شاکرشجاع آبادی… اصل کہانی

شکیل امجد صادق

1996ء دا ورھا سی جون دی شدت زدہ گرمی وچ ایشیا دی تریجی وڈی یونیورسٹی یعنی پنجاب یونیورسٹی نے بی اے/ بی ایس سی دا پہلا سالانہ امتحان منعقد کیتا۔ اسیں وی بی اے دا امتحان دے کے فارغ ہوئے تے پتہ لگا کہ ایس امتحان دا حتمی نتیجہ پنج مہینے بعد یعنی نومبر وچ آوے گا تے ایم اے یاں دوجے کسے کورسز وچ داخلہ اگلے ورھے یعنی 1997ء دے جولائی اگست وچ ہووے گا۔ گومگو دی ایس کیفیت وچ سارا دن ناصرکاظمی‘ پروین شاکر‘ سیف الدین سیف‘ ساحرلدھیانوی‘ اے ڈی نسیم‘ ڈاکٹر بشیر بدر‘ عبیداللہ علیم‘ فرحت عباس شاہ‘ محسن نقوی تے احمد فراز نوں پڑھدے رہندے۔ نثر وچ نسیم حجازی‘ پطرس بخاری تے صدیق سالک نوں پڑھن دی بھج نس وچ لگے رہندے۔ فرسٹریشن دے ایس دورے وچ جدوں ادب توں اکتاہٹ جہی محسوس ہوئی تے اسیں فرار دی راہ اختیار کیتی تے ہفتہ عشرہ لئی کراچی دے ہو گئے۔ کراچی اپڑ کے وی بے دلی نوں حتمی قرار نہ آیا۔ کجھ دن دی سیر دے بعد اک اتوار دی سویرے اک وڈے اخبار دا ’’سنڈے میگزین‘‘ ہتھ لگا۔ سانوں ناشتہ بھل گیا تے اخبار دے چسکے نے بھرپور لطف دتا۔ اجے ادھا میگزین ای پڑھیا سی کہ اگلے صفحے تے سرائیکی دے دو شعراں نے مینوں چونکا دتا جس دریا نوں میں اوکاڑہ چھڈ کے آیا سی اوہو دریا ہن سمندر دی صورت وچ میرے سامنے کھڑا سی۔ شعر کجھ ایس طرح سن:
کیں کوں مان وفاواں دا
کیں کوں ناز اداواں دا
اساں پیلے پاتر درختاں دے
ساکوں رہندا خوف ہواواں دا
شاکر شجاع آبادی دے ایہناں شعراں نے مینوں اداسی تے غم دی اک نویں تے غیرمحسوس شدت نال آشنائی بخشی۔ میں اک ای ساہ وچ شاکر دا سارا انٹرویو پڑھ دتا۔ اودوں توں لے کے ہن تک شاکر شجاع آبادی میرے دل وچ چھپا بیٹھا اے۔ سرائیکی دوہڑا ہووے‘ گیت ہووے‘ نظم ہووے یاں غزل ہووے شاکر شجاع آبادی نے سرائیکی ادب نوں عروج بخشیا۔ سرائیکی وسیب توں ہٹ کے وی پورے ملک دے ادیباں نے شاکر نال ڈھیر محبت وی کیتی تے اوہناں دے ادبی مقام نوں دست بستہ منیا۔ شاکر تے جدوں وی صحت تے فکر معاش دے حوالے نال اوکھا ویلا آیا تے حکومتی نمائندیاں تے وسیب دے لوکاں نے شاکر دی آواز تے لبیک کہیا پر شاکر دی اولاد نے شاکر نوں رسوا کرن تے اوہناں دی بیماری نوں کیش کرن وچ کوئی کسر نہیں چھڈی۔ کہانی کجھ ایس طرح اے پاکستانی حکومت نے اوہناں نوں دو واری پاکستانیاں دے سب توں وڈے ایوارڈ صدارتی ایوارڈ تے نقد 14لکھ روپیے نال نوازیا۔ مسلم لیگ (ن) دے دور وچ پنجاب دے وزیراعلیٰ شہبازشریف نے دس لکھ دی امداد دتی جہڑی اوہناں دے اکائونٹ وچ جمع کرائی گئی تاں جے ایس رقم دا منافع اوہناں نوں ساری عمر ملدا رہوے تے اوہ منافع مل رہیا اے۔ ایہدے نال حکومت پنجاب اوہناں نوں 20 ہزار ماہانہ وظیفہ دے رہی اے۔
