الٹا چور کوتوال نوں ڈانٹے

شکیل امجد صادق

علامہ محمد اقبالؒ نے کہیا سی کہ میرکارواں لئی اوہدا رخت سفر ایہو اے کہ اک تے اوہدی نگاہ بلند ہووے یعنی اوہدا تخلیل تے فکر دی پرواز اچی ہووے‘ دوجا اوہدی زبان انج دی ہووے کہ بولے تے پھُل جھڑن یعنی اوہدا سخن دلنواز ہووے‘ دل نوں موہ لین والا ہووے تے تریجا اوہدی ظاہری چال ڈھال وچ شان استغناء کجھ ایس طرح دکھائی دیوے کہ دِلاں نوں موہ لوے‘ اوہدی جاں پرسوز ہووے۔
نگہ بلند سخن دلنواز جاں پرسوز
یہی ہے رختِ سفر میرِ کارواں کے لیے
شاعری کسے صنف وچ وی کیتی جا رہی ہووے اوہدا مزا اوس ویلے دونا ہوندا اے جس ویلے شعر وچ شعریت تے تلازمہ کاری اپنے عروج تے ہووے۔ جے ایہ دوویں گلاں تواتر تے تسلسل دے نال گیت وچ آ جان تے جدوں گیت وچ سُر تے تال دی اٹھان پیدا ہو جاوے تے اوہ گیت امر ہو جاندے نیں۔ اجہے ان گنت گیت تے شاعر پنجابی ادب دی تریخ بنان وچ سنگ میل دی حیثیت رکھدے نیں۔ گیت نگاری دی صنف وچ ایس ایم صادق دا ناں کسے تعارف دا محتاج نہیں۔ آپ دے تعارف لئی ایناں ای کافی اے کہ 1988ء دے بعد دنیا وچ جو وی فوک سنگر آیا اوہ آپ دا کلام گائے بناں نہیں رہ سکیا۔ عطاء اللہ عیسیٰ خیلوی‘ نصرت فتح علی خان‘ اکرم راہی‘ نصیبو لعل‘ مراتب علی‘ انور رفیع‘ ببومان‘ شبنم مجید‘ راحت فتح علی خان سنے کئی گلوکاراں نے آپ دے سینکڑوں گیت گائے تے شہرت دیاں حداں نوں پار کر گئے۔ عطاء اللہ عیسیٰ خیلوی ورگے بین الاقوامی گلوکار نے ہزار توںودھ دے نیڑے آپ دے گیت گائے جہڑے سارے سپرہٹ رہے۔ ایسے طرح اکرم راہی نے وی اینے ای گیت گا کے شہرت حاصل کیتی سگوں اکرم راہی دی کامیابی دے پچھے ایس ایم صادق دی محنت‘ کوشش ‘ کاوش تے گیت نگاری دا واہوا وڈا ہتھ رہیا اے۔ ایس ایم صادق نے پاکستان دی فلم انڈسٹری لئی وی ان گنت لازوال گیت لکھے۔ ایہدے نال گوانڈھی ملک بھارت دے نامور گلوکاراں نصرت سردول‘ ببومان تے دوجے کئی گلوکاراں نے سینکڑوں گیت گا کے ڈھیر شہرت حاصل کیتی۔
آپ نے بہت سارے فنکاراں نوں فن دی دنیا وچ متعارف کروایا تے اوہناں دے فن نوں اپنی گیت نگاری دے راہیں عروج بخشیا۔ آپ نے گیت نگاری دے نال ریکارڈنگ سازی دی صنعت نوں وی عروج بخشیا۔ آپ نے 1996ء وچ لہور وچ نصرت فتح علی خان دے نال رَل کے سرگم ریکارڈنگ کمپنی دی بنیاد رکھی۔ ایہدے بعد آپ نے سٹار سٹوڈیو دی بنیاد رکھی تے ہزاراں گلوکاراں دے آڈیوکیسٹ ریکارڈ کیتے۔ ایہدے بعد آپ ایس ایم گولڈ کمپنی دے ناں توں آڈیو تے ویڈیو کیسٹ دی ریکارڈنگ دا کم شروع کیتا جو بام عروج نوں اپڑیا۔ اج کل آپ نے اک منی سٹوڈیو بنا رکھیا اے جہدے توں آپ نعتیہ‘ حمدیہ‘ منقبت تے سلام ریکارڈ کرکے ساڈیاں سماعتاں تک اپڑا رہے نیں۔ ایہناں اسلامی اصناف دی شاعری وی آپ ای کردے نیں۔ آپ بڑے زودگو شاعر نیں سگوں آپ گلوکار دوست ایہناں نوں کمپیوٹر شاعر کہندے نیں۔ آپ دا ایہ خاصا اے کہ آپ تن منٹ وچ گیت لکھ دیندے نیں۔ ایہ گل آن دی ریکارڈ اے کہ آپ نے اک دن وچ سو توں ودھ گیت لکھے جو آپ دے طبع زاد گیت ہون دا منہ بولدا ثبوت نیں۔
