باچاخان‘فلسطین تے ہٹلر

طلعت عباس خان

مشہور سیاستدان عبدالغفار خان (باچا خان) نے 1926ء وچ حج ادا کرن مگروں فلسطین دا دورہ کیتا۔ دسیا جدوں میں بیت المقدس یروشلم وچ گھمیا پھریا اوتھے فلسطینیاں نوں ملیا‘ پچھیا کہ تسیں یہودیاں نوں زمین کیوں ویچدے او تے آپ کیوں آباد نہیں کردے۔ کہیا ایس لئی کہ ایہ چودھویں صدی آخری اے۔ ایہدے بعد امام مہدی آن گے تے ایہ ساریاں زمیناں دوبارہ ساڈیاں مسلماناں دیاں ہو جان گئیاں۔ میں ایہ سن کے بڑا مایوس ہویا کہ جو قوم اپنی مفادات تے سرزمین دی حفاظت نہیں کردی اوتھے ظلم دی حکومت قائم ہو جاندی اے جیویں ہن ہون جا رہیا اے۔ ہٹلر نے دوجی جنگ عظیم وچ لکھاں یہودیاں نوں گیس چمبر وچ پا کے مار دتا سی۔ ہٹلر دا کہنا سی کہ ایہناں یہودیاں دا خاتمہ ضروری اے کہ ایہناں دے ہوندے ہوئے دنیا وچ امن نہیں ہو سکدا۔ انج ہن دنیا ویکھ وی رہی اے۔ دنیا وچ احتجاج دوران کجھ یہودی اجہے وی ویکھے جہناں نے اسرائیل دی بھرویں نندیا کیتی اے۔ چنگا لگا پر اجہے یہودیاں دی گنتی آٹے وچ لون دے برابر اے۔ کدی سوچیا نہیں سی کہ رمضان وچ عبادتاں دوران پرامن انسانی جاناں دا لہو پانی وانگوں روڑھے گا پر انج کرکے یہودیاں نے ثابت کر دتا کہ ہٹلر نے جو کم کیتا ٹھیک کیتا سی۔
شام نوں بابا کرمو نال گل ہوئی کہیا اسرائیلی جارحیت دے خلاف کالم لکھو کہیا جے تسیں کجھ لکھن وچ مدد فرمائو تے‘ فیر بابا کرمو نے دسیا ایس واری اسرائیل دے ارادے ٹھیک نہیں لگدے۔ اسرائیل جہڑے علاقیاں تے قبضہ کرنا چاہندا اے اوہناں وچ دریا نیل تک مصر‘ اردن‘ شام‘ پورا لبنان‘ عراق دا وڈا حصہ‘ ترکی دا جنوبی علاقہ‘ مدینہ منورہ تک حجاز دا پورا بالائی علاقہ شامل اے۔ ایہ مسجد اقصیٰ نوں ڈھا کے ہیکل سلیمانی فیر توں تعمیر کرن دا منصوبہ اے۔ القدس تے قبضہ اسرائیل پہلے ای کر چکیا اے۔ ہن اوہدا ہور علاقیاں تے قبضہ کرن دا ارادہ اے۔ امریکہ سنے بہت سارے ملک اسرائیل دا ساتھ دے رہے نیں جد کہ کجھ مسلمان ملک وی فلسطینی بھراواں دے نال نہیں۔ دشمن مسلماناں نوں آپس وچ ای لڑاندا رہندا اے تے ایہ لڑدے رہندے نیں۔ اجہے ملکاں وچ پاکستان وی شامل اے۔ مغربی پاکستان نوں مشرقی پاکستان نال لڑایا گیا سی۔ اسیں لڑے جہدے نتیجے وچ بنگلہ دیش وجود وچ آیا۔ ایران نوں عراق نال لڑایا گیا‘ کہیا اسلامی ملکاں دے حکمران اوہناں دی خواہش نال بن دے نیں جو اسرائیل دا ساتھ دیندے نیں۔ جدوں اسرائیل نے القدس وچ قبضہ کیتا تے پاکستان نوں دوٹوٹے کیتا تے مسلم ملکاں نوں اک نڈر‘ بے باک لیڈر ذوالفقارعلی بھٹو دی شکل وچ ملیا بھاویں بھٹو وی اوہناں دی پوڑھی توں ای اقتدار وچ اتریا سی پر آ کے نہ صرف خود بدلیا سگوں اسلامی ملکاں دے حکمراناں نوں وی بدل دتا سی بھٹو نے لہور وچ یاسر عرفات‘ حافظ السد‘ شاہ فیصل‘ کرنل قذافی‘ احمد بن بیبلا تے صدام حسین ورگے مسلم ملکاں دے سربراہواں نوں اکٹھا کیتا۔ لہور دی بادشاہی مسجد وچ ساریاں نے اکٹھے نماز پڑھی۔ ایٹم بمب بنان دا ساریاں نے رَل کے فیصلہ کیتا جو خواب اوس ویلے ویکھیا سی اوہ خواب پاکستان نے پورا کر وکھایا پر جہڑیاں شخصیات ایس بمب نوں بنان وچ شریک سن اوہناں نوں ایہدی بھاری قیمت چکانی پئی۔ کاش جنرل ضیا بھٹو دا ساتھ دیندے تے اوہ بھٹو دے وژن تے چلدے رہندے تے اج جہڑے حالات کشمیریاں تے فلسطینیاں دے نیں اجہے حالات شاید نہ ہوندے۔
