پرائیویٹ تے گورنمنٹ سکول دا فرق

فاطمہ جہاں

اج جد مینوں سکولاں دے معیار تے گل کرن لئی کہیا گیا تے ماضی دے پردے اک اک کر کے کھُلدے گئے۔ میرے باپ نے ٹاٹ دے سکول تعلیم حاصل کیتی تے ہمیشہ اک چنگی تھاں تے نوکری کیتی۔ اپنے بچیاں نوں بہترین تعلیم دِتی۔ اج اسی جو کجھ وی آں اوہدی جڑ تے بنیاد ٹاٹ دا سکول ای اے۔ ایہی نیکی میرے پیو دادا لئی راہ نجات تے بخشش بنے گی۔ میرے باپ لئی ایہی سوچ سب توں وڈی سی کہ ’’باپ جو چیز بہترین اپنی اولاد نوں دیندا اے اوہ تعلیم و تربیت اے۔‘‘ میرے باپ نے ایس حدیث نوں پلے بن لیا۔ تے اج اسیں سارے بہن بھرا اک عزت والی حیاتی جی رہے آں۔اے حقیقت ااے کہ دنیا تے ترقی کرن لئی دو ای چیزاں نیں۔ علم تے ہنر۔ نبی پاک ؐ تے پہلی وحی اقراء دے نال نازل ہوئی۔ یعنی پڑھ،اللہ تعالیٰ نے انسان نوں فرشتیاں تے دوسریاں مخلوقات تے صرف علم دی وجہ نال فضیلت دتی۔ نبی پاک ؐ دا ارشاد اے علم حاصل کرنا ہر مرد و عورت اُپر فرض اے۔ علم دی اہمیت توں کسے نوں انکار نہیں جے کوئی جینا چاہندا اے تے عزت دی روٹی کماناں چاہندا اے تے یا تے اودے کول علم ہووے یا ہنر ہووے۔
لیکن اج دے معاشرے وچ علم دے پینڈے بڑے اوکھے کر دتے گئے نیں۔ علم حاصل کرن نوں کاروبار بنا دتا گیا اے۔ سرکاری سکولاں تے پرائیویٹ سکولاں وچ اک دوڑ لگی اے۔ علم دے ناں تے وڈے وڈے کاروبار کھولے جا رہے نیں۔ علم تے برائے نام ای رہ گیا اے۔ کاروبار بن گیا اے۔ گلی گلی محلے محلے سکول اے لیکن تعلیم دا معیار زیرو اے۔ چھوٹے چھوٹے کمریاں وچ ، گھٹن زدہ ماحول میٹرک، ایف اے پاس استانیاں جیہڑیاں گھر دی غربت دی وجہ نال ایناں لوکاں دے ہتھے چڑھ جاندیاں نیں۔ اوہ آپ تے تعلیم یافتہ اینیاں نہیں ہوندیاں۔ بچیاں دی بنیاد کیویں مضبوط کرن گئیاں۔ اوہ بالڑیاں غربت توں پریشان ہوندیاں نیں تے اوہ پرائیویٹ سکولاں وچ تھوڑیاں تھوڑیاں تنخواہواں تے لگیاں ہندیاں نیں۔ اوہ ایہہ نہیں جاندیاں کہ ہر بچہ اک مکمل شخصیت ہندا اے۔ تے ہر بچے دے ابتدائی سال کسے وی بچے دی بنیاد وچ سنگِ میل دی حیثیت رکھدے نیں۔
جے کسے وی معاشرے دی بنیاد غلط رکھی جاوے تے عمارت ساری عمر زلزلیاں تے ہنیریاں دی زد وچ رہوے گی تے اوہ معاشرہ کیویں ترقی کرے گا۔جدے بچے نفسیاتی، ذہنی تے جسمانی اپاہج ہو جاون گے۔
