کیس ہونا چاہیدا اے۔ٹریفک قنون دے فیدیلین لئی محکمہ ٹریفک پلیس تے عوام نوں رل مِل کے اپنا اپنا کردار ادا کرنا ہووے گا۔اکلے عوام وی ناکام تے صرف ٹریفک پلیس وی کجھ نہیں کرسکدی۔ٹریفک قنون تے عمل بوہت ضروری اے۔ملک دے ورھے وار کروڑاں روپے ایس قنون لئی محکمہ ٹریفک پلیس اتے خرچ ہندے نیں۔سرکار نیں اچیچا ایس کم لئی اک محکمہ بنا دتا ہویا اے پر اسیں سوچدے سمجھدے ای نہیں۔٭٭