زیرہ۔۔۔ قِسماں تے فائدے

زیرہ سفید آنتاں معدے تے جگر نوں طاقت دیندا
اے ریاح تے ورماں نوں تحلیل کردا اے جسم نوں گرم رکھدا اے

لِکھت: حکیم حارث نسیم سوھدروی

انسان نے جدوں زمین اُتے پہلا پیر رکھیا تے اللہ تعالیٰ نے ایس دی غذا تے دوا دے طور تے نباتات دا پہلے توں اہتمام کر رکھیا سی ایہو نباتات ایہدی غذا تے دوا بنیاں۔ نباتات انسان لئی اللہ تعالیٰ دی عطا کردہ نعمتاں وچوں اِک بے نظیر نعمت نیں۔ ایس وچ قدرت نے شفا رکھی اے ایہناں وچوں اک زیرہ وی اے جیہڑا پاک وہند وچ بطور مسالا عام استعمال ہوندا اے ۔زیرے دی تاریخ پنج ہزار سال پرانی اے چھیویں صدی عیسوی وچ ایران وچ محصول دا لین دین زیرہ بھرے تھیلیاں دی صورت وچ کیتا جاندا اے ایرانی بادشاہ خسرو توں ایہہ کہانی منسوب اے کہ ایس نے اپنی بیگم نوں محصولات دا 10 فیصد زیورات دی خریداری لئی دِتا جدوں اوہدی گھر والی نے تھیلے کھولے تے اوہ زیرے نال بھرے ہوئے سن بادشاہ نے اپنی بیگم نوں دسیا کہ ایہہ زیرے دے تھیلے سونے توں زیادہ قیمتی نیں کیوں جے ایہ امراض دور کرن لئی استعمال کیتے جاندے نیں ایس دی بیگم نے تائید کردے ہوئے کہیا کہ تسیں سچ کہندے او ایس لئی کہ دعوتاں وچ روغنی تے چٹ پٹے کھانے نال پیٹ خراب ہو جاندا اے پر زیرہ کھان نال جاندا رہندا اے۔ زیرے وچ لحمیات پروٹینز نشاستہ کاربوہائیڈریٹس کیلشیم فاسفورس فولاد مینگنز سوڈیئم تے حیاتین الف ب1 ب2 ب3 وٹامنز اے بی 1 بی 2 بی 3 جہے صحت بخش اجزاء پائے جاندے نیں جدید سائنسی تحقیق دے مطابق زیرے دے تیل تے ایس دا اک کیمیائی جز کاروان کئی جراثیم دے خلاف موثر ثابت ہویا اے ایہہ تیل ریاح تے قبض کشا دوائیاں وچ شامل کیتا جاندا اے نیز ادویہ دے خراب مزے تے بو نوں لُکان، ٹوتھ پیسٹ مائوتھ واش عطریات تے آرایش حسن دی مصنوعات وچ وی استعمال کیتا جاندا اے۔ زیرے دی دو قسماں ہوندیاں نیں زیرہ سفید تے زیرہ سیاہ زیرہ سونف دے بیج دی مانند اے ایہہ قدرے نکا پر ذائقے وچ چرپرا ہوندا اے۔
زیرہ سیاہ
زیرہ سیاہ چورن تے گرم مسالے وچ استعمال کیتا جاندا اے گرمی پیدا کردا اے تے ریاح تے ورماں نوں تحلیل کردا اے معدے دی رطوبت تے بلغم نوں ختم کردا اے ایہہ پیشاب آور اے ایام کھل کے لیاندا اے دست آور ادویہ مستعمل اے چہرے دی رنگت نکھاردا تے قبض دور کردا اے ایہنوں زیادہ مقدار وچ کھانے توں اجتناب کرنا چاہیدا اے ریاح دی صورت وچ کھانا کھان دے بعد اک گرام تازہ پانی نال کھانا مفید اے معدے تے جگر دی طاقت لئی زیرہ سیاہ اک گرام تے لونگ اک گرام لے کے دونواں نوں باریک پیس کے سالن وچ ملا کے کھانا مفید اے۔
زیرہ سفید
زیرہ سفید آنتاں معدے تے جگر نوں طاقت دیندا اے ریاح تے ورماں نوں تحلیل کردا اے جسم نوں گرم رکھدا اے تے بلغم نوں خارج کردا اے سوزاک دی ادویہ وچ شامل کیتا جاندا اے جنہاں ماواں نوں دُدھ گھٹ آندا ہوئے ایہناں لئی فائدہ مند اے۔گردیا ں نوں طاقت دیندا اے قوت باہ نوں ودھاندا تے جریان وچ سود مند اے زیرہ سفید موٹاپے نوں ختم کردا اے تے صفر نوں دور کردا اے کھانیاں نوں لذیز بنان تے خاص کے چاولاں نوں خوشبودار بنان لئی پایا جاندا اے لُکنت دے مرض وچ اک تولہ زیرہ سفید دے سفوف نوں شہد تن گرام وچ ملا کے کجھ دن تیکر مسلسل زبان اُتے ملنا بڑا مفید اے اسہال دی صورت وچ زیرہ سفید گھیو وچ چرب کر کے دہی وچ ملا کے کھان نال فائدہ ہوندا اے متلی دور کرن لئی نِبُو دے رس وچ ملا کے کھان نال فائدہ ہوندا اے۔