سانحہ مری تے اسیں

عنبر اعجاز

پچھلے کجھ ورھیاں وچ جے ملک وچ معاشی بحران اے تے لوکی مہنگائی دے ہتھوں تنگ نیں تے اوتھے عوام وچ سیروتفریح کرن دا رجحان وی ودھ گیا اے۔ روزمرہ دے معمول توں ستائے ہوئے لوکی ہن اپنی استطاعت دے مطابق چھٹیاں گزارن مختلف علاقیاں دا رخ کردے نیں۔ ساڈا اعلیٰ طبقہ باہر دے ملک چلا جاندا اے جد کہ درمیانی طبقہ دے افراد شمالی علاقہ جات دا رخ کردے نیں۔ چونکہ سیرو تفریح دی ترویج ودھ گئی اے تے چھٹیاں دے دوران کسے وی ہنگامی حالت نال نبڑن لئی عوامی شعور تے تعلیم دی لوڑ ناگزیر اے۔
پچھلے دِناں مری وچ پیش آن والا حادثہ خبراں دی زینت رہیا۔ مری جان والے رستے بند کر دتے گئے تے مری نوں آفت زدہ قرار دے دتا گیا۔ اطلاعواں دے مطابق گھٹ توں گھٹ ہزار گڈیاں برفانی طوفان وچ پھس گئیاں تے آرمی‘ رینجرز‘ ریسکیو دے اہلکاراں دی مدد منگی گئی۔ گھٹ توں گھٹ 22بندے بشمول دس بالاں دی ہلاکت دی تصدیق ہوئی۔ مقامی لوکاں دے مطابق برفانی طوفان پاروں کجھ گھنٹیاں وچ ای پنج فٹ برف جم گئی۔ امدادی کارروائیاں دے ذریعے گڈیاںوچ پھسے بندیاں نوں قریب موجود سرکاری تھاواں‘ سکولاں‘ کالجاں‘ ہوٹلاں وچ پناہ دتی گئی تے ضرورت دا سامان پہنچایا گیا۔
سوال ایہ اے کہ اسیں ایس توں کیہ سکھیا۔ جدوں مری وچ پنج ہزار گڈیاں توں ودھ دی گنجائش نہیں اے تے اک لکھ گڈیاں نوں داخل ہون دی اجازت کیونکر دتی گئی؟ شہر دے داخلی رستیاں نوں ویلے تے کیوں بند نہ کیتا گیا؟ ضلعی انتظامیہ نوں متحرک ہون وچ اینا ویلا کیوں لگیا؟ ایس توں علاوہ Social media اتے سیاح‘ مقامی لوکاں دی لالچ تے بے حسی دا رونا روندے نظر آئے۔ اوہ کمرہ جہڑا پنج ہزار یومیہ اتے ملدا سی اوہ اوکھے ویلے تے مجبوری دا فیدہ چکدے ہوئے 30ہزار وچ دتا گیا۔ ایس لئی مجبوراً سیاحواں نوں اپنی گڈی وچ پناہ لینی پئی۔ موسم توں بچن لئی گڈی نوں گرم رکھن لئی ہیٹر چلانا پیا۔ شدید برف پاروں Exhaust pipe دھنس گیا تے زہریلی گیس جمعہ ہوئی تے دو خاندان جان دی بازی ہار بیٹھے۔
ایہ درست اے کہ سیاحت دے فروغ لئی ویسی سہولتاں میسر نہیں نیں تے انتظامیہ ایسی ہنگامی حالت لئی تیار نہیں سی۔ ضروری مشینری نہ ہون پاروں بند سڑکاں کھولن وچ بوہتا ویلا لگ گیا۔ رہی سہی کسر مقامی لوکاں دی حرص تے لالچ نے پوری کردتی۔ ایس لئی فیر Boycottmurree دی تحریک چلائی گئی۔ ایس سارے وچ جے حکومت تے انتظامیہ 90فیصد قصوروار نیں تے دس فیصد ذمہ داری عوام اتے وی عائد ہوندی اے۔
ایسا برفانی طوفان کئی سالاں مگروں آیا اے۔ اوہ لوکی جہڑے سیرو تفریح لئی ایسے موسم وچ شمالی علاقیاں دا رخ کرن دا ارادہ رکھدے نیں۔ اوہناں دی مدد لئی چند احتیاطی تدبیراں درج ذیل نیں:
۱-سب توں پہلے تے اپنے آپ نوں گرم رکھن لئی گرم کپڑے‘ اونی سویٹر‘ جیکٹ‘ دستانے تے اونی جراباں پہنو۔ Leather Bootsپائو تے گڈی وچ کمبل رکھو۔
ب- برف وچ پھنسن دی صورت وچ برف ہٹان لئی گڈی وچ بیلچہ رکھو۔
ج- سڑک بند ہون پاروں جے گڈی وچ رکنا پوے تے گڈی نوں بند رکھو۔ دس منٹ دے وقفے نال تھوڑی دیر لئی انجن چلاندے رہو۔
د- ضروری سامان وچ اک پیکٹ موم بتیاں رکھو۔ نال اک ٹین دا ڈبہ ہووے جہدے وچ موم بتی نوں جلا کے گڈی نوں کسی حد تک گرم رکھیا جا سکدا اے۔ پر لازمی ہلکا جیا شیشہ کھلا رکھو۔
ح۔ ہلکے پھلکے کھان لئی غذائیت نال بھرپور موسم سرما دی سوغات جیویں کہ مونگ پھلی‘ میوہ ‘ کاجو وغیرہ نال رکھو۔
و- تے سب توں ضروری اے کہ جان توں پہلے موسم دا حال ویکھ کے کدھرے جان دا منصوبہ بنائو۔
حکومت نوں وی ہنگامی حالات نال نبڑن لئی عوامی شعور تے تعلیم لئی مناسب اقدامات کرنے چاہیدے نیں۔ کسے ایسی صورتحال توں بچن لئی چنگی تیاری ہووے تے بہتر طریقے نال حادثیاں دا سامنا کیتا جا سکدا اے تے قیمتی جاناں دی حفاظت کیتی جا سکدی اے۔ عوام اتے وی یکساں ذمہ داری اے کہ اوہ حکومتی ہدایات اتے عمل کرن تے اپنے تئیں کسے وی آفت دا سامنا کرن لئی مکمل تحقیق کر کے تیار رہن۔ اللہ سانوں ساریاں نوں قدرتی آفات توں محفوظ رکھے۔ آمین