نادرشاہ دی تقلید وچ

خالد مسعود خان

نویداشرف نال دوستی تے امریکہ وچ ای ہوئی پر ہن ایہ کافی پرانی ہو چکی اے۔ اوہ ریاست مشی گن دے شہر ڈیٹرائٹ وچ رہندا اے۔ کدی ایہ شہر پوری دنیا وچ موٹر سازی دی صنعت دا سب توں وڈا مرکز سی۔ ہن بھاویں مندے حال وچ اے تے پہلی ورگی رونقی نہیں رہی پر ہن وی خوب شہر اے۔ اوہائیو تے مشی گن آپس وچ جڑیاں ریاستاں نیں ڈیٹرائٹ تے پیریزبرگ دے وچکار سوکلومیٹر دا فاصلہ اے۔ ملتان دے ساڈے پیارے دوست ڈاکٹر رائو خالد تے نویداشرف دی محبت اے کہ میں امریکہ جاواں تے اوہ وقت کڈھ کے میرے کول پہلے ٹولیڈو تے ہن اوہدے لاگے شہر پیریزبرگ وچ چکر لا لیندے نیں۔ ایس واری وی خالد رائو تے نویداشرف نے حسب سابق محبت دا مظاہرہ کیتا تے میرے کول پیریزبرگ آ گئے۔ اوہناں دے ایس واری آن وچ خاص گل ایہہ سی کہ صرف تن دن پہلے نویداشرف نوں دل دی تکلیف ہوئی تے دو دن پہلاں اوہنوں دل وچ دو سٹنٹ پائے گئے سن پر اوہ اللہ دا بندہ ہمت کرکے خالد رائو دے نال مینوں ملن لئی سوکلومیٹر توں ودھ دا فاصلہ طے کر کے آ گیا۔ پچھن تے ہس کے کہن لگا کوئی گل نہیں میرے نال دل دا ماہر ڈاکٹر سفر کر رہیا اے انشاء اللہ سب خیریت رہوے گی۔
کیہ شاندار شام سی جو اسیں اکٹھے گزاری۔ دنیا جہان دے موضوعات تے گل بات ہوئی۔ ادب‘ مشاعرے‘ کرونا‘ پہلی پہلی ملاقات تے اوہو ساڈی پاکستانیاں خاص علت یعنی سیاست۔ میں عموماً سیاسی گل بات توں پرہیز کرنا واں تے بیرون پاکستان تے ایس احتیاط وچ ہور وادھا کر لینا واں کہ ایویں ای گل بات دا مزا کرکرا ہو جاندا اے تے دوستاں نال چنگے بھلے تعلقات خراب ہون دا ڈر بے مزہ کیتی رکھدا اے۔ کسے اجہے پاکستانی نال جو کسے وی سیاسی پارٹی نال وابستہ ہووے تے اُتوں اپنے سیاسی لیڈر دی محبت وچ جذباتی ہون دی حد تک گرفتار ہووے تے اوہدے توں نال کسے قسم دی معقول گل بات دی توقع رکھنا حماقت توں علاوہ ہور کجھ نہیں۔ پہلے اسیں دو قسم دے جذباتی سیاسی مقلدین وچ پھسے ہوئے سی ہن ایہ گ نتی ودھ کے تن ہو گئی اے۔ بھٹو تے میاں نوازشریف دے چاہن والیاں نال ورھیاں دی بے سود سیاسی بحثاں دے بعد جدوں پاکستان دے سیاسی افق تے تریجی سیاسی بٹالین دے رضاکاراں دا ظہور ہویا تے سانوں امید پیدا ہوئی کہ شاید ایہ پڑھے لکھے لوک پہلے والی دو جذباتی بریگیڈاں توں وکھری ثابت ہووے گی پر ایہ ساڈی خام خیالی ثابت ہوئی تے ایہ پڑھی لکھی نویں سیاسی انٹری تے پچھلے والے دوہاں انھے مقلدین توں وی دو قدم ودھ کے نکلی تے ایہنے کسے معقول سیاسی گل بات دا بوہا سرے توں ای بند کر دتا۔
نویداشرف وی جدوں آخری واری ملیا سی تے عمران خان دی محبت وچ گوڈے گوڈے نہ سہی پر بہرحال محبت وچ مبتلا ضرور سی۔ میں محتاط رہیا کہ اک تے ساڈا دوست اینی دوروں ملن آیا اے۔ دوجا صرف دو دن پہلاں اپنے دل دی مرمت کروا کے فارغ ہویا اے اجہے وچ اوہدے نال سیاسی بحث بڑی ای نامناسب حرکت سی پر تھوڑی دیر بعد اندازا ہویا کہ نویداشرف کافی معقول سیاسی گل بات کر رہیا اے تے اوہدی ساری گل بات وچ جذباتی پن تے انھی محبت دی تھاں توازن نے لے لئی سی۔ ایسے دوران پاکستان وچ مہنگائی دی گل ہوئی تے نویداشرف کہن لگا کہ اوہ پچھلے کافی عرصے توں پاکستان نہیں گیا اوہنوں ایس مہنگائی دا ذاتی طور تے نہ کوئی تجربہ اے تے نہ ای ٹھیک اندازہ پر اوہنوں اپنے پاکستانی دوستاں تے عزیزاں توں جو سنن نوں مل رہیا اے اوہدی روشنی وچ اوہنے ایہو اندازہ لایا اے کہ پاکستان وچ ہون والی مہنگائی دا اثر پاکستانی لوکاں تے بہت زیادہ اے جناں ایدھر امریکہ وچ ہویا اے۔ اوہ کہن لگا دکھ ایس گل تے ہوندا اے کہ ملک وچ ہون والی ڈھیر مہنگائی دا خاتمہ کرن دی تھاں وزیراعظم صاحب ایہ فرما رہے نیں کہ پاکستان وچ مہنگائی ہے ای نہیں تے پاکستان دنیا دا سستا ترین ملک اے فیر اوہ ہس کے مذاق وچ کہن لگا: میرا خیال اے میں وزیراعظم عمران خان نوں اک پیغام گھلاں کہ اوہ اپنے دل دی حسرت کڈھ لین تے اک واری مہنگائی کرکے وی ویکھ لین‘ بھلا ہن ایس توں ودھ اوہ کیہ کر لین گے؟۔
میں کہیا عزیزم! تسیں ایہ گل مذاق وچ وی نہ کہوو۔ کدی کدی قبولیت دا وقت ہوندا اے تے خان صاحب دا کیہ پتہ کہ اوہ تہاڈی گل سن کے ایہدے تے عمل ای نہ کر دین۔ فیر میں اوہنوں کہیا کہ اک واری انج ہویا‘ جون ایلیا نے اپنے بارے لکھیا کہ میں اک نکام شاعر آں۔ ایہدے تے مشفق خواجہ نے اوہناں نوں مشورہ دتا جون صاحب! ایس قسم دے معاملات وچ احتیاط توں کم لینا چاہیدا اے ایتھے اہل نظر دی دس گلاں نال اختلاف کرن دے باوجود اک ادھ گل نال اتفاق وی کر سکدے نیں۔ عمران خان صاحب بھاویں کسے دی نہ سن دے ہون پر کیہ خبر اوہ تہاڈی ایس خواہش نوں پذیرائی بخش دین تے واقعتاً مہنگائی کرکے وکھا دین۔ انج وی اوہ ساڈے مقامی ووٹراں توں مایوس نیں تے ہن اوہناں دی اگلیاں ساریاں امیداں تہاڈے بیرون ملک پاکستانیاں دے ووٹاں تے نیں۔ ممکن اے اوہ اپنے امکانی ووٹر دی خوشنودی لئی ملک وچ مہنگائی کر کے دسن کہ اصل مہنگائی ایہ ہوندی جے۔
اصل مہنگائی توں یاد آیا کہ نادر شاہ افشار نوں دہلی تے قبضہ کیتے اجے کجھ دن ای گزرے سن کہ شہر وچ کسے نے افواہ پھیلا دتی کہ اک طوائف نے نادرشاہ نوں قتل کر دتا اے۔ دہلی والیاں نے ایس خبر توں شہ پا کے ایرانی فوجیاں نوں قتل کرنا شروع کر دتا۔ تریخ وچ لکھیا اے کہ اجے نکلیا ای سی کہ نادر شاہ لال قلعے توں گھوڑے تے بہہ کے نکلیا تے چاندی چوک وچ واقع مسجد روشن الدولہ دے صحن وچ کھڑے ہو کے اوہنے اپنی نیام توں تلوار کڈھ لئی ایہ قتل عام دا اشارا سی۔ سویرے 9 وجے قتل عام شروع ہویا لہوری دروازہ‘ فیض بازار‘ کابلی دروازہ‘ اجمیری دروازہ‘ حوض قاضی تے جوہری بازار دے علاقے لاشاں نال بھر گئے۔ ہزاراں عورتاں دی عصمت دری کیتی گئی قزلباش سپاہیاں نے گھراں وچ وڑ کے لٹ مار شروع کر دتی۔ اوس دن ویہہ ہزار توں ودھ ساکنان دہلی قتل ہوئے۔ ایس قتل عام دی فکاہیہ منظرکشی کردے ہوئے شفیق الرحمن اپنی کتاب مزید حماقتیں دے پہلے مضمون تزک نادری عرف سیاحت نامہ ہند وچ لکھدے نیں کہ ایس قتل عام نوں رکوان دی غرض نال اک بزرگ ساڈے (نادرشاہ) سامنے پیش ہوئے تے امیرخسرو نال منسوب اک شعر پڑھیا:
کسے نہ ماند کہ دیگر بہ تیغ ناز کشی
مگر کہ زندہ کنی خلق راو باز کشی
(ہور کوئی نہیں بچیا جہنوں توں اپنی تلوار نال قتل کرے‘ سوائے ایہدے کہ مردیاں نوں زندہ کرے تے فیر اوہناں نوں قتل کرے)
ایہ سن کے اوہنے قتل عام بند کرن دی غرض نال اپنی تلوار نیام وچ پانی چاہی تے پتہ لگا کہ ساڈے ہتھ وچ تے شہبازخان دی تلوار اے تے ساڈی تلوار تے ساڈی نیام وچ ای اے۔ جیویں سارا قتل عام ای غلط ہویا سی ایس لئی ایس واری دوجا صحیح قتل عام شروع ہویا جو کافی کامیاب رہیا۔ میں نویداشرف نوں کہیا کہ اوہ اپنی طنزیہ خواہش اپنے کول رکھے۔ کدھرے خان صاحب اوہدی فرمائش سن کے نادرشاہ والے اصلی قتل عام وانگوں اصلی والی مہنگائی نہ کر دین۔ خان صاحب دا کوئی پتہ نہیں اوہ نادرشاہ دی تقلید وچ کجھ وی کر سکدے نیں۔ ٭٭