خوشحال تے مضبوط مزدور۔۔۔پنجاب زیادہ اُجرت دین وچ پہلے نمبر اُتے آگیا

جاوید یونس

دین اسلام اک مکمل ضابطہ حیات اے جس وچ حقوق اللہ دے علاوہ حقوق العباد دا تفصیلی ذکر اے۔ ریاست مدینہ دی خوبی ایہہ سی کہ اوہدے وچ سارے انسان برابر دے حقوق رکھدے سن۔ کسے نوں کسے اُتے دولت دی وجہ نال برتری نہیں سی بلکہ جے کسے نوں برتری سی تے تقویٰ، پرہیز گاری، نیک اعمال دی وجہ نال سی۔ دین اسلام وچ سارے لوکاں چاہے اوہ امیر اے یا غلام، حاکم اے یا مزدور سب دے حقوق واضح نیں۔طلوع اسلام دے بعد معاشرے دے پِسے ہوئے طبقے نوں جیہڑی عزت و تکریم ملی اوہ کسے ہور مذہب نے نہیں دتی بلکہ قانون دی نظر وچ سب اِک سن ایہو وجہ سی کہ مسلماناں دی ریاست وسیع توں وسیع تر ہوندی چلی گئی۔دین اسلام وچ مزدور محنت کش نوں بوہت زیادہ اہمیت دِتی گئی اے۔اسلام وچ محنت دی عظمت اُتے بوہت زیادہ زور دتا گیا اے۔ حضور اکرم ﷺ نے ہتھ نال محنت مزدوری کرن والے نوں اللہ دا دوست قرار دِتا اے۔ حضرت عبداللہ بن عمر توں مروی اے کہ آقائے دو جہاں حضرت محمد ﷺ نے ارشاد فرمایا، مزدور نوں اوہندی مزدوری اوہدا پسینہ خشک ہون توں پہلے ادا کر دیو، ایس حدیث نے مزدور تے مالک دے حقوق و فرائض نوں واضح طور اُتے بیان کر دِتا اے۔ اسلام نے ظلم دی چکی وچ پسے ہوئے مزدوراں نوں ایہناں دا جائز حق دتا ۔ محنت کش نوں کم تر نہ جانو تے جدوں کسے مزدور توں کم لیا جائے تے ایس دا حق فوراً ادا کیتا جائے۔

اک ہور حدیث قدسی اے کہ اللہ تعالیٰ ارشاد فرماندا اے کہ میں قیامت دے دن تن لوکاں لئی خود مدعی بناں گا ایہناں وچوں اک اوہ مزدور ہوئے گا جس نے اپنا کم تے پورا کیتا پراوہدی اُجرت نہیں دتی گئی۔
ماضی وچ حکومتاں نے مزدوراں دی فلاح و بہبود لئی بلند و بانگ دعوے تے ضرور کیتے پر عملی اقدامات نہ ہون دے برابر سن۔ مزدوراں دا استحصال کیتا جاندا۔ فیکٹری مالکان ایس توں کم تے پورا لیندے پر اُجرت دین وچ بخل توں کم لیندے۔ اپنے حق لئی اٹھائی گئی مزدور دی اواز نوں دبا دتا جاندا۔ پاکستان تحریک انصاف دی حکومت وزیراعظم عمران خان دے ویژن تے وزیراعلیٰ پنجاب سردار عثمان بزدار دی قیادت وچ مزدوراں دے حقوق دے تحفظ تے فلاح و بہبود لئی حکومت پنجاب نے تاریخی اقدامات کیتے نیں جنہاں دی ماضی وچ مثال نہیں ملدی۔ پنجاب اوہ واحد صوبہ اے جس نے مزدور نوں ایس دا حق دتا اے تے تن سال دے دوران ایس دی اجرات وچ پنج ہزار روپئے دا وادھا کیتا اے تے ہن مزدور دی کم از کم ماہانہ اجرت 20 ہزار روپئے مقرر کیتی گئی اے۔ پنجاب مزدور دی سب توں زیادہ اجرت مقرر کرن والا صوبہ بن گیا اے۔بزدار حکومت نے مالکانہ حقوق اُتے مبنی لیبر ہائوسنگ پالیسی دی منظوری دتی اے۔

