ادبی بیٹھکاں آباد کرو
فنون لطیفہ تخلیقی اظہار دے ذریعے صرف لطف، فرحت تے انبساط دا ای ذریعہ نہیں بلکہ
ایہہ انسانی شخصیت تے سماج وچ بوہت ساری مثبت تبدیلیاں دا پیش خیمہ وی بن سکدا اے
عتیق انور راجا
سیکرٹری اطلاعات و ثقافت پنجاب راجہ جہانگیر انور ولوں کجھ دن پہلے پنجاب دے سارے آرٹس کونسلاں وچ ادبی بیٹھکاں قائم کرن دا حکم جاری کیتا گیا اے تے خبراں دے مطابق ایس ویلے بوہت سارے شہراں وچ ادبی بیٹھکا نوں فعال کرن دا سلسلہ شروع کر دتا گیا اے۔ سچ کہواں تے شاعراں، ادیباں، فنکاراں تے لوک گلوکاراں نوں خزاں دے دناں وچ ایس خبر نوں پڑھ کے بہار دی نوید سنائی دتی اے۔ سیکرٹری اطلاعات و ثقافت راجہ جہانگیر انور ولوں کجھ مہینے پہلے ایہہ خوشخبری سنن نوں ملی سی کہ محکمہ ثقافت پہلی وار صوبے دے فنکاراں دی تفصیلات جمع کر کے فنکاراں دے ڈیٹا بیس نال اک ڈیجیٹل ڈائجسٹ تیار کرے گا جس دا اصل مقصد صوبے وچ پرفارمنگ آرٹس نوں فروغ دینا اے۔ آرٹ دی فلاسفی دا مطالعہ کیتا جائے تے مختلف مفکراں نے اپنے اپنے انداز وچ ایس دی تعریف کیتی اے پر حتمی طور تے اک تعریف جس اُتے تقریباً سب متفق نیں اوہ ایہہ وے کہ آرٹ انسانی جذبات نوں دوجیاں تیکر اپڑان دا اک رستہ اے۔ فنون لطیفہ توں مراد جذبات دا اظہار اے تے دل نوں چھو لین والی کسے تخلیق دا جنم لینا اے۔ ایسے لئی اج مصوری، مجمسہ سازی، تصویر کشی، تعمیرات، شاعری، موسیقی، تھیٹر، رقص تے فلم جہے شعبیاں نوں فنون لطیفہ وچ شمار کیتا جاندا اے۔ کہندے نیں اپنے خیال نوں ہنر مندی نال پیش کرن دا ناں آرٹ اے تے ایہہ آرٹ جنہوں سمجھ آ جائے جس اُتے منکشف ہو جائے ایس دی دنیا بدل دیندا اے۔ عام طور تے فنون لطیفہ دی چار قسماں بیان کیتیاں جاندیاں نیں۔ اول زبان و ادب یعنی شاعری، ناول، افسانہ ، کالم وغیرہ دوجی قسم وچ تھیٹر، رقص، موسیقی، ڈرامہ، فلم وغیرہ نوں شامل کیتا جاندا اے۔ تیجی قسم وچ سنگ تراشی، مجسمہ سازی وغیرہ شامل نیں تے چوتھی قسم وچ آرائشی فنون مثلاََ ٹیکسٹائل (کپڑے دے ڈیزائن)، دستکاری دے نمونے، عمارتی فنون، خطاطی وغیرہ دا ناں آندا اے۔ الغرض فنون لطیفہ توں مراد اوہ خوبصورت تے بامعنی تخلیقات نیں جو انسان اپنے ہنر، فن تے تخیل نوں استعمال کردے ہوئے تخلیق کردا اے۔ درحقیقت فنون لطیفہ صرف اظہار ذات دا ناں نہیں بلکہ ایس توں ودھ کے فنی، جمالیاتی تے تہذیبی ارتقا دا اہم ذریعہ نیں۔ جذبات، احساسات، آدرش، خواب ، تمناواں، تجزیہ، تزکیہ، مکالمہ، حسن، سکھ دکھ، تعلق، عزم، مزاحمت ، کرب، حوصلہ، جدوجہد، تخلیقیت، تنوع ، ترسیل، ابلاغ ایہہ سب فنون لطیفہ دی مختلف جہتاں نیں۔
