بلوچستان توں ادب دا روشن ستاراریاض ندیم نیازی

عبدالرشید آزاد

13اگست 1968ء نوں بلوچستان دے تاریخی شہر سبی چہ پیدا ہون والے ریاض ندیم نیازی اَٹھ پہلوی شخصیت دے مالک نیں ،اینہاں دِی پہلی شناخت بطور اِک نعت خواں دِی اے عشق ِ رسول ﷺ چہ ڈب کے نعت پڑھن تے محفل تے وَجد طاری کردین والی خوبصورت سُریلی آواز دے نال اینہاں دِی دوجی شناخت بطور نعت خواں شاعر دِی اے اینہاں دیاں اٹھاراں کتاباں چھپیاں نیں ۔ایہ انجمن عندلیبان ِ ریاض رسول ﷺ پاکستان دے مرکزی جنرل سیکرٹری وِی نیں اینہاں دا شمار بلوچستان دے منے پرمنے شاعراں چہ ہوندا اے ،اینہاں دِی غزلاں دا پراگہ ’’تمہیں اپنا بنانا ہے‘‘ دے نال نال ایہ حلقہ پاسبان ِ حرف پاکستان دے وِی جنرل سیکرٹری نیں ایس توں علاوہ ایہ دستک ادبی سنگت سبی تے تھنکرز فورم سبی دے سیکرٹری دے فرائض وِی نبھا رہے نیں ۔
حالاں کہ ایہ کئی ادبی تنظیماں دے رُکن وِی نیں جہناں چہ کوئٹہ رائٹرز فورم ،ادب سرائے ساہیوال، نعت کالج کمیٹی کراچی، ایس توں علاوہ روز نامہ جنگ کوئٹہ تے جیو نیوز لئی اعزازی رپوٹنگ وِی کردے نیں تے خیر نال ایم اے صحافت چہ کیتا ہویا اے ،اینہاں دِی زندگی دا اِک پہلو اک سماجی کارکن دا وِی اے۔ایہ سبی دِی منی پرمنی تنظیم (سنگت ویلفیئر سوسائٹی) دے ممبر وِی نیں جد کہ دستگیر ٹرسٹ پاکستان تے حضرت دستگیر اکادمی پاکستان دے مرکزی تے ضلعی سیکرٹری وِی نیں ،بہت گھٹ لوکی ایہ گل جاندے نیں کہ ریاض ندیم نیازی بہت خوبصورت لب و لہجے دے کمپیئر وِی نیں تے اینہاں ساری صفات دے نال نال ایہ سرکاری ملازمت وِی کر دے نیں ،تے اینہاں سرگرمیاں توں علاوہ اینہاں دِی علم دوستی دا ایہ حال اے کہ سبی جئے شہر چہ اپنی مدد آپ دے تحت ( ندیم نیازی لائبریری) چلا رہے نیں۔
ریاض ندیم نیازی نال میری پہلی ملاقات 1980ء چہ ہوئی سی جدوں میں سبی ریلوے انسٹیٹیوٹ ہال چہ اپنے اُستاد ’’مرحوم ‘‘ سید عبدالکریم شاہ نال مل کے ’’سنگت ویلفیئر سوسائٹی‘‘ دے زیر اہتمام کیوکشن کراٹے دا پہلا سینٹر قائم کیتا سی ایس موقع تے سنگت دے اُوس ویلے دے صدر حدث خان مری نے میرے اعزاز چہ اِک موسیقی دا پروگرام کیتا جہدے چہ سبی دے گلوکار ذوالفقار علی زلفیؔ اُستاد تے محمد اقبال مری توں علاوہ کئی مقامی گلوکاراں نے اپنے فن دا مظاہرہ کیتا سی ٹائون ہال سبی چہ ،ریاض ندیم نیازی دی شخصیت پَرت در پَرت اک دے تھلے اک ہور خوبی دبی ہوئی اے ۔
بیشک کجھ لوک تاریخ لکھدے نیں تے کجھ لوک تاریخ بناندے نیں ریاض ندیم نیازی جہڑی اَج تاریخ بنا رہیا اے ایہ کدی تاریخ دے ورقیاں تے لکھی جاوے گی ریاض ندیم نیازی دی شخصیت تے فن تے جنہاں لوکاں قلم چکیا اے ذرا اُونہاں دا حوالہ ویکھو ! ۔
٭ حسن اکبر کمالؔ کہندے نیں ریاض ندیم نیازی عصرِ حاضر دا اک جواں سال ،جواں فکر، تے جواں ہمت لیکھک اے، بلوچستان دے شہر سبی جئے دیار ِ سنگ وریگ چہ شعر وسخن دے خشنما پھل کھلان دا فرض پوری لگن تے خلوص نال نبھا رہیا اے۔ ایہ خوبصورت غزل تے حمد ونعت دِی تخلیق دے ذریعے سامان ِ شفاعت تے توشہ آخرت دَا وِی بندوبست کر دا جا رہیا اے ۔

