جیہدا نبیؐ مولا ، اوہدا علی ؓمولا

پچھلے اک ہفتے توں میں فیر اک وار اپنے جدی پشتی پیرو مرشد خواجہ غریب نواز ، نائب رسولؐ فی الہند ، حضرت مُعین اُلدّین چشتی اجمیری (1143ء۔ 1236ء)
دے پِیرو مُرشد ،حضرت خواجہ ٔ خواجگان ، خواجہ عثمان ہارونی (1107ء۔ 1220ء) دے ملفوضات ’’انیس اُلارواح ‘‘ دا مطالعہ کر رہیاواں

اثر چوہان

معزز قارئین !۔ مَیں اکثر اپنے کالماں وچ لکھیا کردا واں کہ میرے آبائواجداد صدیاں توں ہندوستان دے صوبہ راجستھان دے شہر اجمیر وچ آباد سن۔ جنہاں نے خواجہ غریب نواز، نائب رسول ؐ فی الہند ، حضرت معین اُلدّین چشتی اجمیری دے دست مبارک اُتے اسلام قبول کیتا سی ۔آپ دے حوالے نال میرے دل و دماغ وچ اکثر ایمان افروز واقعات گونجدے رہندے نیں۔ کُجھ دن پہلاں مینوں یاد آ رہیا سی کہ ’’ 18 ذوالحجہ 10 ھجری نوں ’’ غدیر خُم‘‘ دے مقام اُتے ’’ مدینۃ العلم ‘‘ پیغمبر انقلابؐ نے ’’ باب ُالعلم‘‘ حضرت علی مرتضیٰؓ دا ہتھ پھڑ کے اپنے خطبے وچ فرما یا کہ ’’ جس کا مَیں مولا ہُوں ، اُس کا علیؓ بھی مولا ہے‘‘۔ آپؐ نے فیر فرمایا’’ یا اللہ ! تسیں ایس بندے نوں دوست رکھو جیہڑا علی ؓ نوں دوست رکھے تے جیہڑا علیؓ نال عداوت رکھے، تسیں وی اُوس نال عداوت رکھو!‘‘۔ عربی زبان وچ مولاؔ دے معنی نیں۔ ’’ آقا ، سردار ، رفیق‘‘ ۔ مولا علیؓ دے ہر پیروکار نوں ’’ مولائی‘‘ کہیا جاندا اے ، عاشقِ رسول ؐ ، مصّور پاکستان علاّمہ اقبال خود نوں مولائی کہندے سن آپ نے کہیا کہ ۔۔۔
نجف، میرا مدینہ ہے، مدینہ ہے میرا کعبہ!
مَیں بندہ اور کا ہُوں، اُمّتِ شاہ ولایت ہُوں!
’’بغض اصحابِ ثلاثہ سے نہیں اِقبال کو!
دِق مگر اِک خارجی سے، آ کے مولائی ہُوا !‘‘
…O…
’’ انیس اُلارواح ! ‘‘
معزز قارئین !۔ پچھلے اک ہفتے توں میں فیر اک وار اپنے جدی پشتی پیرو مرشد خواجہ غریب نواز ، نائب رسولؐ فی الہند ، حضرت مُعین اُلدّین چشتی اجمیری (1143ء۔ 1236ء) دے پِیرو مُرشد ،حضرت خواجہ ٔ خواجگان ، خواجہ عثمان ہارونی (1107ء۔ 1220ء) دے ملفوضات ’’انیس اُلارواح ‘‘ دا مطالعہ کر رہیاواں ۔ خواجہ غریب نواز نے 27 مجالس اُتے مشتمل ’’انیس اُلارواح ‘‘ نوں مرتب کیتا سی / ہے، فیر مَیں سوچیا کہ ’’ مَیں اپنے ذوقِ مطالعہ نوں تہاڈی خدمت وچ کیوں نہ پیش کر دیواں؟۔ چوتھی مجلس وچ خواجہ غریب نواز نے فرمایا کہ ’’اک دن رسول اللہ ﷺ تشریف فرما سن تے صحابہ اربعہ ؓ وی آپ دی خدمت وچ حاضر سن کہ’’ امیر المومنین ابو بکر صدیق رضی اللہ عنہ اُٹھے تے عرض کیتا کہ ’’یا رسول اللہ ؐ! ۔میرے کول 40بردے (غلام یا کنیز اں ) نیں ، مَیں 20 بردے خدا تعالیٰ دی رضا مندی لئی آزاد کر دتے نیں!‘‘۔