پنجاب ایمپلائز سوشل سکیورٹی توں ہن تیکر تقریباً 85000 صنعتی و تجارتی ادارے رجسٹریشن کروا چکے نیں جنہاں نال وابستہ 10 لکھ توں ودھ تحفظ یافتہ کارکنان تے ایہناں دے 61 لکھ توں ودھ لواحقین نوں بہترین جدید ترین طبی، مالی و رہائشی مراعات دستیاب نیں۔ سوشل سکیورٹی ہسپتالاں وچ امراض قلب دا مکمل علاج ، گیما یونٹ، سی ٹی سکین، ڈائیلسز ، کینسر دی تشخیص و علاج فراہم کیتا جا رہیا اے۔ ملک وچ علاج نہ ہون دی صورت وچ بیرون ملک علاج دے علاوہ دیگر بین الاقوامی معیار دی سہولیات فراہم کیتیاں جا رہیاں نیں۔ سوشل سکیورٹی کنٹری بیوشن دی شفاف تے باسہولت ادائیگی لئی ’’سیلف اسسمنٹ سکیم ‘‘ دا اجراء کیتا گیا اے تاکہ کسے قسم دی بدعنوانی دا احتمال نہ رہوے۔ ایسے طرح حکومت نے 30 جون 2021 تیکر بقایا جات دی ادائیگی اُتے جرمانہ معاف کرن دا اعلان کیتا اے۔ جس نال کاروباری حضرات نوں 5.5 ارب روپئے توں ودھ دا ریلیف حاصل ہوئے گا۔ ایسے طرح بزدار حکومت نے رجسٹرڈ ورکرز دے ذمہ 40 روپئے ماہانہ لازمی کنٹربیوشن دا خاتمہ کر دتا اے جس نال ورکرز نوں 48 کروڑ روپئے دا سالانہ ریلیف ملے گا۔ فیصل آباد، ملتان، سرگودھا تے تونسہ شریف وچ نویں سوشل سکیورٹی ہسپتال تعمیر کیتے جا رہے نیں تاں جے ایتھے دے محنت کشاں نوں بہترین طبی سہولتاں فراہم کیتیا جا سکن۔سرگودھا وچ 50 بیڈ زدے ہسپتال دی تعمیر لئی 8 کروڑ، تونسہ وچ 25 بیڈز دے ہسپتال لئی 4 کروڑ 90 لکھ روپئے تے فیصل آباد ملت ٹائون وچ 25 بیڈز دا ہسپتال اک کروڑ 70 لکھ روپئے نال تعمیر کیتا جا رہیا اے۔ اک کروڑ 60 لکھ روپئے دی لاگت نال رجسٹرڈ ورکرز نوں شفاف طریقے نال طبی و مالی سہولتاں فراہم کرن لئی کمپیوٹرائزڈ سوشل سکیورٹی کارڈ دا اجرا کیتا گیا اے۔ ہر ہسپتال وچ پنجاب وچ ہیلتھ کیئر کمیشن دے مقرر کردہ سٹینڈرز دے مطابق عملے دی تعیناتی تے سٹاف دی کمی نوں دور کیتا جا رہیا اے۔ ورکرز دی میرج گرانٹ دی مد وچ 2ارب روپئے توں ودھ دی فراہمی جد کہ میرج گرانٹ نوں اک لکھ توں ودھا کے دو لکھ روپئے کر دتی گئی اے۔ ایسے طرح ڈیتھ گرانٹ وچ تقریباً 2ارب روپئے فراہم کیتے گئے نیں۔ ایمرجنسی طبی سہولتاں دی فراہمی یقینی بنائی گئی اے جد کہ سوشل سکیورٹی انسپکشن 20 فیصد تیکر محدود کیتی گئی اے۔ وزیراعلیٰ عثمان بزدار نے کہیا کہ ورکرز لئی میرج گرانٹ اک لکھ توں ودھا کے 2 لکھ روپئے جد کہ ڈیتھ گرانٹ 5 لکھ توں ودھا کے 6 لکھ روپئے کر دتی گئی اے۔ محنت کشاں دے بالاں لئی تعلیمی وظائف دا آن لائن تے شفاف نظام متعارف کرایا گیا اے۔ آن لائن انسپکشن سسٹم دے تحت سوشل سکیورٹی تے ٹیلنٹ سکالر شپ درخواستاں گھر بیٹھے دائر کیتی جا سکدیاں نیں۔کالونیاں وچ محنت کشاں نوں فلیٹس الاٹ کر دتے گئے نیں۔ لیبر ہائوسنگ کالونی ملتان وچ 992 فلیٹس دی شفاف الاٹمنٹ کیتی گئی اے۔ وزیراعلیٰ نے کہیا کہ پنجاب ورکر ویلفیئر فنڈ دے تحت ہزاراں بالاں لئی مفت تعلیم دے علاوہ سوا 7 ارب روپئے دے ٹیلنٹ سکالر شپ، میرج گرانٹ تے ڈیتھ گرانٹ ساڈی حکومت دی مزدور دوستی دا منہ بولدا ثبوت اے۔تحریک انصاف دی حکومت محنت کش طبقے دی فلاح و بہبود لئی مزید تاریخ ساز اقدامات جاری رکھے گی۔

ایہہ اک حقیقت اے کہ مزدور طبقے دی کاوشاں تے محنت دے بغیر ترقی یافتہ تے خوشحال پاکستان دے مقصد دا حصول ممکن نہیں کیوں جے محنت کش کسے وی معاشرے دی ترقی وچ ریڑھ دی ہڈی دی حیثیت رکھدے نیں۔ محنت کش طبقے نوں وی چاہیدا اے کہ اوہ عالمی اقتصادیات دے نویں تقاضیاں دے مطابق خود نوں جدید ترین پیداواری تکنیک نال روشناس کران تاں جے پاکستان اپنی افرادی قوت نوں ترقی دے کے ترقی یافتہ قوماں دی برادری وچ نمایاں مقام حاصل کر سکے۔ ایس وچ کوئی شک نہیں کہ بزدار حکومت نے صوبے دے غریب، بے وسیلہ تے پسماندہ طبقیاں لئی بے شمار فلاحی اقدامات تے پروگراماں نوں بنیاد رکھی تے ایہناں نوں عملی جامہ پہنایا ۔ بزدار حکومت نے مسافراں دی سہولت لئی پورے صوبے وچ پناہ گاہواں تعمیر کیتیاں نیں ایس دے علاوہ پسماندہ بندیاں لئی لنگر خانے قائم کرن دے علاوہ احساس پروگرام دے تحت بے روز گار بزرگاں و خواتین لئی وسیلہ پروگرام شروع کیتا اے جس دے تحت ایہناں نوں 2000 روپئے ماہانہ وظیفہ دتا جا رہیا اے۔ پاکستان دے نادار ، کم وسیلہ تے غریب عوام نوں زندگی دی دوڑ وچ شامل کیتے بغیر قیام پاکستان دے مقاصد نال وفاداری دا دعویٰ نہیں کیتا جا سکدا۔ تاں حکومت نے قومی وسائل دا رخ ایہناں عوام ول موڑ دتا اے ایس وچ کوئی شک نہیں وزیراعلیٰ پنجاب سردار عثمان بزدار نے مزدور طبقہ لئی اوہ مثالی اقدامات کیتے نیں جنہاں دی تعریف نہ کیتی جائے تے زیادتی ہوئے گی۔ ایتھے جے صوبائی وزیر محنت و افرادی قوت انصر مجید دا ذکر نہ کیتا جائے تے زیادتی ہوئے گی۔ صوبائی وزیر نے محکمہ نوں جدید تقاضیاں دے مطابق ڈھالن، محنت کشاں دی فلاح و بہبود لئی شاندار اقدامات کیتے نیں۔ حقیقی معنیاں وچ وزیراعلیٰ سردار عثمان دے دوست و بازو بنے نیں کیوں جے محکمے دا سربراہ چنگا تے ملازم دوست ہوئے گا تے ایس دے بہتر نتیجے ساہمنے آ سکدے نیں تے محکمہ دے ملازمین وی دل جمعی، ایمانداری، تندہی تے جذب حب الوطنی نال سرشار ہو کے پہلے توں زیادہ بہتر انداز وچ اپنے فرائض سرانجام دین گے۔
کجھ دن پہلاں وزیراعلیٰ پنجاب سردار عثمان بزدار نے ماحولیاتی آلودگی نوں کنٹرول کرن لئی پورے صوبے دے اِٹاں دے سارے بھٹیاں نوں زگ زیگ ٹیکنالوجی اُتے منتقل کرن متعلق دسیا حالانکہ ایہہ اک بڑی اہم خبر اے کیوں جے ایس ویلے پاکستان نوں ماحولیاتی آلودگی دا ساہمنا اے۔ موسم سرما دے چار مہینے توں ودھ سموگ دی وجہ نال ایہناں بھٹیاں بلکہ شاہراواں نوں بند کرنا پیندا اے تے ایس دے علاوہ شہری ساہ تے جلد دیاں بیماریاں دا شکار ہو جاندے سن۔ وزیراعظم پاکستان عمران خان عالمی فورماں اُتے ماحولیاتی آلودگی نال نمبڑن لئی اواز اٹھا چکے نیں۔ وزیراعظم عمران خان ماحولیاتی آلودگی نوں گھٹ کرن لئی 10 بلین ٹری سونامی پروگرام دا اعلان کیتا جس اُتے کم جاری اے۔ اوہناں نے پنجاب تے کے پی کے وچ مصنوعی جنگل ’’میاواکی جنگل‘‘ دا افتتاح کیتا اے۔
حکومت پنجاب نے صوبے دے سارے 7986 بھٹیاں نوں زگ زیگ ٹیکنالوجی اُتے منتقل کر دتا جس نال بھٹیاں توں آلودگی وچ 60 فیصد کمی واقع ہوئے گی۔ مانیٹرنگ عملے نوں بہتر بنان لئی سارے بھٹہ جات دی جیو ٹیکنگ کیتی گئی اے۔ ایس توں علاوہ سموگ دے خاتمے وچ مدد ملے گی تے 30 فیصد تیکر توانائی دی بچت ہوئے گی۔ کاربن گیساں دی اخراج وچ کمی نال مختلف بیماریاں دا تدارک ممکن ہوئے گا تے موسم سرما وچ 4 مہینے بھٹہ جات دی بندش نہیں ہوئے گی جس نال بھٹہ مالکان نوں مالی خسارہ دا سامنا نہیں کرنا پئے گا تے مزدور دی روزی روٹی وی چلدی رہوے گی۔ بھٹیاں دی زگ زیگ اُتے منتقلی دا عمل صرف چار مہینے وچ مکمل کیتا گیا اے تے ایہہ حکومت پنجاب دی اک وڈی کامیابی اے۔ ایس وچ کوئی شبہ نہیں کہ ملک نوں ایس ویلے ماحولیاتی آلودگی دا ساہمنا اے جس نال خاص کر شہراں وچ کئی مسائل جنم لے رہے سن۔ حکومت ایس سلسلے وچ کئی پہلوئواں اُتے کم کر رہی اے جنہاں وچ اہم قدم بھٹیاں دی زگ زیگ ٹیکنالوجی اُتے منتقلی دے علاوہ ملک بھر وچ شجرکاری تے میاوا کی جنگل، لائے جا رہے نیں ایس دی خصوصیت ایہہ وے کہ ایس دے پودے دیگر پودیاں دی نسبت دِناں وچ وڈے ہوندے نیں۔
