مُلکوں باہر وَسدے پاکستانیاں دے مسئلیاں دا حل بزدار حکومت دی پہلی ترجیح

بیرون ملک مقیم 90لکھ پاکستانی ساڈی طاقت تے فخر نیں
اوورسیزپاکستانی ملکی سیاست تے معیشت دا اہم حصہ نیں

لِکھت:عامر رفیق بٹ، ڈپٹی ڈائریکٹر محکمہ تعلقات عامہ پنجاب

ایس گل وچ کوئی شک نہیں کہ سمندر پار رہن والے پاکستانی یعنی اوورسیز پاکستانیاں نوں ملک دا اہم اثاثہ سمجھیا جاندا اے۔ بیرون ملک مقیم پاکستانی ملک دی ترقی تے خوشحالی وچ ودھ کے حصہ لے رہے نیں۔ پاکستان دی ترقی وچ اوورسیز پاکستانی ہمیشہ توں ای پیش پیش رہے نیں۔ ایہو وجہ اے کہ ملک دے بیشتر فلاحی اداریاں وچ اپنا مثبت کردار ادا کر رہے نیں۔ اوہناں دی بہت ساری خدمات پاروں ای پاکستان وچ پہلی واری اوورسیز پاکستانیاں نوں ووٹ دا حق حاصل ہویا۔ ایسے لئی اوورسیز پاکستانی بیرون ملک پاکستان دے سفیر کہلاندے نیں۔ دنیا بھر وچ اوورسیز پاکستانیاں دی گنتی اَٹھ ملین توں وی ودھ دسی جاندی اے جد کہ متحدہ عرب امارات مگروں سب توں ودھ پاکستانی یورپ وچ آباد نیں۔ اوورسیز پاکستانی ہر اوکھے ویلے وچ اپنے ملک دی مدد لئی آندے نیں۔ پاکستان جئے ترقی پذیر ملکاں لئی بیرون ملک مقیم شہری اک اثاثے دی حیثیت رکھدے نیں۔ کورونا وائرس دے دوران اقتصادی مسئلیاں نال دوچار پاکستان دے سمندر پار مقیم شہریاں نے پچھلے مالی سال دے دوران 29ارب ڈالر بھیجے جو کہ ریکارڈ ترسیلات زر ہون دے نال نال معاشی استحکام دا سبب وی رہے۔ پاکستان وچ پنجاب تے خیبر پختوانخوا نال تعلق رکھن والے افراد دی وڈی گنتی ملازمت دے سلسلے وچ بیرون ملک مقیم نیں جد کہ اوورسیز پاکستانیاں دے مسئلیاں دے حل لئی پنجاب اوورسیز پاکستانیز کمیشن 2014 توں کم کر رہیا اے کہ ایس کمیشن دی بنیاد مسلم لیگ (ن) دی حکومت وچ شامل گورنر پنجاب چودھری محمد سرور نے رکھی سی جہڑے آپ وی اوورسیز پاکستانی ہون دی حیثیت نال مسئلیاں توں چنگی طرح جانُو نیں۔ کمیشن دی کارکردگی تے اعدادوشمار دے مطابق 2014 توں جون 2021تک 7سالاں دے دوران 23ہزار 800شکایتاں موصول ہوئیاں جہناں وچوں 14ہزار 755شکایتاں دا ازالہ کیتا گیا جد کہ لگ بھگ نو ہزار شکایتاں اجے کمیشن دے کول موجود نیں یا عدالت وچ ہون یا دوجی وجوہات پاروں معاملہ زیر التوا اے۔