اکادمی آف لیٹرز آف پاکستان ولوں اوہناں نوں 13 ہزار مہینہ ملدا اے۔ پاکستانیاں دے ہر سرکاری ہسپتال وچ اوہناں لئی مفت علاج دی سہولت موجود اے۔ شاکر صاحب جدوں چاہن علاج کرا سکدے نیں۔ ایس ویلے شاکر شجاع آبادی نوں دو این جی اوز ولوں پنجاہ ہزار روپیے ماہانہ وظیفہ وی مل رہیا اے۔ بے شک شاکر شجاع آبادی اک عظیم شاعر نیں پر بڑھاپے وچ اوہناں دی اولاد اوہناں دی تذلیل کر رہی اے۔ اوہناں دے دوویں جوان پتر جے موٹرسائیکل تے لمکان تے ویڈیو بنا کے وائرل کرن دی تھاں باپ دا خیال رکھدے تے ایہ بڑا خوبصورت عمل ہوندا۔ ایتھوں شک کہ شہبازشریف دے دور وچ اک پُتر نوں نائب قاصد دی سرکاری نوکری دتی گئی پر اوہنے ایہ آکھ کے انکار کر دتا کہ ایہ کوئی نوکری اے جد کہ صاحبزادے دی تعلیم صرف مڈل سی تے موصوف کُکڑاں دی لڑائی کراندا اے۔ کُکڑاں تے لکھاں روپیے جوأ لاندا اے تے باپ دی امداد تے ایہ سلوک کر رہیا اے۔ ایہ تے ایس توں پہلاں دی روداد اے پر ہن جدوں شاکر شجاع آبادی دی بیماری تے اوہناں دی حالت زار دی ویڈیو سوشل میڈیا تے وائرل ہوئی تے بہت سارے سیاستدان‘ وزیر اوہناں دی مدد نوں اگے آئے۔ سب توں پہلاں بلاول بھٹو نے اعلان کیتا کہ سندھ گورنمنٹ اوہناں دے علاج دا خرچہ بھرے گی تے یوسف رضا گیلانی راہیں اک ملین روپیے ہور امداد وی گھل دتی گئی۔ کجھ دن پہلاں پنج لکھ دی رقم جہانگیر ترین نے عیادت کرن ویلے دتے تے پنجاہ ہزار مہینہ وظیفہ وی مقرر کر دتا۔ ایہدے بعد تن لکھ وزیراعلیٰ پنجاب عثمان بزدار نے دتے نیں تے 36ہزار مہینہ وظیفہ وی مقرر کیتا اے۔
مقامی وڈیریاں‘ جاگیرداراں ولوں وی ہن تک لکھاں روپیے دی رقم وی شاکر شجاع آبادی دے نکھٹو تے نالائق پُتر امداد دے ناں تے وصول کر چکے نیں۔ ایہناں ساری مراعات دے باوجود اوہناں دی حالت لمے عرصے توں ٹھیک ہون دی تھاں وگڑدی ہوئی ویکھی جاندی اے۔ شاکر شجاع آبادی دے دوویں پتر جوأ‘ نشے وچ لگے ہوئے نیں۔ ایسے وجہ نال سرائیکی وسیب دے موجودہ دور دے سب توں عظیم شاعر شاکر شجاع آبادی اپنی حیاتی وچ ای مشکل ترین زندگی گزار کر رہے نیںجہدا دکھ اوہناں دے پُتراں نوں بالکل وی نہیں۔ ایہ دکھ سانوں ادیب برادری نوں ہوندا اے سگوں ساڈے لئی سوہان روح بنیا رہندا اے۔ اوہناں دے پُتر شاکر دی بیماری تے غربت دا بہانہ بنا کے نت نواں ڈھونگ رچا کے امداد وٹن دے چکر وچ رہندے نیں۔ ایہ اک قابل افسوس عمل اے تے شاکر شجاع آبادی دی ذات تے عزت نفس دے نال کھلواڑ اے۔ بقول جاوید رامش:
روز اک فال نکلتی ہے پس پردہ تخت
اور جنات بتاتے ہیں کہ کرنا کیا ہے