سارے حکمران کعبے دے اندر جاندے نیں کجھ سمجھدے نیں کہ ایہ کنے نیک بندے نیں جد کہ حکمراناں نوں پرکھن دا معیار اوس ذات دا اپنا ای اے اوہ ذات نہیں ویکھدی کہ کعبے دے بوہے کہدے لئی کنی واری کھولے گئے اوہ ذات ویکھدی اے کہ جس ملک دا حکمران آیا اے کیہ اوہنے اپنے ہاں مدینہ دی ریاست ورگا نظام لاگو کیتا اے۔ کیہ اوہدے ملک وچ مظلوم نوں انصاف ملدا اے۔ بھکھیاں نوں کھانا ملدا اے۔ اوکھے ویلے وچ اپنے مسلمان بھراواں دے کیہ کم آئوندا اے۔ کیہ اوہدے ملک وچ ہر چیز خالص اے۔ جے اوہناں دے کول اجیہا کجھ نہیں تے فیر اوس ذات نوں اوہدے بار بار دروازے کھولے جان تے ننگے پیریں چل کے آن نال اوہنوں کوئی فرق نہیں کوئی غرض نہیں۔ لڑنا نہیں کہ اسلام امن دا درس دیندا اے۔ بالکل دیندا اے پر جتھے دشمن شہ رگ وڈھ دیوے معصوماں نوں موت دی نیندر سلا دیوے‘ گھراں نوں ساڑ دیوے اوتھے اسلام امن نہیں جہاد دا درس دیندا اے۔ کشمیری سانوں اپنی مدد لئی سدے رہے تے اج سانوں فلسطینی اپنی مدد لئی پکار رہے نیں۔ اوہ سمجھدے نیں پاکستان ہن ایٹمی ملک بن چکیا اے۔ اوہدے توں ہن دشمن ڈردا اے۔ اوہ امید کردے نیں کہ اسیں جے دشمن نوں للکاراں گے تے دشمن نس جاوے گا پر اسیں امن دی بانسری وجانا پسند کرنے آں پر کدوں تک؟۔
ایہہ کہہ کے باباکرمو چپ ہو گئے۔ ایہدے بعد اساں مولانا اظہار بخاری توں رائے لئی تے بولے بے حسی دا ایہ عالم اے کہ اسیں سارے اوہناں مظلوماں دے نال تے کھڑے آں پر صرف تماشا ویکھ رہے آں۔ کہیا اسلام سمجھوتیاں دا دین نہیں‘ ایہدے وچ یااللہ دی اطاعت ہووے گی یاں اوہدی نافرمانی ہووے گی۔ کوئی درمیانی راہ ہے ای نہیں۔ ملاوٹ کرن والے‘ گھٹ تولن والے‘ جھوٹ بولن والے‘ حرام تے رشوت کھان والے ایہناں ساریاں بارے آقائے کل جہانؐ ہوراں فرمایا ایہ لوک ساڈے وچوں نہیں۔ سوچو جے ایہ خامیاں ساڈے وچ ہے نیں تے فیر وی اسیں آپؐ ہوراں دے بندے کیویں ہوئے؟ کہن نال مسلمان نہیں ہویا جاندا ایہدے لئی اسلام تے عمل کرنا وی ضروری اے۔ آپؐ ہوراں فرمایا کہ جے تسیں بطور مسلمان یہودیاں نال جنگ کرو گے تے یہودی شکست کھا کے جے کسے پتھر دے پچھے لک جاوے گا تے اوہ پتھر بول اٹھے گا کہ اے اللہ دے نیک بندے ایہ یہودی میرے پچھے لکیا بیٹھا اے اوہنوں قتل کر دیو‘ ایہ پتھر اوس مسلمان نوں دسے گا جو ایمان نال سرشار ہو کے یہودیاں نال لڑ رہیا ہووے گا۔ جے یہودیاں نال تے اسلام دی راہ وچ جنگ کرنی اے تے پہلے سانوں اسلام وچ پورا داخل ہونا ہووے گا تاں جے پتھر دی آواز نوں سن سکیے۔٭٭