پنجاب کابینہ دے اجلاس وچ کابینہ نے ضلع مظفر گڑھ وچ چوک سرور شہید نوں نویں تحصیل بنان دی منظوری دتی کابینہ نے پنجاب بارڈر ملٹری پولیس تے بلوچ لیوی سروس رولز 2019ء وچ ترامیم دی منظوری دتی۔ ترمیم دے تحت ضلع راجن پور وچ بلوچ لیوی نوں تعینات کیتا جا سکے گا۔ کابینہ نے پنجاب روڈ سیفٹی اتھارٹی ایکٹ 2020 دی منظوری دتی۔ ایکٹ نال ڈرائیورز دی ٹریننگ تے گڈیاں دی سیفٹی دے نظام نوں بہتر بنایا جا سکے گا۔ اجلاس وچ لہور ٹرانسپورٹ کمپنی نوں پنجاب ٹرانسپورٹ کمپنی وچ تبدیل کرن دی منظوری دتی گئی۔ ہن ایہہ کمپنی پورے پنجاب وچ آپریٹ کر سکے گی اجلاس وچ موٹر وہیکلز رولز 1969 وچ ترمیم دی منظوری دتی گئی۔ اجلاس وچ پنجاب وائلڈ لائف (پروٹیکشن، پریزرویشن، کنزرویشن اینڈ مینجمنٹ) ترمیم ایکٹ 2007 دے سیکشن (s)2، 21 تے 38 وچ ترامیم دی منظوری دتی گئی۔ اجلاس وچ دی پنجاب آب پاک اتھارٹی (پوائنٹمنٹ اینڈ کنڈیشنز آف سروسز رولز 2020 تے جناح پارک راولپنڈی دی لیز دی منظوری دتی گئی، لیز دی مالیت دا تعین ڈسٹرکٹ پرائس اسیسمنٹ کمیٹی تے صوبائی پرائس اسیسمنٹ کمیٹی کرے گی۔ بہاولپور وچ وکلاء دی کوآپریٹو ہائوسنگ سوسائٹی دے بارے وچ عدالتی فیصلیاں دی روشنی وچ مزید ضروری اقدماات کرن دی منظوری دتی گئی۔ ضلع راجن پور دی مختلف یونین کونسلاں نوں تحصیلاں دے نال منسلک کرن دی تجویز مسترد کر دتی گئی تے ایس ضمن وچ یونین کونسلاں دی سابقہ حیثیت بحال رکھی جائے گی۔ اجلاس وچ پنجاب سوشل پروٹیکشن اتھارٹی دی 3 سالہ سالانہ رپورٹ 2017-20 تے پیپرا دی سالانہ کارکردگی رپورٹس دی منظوری دی گئی۔ راوی اربن ڈویلپمنٹ اتھارٹی دے کنٹرولڈ ایریا دے نوٹیفکیشن دی اصولی منظوری دتی گئی۔ اجلاس وچ نمل انسٹیٹیوٹ میانوالی نوں اپ گریڈ کر کے یونیورسٹی دا درجہ دین دی منظوری دتی گئی۔ غازی انسٹیٹیوٹ آف انجینئرنگ، ڈیرہ غازی خان نوں یونیورسٹی دا درجہ دین دی منظوری دتی گئی ، ایل ڈی اے دے بلڈنگز بارے وچ بائی لاز نوں پنجاب دے سارے ڈویلپمنٹ اتھارٹیز وچ یکساں لاگو کرن دی منظوری دتی گئی۔