بجٹ توں پہلے این آر او

تحریر حمیداللہ بھٹی

عمران خان کسے نوں این آر او نہ دین لئی پر عزم نیں تے اپوزیشن قیادت نال روا سلوک نال عزم دی بخوبی عکاسی وی ہوندی اے پر آیا کیہ اوہ اپنی جماعت لئی وی انج دے ای خیالات رکھدے نیں پر یقین کرنا مشکل اے کیوں جے جہانگیر ترین گروپ نال تعلق رکھن والے اراکین قومی و صوبائی اسمبلی دے بظاہر مطالبات مسترد کرن دے باوجود عزم وچ تبدیلی دا اشارہ ملدا اے مشترکہ تحقیقاتی ٹیم دے سربراہ ڈاکٹر رضوان دی تبدیلی عزم اُتے نظر ثانی ایہہ دسن لئی کافی اے کہ حکومت اپنے لوکاں لئی نرم گوشہ رکھدی اے تے مقدمات و تفتیش دا ساہمنا کرن والیاں نوں رعایت دین وچ عار محسوس نہیں ہوندی پر انج دے کسے فیصلے نوں این آر او قرار نہیں دیندی حالانکہ بجٹ توں پہلے اپنیاں نوں رعایت دین دے آثار واضح نیں شاید ایس دی وجہ ایہہ ہوئے کہ سالانہ میزانیہ پیش کرن وچ محض کجھ ہفتے رہ گئے نیں تے بجٹ دی منظوری تیکر حکومت اپنیاں تے اتحادیاں نوں مطمئن رکھنا چاہندی اے پر مطالبات منوان والے وی اینے کوڑھ مغز نہیں کہ حکومتی مجبوریاں توں لاعلم ہون ایسے لئی دبائو ودھایا جا رہیا اے ہن زین قریشی لکھ کہن کہ پی ٹی آئی دا کوئی بندہ انصاف دے عمل توں باہر نہیں ایہہ یقین کرنا محال اے البتہ انج دے بیان نال حکمران جماعت وچ گروپ بندی دی تصدیق ہوندی اے۔
بجٹ توں پہلاں شوگر مافیا دے خلاف بڑے طمطراق توں شروع ہون والا کم ریورس ہوندا وکھائی دیندا اے ظاہر اے حکومت نوں وی بخوبی ادراک ہوئے گا کہ جے ترین گروپ دے ہم خیال بجٹ اجلاس توں غیر حاضر ہوندے نیں تے بجٹ دی منظوری مشکل ہو جائے گی جس نال اقتدار وچ رہن دا آئینی، قانونی یا اخلاقی طور اُتے کوئی جواز نہیں رہوے گا کیوں جے ترین گروپ دی غیر حاضری دے بعد اتحادیاں دی حمایت دے باوجود حکومت اکثریت ظاہر کرن دی پوزیشن وچ نہیں رہوے گی ایسے بنا اُتے بجٹ توں پہلے غیر اعلانیہ این آر او دے آثار ہویدا نیں پر دیگر شعبیاں وانگوں ایہہ احتسابی عمل نال عمران خان دا نواں یوٹرن ہوئے گا۔
واقفانِ راز تے ایتھوں تیکر کہندے نیں کہ وزیراعظم نے قریبی رفقا نوں ویلے توں پہلاں انتخابی عمل وچ جان دی صورت وچ بیانیہ اُتے کم کرن دی ہدایت کر دتی اے تاں جے معینہ مدت توں پہلاں الیکشن وچ جانا پئے تے اختیار کیتی جان والی موثر حکمت عملی نال انتخابی جت یقینی بنائی جا سکے پر سیاسی نبض شناس ایس خیال دی تائید نہیں کردے بلکہ ایہہ رویہ وزیراعظم دی ترین گروپ نوں زیر کرن دی چال قرار دیندے نیں کیوں جے ملک وچ بے روزگاری تے مہنگائی دی موجودگی وچ موجودہ حکومتی جماعت دی دوبارہ کامیابی دا امکان نہ ہون دے برابر اے۔ ایہناں حالات وچ دوبارہ عوام نال رجوع کرنا حماقت ای ہوئے گی البتہ بیانیے دی تیاری دا عندیہ دین دا اک مثبت پہلو ممکن اے کہ پریشر گروپ نوں لمبے چوڑے مطالبات تے فرمائشاں دی لمبی فہرستاںتوں باز رہن اُتے قائل کرنا آسان ہو سکدا اے پر اپوزیشن قیادت دی خاموشی دے باوجود ترین گروپ دا متحرک ہونا حکومت لئی اک غیر معمولی خطرہ اے کیوں جے اوہ سمجھدے نیں کہ ترین نال ناانصافی ہو رہی اے معاملے دا جائزہ لین لئی سینٹر علی ظفر دا تقرر ظاہر کردا اے کہ عمران خان نوں ترین گروپ نظر انداز کرن دے مضمرات دا ادراک اے ویکھو دونویں پاسے دے گھاگ کھلاڑی کنج دے حالات نوں اپنے لئی ساز گار بناندے نیں سیاسی چالاں جاری نیں ظاہر اے تے اعصاب شکن ماحول وچ بروقت فیصلے کرن والا اعصابی طور اُتے مضبوط ای کامیابی دے ثمرات سمیٹے گا۔
