ایہہ وی ہونا سی

اسدمفتی

تے ایہ وی ہونا سی۔ اک خبر موجب مولانا محمدعلی جوہر دی قبر نوں شہید کرکے اوس تھاں تے اک یہودی عبادت گاہ تعمیر کر دتی گئی اے۔ مزار بارے انڈوپاک دے زائرین لئی قائم رہائش گاہ نوں اسرائیلی فوجیاں نے پہلے ای ڈھا دتا سی۔ مولانا محمدعلی جناح جہناں نے اپنی آخری آرام گاہ لئی سرزمین القدس ایس لئی منگی سی کہ آزادی دا اوہ متوالا غلام ہندوستان وچ دفن ہونا نہیں سی چاہندا اوہدے نال قدرت دا ایہ عجیب مذاق اے کہ اوہدا اوہ مدفن دنیا دے بدترین سامراج دے پیراں تھلے مدھیا جا رہیا اے۔ جدوں مولانا جوہر نوں دفن کیتا گیا اودوں اوس تھاں اسرائیل دا قبضہ نہیں سی اودوں ایہ پیغمبراں دی سرزمین سی۔ سی این این تے یروشلم دے قدیمی حصے دی چھوٹی اٹ نال بنیاں گلیاں‘ درودیوار‘ بازار تے قہوہ خانیاں نوں ٹی وی دیاں چھوٹیاں سکرین تے ویکھدے ہوئے انج محسوس ہویا جیویں اسیں تاریخ نال بالمشافہ ملاقات کر رہے آں۔ اجہے وچ گردش ایام نوں پچھلے ول دوڑن تے مجبور کر دیندا اے تے خیال اے کہ عظیم مسیحا نوں اوسے راہ توں اپنی صلیب اپنے ای موڈھیاں تے چکدے گزردے ویکھدا اے جنہے صلیب تے چڑھ کے ایہ ثابت کر دتا کہ ظلم و جبر توں انسانیت نوں نجات دوان دا راہ صلیباں توں ہو کے گزردا اے پر غم تے ایہہ وے کہ صلیباں دے ایس مقدس شہر وچ اجے تک غیرملکی غاصبانہ قبضے دیاں میخاں جڑیاں نیں۔ سارا شہر ای صہیونی جارحیت دی صلیب تے ٹنگیا ہویا وکھائی دیندا اے۔
یروشلم ای کیہ فلسطین دے کافی شہر‘ پنڈ تے قصبے اسرائیل دی بربریت دا شکار ہو چکے نیں۔ ہر دن سینکڑوں فلسطینی جام شہادت پی رہے نیں۔ لکھاں بے گھر تے بے وطن ہو چکے نیں۔ انتہا ایہہ وے کہ مسلماناں نال گھری آبادی وچ جے کسے یہودی دا گھر ہووے تے اوہ زمین دا ٹکڑا اسرائیلی سرزمین کہلاندا اے ایہدی حفاظت لئی اسرائیلی فوج نوں کجھ وی کرن دا حق حاصل اے حالاں کہ اوہ اوتھے ہر ویلے موجود رہ سکدی اے۔ آن جان لئی اسرائیلی فوج نوں فلسطینی علاقیاں دیاں سڑکاں تے گلیاں استعمال کرن دا حق حاصل اے تے جہڑے لوک اسرائیلی دہشت گردی توں تنگ آ کے اپنا گھر بار چھڈ کے گوانڈھی مسلم ملکاں وچ بس گئے نیں اوہناں نوں اپنے گھراں تے شہراں وچ واپس آن لئی اسرائیلی حکومت توں اجازت لینی پیندی اے۔ تسیں جان دے او ایہو امریکی‘ اسرائیلی انصاف اے۔ اسرائیل نوں امریکی سرپرستی شروع توں ای حاصل رہی اے درمیانی عرصے وچ فلسطینی رہنما یاسر عرفات نوں کجھ پذیرائی وی ملی سی تے 1967ء دی جنگ وچ اسرائیل نے فلسطینیاں دا جہڑا علاقہ اوہناں توں کھوہ لیا سی اوہدے وچوں کجھ اوہناں نوں کجھ شرطاں دے نال واپس کر دتا سی پر اسرائیل ایہ مطالبہ کردا رہیا کہ یاسرعرفات اوس مزاحمتی تحریک نوں ختم کر دین جو فلسطینی 1967ء وچ کھوہے گئے علاقے تے باقی مقبوضہ فلسطین دی واگزاری لئی چلا رہے نیں۔ ایہ تحریک حماس چلا رہی سی جہدے تے مرحوم یاسر عرفات دا کنٹرول نہیں سی پر اسرائیل اوہدی کاروائیاں دا بدلہ فلسطینیاں توں لے رہیا اے۔
اسرائیل نے فلسطینی شہراں نو ںپچھلے کئی ورھیاں توں محصور کر رکھیا اے تے اودھر کجھ عرصے توں امریکہ نے وی فلسطینی انتظامیہ نال بول چال بند کر رکھی اے۔ امریکہ دی بے رخی ویکھ کے اسرائیل دے وزیراعظم نے واشنگٹن جا کے امریکی صدر ٹرمپ نوں فلسطینی انتظامیہ نال بالکل قطع تعلق کر لین تے تیار کرن دی کوشش کیتی سی پر اوہ اپنیاں کوششاں وچ پوری طرح کامیاب نہ ہو سکیا۔ اک امریکی عہدیدار نے فلسطینی انتظامیہ دے اوس خط نوں جو اوہناں نے یروشلم دے امریکی قونصل جنرل دی معرفت گھلیا سی مثبت قرار دے کے متوازن ڈپلومیسی دا اشارا دتا۔ ایہناں دیہاڑیاں امریکی وزیرخارجہ‘ اسرائیلی وزیراعظم تے فلسطینی رہنما نال ملاقاتاں کر رہے نیں آس اے چھیتی ای اسرائیل فلسطینی علاقیاں چوں فوجاں کڈھ کے اپنے فیصلے تے نظرثانی کرے گا۔ اج جے امریکی صدر فلسطینی دہشت گردی روکن لئی انتظامیہ دے اقدامات نوں نکافی قرار دیندے ہوئے مطالبہ کردے نیں کہ جدوں تک دہشت گردی بند نہیں ہوندی اودوں تک فلسطینی تے اسرائیلی حکومت وچکار گل بات فیر شروع نہیں ہو سکدی۔ ایہدے جواب وچ فلسطینی رہنما تے عہدیدار کہندے نیں کہ ساڈی رائے وچ مشرق وسطیٰ وچ امریکی پالیسی دا دارومدار پوری طرح نیتن یاہو اُتے اے۔ امریکہ نوں اپنی پالیسی بنان‘ چلان دا پورا حق اے پر سانوں ایہ وی حق حاصل اے کہ اسیں امریکی تے اسرائیلی مفادات دا خیال و لحاظ کیتے بناں اپنے مفاد دے مطابق پالیسی اختیار کریئے۔
اب وہاں یادوں کا بکھرا ہوا ملبہ ہی تو ہے
جس جگہ عشق نے بنیادِ مکاں رکھی تھی
(بشکریہ روزنامہ جنگ)