رسول اللہؐ نے دُعائے خیر کیتی، اینی دیر وچ مہتر (مخدوم) جبرائیل علیہ السلام نازل ہوئے تے کہیا کہ ’’ یا رسول اللہؐ! ۔حکم الٰہی ایہو اے کہ ابوبکر صدیق ؓدے جنہے وال نیں آپ ﷺدی امت وچ ایسے قدر بندیاں نوں اسیں دوزخ دی اگ توں نجات دتی تے ایسے قدر ثواب ابوبکر صدیق ؓ نے حاصلکیتا!‘‘۔ ایس دے بعد فرمایا کہ ’’ امیر اُلمومنین عمرؓ اُٹھ کے آداب بجا لیائے تے عرض کیتاکہ ’’ یا رسول اللہؐ!۔ میرے کول 30 بردے نیں ، ایہناں وچوں 15 مَیں خُدا دی رضا لئی آزاد کردتے نیں!‘‘۔ رسول اللہؐ نے دُعائے خیر کیتی ، اینے وچ مہتر جبرائیل فیر اُترے تے کہیاکہ ’’ یا رسول اللہؐ! ۔ فرمانِ الٰہی ایسے طرح اے کہ ’’ جس قدر رگاں ایہناں بردیاں دے جسماں وچ نیں، ایس توں 50 گنا بندے آپ ﷺ دی امت دے مَیں ، دوزخ دی اگ توں آزاد کیتے تے ایسے قدر ثواب حضرت عمر ؓ نوں عنایت ہویا۔ ‘‘ اِیس دے بعد فرمایا کہ ’’امیر المومنین حضرت عثمانؓ اُٹھ کے آداب بجا لیائے تے عرض کیتا کہ ’’میرے کول بردے بہت نیں ایہناں وچوں مَیں 100 بردے خدا دی رضا لئی آزاد کر دتے نیں!‘‘۔ رسول اللہؐ نے دُعائے خیر کیتی تےمہتر جبرائیل ؑ نے حکم الٰہی اِیس طرح بیان کیتا کہ ’’ یا رسول اللہؐ !۔ جنہیاں رگاں ایہناں بردیاں دے بدناں اُتے نیں ایہناں توں 100 گنا بندے آپؐ دی اُمت دے بخشے گئے تے ثواب حضرت عثمان ؓ نوں عنایت ہُویا! ‘‘ ۔
ایس دے بعد خواجہ غریب نواز نے فرمایا کہ ’’ امیر اُلمومنین حضرت علی مرتضیٰؓ اُٹھے تے آداب بجا کے عرض کیتا کہ ’’ یا رسول اللہﷺ! میرے کول دُنیا دی کوئی شےنہیں ، میرے کول جان اے ، سو مَیں ایہہ خُدا اُتے قُربان کیتی !‘‘ ۔ ایہو گلاں ہو رہیاں سن کہ مہتر جبرائیل علیہ السلام حاضر ہوئے تے کہیا ’’یا رسول اللہؐ! ۔ فرمانِ الٰہی ایہو اے کہ ’’ ساڈے علی مرتضیٰؓدے کول دُنیا دی کوئی شے نہیں ، اسیں دُنیا وچ اٹھارہ ہزار ’’ عالم ‘‘ (جہان ) پیدا کیتے نیںتے آپ ؐ دی تے علی ؓ دی رضا اُتے اسیں ہر ’’ عالم ‘‘ وچوں دس ہزار نوں دوزخ دی اگ توں نجات بخشی ! ‘‘ ۔
معزز قارئین ! مَیں مولا علی ؓتے آئمہ اطہارؓ دی کئی منقبتاں لکھیاں نیں پر، مولا علیؓ دی اک پنجابی منقبت پیش خدمت اے …
’’نبی ؐ آکھیا سی، ’’وَلیاں دا وَلیؓ مولا!
جیِہدا نبیؐ مولا، اوہدا علیؓ مولا!‘‘
جدوں چاہوندا، اللہ نال گَل کردا!
سارے جگّ دِیاں، مُشکلاں حلّ کردا!
شہر شہر مولاؓ، گلی گلی مولاؓ!
جیِہدا نبیؐ مولا، اوہدا علیؓ مولا!
لوکی آکھدے نیں، شیر تَینوں یزداں دا!
سارے نعریاں توں وڈّا ، نعرہ تیرے ناں دا!
تیرے جیہا نئیں کوئی، مہابلی مولاؓ !
جیِہدا نبیؐ مولا، اوہدا علیؓ مولا!
واہ! نہج اُلبلاغہ، دِیاں لوآں!
سارے باغاں وِچّ، اوس دِیاں خوشبواں!
پُھلّ پُھلّ مولاؓ، کلی کلی مولاؓ!
جیِہدا نبیؐ مولا، اوہدا علیؓ مولا!
سارے وَلیِاں دے ، بُلھاں اُتّے سَجدی اے!
مَن موہ لَیندی، جدوں وَجّدی اے!
تیری حِکمتاں دی، وَنجھلی مولاؓ!
جیِہدا نبیؐ مولا، اوہدا علیؓ مولا!
پائو اپنے اثر وَلّ، وِی پھیری!
دِن رات تڑفدی اے، رُوح میری!
راہ تکدی کدوں دی، کھلّی مولاؓ!
جیِہدا نبیؐ مولا، اوہدا علیؓ مولا!
٭۔۔۔۔۔٭۔۔۔۔۔٭