زندگی دی حقیقت

شکیل امجد صادق

حضرت سلیمان علیہ السلام دے دور وچ اک بندے نے اک خوبصورت پرندہ خریدیا اوہ جدوں چہچہاندا تے بڑی دل فریب تے خوش مزاج آواز نال اوہ بندہ بڑا مسرور ہوندا بھاویں اوس پرندے دی آواز بڑی سریلی تے پیاری سی اک دن اچانک اوس پنجرے دے کول اوہدے ورگا اک ہور پرندہ آیا تے اپنی زبان وچ کجھ گلاں کیتیاں تے ٹر گیا۔ پنجرے وچ موجود پرندہ بالکل چپ ہو گیا اوہ انج ہو گیا جیویں اوہ گونگا پرندہ اے۔ اوہدے مالک نے دو تن دن انتظار کیتا پر پرندہ بالکل چپ۔ اوہ بندہ حضرت سلیمان علیہ السلام دی بارگاہ وچ اوس پندے نوں پنجرے سنے لے گیا تے شکایت کیتی کہ ایہ بڑا مہنگا پرندہ خریدیا سی ایہدی آواز مینوں مسرور کردی سی پر ہن پتہ نہیں کیہ ہویا کہ بولدا ای نہیں۔ حضرت سلیمان علیہ السلام جہڑے جانور‘ چرند‘ پرند ساریاں دی بولی جان دے سن ہوراں اوس پرندے توں پچھیا کیہ وجہ اے کہ توں چپ ہو گیا ایں؟ اوہ پرندہ عرض گزارہویا اے اللہ دے برحق نبی! ایہ بندہ سمجھدا اے میں خوش ہو کے چہچہاندا واں پر حقیقت ایہہ وے کہ میں دوجے آزاد پرندیاں نوں ویکھ کے رونا واں کہ اے کاش میں وی آزاد ہوندا تے کناں چنگا ہوندا پر ایہ میری زبان نہیں سمجھدا تے ایہ خیال کردا اے جیویں میں خوشی نال گنگنا رہیا واں۔ فیر اک دن میرا اک ہم جنس میرے کول آیا تے کہیا کہ ایہ بندہ تیری زبان نہیں سمجھدا سگوں سمجھدا اے توں بڑی سریلی آواز دے نال خوشی خوشی چہہچہا رہیا ایں جے توں ایہدی قید توں آزاد ہونا چاہنا ایں تے رونا چھڈ دے‘ بولنا فریاد کرنا وی چھڈ دے کہ ایہدے تے تیرے الفاظ اثر ای نہیں کردے کیوں جے ایہ تیرے درد نوں سمجھ ای نہیں سکدا۔ بس فیر کیہ سی میں اودوں توں چپ ہو کے صبر کر رہیا واں۔
حضرت سلیمان علیہ السلام نے اوس بندے نوں کہیا کہ پنجرہ کھول دے تے ایہنوں آزاد کر دے کیوں جے ہن ایہ پنجرے وچ کدی نہیں بولے گا۔ اوس بندے نے کہیا جے ہن ایہ چپ ای رہیا تے ایہنوں بلاوجہ رکھ کے میں کیہ کراں گا ایس لئی اوہنے سلیمان علیہ السلام دے حکم دی اتباع کردے ہوئے پنجرہ کھول دتا۔ اوہ پرندہ فوراً اڑ کے رکھ دی ٹاہنی تے بیٹھا تے اوس بندے نوں ویکھ کے کجھ چہچہا کے اڈ گیا اوس بندے نے حضرت سلیمان علیہ السلام اگے عرض کیتی کہ ایہ کیہ کہہ کے گیا اے؟ آپ علیہ السلام نے فرمایا کہ اوہنے کہیا اے کہ جے توں وی اپنے غماں تے مشکلاں توں آزاد ہونا چاہنا ایں تے چپ ہو جا تے صبر کر‘ کسے اگے شکایت نہ کر تے تینوں وی اک دن سارے غماں توں نجات مل جاوے گی جو تو لوکاں نوں سنانا رہندا ایں پر اوہ بے احساس لوک تیری زبان جان دے ہوئے وی تیری گل نہیں سمجھ سکن گے۔