حضرت علیؓ دا قول اے جہدے تے احسان کرو اوہدے شر توں بچو۔ جیویں میں پہلے عرض کر چکیا واں کہ ایس ایم صادق نے ان گنت گلوکاراں دی انگلی پھڑی تے اوہناں نوں بام عروج تے اپڑایا۔ اجہے گلوکاراں وچ اک ناں اکرم راہی دا وی اے جو شہرت دیاں بلندیاں نوں چھوہن دے بعد کنگ آف فوک کہلائے۔ ایس ایم صادق نے ایس گلوکار دا ہتھ اوس ویلے پھڑیا جدوں ایہ لہور دے فٹ پاتھاں تے پیدل مارچ کردا سی تے روٹی دے لالے پئے ہوئے سن۔ ایس ایم صادق نے ایہناں نوں ریکارڈ کیتا تے شہرت دیاں بلندیاں تک لے گئے۔ ایس ایم صادق نے ایس گلوکار دی دامے‘ درمے‘ سخنے تے قدمے بھرویں خدمت کیتی پر ایس بندے نے اپنے ایس عظیم محسن دے نال بڑی زیادتی کیتی۔ اکرم راہی نے پل بھر لئی وی ایہ نہ سوچیا کہ اج میں جس مقام تے آں اوہدے پچھے ایس ایم صادق دا ہتھ اے۔ میری شہرت تے پچھان دے پچھے ایس وڈے شاعر دا ہتھ اے۔ شاعری وچ تے ارد تے چربہ دو وکھریاں چیزاں نیں۔ کلام چوری کرکے گانا ہور گل ہوندی اے پر کسے دا کلام اپنے ناں رجسٹرڈ کر لینا زیادتی تے بے ایمانی دی آخری حد ہوندی اے جس طرح اک بندے نوں اولاد پیاری ہوندی اے اوسے طرح شاعری‘ شاعر دی اولاد ہوندی اے۔ ایس ایم صادق ایس ویلے چالھی ہزار توں ودھ گیت لکھ چکے نیں تے ایہ سارے گیت ’’آن دی ریکارڈ‘‘ نیں۔ اکرم راہی نے اٹھ سو گیتاں تے مبنی اک کتاب اپنے ناں تو ںرجسٹرڈ کروائی تے سارے گیتاں دا شاعر اپنے آپ نوں رجسٹرڈ کروا کے ماہانہ لکھاں روپیے دی رائلٹی وصول کرنا شروع کر دتی۔
اکرم راہی نے اپنی ایس کتاب وچ میاں محمد بخش، وارث شاہ تے ابیات باہو نوں وی اپنا کلام قرار دتا۔ کہندے نیں نقل لئی وی عقل دی لوڑ ہوندی اے۔ ستم ظریفی دی گل ایہہ وے کہ اکرم راہی نے عدالت وچ اک جعلی ایس ایم صادق‘ محمد صادق تے ایم صادق پیش کرکے ایہ بیان ریکارڈ کروا دتا کہ ایہ سارا کلام اکرم راہی دا اے میں صرف ایہدی اصلاح کیتی ایہدے بعد اکرم راہی نے کیس دائر کر دتا کہ ایہ کلام میرا اے تے میرے ناں رجسٹرڈ اے۔ ایس ایم صادق ایہدی رائلٹی ہڑپ کرنا چاہندا اے ایس لئی میری دادرسی کیتی جاوے۔ الٹا چور کوتوال نوں ڈانٹے۔ اکرم راہی تے منشیات دی سمگلنگ دا باقاعدہ کیس ہویا تے چھ ورھے جیل کٹن تے ایس ایم صادق دی ضمانت تے رہائی ہوئی جد کہ ایہ کیس حقیقت تے مبنی سی۔ ایہ گل وکھرے باب دی متحمل اے۔ ایہدے نال نال اکرم راہی تے حدود دا پرچہ وی باقاعدہ درج ہویا۔ ایہناں ساریاں گلاں نوں سامنے رکھدے ہوئے ایس ایم صادق دے خلاف کیتا ہویا کیس خارج ہو گیا کیوں جے ایس ایم صادق حق تے سن تے اکرم نے سارے دا سارا پلندا جھوٹ تے مبنی اکٹھا کیتا ہویا سی۔ ہن ایس ایم صادق نے گلوکار اکرم راہی دے خلاف ڈیڑھ کروڑ روپیے دا ہرجانے دا دعویٰ دائر کر دتا اے جہڑا بن دا وی سی پر افسوس ایس گل اُتے اے کیہ اک فنکار نوں ایہ سب کجھ زیب دیندا اے؟ یاں ایہ زیب دیندا اے کہ اپنے محسن دے نال انج دا سلوک کیتا جاوے؟ یاں کسے دے کلام تے شب خون ماریا جاوے۔ شاعر ہر قوم تے ہر معاشرے دا قیمتی اثاثہ ہوندے نیں۔ ایہ ساڈے کلچر تے ثقافت دے امین ہوندے نیں۔ حکومت نوں چاہیدا اے کہ اوہناں دی سرپرستی کیتی جاوے تے معاشرے وچ اوہناں دے مقام نوں بلند کیتا جا وے۔٭٭