لکھاری کدے نہیں مردا

غلام شبیر عاصم

تخلیق ایڈی سوکھی نئیں،تے نہ ای ایہدا ہر کسے تے ہر ویلیاتار ہندااے۔کدی تے اِنج لگدا اے کہ علمی تے ادبی تخلیق دا عمل وی جیویں کِسے ککھوں جمن والے انسان دی طرحاں اے۔گوداں وی نصیباں تے رب دی مہر تے عطا نال ہریاں ہندیاں نیں،تے لفظ تے خیال وی کسے دل تے دماغ اتے رب دی مہر تے خاص عنائیت تھیں عطا ہندے نیں۔خاص روحاں تے خاص دل دماغ ہندے نیں،جِنہاں اتے رب ولوں ایہ انعام اتردا اے۔انسان عالمِ ارواح توں ٹردا کئی شکلاں تے حالتاں چوں لنگھدا ہویا جنم لے کے آ دھرتی اتے ظاہر ہندا اے۔تے ایسے طرحاں ای اک خیال تے لفظ کِتھوں تردا تے سفر کردا شعور دیاں منزلاں طے کردا آن کاغذ اتے ظاہر ہندا اے۔لفظ وی جنم لئیندے،جِیندے مردے تے تہذیباں دے پندھ کٹدے ہجرت وی کردے نیں۔انساناں طرحاں ایہ وی اِک توں دوجے قبیلے تے خاندان وچ رل مِل کے اوہناں دا ای حصہ بن کے اوہناں دے ای جاپن لگ پیندے نیں۔پر جدوں کوئی کھوجی تے پڑچولی پڑچول کردا اے،تے پھیر کِدھرے جاکے ایہناں دا اصل قبیلہ تے خانداں ساہمنے آوندا اے۔لفظ وی اپنے پِچھے اپنا قبیلہ،خاندان تے نسلی حوالہ رکھدے نیں، اپنے رنگ ڈھنگ تے مزاج نال انسانی روئیے،رہتل تے مزاج اتے بھرواں اثر پوندے نیں،تے ایسراں کسے قوم،خانداں یاں تہذیب دی تاریخی زندگی دے ساہ ایہناں لفظاں دی مٹھ وچ ساہ لیندے نیں۔ ایہ لفظ عِلمی،فکری تے تخلیقی حوالیوں کسے لکھاری لئی اوہدی اولاد دی طرحاں ہندے نیں۔
دانشوراں دا کہنا اے کہ تخلیقی حوالیوں دل دماغ اتے اترن والے خیالاں دی عمر پلاں تیک ہندی اے، اوہناں نوں سانبھ لوو تے بڑی گل،ورنہ ایہ گواچ جہئے جاندے نیں،تے ایسراں دل نوں چِنتا جہئی لگ جاندی اے تے لفظ تے خیال دوبارہ ہتھ نہیں آوندے۔لفظ انسان توں اوہدی حقیقی اولاد طرحاں وراثتی حصہ وی نہیں منگدے تے سگوں معاشرے وچ انسان دی پچھان، عزت تے اچے قد کاٹھ دا سبب بن دے نیں۔انسان نوں مرن نہیں دیندے۔وجودی طورتے مرن مگروں لکھاری نوں زندہ رکھدے تے امر کر دیندے نیں۔جے ویکھیا جاوے تے انسان دی اصل عمر اوہدے مرن توں مگروں شروع ہندی اے۔کہ اوہ بھلا اپنے لفظاں،فِکراں تے وچاراں موجب مرن مگروں کِنے کو سال تے صدیاں جیوندا اے۔تے اِنج مرن مگروں اک لکھاری نوں اوہدا فن تے اوہدے لفظ ای اوہنوں صدیاں جیوندا رکھدے نیں۔اوہدی حقیقی اولاد تے جائیداد تیبھانڈے ٹِینڈے دے حِصے بخرے کرن دے چکراں وچ پیو دے مرن دے دکھ نوں وی جیویں قبرے پا دیندی اے۔ویلے نال ایہ حقیقی اولاد وی مر کھپ جاندی اے پِیڑھیاں مر مک جاندیاں نیں پر لفظ لکھاری نوں نہیں مرن دیندے۔ڈِھڈوں جمے پت مانواں نوں کھِچدے دھروندے تے ذلیل کردے ویکھے نیں۔پیوواں نوں گلمیوں پھڑ کے دھکے دیندے پتر ویکھے نیں،پر لفظ لکھاریاں دا شملہ اچا ای رکھدے ویکھے نیں۔تے ایس حوالیوں لفظ کسے لکھاری دی اجیہی اولاد ہندے نیں،جیہڑی اوہدا کسے نہ کسے طرحاں حوالہ زندہ رکھدی اے،تے بلکہ ایسراں زندہ رہ کے بندے اپنے نال خانداناں تے پِنڈاں نوں وی زندہ رکھدے نیں۔تے ایسراں ایہناں لکھاریاں دے لفظ ایہناں نوں لوکاں دے چیتیوں کدے وِسرن نہیں دیندے۔
لکھاری صدیاں تیک ایسراں دِلاں دماغاں دے تخت اتے بہہ کے صدیاں تیک حکومت کردے،قوماں تے قبِیلیاں نوں اپنا قائل کردے نیں۔تے اِنج لکھاری فِکری حوالیوں کدے نہیں مردے جیوندے رہندے نیں۔ اوہناں دیاں قبراں دے نشان مِٹ وی جان،مورخ کِدھرے ڈنڈی مار وی جاوے تے ایہ سِینہ بسینہ نسل در نسل اِک ان ڈِٹھی تے ان لِکھی تاریخ دے مختلف حوالیاں دے موڈھے چڑھے لگے آوندے نیں۔تاریخ پھولیاں انسان دی حقیقی اولاد دی بھاویں دھوڑ وی نظریں نہ چڑھے پر کسے لکھاری دے لفظ کسے نہ کسے طرحاں،کسے نہ کسے شکل وچ کدی نہ کدی نظری چڑھ ای جاندے نیں۔تے اِنج اک لکھاری اپنی فِکری بقا دی حیاتی جیوندا رہندا اے۔تے اودوں تک جیوندا رہوے گا،ایہدے ناں دا ڈھول وجدا رہوے گا،جدوں تیک قیامت دا ڈگا نہیں وجے گا۔٭٭