بلوچستان توں پنجابی زُبان دِی کلی تے ’’شاماں پے گئیاں ‘‘دِی شاعرہ صدف ؔ غوری
ڈاکٹرعبدالرشید آزاد
چیئرمین:ادبی دیوان بلوچستان(ادب) پاکستان
تیراں شعریی پراگیاں دے نال بلوچستان دِی پہلی کثیر الکتاب ہور صاحب دیوان شاعرہ ہون دا اعزاز رکھن والی بلوچی ،پنجابی تے اُردو زبان دِی شاعرہ دا چھیواں شعری مجموعہ ایس لحاظ توں بالکل منفرد اے کہ ایہہ بلوچستان دِی معلوم ادبی تاریخ 1909ء توں 2017ء تِک ایک سو آٹھ وریاں دِی تاریخ وِچ اے پہلا پنجابی شعری مجموعہ اے جیڑا 2016ء وِچ منظر عام تے آیا سی۔
ماہنامہ طلوعِ اشک لاہور وَلوں شائع ہون والا پنجابی زبان دا شعری مجموعہ جیویں کہ صدفؔ غوری دِے بارے وِچ سب جاندے نئیں کہ اُونہاں دے پُرکھاں دِی سرزمین اولیاء دِی سرزمین ( ملتان) اے پر صدف ؔ غوری دِی جنم بھومی ’’ دالبندین‘‘ اے۔اُونہاں نے ایس دُنیا وِچ بلوچستان دِی ایس زمین تے اَکھ کھولی ہور اُونہاں دا بچپن اینہاں فضائواں وِچ گذریا اُونہاں نئیں تعلیمی شعور تے آگہی دِی منزل ایسی شہر وِچ پائی میٹرک تک تعلیم دا محور اُوہی گرلز ہائی سکول سی ،او پنجابی ،اُردو ہور بلوچی اہل زبان دِی طراں بول سکدی اے ہور تیناں وِچ اظہار کر دی نئیں۔اُردوو ِچ بارہ شعری مجموعے شائع ہوچکے نئیں جیدے چوں اُونہاں نوں پنج کتاباں تے قومی ایوارڈ وِی مِل چکے نئیں ہُن وِی تن اُردو شعری مجموعے تکمیل دِی آخری مراحل وِچ نئیں۔
بلوچستان توں پہلا پنجابی شعری مجموعہ وِی منظرعام تے آ چکیا اے ہور بلوچی زبان دا شعری مجموعہ وِی تکمیل دے آخری مراحل وِچ اے جیویں کہ اُونہاں نوں اُردو دے شعری مجموعیاں وِچ غم ویاس دِی شاعرہ قرار دیتا جاندا اے بالکل ایوی ای پنجابی شعری مجموعے وِچ وِی اُونہاں دِی شاعری دے گرد غم تے یاس داہالہ بڑی گہرائی نال موجود اے۔ایس دِے نال ای اُونہاں دے اظہار وِچ اک نیا بانک پن ،اک نئی ندرت ،اک نیوی جہت ،ادراک تے نوا پن محسوس ہوندا اے او اظہار دے ہنر نوں جیس طراں غزلاں وِچ سمو کے پیش کر دی اے اے بالکل اُوسی طراں ہور اُوسی اعتماد دے نال نوئی جہد دے نال نوئے روپ وِچ سامنے آئی اے ۔
رائے عابد علی ہراں اُونہاں دے بارے وِچ لکھدے نئیں۔
’’صدف ؔ غوری کسی تعارف دِی محتاج نئیں اے بلکہ شعر وادب وِچ اُونہاں نئیں اُچے خیالات تے سوچاں دے نال راج کیتا اے او ادب دے حوالے نال پاکستان دِی آواز بن کے اُبھری اے دُکھی انسانیت ،غربت تے نادار لوکاں دِی محبت نے مینوں بہت متاثر کیتا اے۔
صدف ؔ غوری سدا فن دے صحرا وِچ آبلہ پا رہی اے اُونہاں نے بڑی مشکلاں توں گذر کے ہور اپنی شاعری نوں بچا کے کُٹھن وقت گذاریا اے اُو نرم خو دِل رکھن والی ہور مٹھاس دی چاشنی نال پری ہوئی اے اُونہاں نے علامتی روپ دھار کے شاعری وِچ اپنی چاندنی وکھری اے ہور ادب وِچ اُونہاں نوں کامیابی ہوئیی بے شک خوبصورت خیالات ہور زندہ الفاظ کدی نہیئں مردے مینوں اُمید اے کہ اُونہاں دا پہلا پنجابی شعری مجموعہ ’’ شاماں پے گئیاں‘‘ اَدبدِی دُنیا وِچ فیر تہلکہ مچائے گا۔