صاحبو! ایہہ ٹھیک اے کہ سائنسی ترقی دے بعد انسان دی زندگی وچ سکون آیا اے پر سائنسی ایجادات نے انسان نوں ایس سکون توں دور کر دتا اے جیہڑا اج توں تن چار عشرے پہلے تیکر لوکاں نوں میسر سی۔ سب توں وڈی بے سکونی ایہہ وے کہ اج ہر کوئی ہر ویلے مصروف ہو گیا اے۔ جنہوں کوئی کم نہیں ہوندا اوہ وی سماجی رابطیاں اُتے دنیا نال تعلق جوڑے بیٹھا ہوندا اے۔ اپنے اردگرد توں دور ہو کے انسان نے اپنا ذہنی سکون تباہ برباد کر لیا اے انج جے ساڈی سرکار پورے صوبے وچ ادبی بیٹھکاں آباد کروان وچ معاون بن دی اے تے آن والے کجھ ای ورھیاں وچ ملک نوں نہ صرف چنگے استاد، شاعر، لوک گلوکار، فنکار تے کہانی گو ملن گے بلکہ ادبی بیٹھکاں دا حصہ بن کے نوجواناں نوں گل بات کرنا تے زندگیاں دیاں تلخیاں نوں مسکراندے ہوئے برداشت کرن دا سبق ملے گا اج ساڈے وچوں ہر کوئی پریشان اے۔ ہر کوئی حالات دا رونا روندے نظر آندا اے۔ انج جدوں زندگی دیاں تلخیاں ساڈے دل و دماغ نوں پریشان کر رہیاں نیں اسیں اپنے آپ نوں ہر ویلے تھکیا تھکیا محسوس کرنے آں تے سانوں چاہیدا اے کہ اپنے معمولات توں ویلا کڈ کے ایہناں ادبی بیٹھکاں وچ بیٹھن دی عادت اپنا لئے۔ ادبی بیٹھکاں وچ انسان کجھ ویلا انج جی لیندا اے جویں ایہنوں کوئی پریشانی ای نہ ہوئے۔ فیر اوہ ہفتیاں ایس بیٹھک وچ سنے جملیاں نوں دہراندا اے۔ اک پاسے سرکار ادبی بیٹھکا ں آباد کرن دی کوشش کر رہی اے تے دوجا سانوں عوام نوں اپنے گھراں دی بیٹھک وچ دوستاں دے نال بیٹھن دی عادت بنانی ہوئے گی۔ جتھے پرانے دوست ہون چاء دی اٹھدی بھاپ ہوئے، کئی وار سنے لطیفے ہون، سکول و کالج دے قصے ہون تے جوانی دیاں کہانیاں ہون یعنی گزرے ویلے دیاں کہانیاں چھیڑو، سکول و کالج دیاں شرارتاں نوں یاد کیتا جائے۔
دوستاں دے نال گپ شپ نوں بہترین تھراپی کہیا جاندا اے۔ جے اسیں ادبی بیٹھکا وچ تسلسل نال جان لگیے تے چنگے خیال، سریلے گیت، میٹھے لہجے، شفاف منظر تے خوشبو دار لوک ساڈی زندگی تے دل و دماغ نوں نکھاردے چلے جان گے۔ ساڈی روح معطر ہون لگے گی دل دا میل صاف ہوئے گا۔ تے اسیں بہترین انداز نال زندگی دا سفر جاری رکھ سکاں گے۔ اصل نقطہ ایہہ کہ جدوں تیکر اسیں فنون لطیفہ نوں فروغ نہیں دیندے ساڈی عوام دے اندر صبر، برداشت، تحمل تے رواداری جہے جذبات پروان نہیں چڑھن گے۔ اج دنیا بھر دے دانشور کہندے نیں کہ فنون لطیفہ نال سماجی رویاں وچ بہتری دا حصول ممکن اے۔ فنون لطیفہ تخلیقی اظہار دے ذریعے صرف لطف، فرحت تے انبساط دا ای ذریعہ نہیں بلکہ ایہہ انسانی شخصیت تے سماج وچ بوہت ساری مثبت تبدیلیاں دا پیش خیمہ وی بن سکدا اے۔