وزیراعظم پاکستان عمران خان دے نزدیک سمندر پار مقیم پاکستانی ملک دا اہم اثاثہ نیں۔ جدوں پی ٹی آئی حکومت وچ آئی تے درآمدات تے برآمدات وچ خلا اک چیلنج سی۔ ارباں ڈالر دا تجارتی خسارہ سی لیکن وزیراعظم عمران خان دی محنت تے کوششاں دے عوض پاکستان دی معیشت بتدریج مضبوط ہو رہی اے۔ وزیراعظم عمران خان نے ملک دے سب توں وڈے صوبے پنجاب دا قلمدان اک محنتی تے اپنا کم فرض سمجھ کے کرن والی شخصیت عثمان بزدار نوں دِتا تے بطور وزیراعلیٰ پنجاب عثمان بزدار نے وزیراعظم عمران خان دے ویژن دے مطابق اداریاں دی خودمختاری دے عمل نوں اپنایا۔ ایس ویلے پنجاب دے سارے ادارے آزادی تے خودمختاری نال بہترین کارکردگی دا عملی نمونہ پیش کر رہے نیں۔ اوورسیز پاکستانیاں دے مسئلیاں دے حل وچ وزیراعلیٰ عثمان بزدار ذاتی دلچسپی لے رہے نیں۔ افسوس کہ پچھلی حکومتاں اوورسیز پاکستانیاں نوں کھوکھلے نعریاں نال بہلاندی رہیاں۔ ماضی وچ بیرون ملک مقیم پاکستانیاں دے مسئلیاں توں پہلو تہی کیتی گئی۔ پچھلی حکومتاں نے دعوے بوہتے تے کم گھٹ کیتے۔ اوورسیز پاکستانیاں نوں ووٹ دے حق دی مخالفت کر کے اپوزیشن جماعتاں نے اپنا دوغلہ چہرہ آپ بے نقاب کیتا۔ بیرون ملک مقیم پاکستانیاں نوں سہولتاں فراہم کرن تے اوہناں دے مسئلیاں دے حل لئی بزدار حکومت دے اقدامات قابل تحسین نیں۔3سال وچ اوورسیز کمیشن پنجاب ولوں اوورسیز پاکستانیاں دی 52 ارب دی جائیداداں چھڈائی گئیاں۔ اوورسیز کمیشن پنجاب نے 10500 توں ودھ شکایتاں دا ازالہ کیتا۔ 29اضلاع وچ اوورسیز پاکستانیاں دی شکایت دے فوری ازالہ لئی ڈسٹرکٹ اوورسیز پاکستانیز کمیٹیاں دی تشکیل‘ اوورسیز پاکستانیاں دی شکایتاں دا ازالہ کرن لئی سپیشل کورٹس قائم کرن لئی قنون سازی اتے کم جاری اے جد کہ نادرا دے نال رَل کے او پی سی وچ نادرا سنٹر دا قیام‘ ایل ڈی اے تے بورڈ آف آپریشن DIGریونیو وچ فوکل پرسن تے ڈیسک دا قیام تے آئی جی پنجاب ولوں فوکل پرسن برائے اوورسیز پاکستانیز پنجاب نوں تعینات کیتا گیا۔ اوورسیز پاکستانیاں دی قنونی تے ریونیو دے معاملیاں وچ معاونت فراہم کرن لئی کنسلٹنسی یونٹ قائم کرن دا فیصلہ‘ اوورسیز پاکستانیاں دی سہولت لئی پنجاب انفارمیشن اینڈ ٹیکنالوجی بورڈ دی مدد نال موبائل ایپ دی لانچنگ‘ پنجاب دی ساری یونیورسٹیاں وچ اوورسیز پاکستانی طالبات نوں ترجیحی بنیاد اتے داخلہ دتا جاوے گا۔ 20فیصد تک فیس معاف کیتی جاوے گی۔ ٹورازم ڈویلپمنٹ کارپوریشن پنجاب دے ماتحت ہوٹل‘ موٹل‘ ریزارٹس وچ اوورسیز پاکستانیاں نوں 20 فیصد رعایت ملے گی۔ او پی سی ایکٹ 2021دے تحت تحصیل دی سطح اتے وی اوورسیز پاکستانیز کمیٹیاں تشکیل دین دا فیصلہ کیتا گیا‘ بیرون ملک مقیم پاکستانیاں دے مسئلیاں دے حل لئی او پی سی پنجاب نے مختلف ملکاں وچ ایڈوائزری کونسل قائم کیتیاں‘ پولیس خدمت سنٹر وچ اوورسیز کائونٹر دا قیام‘ او پی سی دے دفتر وچ پولیس سٹیشن دے قیام دا وی فیصلہ کیتا گیا۔ اوورسیز پاکستانیاں نوں ڈرائیونگ لائسنس تے کریکٹر سرٹیفکیٹ دی فراہمی لئی اقدامات کیتے گئے نیں۔ او پی سی دے سالانہ بجٹ توں چار کروڑ پنجاہ لکھ روپے دی کثیر رقم دی بچت کیتی۔ پنجاب اسمبلی توں اوورسیز ایکٹ 2020منظور کروایا گیا۔ نیب دے نال رل کے مختلف سوسائٹیاں توں اوورسیز پاکستانیاں دے پلاٹاں دے مسئلے حل کروائے گئے۔ گورنر پنجاب دی سربراہی وچ سولہ ملکاں دے دورے کر کے اوورسیز پاکستانیاں دے مسئلیاں دے حل لئی اقدامات کیتے گئے جد کہ پنجاب دے 36 اضلاع وچ ہر ضلع تے ڈسٹرکٹ دی سطح اتے اوورسیز کمیٹی بنائی گئی اے تے مقامی سطح دے افراد نوں ای ضلعی چیئرمین بنایا گیا اے۔
وزیراعلیٰ پنجاب عثمان بزدار نے دیار غیر وچ رہن والے پاکستانیاں دے مسئلیاں دے حل لئی کوئی کسر نہیں چھڈی۔ اوورسیز پاکستانیاں دی شکایتاں دا فوری ازالہ کرن لئی وزیراعلیٰ نے سخت احکامات جاری کر رکھے نیں۔ وزیراعلیٰ پنجاب سردار عثمان بزدار نے کجھ دناں پہلے اوورسیز پاکستانیز کمیشن پنجاب دی ایپ 24/7 ہیلپ لائن دا افتتاح کیتا جہدی بنیاد اتے بیرون ملک مقیم پاکستانی ہن او پی سی پنجاب توں اراضی دستاویزات حاصل کر سکن گے۔ اراضی ریکارڈ تک رسائی نال اوورسیز پاکستانیاں نوں بے پناہ سہولت ملے گی۔ 7/24 ہیلپ لائن دے فنکشنل ہون نال بیرون ملک مقیم پاکستانی کسی وی ویلے اپنا مسئلہ یا شکایت درج کرا سکن گے۔ بیرون ملک مقیم پاکستانیاں دے حقوق دا تحفظ یقینی بنایا جا رہیا اے۔ دوجے پاسے جے بیرون ملک مقیم کسے پاکستانی دی جائیداد اتے جے قبضہ ہوندا اے تے ایہنوں سب توں پہلے آن لائن پورٹل اتے رابطہ کرن لئی اپنی درخواست رجسٹر کرا سکدے نیں جد کہ اوہ اپنی ملکیت opc.punjab.gov.pk آکھیا جاندا اے تے بیرون ملک مقیم شہری توں متعلق دستاویزات وی ایہدے اتے اپ لوڈ کر سکنے آں۔ مختلف مراحل تے مبنی درخواست جمع ہون مگروں شکایت کمیشن دے ہیڈ کوارٹرز وچ براہ راست موصول ہوندی اے۔ کسی وی اوورسیز پاکستانی دی زمین اتے قبضے دی شکایت موصول ہون مگروں کمیشن سب توں پہلے محکمہ مال کولوں رپورٹ لیندا اے تاں جے پتہ کیتا جا سکے کہ ایس اراضی یا مکان دا مالک کیہڑا اے۔ کمیشن ہر مہینے وچ دو واری ہون والے اجلاس وچ شکایتاں دا تفصیلی جائزہ لین مگروں محکمہ مال توں ملن والی رپورٹ دے چانن وچ فیصلہ کردا اے جے کورٹ آرڈر یا کوئی ہور قنونی رکاوٹ نہ ہووے تے پولیس دی مدد نال فوری تھاں چھڈائی جاندی اے۔
