پرامن افغانستان ناگزیر

عبدالستار چودھری

امریکی فوجاں دے ا فغانستان توں انخلاء دے بعد خطے دی صورتحال وی تبدیل ہون لگی اے جس دے سب توں زیادہ تے قریب ترین اثرات پاکستان اُتے مرتب ہون دے امکانات ہجے توں ظاہر ہونا شروع ہو گئے نیں۔ پر امن افغانستان گیم چینجر منصوبے سی پیک دی تکمیل لئی وی انتہائی ضروری اے، ایس منصوبے دی کامیابی دے نال تکمیل نال پورے خطے دی صورتحال تبدیل ہو جائے گی تے بھارت جیہڑا کہ ایس علاقے دا تھانیدار بنن دے خواب ویکھ رہیا سی ایس نوں امریکی انخلاء توں شدید جھٹکا لگیا اے۔ ایدھے افغان طالبان ولوں ملک دے 70 فیصد علاقیاں اُتے قبضہ کر لین دے دعویاں نے صورتحال نوں کافی پیچہدہ بنا دتا اے، امریکہ نوں افغانستان توں جس ہزیمت دا ساہمنا کرنا پیا اوہ ایس دا بدلہ لین لئی جیہڑی وی کاروائی کرنا چاہے گا یقینی طور اُتے ایس دا تختہ مشق اسلام آباد وی بنے گا۔ پاکستان وچ تیزی نال تبدیل ہوندی صورتحال وچ مذہبی سیاسی جماعتاں تے خاص طور تے جمعیت علمائے اسلام (ف) نے وی اپوزیشن سیاسی جماعتاں دی سیاست نال کس قدر دوری اختیار کردے ہوئے سوچ بچار دی پالیسی اپنا لئی اے کجھ خبراں دے مطابق اسلام آباد تے افغان طالبان قیادت دے وچکار رابطیاں لئی مولانا فضل الرحمان نال رابطے وی کیتے گئے نیں پر مولانا فضل الرحمان دے قریبی ذرائع دے مطابق جمعیت علمائے اسلام دے سربراہ ولوں تاحال کوئی مثبت رد عمل نہیں دتا گیا۔
دوجے پاسے پاکستان وچ حکمران جماعت پاکستان تحریک انصاف تے اپوزیشن دی دونواں وڈی سیاسی جماعتاں مسلم لیگ ن تے پاکستان پیپلز پارٹی کشمیر الیکشن وچ مصروف نیں تے اک دوجے اُتے روایتی بیان بازی تے الزام تراشی دی سیاست عروج اُتے وے۔ 25 جولائی نوں کشمیر وچ کس پارٹی دی حکومت قائم ہوئے گی، ایہہ تے انتخابی نتیجے دے بعد ای پتہ چلے گا پر کشمیر دے انتخابی نتیجے اسلام آباد دی صورت حال اُتے وی گہرے اثرات مرتب کر سکدے نیں۔ وفاقی حکومت اپوزیشن جماعتاں نوں انتخابی اصلاحات لئی دعوت اُتے دعوت دے رہی اے پر اپوزیشن جماعت مسلم لیگ ن حکومتی دعوت دا مثبت رد عمل دین دی بجائے اسلام آباد وچ دھرنا دین دیاں دھمکیاں دے رہی اے۔ سیاسی جماعتاں دے ایہہ معاملات جے تصادم ول چلے گئے تے ایس نال جتھے حکومت دی مشکلات وچ وادھا ہوئے گا اوتھے ایہہ حالات سکیورٹی اداریاں لئی وی کڑی آزمائش ثابت ہون گے۔اگرچہ حکومت دا دعویٰ اے کہ سینیٹ دی قائمہ کمیٹی وچ انتخابی اصلاحات دے ایجنڈے اُتے اپوزیشن دے نال مشاورت ہو رہی اے تے فریقین جلدی ای اتفاق رائے اُتے اپڑ جان گے ۔ اللہ کرے کہ انج ای ہوئے تے انتخابی اصلاحات دا ایجنڈا اتفاق رائے نال پایہ تکمیل نوں اپڑ جائے تاکہ الیکشن دے بعد کسے وی جماعت نوں دھاندلی دے الزامات دا بہانہ میسر نہ آ سکے۔ پاکستان وچ سیاسی استحکام ایس لئی وی ضروری اے تاکہ خطے دی بدلدی ہوئی صورت حال وچ سیاسی جماعتاں قومی مفاد اُتے اک ای صف وچ کھڑیاں وکھائی دین تے حکومت تے سکیورٹی اداریاں دا مورال بلند رہوے۔ کیوں جے حکومت ولوں ناراض بلوچ رہنمائواں نال مذاکرات دی پیشکش تے پرامن افغانستان لئی کوششاں پاکس تان دے دشمن عناصر لئی موت نیں ۔ ایسے لئی اسلام آباد ولوں کیتی جان والی کوششاں نوں سبوتاژ کرن دی وی کوششاں کیتیاں جا رہیاں نیں۔ تازہ صورت حال دے مطابق امریکہ ولوں افغانستان وچ ذلت آمیز شکست دے بعد وی افغان معاملات اُتے اپنی مرضی تھوپن دی گیدڑ بھبھکیاں بند نہیں ہو رہیاں ۔ ترجمان امریکہ خارجہ دا کہنا اے کہ دنیا افغانستان وچ طاقت دے زور اُتے بائی گئی حکومت قبول نہیں کرے گی۔ صرف ایسے حکومت نوں تسلیم کیتا جائے گا جنہوں عوامی حمایت حاصل ہوئے تے جیہڑی انسانی حقوق دا احترام کردی ہوئے۔ ترجمان امریکی خارجہ نے الزام عائد کیتا اے کہ افغانستان وچ حالیہ دناں تشدد وچ زیادہ ہتھ طالبان دا اے۔ 40 سال توں جاری تشدد دے خاتمے دا واحد ذریعہ افغان حکومت تے طالبان دے وچکار مذاکرات نیں۔
دوجے پاسے بھارت نے وی خطے اُتے اجارہ داری تے پاکستان اُتے بالا دستی قائم کرن دا خواب پورا نہ ہون اُتے اپنی چانکیائی سیاست بروئے کار لیاندے ہوئے افغانستان وچ نواں منافقانہ کھیڈ شروع کر دتا اے۔ اک پاسے اوہ امن دے ناں اُتے طالبان نال مذاکرات دا ڈرامہ کر رہیا اے تے دوجے پاسے ایہناں نوں تباہ کرن لئی افغان فوج نوں خفیہ طریقے نال اسلحہ اپڑانا شروع کر دتا اے جس نال علاقے وچ تباہ کن خانہ جنگی ہو سکدی اے۔ ایہہ صورت حال طالبان ولوں افغانستان دے 85 فیصد رقبے اُتے کنٹرول ھاصل کرن دے دعوے دے بعد ساہمنے آئی اے۔ انج دی اطلاعات نیں کہ بھارت نے اپنا سفارتی عملہ واپس لیان دے بہانے فضائیہ دے دو خصوصی طیارے قندھار گھلے جنہاں وچ 80 ٹن اسلحہ لدیا ہویا سی۔ طالبان نے ایس اقدام اُتے بھارت نوں متنبہ کیتا اے کہ اوہ افغانستان وچ غیر جانبدار رہوے اسیں کسے دی ڈکٹیشن قبول نہیں کراں گے۔ ایہناں حالات وچ حکومت ایہہ خواہش رکھدی اے کہ پاکستان دی ساری سیاسی جماعتاں ملک وچ سیاسی استحکام لئی اپنا کردار ادا کرن پر حقیقت وچ انج ہوندا وکھائی نہیں دے رہیا۔ جمعیت علمائے اسلام فضل الرحمن گروپ سنے ساری اپوزیشن جماعتاں ولوں ایس صورتحال نوں اپنے لئی اک سیاسی موقع تصور کردے ہوئے یقینا اداریاں تے حکومت نوں دبائو وچ لیان دی کوشش کیتی جائے گی جس دے آئندہ دناں ملکی سیاست اُتے اثرات نوں نظر انداز نہیں کیتا جا سکدا۔