وسیب دی رسی گھٹ کے پھڑ لئیے

غلام شبیر عاصم

لفظ دھرتی دے اندروں تے نہیں پر دھرتی دے اپر رہن تے وسن والے معاشرے دے لوکاں دے میل ورتن تے رہن سہن نال ای جیویں اگدے،پگدے ، سکدے تے مکدے نیں۔لوکاں دے میل ورتن،بولن تے رہن سہن نال ای لفظاں،اکھاناں تے محاوریاں دی حیاتی باقی رہندی اے، تے جیویں ایہ پنگردے تے ساہ لیندے رہندے نیں۔پر جدوں ایہ کسے وی طرحاں انسانی ورتوں وچوں نِکل جان تے پھیر ذہنوں عقلوں وی نِکل جاندے نیں۔ایہ لفظ انسانی ورتوں نال دِلاں دماغاں وچ سما کے صدیاں تِیک سفر کردے نیں۔ایہ آپ تے کوئی وی روح جسم یا ساہواں دی متھاجی نہیں رکھدے، پر ایہناں دی زندگی ساڈے ساہواں نال ضرورجڑی ہوندی اے۔اسیں آپ ای لفظاں نوں حیاتی دینے آں تے آپ ایہناں دا گل گھٹ دینے آں۔اک نسل توں دوجی نسل تیک ایہناں نوں اپنے وسیب راہیں اساں آپ ای پچاونا ہندا اے۔اسیں جدوں کدی کسے اک تھاں توں دوجی تھاں لئی ہجرت کرنے آں،تے اوتھوں لفظاں نوں وی نال لے آونے آں تے یاں پھیر اوتھے ای چھڈ آونے آں،تے پھیر نویں لفظاں نال اپنا رشتہ جوڑ لینے آں۔جِسراں بندہ پہلے والے یاراں بیلیاں نوں چھڈ کے نویں یار بنا لیندا اے تے اوہناں دے سنگ ای جیون جِین لگ پیندا اے۔
لفظ وی انساناں نال انساناں وانگوں ہجرت تے سفر کردے نیں۔پِنڈ چھڈ کے شہر آیاں مینوں اجے 29 کو سال ہوگئے نیں تے ہون 2022 اے۔کچھ لفظ میرے دماغوں وی لہہ گئے نیں،تے جیویں اوہناں دا ماڑا ماڑا مہاندرا جہیا تے یاد اے،پر ورتوں لئی پوری طرحاں ہتھ نہیں آوندے۔سوچ سوچ کے وی چیتے وچ نہیں آوندے۔ اوہناں لفظاں دی وقتی جہی ورتوں لئی پھیر دِھر دِھر نوں پچھنا پیندا اے۔تے اگوں پِنڈ وچ وسدی رسدی نوِیں نسل نوں وی اوہناں لفظاں بارے کجھ پتہ نہیں ہندا۔تے انج اک پریشانی تے تھوڑ جہئی دا ساہمنا کرنا پیندا اے۔ساڈی پینڈو رہت بیہت تے اوہدی لفظالی ول اکا دھیان نہیں دتا جارہیا۔ پنڈوں شہر آون نال بہت کچھ بدل گیا اے،اک طرحاں دی نویں جہئی حیاتی کٹنی پے رہی اے۔بہت سارے لفظ شواں دی ورتوں نال جڑے ہندے نیں۔جدوں اوہ شیواں ساڈی ورتوں تے رہت بیہت وچوں نکل جاندیاں نیں تے اوہناں شیواں نال جڑے ہوئے لفظ یا اکھر وی اوہناں دے نال ای مک جاندے نیں۔ ایہناں لفظاں نوں زندہ رکھن دی بڑی لوڑ اے۔ایہ ساڈی معاشرتی حیاتی دی روح ہیگے نیں۔ ایہناں نال ساڈی قومی پچھان تے ہوند جڑی ہوئی اے۔ایہناں لفظاں نوں حیاتی دے نال نال سفرے پون دی لوڑ اے۔ایہ لفظ ورتوں نال ای زندہ رہ سکدے نیں۔پر اسیں جان بجھ کے ایہناں توں وکھ ہوکے اپنا مونہہ مہاندرا گوائی جارہے آں۔ ایہناں لفظاں، اکھاناں محاوریاں تے مثالاں نوں چیتے وچ رکھن لئی ورتوں نال جوڑ کے رکھنا بہت ضروری اے۔جے اج اسیں ویلے دے نال نال ترقی دے ناں تے نواں بانا چاڑھ ای لیا اے،تے پھیر وی قومی تے سرکاری پدھر تے رہتل تے وسیب نال جڑے ہوئے پروگرام(میلے، وکھالے) کرواندے رہناں چاہیدا اے۔جِتھے پرانیویلے دیاں پرانیاں تے نویں نسل لئی اپنیاں ہوکے وی اوپریاں جہیاں ہوجان والیاں شیواں رکھیاں تے وکھائیاں جان۔تاں جے نویں نسل نوں پتہ لگے تے سانوں بھلے ہوئے اکھر،شیواں تے کیفیتاں تے حالتاں دے ناں یاد آسکن۔
اک اک کرکے اج بوہت سارے لفظ ساڈی ورتوں وچوں نکل کے مر مک جہے گئے نیں۔تے اوہناں لفظاں دی تھاں تے مقام دوجیاں قوماں تے بولِیاں دے لفظاں نے لے لئی اے۔بولی زندہ رہن نال،وسیب دے رہن نال قوماں دا حوالہ زندہ رہندا اے۔وسیب دے بدلن تے مکن نال قوماں مک جاندیاں نیں،لوک رہ جاندے نیں۔وجود مک جاندے پرچھاویں رہ جاندے نیں۔آو اپنے وسیب نال اپنا جوڑ جوڑئیے،ترقی تے بدلاوے دے ایس ہڑھ وچوں پار لنگھن لئی، ڈبنوں تے روڑے پین توں بچن لئی آو اپنے وسیب دی رسی نوں گھٹ کے پھڑ لئیے۔تاں جے اسیں پرلے پار کنارے لگ سکئے تے نوِیں نسل دے متھے لگ کے اوہدی امانت اوہنوں پوری تے صحیح سلامت اپڑا سکئیے۔ اپنے وسیب دی رسی نوں گھٹ کے پھڑن دی ڈاہڈی لوڑ اے۔نہیں تے ترقی تے بدلاوے دے ایس ہڑھ وچ رڑ جاں گے،ڈب کے مرجاں گے۔ بدلاوے تے ترقی دے ناں تے اپنے وسیب دا بہت کچھ گواون مگروں وی جے اسیں ہون وی ڈبنوں نہ بچے تے پھیر سانوں نک ڈوب کے مرجانا چاہیدا اے۔ ٭٭