پنجابی یونین ولوں پنجاب ہائوس وچ”پنجاب اُتے فرنگی قبضے دا کالا دیہاڑ” دے عنوان نال اِکٹھ

ارشاد شیخ

پنجاب اتے 29 مارچ 1849 نوں انگریزاں دے قبضے دے خلاف پنجابی یونین دے زیر اہتمام پنجاب ہاؤس وچ ”پنجاب اُتے فرنگی قبضے دا کالا دیہاڑ” دے عنوان نال اِکٹھ ہویا تے 29 مارچ نوں یوم سیاہ دے طور تے منایا گیا ۔ تقریب دی صدارت پنجابی زبان تحریک دے راہنماو دانشور الیاس گھمن نے کیتی۔ مہمانان خصوصی وچ زاہد حسن، سلیم چوہدری، پروفیسر ڈاکٹر کلیان سنگھ کلیان سن۔ تقریب دی میزبانی تے سٹیج سیکرٹری دے فرائض پنجابی یونین دے چیئرمین مدثر اقبال بٹ نے نبھائے۔ پنجابی یونین دے وائس چیئرمین بلال مدثر بٹ نے خصوصی شرکت کیتی۔ تقریب دا باقاعدہ آغاز مدثر اقبال بٹ نے تلاوت قرآن پاک نال کیتا اوہناں نے تقریب دے حوالے نال گل کردے ہوئے آکھیا کہ پنجاب اتے انگریزاں دے قبضے دا تریخی پس منظر اے پنجاب ہاؤس اجیہی تقریبات منعقد کردا رہے گا جہناں دا مقصد پنجاب دی تاریخ تے ثقافت توں نویں نسل نوں روشناس کروانا تے پنجابی زبان دا ودھا اے۔ اوہناں نے آکھیا کہ کسے کم دے کرن لئی سرمائے توں زیادہ دل تے جذبے دی لوڑ ہوندی اے ۔ دولت اوہی اے جو کسے کاز لئی خرچ ہووے میری خواہش اے کہ میرے بعد وی میری کمائی پنجابی دے فروغ دے کاز اتے خرچ ہووے ۔ پنجابی میڈیا گروپ دے صدر ندیم رضا نے آکھیا کہ بہت دیہاڑے اینج دے ہوندے نیں جو ساڈے شعور اتے ڈُنگھے اثرات مرتب کردے نیں اج دی تقریب وچ موجود تحریکی لوک ساڈا فخر نیں سانوں ہر دن اس طرح منانا چاہیدا اے کہ اوہدا حق ادا ہوجاوے ۔ جہڑیاں قوماں اپنی روح دے زخم بُھل جاندیاں نیں اوہ اپنا وجود برقرار نہیں رکھ سکدیاں۔ پنجابی ہر حملہ آور نال لڑے نیں اج دا دن پنجاب اتے انگریزاں دے قبضے تے پنجابیاں دی حکومت ختم ہون دا دن اے ۔ انگریز دا دور پنجاب دا خون چوسن دا دور سی ایس دور وچ بنن والیاں یونیورسٹیاں تے کالجز انگریزاں دے غلاماں دے بچیاں لئی سن۔ پنجاب دی آزادی لئی لڑن والیاں دیاں زندگیاں جیلاں تے گھوڑیاں اتے لنگھیاں نیں اسی انگریزاں توں آزادی لے لئی پر شعوری طور تے اج وی اوہناں دے غلاماں دے غلام آں جدوں تک سانوں ساڈی زبان نہیں مل جاندی ساڈی ثقافت نہیں مل جاندی ساڈے لئی آزادی دا مطلب نا مکمل اے۔آصف گجر نے آکھیا کہ پنجاب ہاؤس تے مدثراقبال بٹ دا شکر گزار آں کہ اوہناں نے اج دی تقریب منعقد کیتی انگریز نے پنجاب اتے قبضہ کرن دے بعد پہلا کم ساڈے کولوں ساڈی زبان تے ثقافتکھون دا کیتا ساڈے قاعدے مہنگے مُل خرید کے اوہناں نوں ساڑ دتا گیا پنجاب دا کلینڈر ہزاراں سال پرانا اے ساڈی تہذیب دنیا دی قدیم ترین تہذیب اے جہنوں انگریزاں تے افغانیاں نے نقصان پہنچایا ۔ جاوید پنچھی نے آکھیا کہ پنجابی لئی مدثر اقبال بٹ دیاں خدمتاں لازوال نیں ۔ انگریزاں نے پنجابی دے قاعدے 6 آنے فی قاعدے دے حساب نال خرید کے اگ لا دتی جے اس ویلے دے 6آنے دا موازنہ اج دے دور نال کیتا جاوے تے بہت وڈی رقم بندی اے ۔ فرح دیبا ہاشمی نے آکھیا کہ زبان آدمی دی پہچان ہوندی اے پنچھی نظر نہ وی آن تے اسی اوہناں دی آواز نال پہچان لیندے آں کہ ایہ کس پرندے دی آواز اے بڑی خوشی دی گل اے کہ اج اسی پنجاب تے انگریزاں دے قبضے دے حوالے نالکالا دیہاڑ منا رہے آں انڈیا وچ ایہی دن پہلی وار 2020 وچ منایا گیا سی سانوں اپنیاں آن والیاں نسلیاں نوں اپنی ماں بولی بارے آگاہی دینی چاہیدی اے ۔ ڈاکٹر ایم ایچ بابر نے آکھیا کہ پنجابی لئی کم کرن والیاں نوں دونویں ہتھ چُک کے سلام کردا آں 32 سال تک اردو وچ لکھیا تے پڑھایا اے ہن واپس اپنے گھر آگیا آں اپنیاں وچ آکے انج محسوس ہویا اے جِویں میں صدیاں توں راہ بُھلیا ہویا سی۔ اوہناں نے ایس موقع تے شاعر صغیر تبسم دی پنجابی نظم وی سنائی۔ عابد گیلانی نے آکھیا کہ سانوں پنجاب وچ مردم شماری دے حوالے نال آگاہی دین دی ضرورت اے کیونکہ اکثر پنجابی بولن والیاں خواتین وی اپنی مادری زبان دے خانے وچ اردو لکھوا دیندیاں نیں جہدے نال پنجابیاں دی تعداد وچ کمی ہوجاندی اے سندھ وچ مردم شماری دے فارم سندھی وچ بلوچستان دے بلوچی وچ جدکہ پنجاب وچ اردو وچ ہون گے ۔ افتخار وڑائچ کالروی نے آکھیا دنیا وچ 3 وڈے سقوط ہوئے نیں جہناں وچوں تیجا وڈا سقوط 29 مارچ 1849نوں پنجاب تے انگریزاں دے قبضے دا سی ۔ایس لڑائی وچ پنجاب دے سورمیاں نے جان دی بازی لا دتی سی پر اپنیاں دی غداری پاروں پنجاب تے انگریزاں دا قبضہ ہویا۔ چیلاں دوجی وچ پنجاب دے سورمیاں نے انگریزاں دی اوہ درگت بنائی سی کہ اج وی انگریز اوہدے تے ماتم کناں نیں شائد اسی اوہنوں بُھل گئے آں پر اوہ نہیں بُھلے۔ مسلماناں ہی سکھاں نوں پناہ دتی سی تے اوہناں دے وال کَٹ کے اوہناں نوں مسلماناں دا بھیس دے کے باہر کڈیا غداراں نے جنگجوؤاں دا اسلحہ انگریزاں نوں دے دتا سی۔ زاہد حسن نے آکھیا کہ پنجاب دی تہذیب 5 ہزار سال پرانی اے اج دا دن بہت اہم اے اسی ریکارڈ ساڑ دیندے آں پر انگریز صدیاں تک ریکارڈ محفوظ رکھدے نیں اک سازش دے ذریعے ایہ گل پھیلائی گئی اے کہ اردو دے علاوہ باقی ساریاں زباناں غیر مسلماں دیاں نیں ۔ مدثر اقبال بٹ تے الیاس گھمن ساڈے آئیڈیل نیں آب حیات انگریزاں دے جاسوس دی لکھی ہوئی کتاب اے جہدا مصنف پاگل ہوکے مریا سی ۔ دشمناں دیاں صدیاں توں جاری کوششاں دے باوجود سینیاں توں پنجابی نہیں نکل سکی۔ ڈاکٹر کلیان سنگھ کلیان نے آکھیا کہ ایہ گل قابل غور اے کہ پنجابیاں نوں اقتدار کیوں ملیا تے اوہ اوہدا تحفظ کیوں نہیں کر سکے پنجاب وچ 12 وڈیاں مثلاں سن لہور وچ بھنگی مثل دی حکومت سی جو مسلماناں تے بہت مظالم ڈھا رہی سی جہدے توں بچن لئی لہور دے مسلماناں نے رنجیت سنگھ نوں دعوت دتی سی کہ لہور تے قبضہ کر لے لہذاء سکھاں نوں اقتدار مسلماناں نے دتا سیجہدے لئی مسلماناں نے رنجیت سنگھ کولوں 3 شرطاں منوائیاں سن رنجیت سنگھ دور اندیش سن تے اوہناں نے اوہ شرطاں مَن لئیاں سن ۔ جہناں وچ نظام تعلیم مسلماناں والا ہی رہے گا عدالتی نظام اوہی رہے گا جو صدیاں توں چل رہیا اے تے فارسی زبان رائج رہے گی۔ اوہنے سکھاں دے اقتدار نوں ودھان لئی ایہ شرطاں مَن لئیاں سن سارے پنجابی دے قاعدے ساڑن دی گل کردے نیں پر اوہدا ثبوت کوئی نہیں ملدا سانوں اپنیاں آن والیاں نسلاں نوں اصل تاریخ دسنی چاہیدی اے۔ سکھاں دی حکومت سکھاں دی غداری پاروں ختم ہوئی۔ بابا نجمی نے آکھیا کہ اج دا دن اسی یوم سیاہ دے طور تے منا رہے آں جِناں چیزاں دی اسی خواہش کر رہے آں ساڈے توں پہلاں لوک وی کردے رہے نیں بڑی خوشی دی گل اے کہ پنجاب ہاؤس وچ انج دیاں تقریبات منعقد ہوندیاں نیں جہناں وچ پنجابی دیاں مختلف جہتاں تے گل ہُندی اے اج پورے پنجاب وچ ایہ گل پھیل گئی اے سانوں اپنی نویں نسل تک ایہ گلاں پہنچانیاں نیں جے اسی ایہ کم کر لیا تے اسی کامیاب ہوجاواں گے ۔ سلیم چوہدری نے ایس موقع تے اپنی پنجابی نظم دے شعر سنائے ۔ پنجابی زبان تحریک دے راہنما الیاس گھمن نے اپنے صدارتی خطاب وچ آکھیا کہ میںجو گل سوچدا آں مدثراقبال بٹ اوہنوں عملی شکل دے دیندے نیں اج کالا دیہاڑ منان تے مدثر اقبال بٹ مبارکباد دے مستحق نیں ساڈے نصاب وچ سانوں پڑھایا جاندا اے کہ رنجیت سنگھ دے دور وچ مسجداں نوں اصطبل تے بارود خانیاں وچ تبدیل کر دتا گیا سی پر تاریخی طور تے ایہ درست نہیں اے رنجیت سنگھ عوامی طبعیت دا حامل سی اوہ فصیل تے بیٹھ جاندا سی تے لوکاں نوں ویکھدا سی متعدد مسجداں اج وی رنجیت دیاں بیگمات دے ناں تے نیں رنجیت سنگھ پنجاب دا اوہ حکمران سی جِنے پنجاب نوں جوڑیا سی تے اوہنوں پورا کیتا سی اوہنے جمرود تک پنجاب بناکے دتا سی۔ اوہنے پنجابی لئی وی کم کیتا سیرانی جندہ نے جیل توں جو درد بھریا خط لکھیا سی اوہ پنجابی وچ لکھیا سی۔ اوہ انج دا عوامی راجہ سی جِنے راجہ ہوندیاں ہوئیاں سزا وی بھگتی سی۔ لوک اوہنوں سرعام روک کے وی اپنی گل کر لیندے سن پنجابی فوجیاں نے آخری حد تک لڑن دا ارادہ کیتا سی پر غداراں نے اوہناں دا اسلحہ ہی چوری کر لیا سی تے تھیلیاں وچ بارود دی جگہ باجرہ بھر دتا سی اس پاروں انگریزاں نے اوہناں نوں بے دردی نال قتل کیتا رنجیت سنگھ دے دربار وچ 62 شاعر سن تے سارے دے سارے پنجابی سن اوہنے اک عمارت حضوری باغ بنوائی اوہ شاعراں لئی بنائی گئی سی اوہدے دور وچ پنجابی شاعری دے وڈے وڈے مقابلے ہوندے سن ۔ تقریب دے اختتام تے میزبان مدثر اقبال بٹ نے تقریب دے شرکاء دا شکریہ ادا کیتا۔