وزیراعلیٰ پنجاب سردار عثمان بزدار دی ہدایت اتے اوورسیز پاکستانیز کمیشن پنجاب دے پربندھ ہیٹھ وائس چیئرپرسن اوورسیز پاکستانیز کمیشن پنجاب مخدوم سید طارق محمودالحسن دی قیادت وچ دبئی وچ اوورسیز کانفرنس دا انعقاد کیتا گیا۔ کانفرنس دا مقصد اوورسیز پاکستانیاں دے مسئلے جاننا‘ اوہناں دے حقوق دے تحفظ دے حوالے نال بریف کرنا‘ پاکستان وچ سرمایہ کاری دے فروغ لئی حکمت عملی ترتیب دینا‘ اوورسیز پاکستانیز کمیشن دی کارکردگی‘ اوورسیز نوں حکومت پاکستان دے نوے اقدامات توں آگاہ کرنا تے دوجے اوورسیز دے مسئلیاں دے حل لئی عملی اقدامات نوں حتمی شکل دینا سی۔ کانفرنس وچ پاکستان سنے دنیا بھر وچ مقیم پاکستانی تارکین نے اپنے خیالاں دا اظہار کیتا۔
سید طارق محمودالحسن نے سارے اوورسیز پاکستانیاں دی آمد دا وزیراعظم پاکستان عمران خان ولوں شکریہ ادا کیتا تے آکھیا کہ وزیراعظم عمران خان نے 74 سال وچ پہلی واری اوہناں نوں ووٹ دا حق دوایا۔ اوہناں نے دسیا کہ او پی سی دے قیام نوں 7سال ہو چکے نیں تے موجودہ حکومت دے تن سالاں وچ کمیشن نے گیارہ ہزار توں ودھ شکایتاں دا ازالہ کیتا اے جہڑا کہ پچھلے دور دے چار سالاں وچ صرف 5ہزار سی۔ اوہناں نے اوورسیز پاکستانیز کمیشن دی کارکردگی اتے گل کردے ہوئے دسیا کہ 2014توں 2018 تک کیسز حل ہون دی شرح 37فیصد سی۔ 2018توں 2021تحریک انصاف دی حکومت وچ 63 فیصد اے۔ اوورسیز پاکستانیاں دی سہولت لئی ایل ڈی اے وچ سپیشل ریونیو ڈیسک تے ون ونڈو آپریشن دا قیام وی عمل وچ لیایا گیا اے جد کہ مشرق وسطیٰ وچ مقیم اوورسیز پاکستانیاں ولوں 2021وچ 30ارب ڈالرز دی ریکارڈ ترسیلات زر اوورسیز پاکستانیاں ولوں موصول ہوئیاں نیں جہناں وچ متحدہ عرب امارات تے سعودی عرب وچ مقیم اوورسیز پاکستانیاںنے مرکزی کردار ادا کیتا اے کیوں جے اوہناں نے سال 2021دے دوران ریکارڈ 13.77$ ارب ڈالرز بھجوائے۔ ایس توں علاوہ بیرون ملک مقیم پاکستانیاں دی مقامی بینکاں دے نال لین دین وچ سہولت تے آسانی لئی ’’روشن ڈیجیٹل اکائونٹ پروگرام‘‘ دا افتتاح وی کیتا جا چکیا اے۔ ایس پروگرام دے تحت بیرون ملک مقیم پاکستانی بینک دی شاخ‘ سفارت خانے یا قونصل خانے وچ جائے بغیر اپنا بینک اکائونٹ کھلوا سکن گے تے آن لائن ذرائع توں رقماں دی ترسیل وی کر سکن گے۔ سمندر پار پاکستانیاں دی وزارت دی تجویز کردہ روشن ڈیجیٹل بینک اکائونٹس سروس دے ذریعے کوئی وی پاکستانی‘ خواہ وہ دنیا دے کسی وی ملک وچ مقیم ہووے‘ گھر بیٹھے پاکستانی بینک وچ اپنا اکائونٹ کھلوا سکدا اے۔ ایس لئی طریقہ کار دے ذریعے صارف نوں بینک دی شاخ‘ سفارت خانے یا قونصل خانے جان دی وی لوڑ نہیں ہووے گی۔