ایسے طرح زندگی کدی ٹیسٹ کرکٹ وانگوں سی۔ لمی اننگز سی‘ سب بلیک اینڈ وائٹ سی‘ ٹھہرائو سی‘ گریس سٹی‘ ہلکیاں پھلکیاں آوازاں سن‘ ویکھن لئی وی ویلا سی تے کھیڈن لئی وی ویلا سی۔ پیسہ اہم نہیں سی سگوں شوق اہم سی تھکاوٹ نہیں سی سگوں تازگی سی۔ کھیڈن والے لمے عرصے تک یاد رہندے سن۔ فیر ہولی ہولی زندگی تیز ہون لگی تے کھیڈ وچ وی تیزی آن لگ پئی۔ بلیک اینڈ وائٹ کلر ہو گیا۔ ہلکیاں پھلکیاں آوازاں دی تھاں شور شرابا آ گیا۔ زندگی ٹیسٹ توں ون ڈے وچ تبدیلی ہوئی تے فیصلیاں وچ جلدی آن لگ پئی۔ کھیڈ کے تھکاوٹ ہون لگ پئی تے آرام دا وقفہ مختصر ہوندا گیا تے فیر ز ندگی ٹی ٹونٹی وچ بدلی۔ رنگینی اسمان نوں چھوہن لگ پئی۔ چیخ و پکار کن پاڑن لگ پئی۔ فیصلے گھنٹیاں وچ ہون لگ پئے وقفہ ختم ہو گیا اک دے بعد اک اننگز کھیڈی جان لگ پئی۔ گریس ختم ہو گئی تے گلیمر آ گیا۔ کھیڈن والیاں دے ناں وی میچ دے نال ای وِسرن لگ پئے۔ تھکاوٹ عروج تے اپڑی تے اجہی اپڑی کہ کھیڈن والے کھیڈ توں تنگ آن لگ پئے تے ویکھن والے ویکھن توں اکتان لگ پئے۔
زندگی وچ گریس گلیمر توں ودھ خوبصورت تے دلکش اے۔ ٹھہرائو تیزی توں ودھ پرلطف اے فیصلے وچ تاخیر فیصلے وچ جلدی توں ودھ دلفریب اے۔ سادگی رنگینی توں ودھ سحرانگیز تے ہلکیاں پھلکیاں آوازاں شور شرابے توں ودھ مٹھیاں نیں بس ایہو زندگی دی حقیت اے تے زندگی دی حقیقت دے نال جینا ای زندگی دی اساس تے زندگی دا ماحصل اے۔ بقول باطن رجانوی:
ایسے بھی لوگ دہر میں آئے چلے گئے
تا عمر جن کو لوگ ستائے چلے گئے
ہم خواب کی مثال تھے آئے چلے گئے
آنکھوں میں تیرے رنگ سجائے چلے گئے
چلتے رہے تو درد کی دنیا تھی ایک ساتھ
بیٹھے کہیں تو اشک بہائے چلے گئے
حسرت بھری نظر سے ہمیں دیکھتا رہا
چپ چاپ ہم نے درد اٹھائے چلے گئے
جو لوگ میرے حق میں تھے دشمن سے مل گئے
دامن پہ میرے داغ لگائے چلے گئے
روشن تھے جب تلک تو رہے ہم بھی پرامید
اس نے یونہی چراغ بجھائے چلے گئے
ممکن نہیں تھی اپنی سمندر سے دشمنی
لہروں نے یونہی نام مٹائے چلے گئے
آواز دی ہے جب بھی ہنسی نے کبھی ہمیں
دل میں ہزار درد چھپائے چلے گئے
دعوی کیا ہے جس نے بھی تعبیر کا بہت
دو چار خواب ہم نے سنائے چلے گئے
تم نے تو ایک بات پہ پہرا نہیں دیا
ہم نے تمام عہد نبھائے چلے گئے
باطن عظیم لوگ تھے جو غم کی آگ سے
وہ معجزے سخن کے دکھائے چلے گئے