٭سید محمد فصیح الدین سہروردی کہندے نیں کہ ریاض ندیم نیازی دِی شاعری چہ جتھے عشق ِ رسول ﷺ نظر آندا اے اُوتھے اِی اُوہدی شاعری بڑی رواں اے اللہ تعالیٰ نے چنگی نعت رسول ؐ کہن دا شرف عطا کیتا اے۔
٭ ناصر زیدی کہندے نیں کہ ریاض ندیم نیازی منے پرمنے ادبی مراکزتوں بہت دور سبی جئے پسماندہ مقام تے مقیم ہوکے شعرو ادب دِی شمع بالے ہوئے اے،ایہ علم پرور اے ،ادب تے ادیب نواز اے ۔
٭محسن چنگیزی کہندے نیں کہ ریاض ندیم ؔ نیازی درِ مطہر تے حاضری تے حضوری دے ادب تے آداب توں واقف اے ایس لئی اوہ ہتھ بنھ کے،سر جھکائے درِ نبیؐ تے کھلوتا اے۔
٭ پروفیسر اعتبار ساجدؔ کہندے نیں کہ ریاض ندیم نیازی بلوچستان دے نوجوان شاعراں چہ اک مخصوص انفرادیت دا حامل شاعر اے،میں اُوہدے کِس کِس شعر ،کِس کِس غزل دِی ستائش کراں اوہ بلوچستان دا اِک روشن ستارا اے اللہ پاک اُوہدی تازگی ہمیش برقرار رکھے۔
٭ شاعر علی شاعر کہندے نیں کہ ریاض ندیم نیازی دِی شاعری روایت دِی پاسداری تے جدیدیت دِی علمبردار اے ایس سنگم توںاِک نواں اسلوبی آہنگ پیدا ہوندا اے جہڑا سنن والیاں نوں چنگا لگدااے تے پڑھن والیاں نوں اپنے سحر چہ مبتلا کر دیندا اے ایس لئی شاعر موصوف نوں نویں اسلوبیاتی آہنگ دا شاعر کہیا جاوے تے بے جا نیں ہووے گا۔
٭سید عارف کہندے نیں کہ ،کون کہندا اے کہ پسماندہ تے دور دارز دے علاقیاں چہ چنگا ادب تخلیق نہیں ہوندا ،ریاض ندیم نیازی دِی شاعری ایس گل دِی ٹھوس شہادت اے کہ وڈی شاعری سبی جئے مقام توں وِی جنم لے سکدی اے۔
٭ ڈاکٹر ختر ہاشمی کہندے نیں کہ اپنے آپ نوں لکھن دا عمل شاعری اے ریاض ندیم نیازی نے اپنی غزلاں چہ سارے شعری لوازمات دے نال نال اپنے آپ نوں اِی لکھیا اے اینہاں دِی غزلاں چہ معاشرتی ناہمواری دے علاوہ حسن تغزل وِی بڑے انداز چہ ویکھیاجا سکدا اے۔
٭ افتخار عارف ؔ کہندے نیں کہ ادبی کہ ادبی گہماگہمی دے اعتبار دی نسبت وڈے شہراں توں دور سبی چہ مقیم ریاض ندیم نیازی دا شعری پراگہ پڑھ رہیا واں تے خُشی ہورہی اے تے داد دے رہیا واں کہ غزل چہ کیسے کیسے امکانات نیں تے کیسے کیسے تازہ نفس تے صاحب امکان شاعراں اُردو دی سب توں مقبول صنف چہ اپنے تخلیقی جوہر دا اظہار کر رہے نیں ۔
٭ رفیع الدین رازؔ کہندے نیں کہ ریاض ندیم نیازی نیں شاعرانہ لفاظی توں گریز کر دیاں ہوئیاں ایسے طرزِ فکر نال رشتہ جوڑیا اے جہدا تعلق زندگی دِی سچائیاں نال اے، ایہ وِی سچائی اے جہڑی عہد دی ترجمان وی نیں تے اپنی تہذیب تے ثقافت دی پہچان وِی۔
٭ پروفیسر سحر انصاری کہندے نیں کہ ریاض ندیم اپنی تخلیقی تے تنظیمی صلاحیتاں نال شاعری دِی روایات نوں اگے ودھا رہے نیں اینہاں دے مصرعیاں چہ بول پن تے خاص لہجہ ملدا اے ،اینہاں آلے دوالے دِی دُنیا تے اُوس چہ بسن والے انساناں دی مثبت تے منفی رویاں دا وِی شدید احساس اے اوہ معاشرے دی ظلمتاں دے خلاف سوچدے تے نویں صبح دِی اُمید چہ سخن سرائی کردے نیں ۔
٭ امجد اسلام امجدؔکہندے نیں ریاض ندیم نیازی دی جس خوبی نے مینوں سب توں زیادہ تے ہمیش متاثر کیتا اے اوہ ایس دِی ادب نال محبت تے اخلاص اے ۔
٭ ڈاکٹر محمد اجمل نیازی کہندے نیں کہ ریاض ندیم نیازی دی شخصیت چہ بے قراریاں تے سرشاریاں کٹھیاں ہوگئیاں نیں تے ایہ گل کسی دے یکتا ہون لئی بہت اے۔ قارئین اینے وڈے وڈے شاعراں تے لیکھکھاں دِی رائے توںبعد ہُن ذرا اینہاں دے کلام دا تھوڑا جیہا نمونہ ملاحظہ فرمائو !
جیڑے آقاؐ دا نقش ِ قدم ویکھدے نیں
تے خواباں چہ سَر اپنا خم ویکھدے نیں
دیارِ نبی ؐ توں جیڑا آندا اے واپس
اُونہوں کیس عقیدت نال آسی ویکھدے آں
ترے چشمہٗ فضل نال پین آلے
کدوں جانب جام ِ جم ویکھدے نیں
جیناں نوں حکم مل جاندا اے حاضری دا
مدینے چہ جا کے اِ رم ویکھدے نیں
کرم دے خزانے لٹاندے نیں آقا ؐ
جیڑے اکھیاں چہ ندامت دے اتھرو ویکھدے نیں
جینہاں نوں عشق سرکارؐ نال ہوگئیا اے
زمانے وَل او کم ویکھدے نیں
مدینے چہ رہنیاں نیں اکھیاں ساڈیاں
مدینے نوں اسی دم بہ دم ویکھدے آں