سیلاب تے معشیت

احمد وقاص ریاض

اک پاسے ملک وچ سیلاب دی تباہ کاریاں نیں دوجے پاسے سیاست دی گرما گرمی تے اہم فیصلیاں دا نیڑے آندا وقت’ جہدے بارے وکھووکھ قیاس ارائیاں کیتیاں جا رہیاں نیں۔ سیلاب نال چوہاں صوبیاں وچ کروڑاں بندے متاثر ہوئے’ اوہناں دے گھر تباہ تے فصلاں برباد ہو گئیاں۔ وطن عزیز نوں ارباں ڈالر دا نقصان ہویا پر سلاہن جوگ گل ایہہ وے کہ ملک دے ہر شہر تے قصبے توں لوکاں نے متاثرین سیلاب دی دل کھول کے مدد کیتی۔ لہور وچ شہریاں’ تاجراں’ فلاحی تنظیماں تے دوجے اداریاں ولوں امدادی کیمپ لائے گئے تے سینکڑوں امدادی ٹرک سیلاب نال متاثرہ علاقیاںوچ اپڑائے گئے تے ایہ سلسلہ اجے وی جاری اے۔ سکولاں’ کالجاں وچ پڑھ رہے طالب علم اپنے تعلیمی اداریاں یاں سڑکاں تے فنڈز جمع کر رے نیں۔ جہلم دے اک سرکاری گرلز کالج دی طالبات نے والدین دی تھوڑی آمدنی دے باوجود نقد رقم تے امدادی شیواں سیلاب نال متاثرہ لوکاں نوں گھلیاں۔ نوجوان نسل ولوں مصیبت وچ پھسے لاچار لوکاں لئی مدد دا جذبہ قابل ستائش اے۔ روٹری تے دوجیاں تنظیماں دے تعاون نال متاثرہ علاقیاں وچ میڈیکل کیمپس قائم کیتے گئے نیں جتھے لوکاں نوں علاج معالجے دیاں سہولتاں تے دوائیاں مفت دتیاں جا رہیاں نیں۔ لہو ردی معروف معالج ڈاکٹر شاہینہ آصف اپنی ٹیم دے نال امدادی کیمپاں وچ عورتاں تے بچیاں دی دیکھ بھال تے علاج کر رہیاں نیں۔ ایہناں توں علاوہ دوجے شہراں توں وی ڈاکٹر تے پیرا میڈیکل سٹاف متاثرہ علاقیاں وچ خدمت خلق وچ مصروف اے۔
بیرون ملکاں تے اوورسیز پاکستانیاں نے وی سیلاب نال متاثرہ لوکاں دی مدد دا سلسلہ شروع کر رکھیا اے۔ امریکی حکومت ولوں تریہہ ملین ڈالر دی فوری امدا دا اعلان کیتا گیا اے جد کہ یو ایس کانگریس دا تن رکنی وفد ہنگامی دورے تے پاکستان اپڑیا جہدے وچ پاکستان کاکس دی سربراہ کانگریس ویمن شیلا جیکسن’ کانگریس مین ال گرین تے کانگریس مین ٹام سوزی شامل سن جہناں نے صدر پاکستان’ آرمی چیف تے وزیر خارجہ نال ملاقاتاں کیتیاں۔ سیلاب نال متاثرہ علاقیاں دا فضائی جائزہ لیا تے ہور مدد دا وعدہ کیتا۔ ہوسٹن توں طاہر جاوید’ تنویراحمد’ طاہر بھٹی تے ریحان صدیقی جد کہ نیویارک توں ڈاکٹر اعجاز حمد تے اٹارنی شاہد علی ایس تن رکنی وفد دے نال پاکستان آئے تے ملاقاتاں وچ شریک ہوئے۔ تحریک انصاف دے سربراہ سابق وزیراعظم عمران خان دی قدرے تاخیر نال شر وع کیتی گئی فنڈ ریزنگ اپیل تے بیرون تے اندرون ملک توں بھاری رقم عطیہ کرن دا اعلان کیتا گیا۔ ہوسٹن امریکہ توں اک متمول امریکن پاکستانی شخصیت مڈلینڈ انرجی دے مالک جاویدانور نے اک ملین ڈالر دی چوکھی رقم عمران خان دی اپیل تے سیلاب فنڈ وچ دتی۔ ایس توں پہلاں جاویدانور احساس پروگرام لئی وی دو ملین ڈالر دے چکے نیں۔ امریکہ وچ پاکستانی ڈاکٹراں دی تنظیم اپنا ولوں وی ہن تک پنج لکھ ڈالر سیلاب متاثرین لئی اکٹھے کیتے جا چکے نیں تے دسیا جاندا اے کہ ایہ رقم اپنا نے اک گھنٹے وچ اکٹھی کیتی اے۔
اقوام متحدہ دے سیکرٹری جنرل انتونیوگوتریس سیلاب دی صورتحال دا جائزہ لین دو دیہاڑ دورے تے پاکستان اپڑے تے عالمی ماحولیاتی آلودگی نال متاثرہ خطے تے تباہ حال لوکاں لئی دنیا بھر توں امداد دی اپیل کیتی۔ کرونا دی عالمی وباء دے خاتمے مگروں عالمی معیشتاں تے ترقی یافتہ ملک اجے اپنے پیراں تے کھڑے نہیں ہو پائے تے فیریوکرین دی جنگ تے توانائی بحران دی وجہ نال اوہ ملک اپنے داخلی مسئلیاں وچ الجھے ہوئے نیں جہدی وجہ نال اوہ ترقی پذیر تے غریب ملکاں دی زیادہ امداد کرن توںقاصر نیں۔ آئی ایم ایف ولوں لائیاں شرطاں تے قرضے وچ دتی گئی رقم دی کڑی نگرانی ایس گل دی غمازی کردی اے کہ بیرونی ملک تے ڈونر ادارے ساڈی کارکردگی توں مطمئن نہیں ایس لئی سانوں بیرونی ملکاں یاں اداریاں نال زیادہ توقعات نہیں جوڑنیاں چاہیدیاں۔
ایہناں حالات وچ سیلاب نال تباہ شدہ معیشت دی بحالی اک وڈا چیلنج ہووے گا۔ ایس توں وڈی بدقسمتی کیہ ہووے گی کہ اسیں ایہناں حالات وچ وی ذاتی یاں گروہی مفادات نوں قومی مفادات تے ترجیح دیندے ہوئے اقتدار دے حصول لئی آپس وچ لڑ رہے آں۔ بیرونی قرضیاں پاروں ساڈا حکومتی ڈھانچہ کھڑا اے تے سرکار بھاویں وفاقی ہووے یاں صوبائی اپنے خرچے گھٹ کرن تے تیار نہیں۔ وزیراں تے افسراں دے شاندار دفتر’ عالیشان بنگلے’ سرکاری گڈیاں دیاں قطاراں’ جہازاں تے ہیلی کاپٹراں تے دورے تے شاہانہ انداز توں کسے طرح وی نہیں لگدا کہ ایہ سب کجھ بیرونی قرضیاں تے امداد دی بھیک توں حاصل کیتے گئے نیں تے اسیں قرضے دیاں قسطاں واپس کرن لئی ہور قرضہ لینے آں۔ کنک’ دالاں’ سبزیاں’ پام آئل’ تیل تے ڈیزل’ گیس’ دوائیاں’ بیج’ کھاد تے کپاہ بیرونی ملکاں توں بیرونی قرضیاں توں درآمد کرن والے بیرونی غلامی توں نجات دی گل کردے نیں بڑا تعجب اے۔٭٭