ڈاکٹر رضوان نوں مشترکہ تحقیقاتی ٹیم دی سربراہی توں ہٹا کے اک پاسے تے حکومت نے ترین گروپ نوں راضی کرن دی کوشش کیتی اے پر ایہہ تبدیلی وفاقی وزیر خسرو بختیار لئی کسے این آر او توں گھٹ نہیں کیوں جے ایہناں نوں ٹو سٹار شوگر ملز دے تیرہ کروڑ دے شیئرز رکھن دی بنا اُتے جے آئی ٹی طلب کرنا چاہندی سی نویں تبدیلی نال ترین گروپ نوں ہلکا ہتھ رکھن دا احساس دلوا کے خسرو بختیار نوں تحفظ فراہم کیتا گیا اے۔ چلو ایہنوں جے این آر او قرار نہیں دیندے فیر وی انصاف دا دوہرا معیار تے کہہ سکنے آں۔ ایہاں حالات وچ دیانتداری تے شفاف احتساب دا دعویٰ کنج حقیقی تسلیم کیتا جا سکدا اے شوگر ملز مالکان دے خلاف ہن تیکر مجموعی طور اُتے بارہ مقدمے درج ہو چکے نیں جنہاں وچ تن جہانگیر ترین تے اک شہباز شریف خاندان دے خلاف اے جہانگیر ترین دی گرفتاری تے خسرو بختیار نوں طلب کرن دی اجازت ای ڈاکٹر رضوان دی عہدے توں سبکدوشی دا باعث بنی اے تے سربراہی توں ہٹا کے اک رکن دے طور اُتے کم کرن نال ڈاکٹر رضوان دے اختیارات محدود کر دتے گئے نیں ممکن اے اک ناراض سابق ساتھی تے اک موجودہ قریبی رفیق نوں این آر او دے کے حکومت وقتی طور اُتے لاحق خطریاں اُتے قابو پا لوے پر ساتھیاں نوں این آر او دین توں بعد دیانتداری دے گائے جان والے راگ نوں کون پسند کرے گا؟
ترین گروپ دے حمایتی ارکان قومی و صوبائی اسمبلی دے جوڈیشل کمیشن بنان، مشیر داخلہ و احتساب شہزاد اکبر تے پرنسپل سیکرٹری اعظم خان دی تبدیلی جہے مطالبات مسترد کردے ہوئے عمران خان نے ہر صورت انصاف دا یقین دلاندے ہوئے کہیا کہ جو وی ملوث نکلیا ایہنوں قانونی کاروائی دا ساہمنا کرنا پئے گا تے ایہہ کہ اوہ وزارت عظمیٰ لئی حق دا ساتھ نہیں چھڈ سکدے پر بادی النظر وچ انج ہوندا وکھائی نہیں دیندا بلکہ حالات و واقعات کسے ہور ای سمت اشارہ کردے نیں خسرو بختیار نوں کاروائی توں بچان تے ترین گروپ نوں بلواسطہ ریلیف دین دے فیصلے نال حکومت نرمی ظاہر کر چکی تے ایہہ نرمی دی وجہ بجٹ ای ہو سکدا اے کیوں جے کمزور حکومت ترین دے بعد خسرو بختیار گروپ دی ناراضگی دی متحمل نہیں ہو سکدی شائبہ نہیں کہ ترین گروپ دی طرح جنوبی پنجاب دے کئی اراکین اُتے خسرو بختیار دا اثر اے ایسے لئی ترین دے بعد اک ہور گروپ دی ناراضگی توں بچن لئی ساتھیاں دی سہولت دے فیصلے کیتے گئے نیں سوال ایہہ وے کہ کیہ ایہہ فیصلے این آر او نہیں؟ جے این آر او نیں تے کیہ احتساب دے دائرے وچ صرف اپوزیشن قیادت ای آندی اے؟ ایف آئی اے دے سابق ڈی جی بشیر میمن دے الزامات خواہ کنہے ای بے بنیاد ہون ایہہ واضح ہو گیا اے کہ اپوزیشن قیادت دے خلاف تحقیقات لئی وزیراعظم خود ہدایات دیندے رہے نیں۔ خواجہ آصف دے اقامہ دی بابت ہدایت دا اوہ خود اقرار کر چکے کیہ ایہناں حالات وچ غیر جانبدار تے صاف شفاف احتساب دی گل اُتے یقین کرنا ممکن نہیں رہیا بلکہ ساتھیاں تے مخالفین لئی انصاف دا وکھرا معیار ظاہر ہوندا اے۔
بجٹ توں پہلے غیر اعلانیہ این آر او توں اک پاسے حکومتی جماعت اندرونی انتشار اُتے قابو پان دی کوشش کیتی جا رہی اے پر بقول واقفان در پردہ متبادل انتظامات اُتے وی کم جاری اے تے حکومتی بہی خواہ قومی اسمبلی وچ انج دے اراکین دے متلاشی نیں جیہڑے بجٹ دے دوران بیل آئوٹ دے سکن اپنیاں دی ناراضگی تے حریفاں اُتے نوازشات نال حکمران جماعت دا انتشار ودھ سکدا اے ہن تے ایہہ خیال تقویت پھڑن لگیا اے کہ تحریک انصاف سیاسی مفادات لئی انصاف دی راہ توں ہٹ رہی اے بجٹ توں پہلے دتا جان والا این آر او مشکلات وچ کنہا کارگر ہوئے گا جانن لئی لمبے انتظار دی لوڑ نہیں اگلے کجھ ہفتیاں وچ سب واضح ہو جائے گا پر محدود سیاسی مفادات لئی اپنیاں نوں این آر او دینا انصاف پسندی نہیں۔