ذرا اپنی تاریخ ول نظر دوڑائو۔ تعلیم تے کسے وی بچے دی نشوونما لئی ضروری اے ۔ جنے تعلیم حاصل کیتی اے اوہ تے ٹاٹ دے سکولاں وچ وی پڑھ کے اگے ود جاندے نیں۔رونا تے ایس گل دا اے کہ والدین سمجھ دے نیں کہ اگر بچے پرائیویٹ سکول وچ پڑھن گے تے اوہ زندگی دی دوڑ وچ اگے نکل جاون گے۔ ایہہ اک دھوکہ اے، اَکھ دا اولا اے۔ جنھاںاوہ والدین کماندے نیں اپنی کمائی دا 70 فیصد حصہ بالاں دی تعلیم تے لا دیندے نیں کہ اوہناں دے بچے اک دن کامیاب ہو جاون گے۔ اوہناں نوں ایہہ نہیں سمجھ آندی کہ بنیادی تعلیم ہر تھاں تے اکو جئی اے تے اوہ اپنا پیسہ کیوں برباد کردے پئے نیں۔سرکاری سکولاں وچ وی اوہنی تعلیم دتی جاندی اے جو کہ پرائیویٹ سکولاں وچ اے۔
ہاں ایہہ اک وکھری بحث اے کہ پرائیویٹ سکولاں دے چونچلے وکھرے نیں۔ ہر ہفتے کلر ڈے کر دیندے نیں۔ کدی کھابیاں دا مقابلہ تے کدی تقریراں، کدی کھیڈاں تے کدی ڈانس، گانیاں دا مقابلہ۔ نکے جئے کمرے وچ سٹیج لا دیندے نیں ماں پیو تے استاد سارے سامنے بئے کے اوہ ناچ گانے دے مقابلے ویکھدے نیں۔ مقابلہ کرانا بڑی شے نہیں پر کوئی معیار ہونا چاہیدا اے۔ ساڈی اک ٹیچر مس فوزیہ کہندے سن کہ پہلوں تلاوت، نعت ہوندی اے اوس توں بعد چترہارشروع ہو جاندا اے۔ ساڈے دور وچ تے ذرا ایہو جیاں چیزاں گھٹ سن پر ہن تے ہر پاسے صرف ناچ گانا ای رہ گیا اے۔ تے اینوں فنون لطیفہ آکھ دِتا جاندا اے جد کہ فنون لطیفہ وچ آرٹ، مصوری، موسیقی، بیت بازی تے اخلاقی ڈرامے وی شامل نیں۔ تقریری مقابلے، مباحثے تے کھیڈاں دے وی مقابلے شامل نیں پر ایہہ اج دے دور وچ نظر نہیں آندے۔
ماں پیو تے اساتذہ دونواں نوں ایس گل دا خیال رکھنا چاہی دا اے کہ اخلاقیات دا جنازہ نہ نکلے بلکہ تعلیم دی اصل قدر کیتی جاوے۔ تعلیم بچیاں دی شخصیت سوارن لئی ضروری اے نہ کہ ایسی تعلیم ملے جیہڑی نسلاں دا بیڑا غرق کر دیوے معاشرہ ترقی دی بجائے تنزلی ول جاوے۔
معاشرے دا اصل اثاثہ چنگی سوچ، چنگا خیال، بہترین دماغ، بہترین استاد تے بہترین انسان دی لوڑ ہندی اے۔ اج کل دے نجی اداریاں دا ایہی تے رونا اے جنہے اسی اُچے آں اوہنے اسی کُچے آں۔
خدارا ہوش دے ناخن لوئو، ہنر تے تعلیم دونویں معاشرے دے اگے ودھن لئی ضروری نیں پر تعلیم دے ناں تے سرمایہ دار معاشرے دے بچیاں نال کھلواڑ ناں کرن۔ سرکاری اداریاں وچ وی بہترین تعلیم تے ہنر سکھایا جاندا اے۔ میرے باپ دے دل وچ تعلیم دا شوق ٹاٹ دے سکول نے پیدا کیتا سی۔ تے اسی اج سارے بہن بھرا چنگیاں نوکریاں کرنے پئے آں۔تے عزت و آبھرو نال وقت لنگھ رہیا اے۔ تعلیم ہر تھاں تعلیم ای اے بھاویں سرکاری ادارے ہون یا اُچیاں فیساں والے سکول ہون ساہنوں اپنے باپ تے ٹاٹ والے سکول تے فخر اے ۔ ٹاٹ نے سانوں مخمل تے بٹھایا اے۔