شاعرہ اپنے ایس شعری مجموعے تے ’’ دُکھی اَتھرواں دِی بے ترتیب لکیراں‘ دے عنوان نال آپ لکھدی اے کہ انجانے سفر تے نکلی تے اُوہی سفر میری یاداں دامرکز بن گئیا اُونہاں یاداں دِی اک شام وِچ جیون دِے اک سمندر وِچ میں اپنے ہوش وحواس کھو بیٹھی ،ادھوری شام دِے اک منظر نے ٹکڑے ٹکڑے خواہشاں وِچ بکھیرا ہویا اک انسان جیڑا ہجے وِی اپنی منزل دِی تلاش وِچ اے خواباںدی تعبیر دے لئی پتہ نہئیںکیڑھیا کیڑھیا راہاں وِچ دوچار اے اپنے لہو نال دیوئے روشن کرن ہور زندہ رہن دی آرزو بندے نوں کدی کدی تنہا نہئیں رہن دیندی پَر دُنیا دا شعور اُونہوں پُرسکون لمحے گذارندا موقع نہئیں دیندا۔ساڈے چاراں دوالے دُنیا والے دیوراں ای دیوراں ،قدم قدم تے ہر موڑ تے انسان جیتھے وِی چلیا جائے آلام روز گار دی سنگین دیوراں اُوھدی راہ وِچ کھڑیاں نئیں۔
فنکار شاعر ہور تخلیقی انسان اپنے دل نوں زندہ رکھدے نئیں اے انساناں نوں اپنی تنہائی وِچ ایس قدر شریک کر لیندے نئیں کہ اُوھدے آلے دوالے دئیاں چیزاں بولنا شروع کر دیندیا نئیں۔ظاہری دیوراں ٹوٹدیاں جاندئیاں نئیں مرے خواباں ہور خیالاں نئیں جیس نگر دے بام ودر تعمیر کیتے سن او اَج بے نشاں ہوگئے نئیں میرے قبیلے دے لوک میرے دُکھ توں واقف نئیں۔
میری ساریاں حسرتاں ماتم کدہ راہیاں تے بھٹک رہیاں نئیں اُونہاں وِچ اک جیدے کول بہت ساری خواہشاں دفن نئیں ،میری اے کتاب ’’ شاماں پے گئیاں ‘‘ میرا کُل اثاثہ نئیں ایس توں پہلاں میرے کئی شعری مجموعے منظر عام تے آ چکے نئیں شاعر خیال اپنے لئی آپ لھبدے نئیں ہور میں وِی اپنی سوچاں نوں اکٹھیاں کرکے اُونہاں نوں شعرو ادب دا روپ دیدتا اے آخر وِچ پوری غزل بن جاندی اے۔
میں ادب وِچ کسی گروہ بندی دِی قائل نئیں اسی ہجے بہت کُج لکھنا اے ساڈے مقام دا تعین کرنا ادب دِی تاریخ داکم اے ،سچی گل اے کہ تاریخ بڑی ظالم اے ساڈے ویکھدئیا ویکھدئیا کینے شاعر اپنی زندگی وِچ مر گئیے ہور کینے مرن توں بعد زندہ ہوگئے ۔ لکھ ساڈے سامنے دیوراں کھڑیاں ہوجان کوئی پرواہ نئیں ساڈے پر چار آن والا ویلا کرئے گا ۔
شاعرہ نئیں حضور ﷺ نال نعت وِچ اک درخواست کیتی اے۔
میرا دُکھڑا سُن لو پاک نبی ﷺ
مینوں اپنا چُن لوپاک نبیﷺ
ساڈی بشری کمزوری دے عوض
پلے اپنے بن لو پاک نبی ﷺ
٭٭٭٭٭٭
سجناں موڑ مہاراں شاماں پے گئیاں
بیت نہ جان بہاراں شاماں پے گئیاں
پنچھی وِی لے چوگ گھراں وَل پرت پے
تک کونجاں دیاں ڈاراں شاماں پے گئیاں
رہ نہ جان دِلے دیاںمدھرے دِل دِے وِچ
کون لوئے گا ساراں شاماں پے گئیاں
دِل دینا دِل لینا سودا مہنگا نئیں
چھڈ دے ہُن تکراراں شاماں پے گئیاں
نواں خیال نہ کوئی سمجھے صدفؔ نوں
کیہہ لکھئیے سرکاراں شاماں پے گئیاں
٭٭٭٭٭٭
غزل صدف ؔ غوری
دکھاں دیاں راواں تے چل چل تھکیاں
تیرے باجوں روندیاں نے ہر دَم اَکھیاں
کچ دیاں چوڑیاں تے کچ تیرے وعدے وِی
ساریاں نشانیاں اساں سانبھ سانبھ رکھیاں
کوئی ایتھے اپنا نئیں سارا جگ ویری لگدا اے
کناں سانوں روکیا سنگیاں تے سکھیاں
راتی جاگ جاگ کے منگیا سی تینوں میں
ہر ویلے منگ منگ ذرا نئی ساں سنگیاں
صدفؔ دیاں سوچاں دا محور اَج وِی توں اے
ہر ویلے ہر گھڑی تیرے میں نال نال رہندیاں
٭٭٭٭٭٭