جد کہ حکومت پاکستان اوورسیز پاکستانیاں نوں وی وی آئی پی دا درجہ دین دا وی اعلان کر چکی اے جہدے تحت سارے وفاقی محکمیاں وچ اوہناں لئی خصوصی مراعات ہون گئیاں جہناں وچوں کجھ مالی تے کجھ غیر مالی ہون گئیاں۔ مراعات تے رعایتاں فراہم کرن والے اداریاں وچ پی آئی اے‘ پاکستان ریلویز‘ نادرا‘ پاسپورٹ آفس‘ ایف بی آر‘ پولیس‘ موٹر ویز‘ بجلی تے گیس دی کمپنیاں‘ وفاقی تعلیمی ادارے تے دوجے شامل ہون گے۔ ایس توں پہلے وزارت سمندر پار پاکستانیاں نوں 2019وچ وزیراعظم ولوں ہدایت نامہ جاری کیتا گیا سی کہ اوہ پی آئی اے تے ریلوے سنے وفاقی محکمیاں توں اوورسیز پاکستانیز لئی رعایتاں اتے مشتمل مینول تیار کرن۔ تاہم ایہناں محکمیاںولوں آکھیا گیا سی کہ اوہ پہلے ای خسارے وچ نیں‘ ایس لئی اوہناں لئی رعایت دینا مشکل ہووے گا۔ تاہم ہن وزیراعظم ولوں ہدایت اے کہ سارے محکمے ایس امر نوں یقینی بنان کہ ملک وچ 26 ارب ڈالر سالانہ دا زرمبادلہ گھلن والیاں نوں حکومت ولوں بطور شکریہ رعایتاں تے پروٹوکول دتا جاوے لہٰذا اوورسیز پاکستانیاں نوں وی وی آئی پی دا درجہ دوان لئی وفاق دے اداریاں وچ خصوصی مالی تے غیر مالی مراعات تے پروٹوکول دتا جاوے گا۔
وزیراعلیٰ عثمان بزدار نے اوورسیز پاکستانیاں لئی وزیراعلیٰ آفس دے دروازے ہمیشہ توں کھلے نیں۔ ایہو وجہ اے کہ اوورسیز پاکستانی وزیراعلیٰ عثمان بزدار دی خدمات نوں قدر دی نظر نال ویکھدے نیں۔ 16دسمبر 2021نوں وزیراعلیٰ پنجاب سردار عثمان بزدار نال وزیراعلیٰ آفس وچ بیرون ملک مقیم پاکستانیاں دے وفد نے ملاقات کیتی۔ وفد نے وزیراعلیٰ عثمان بزدار نوں اوورسیز پاکستانیاں دے مسئلیاں توں آگاہ کیتا۔ وزیراعلیٰ عثمان بزدار نے اوورسیز پاکستانیاں دی قابل عمل تجویزاں اتے عملدرآمد دی یقین دہانی کرائی۔ وزیراعلیٰ عثمان بزدار نے وفد نال گل بات کردیاں ہوئیاں آکھیا کہ اوورسیز پاکستانی ساڈے بھراں نیں تے اوہناں دے مسئلے ترجیحی بنیاداں اتے حل کیتے جان گے۔ تحریک انصاف دی حکومت نے اوورسیز پاکستانیاں نوں ووٹ دا حق دے کے اوہناں دے دل جت لئے نیں۔ اوورسیز پاکستانی ساڈا اثاثہ نیں۔
وزیراعلیٰ سردار عثمان بزدار اوورسیز پاکستانیز کمیشن سائوتھ پنجاب دے قیام دی منظوری وی دے چکے نیں۔ وزیراعلیٰ عثمان بزدار دے مطابق جنوبی پنجاب وچ اوورسیز پاکستانیز کمیشن (او پی سی) دے قیام نال علاقے دے لوکاں نوں بہت ریلیف ملے گا۔ وزیراعلیٰ نے بیرون ملک مقیم پاکستانیاں دے زیر التوا کیس چھیتی نمٹان دی وی ہدایت جاری کر رکھی اے۔ اوہناں دے مطابق بیرون ملک رہن والے پاکستانی ساڈا سرمایہ نیں۔ ملکی معیشت دی مضبوطی لئی اوورسیز پاکستانیاں دی خدمات فراموش نہیں کر سکدے۔ حکومت پنجاب بیرون ملک مقیم پاکستانیاں دے حقوق تے املاک دا تحفظ ہر قیمت اتے یقینی بناوے گی۔ ایس توں علاوہ او پی سی ایکٹ 2014 وچ ترامیم دی منظوری دتی جا چکی اے جد کہ ایکٹ وچ ترامیم دی حتمی منظوری پنجاب کابینہ دیوے گی۔ ایس بل دی منظوری وزیراعظم عمران خان دی پالیسیاں تے قیادت اتے پارلیمنٹ دی اکثریت دے اعتماد دا مظہر اے۔ حکومت پاکستان اوورسیز پاکستانیاں لئی ’’سوہنی دھرتی ریمی ٹینس‘‘ پروگرام دا وی آغاز کر چکی اے جہدے تحت قنونی تے بینکنگ ذرائع توں ترسیلات زر ارسال کرن والے بیرون ممالک مقیم پاکستانیاں نوں ترسیلات زر اتے مراعات دتی جان گئیاں۔ پروگرام دے تحت اسٹیٹ بینک دے تفویض کردہ ذرائع توں بھیجی جان والی ترسیلات زر دے عوض سمندر پار پاکستانیاں نوں ایوارڈ پوائنٹس حاصل ہون گے جہناں دے ذریعے اوہ سرکاری اداریاں توں دتی جان والی خدمات دا مفت استعمال کر سکن گے۔ ایس مقصد لئی موبائل ایپلی کیشن دا اجرا وی کیتا جا رہیا اے جہدے تحت سمندر پار پاکستانی اپنے ریوارڈ پوائنٹس دے عوض نہ صرف سرکاری اداریاں دی خدمات حاصل کر سکن گے بلکہ ایس توں استفادہ حاصل کرن لئی اپنے علاوہ ایک بینیفشری دی نشاندہی وی کر سکدے نیں جہنوں ایہ ریوارڈ پوائنٹس منتقل ہو سکدے نیں۔
وزیراعلیٰ پنجاب عثمان بزدار نے پنجاب وچ قائم تمام خدمت مراکز وچ او پی سی ڈیسک کھولن دی ہدایات جاری کر رکھیاں نیں۔ مختلف اضلاع وچ قائم خدمت مراکز وچ او پی سی ڈیسک کھلن نال اوورسیز پاکستانیاں دے مسئلے نچلی سطح اتے حل ہون گے۔ بیرون ملک مقیم پاکستانیاں دے وڈے وڈے مسئلیاں وچ پراپرٹی یا جائیداد دے مسئلے‘ تجارتی جھگڑے تے پولس توں متعلقہ شکایتاں شامل نیں۔ صوبہ پنجاب وچ قائم اوورسیز کمیشن پنجاب آن والے دناں وچ اک ابلاغی مہم شروع کرن والا اے۔ جہدے وچ بیرون ملک مقیم لوکاں نوں کمیشن دے حوالے نال گائیڈ کیتا جاوے گا۔ اوورسیز کمیشن پنجاب ہن تک 12532 شکایتاں دا ازالہ کر چکی اے۔ ارباں روپے دی پراپرٹی واگزار کروائی جا چکی اے۔ حکومت پاکستان خاص طور تے بزدار حکومت نے بیرون ملک مقیم پاکستانیاں دا دیرینہ مطالبہ تسلیم کیتا اے۔ ماضی دی کسی وی حکومت نے اوورسیز پاکستانیاں نوں ووٹ دین دے حق دے بارے سوچیا تک نہیں۔ پارلیمنٹ وچ قنون سازی مگروں اوورسیز پاکستانیاں نوں ووٹ دا حق ملن تے دریار غیر وچ مقیم پاکستانی بہت خوش نیں۔ بیرون ملک مقیم پاکستانی ملک دی معیشت دی بہتری وچ ریڑھ دی ہڈی دا کردار ادا کر رہے نیں تے بلاشبہ بزدار حکومت اوورسیز پاکستانیاں دے مسئلیاں دے فوری حل لئی انتھک محنت تے کوشش کر رہی اے۔