امرتسر توں لہور تیکر

اج پاکستان وچ جو ہو رہیا اے جمہوریت دا جیہڑا حال اے ایس اُتے ساڈے قائدین دی روح ضرور تڑپدی ہوئے گی

سعد اختر

امرتسر دا محلہ شریف پورہ :
دوپہر دا ویلا، گورکھاں تے مرہناں نے پاکستان دے قیام دا اعلان ہوندے ای ہر پاسے قتل و غارت شروع کر دتی سی۔ شریف پورہ ملحق گلیاں وچ بربریت دے کئی ہولناک مناظر برپا سن۔ مسلماناں دے گھراں نوں لُٹیاں جا رہیا سی تے ایہناں اُتے بہیمانہ طریقے تشدد تے قتل عام دا سلسلہ جاری سی۔ تاریخ انسانی دی سب توں وڈی خون دی ہولی کھیڈی جا رہی سی۔ ہندوستان خصوصاً امرتسر وچ رہن والے مسلمان ’پاکستان‘‘ لئی اپنے خون دا نذرانہ پیش کر رہے سن۔ شریف پورہ وچ اک انج دا مسلمان گھرانہ وی سی جیہڑا اپنے ای گھر وچ قید ہو کے رہ گیا سی۔ایہناں نوں تے پتہ سی کہ باہر کیہ ہو رہیا اے پر ایہہ نہیں پتہ سی کہ کس قدر ہو رہیا اے تے سفاکی دے کنہے باب رقم کیتے جا رہے نیں۔ خونی درندے بے خوف مسلمان عورتاں تے بچیاں دی عزت لُٹ رہے سن۔ انج اک چودہ، پندرہ سالہ نوجوان ریاض باہر توں نسدا ہویا اپنے گھر وچ وڑیا تےا پنی ماں نوں کہن لگیا کہ ہجے کجھ ضروری سامان سمیٹو تے نس چلو۔ ایتھے تیجی گلی وچ گورکھے تے مرہٹے وڑ آئے نیں تے کھلے عام مسلماناں دا قتل عام کر رہے نیں۔ ایہہ سن دے ای ایس گھر وچ افراتفری مچ گئی۔ والدہ صرف کجھ جوڑے کپڑے چُک سکی باقی سامان نال بھریا ہویا گھر چھڈ کے ایہہ سب لوک ریاض دی معیت وچ امرتسر ریلوے اسٹیشن ول روانہ ہو گئے۔ تے کسے طرح بلوائیاں توں لُکدے لُکاندے امرتسر ریلوے اسٹیشن اپڑن وچ کامیاب ہو گئے جتھے سینکڑے گھرانے لہور جان والی ٹرین دے منتظر سن۔ اگرچہ ایتھے کافی لوک سن پر اک ہُو تے ڈر دا عالم وکھائی دیندا سی۔ ست بوگیاں اُتے مشتمل لہور جان والی ٹرین پلیٹ فارم اُتے آ کے رُکی تے ہندوستان توں ہجرت کرن والے مسلماناں دا ریوڑ ایس وچ وڑ گیا کسے نوں تھاں نہیں مل رہی سی تے کسے توں ٹرین وچ چڑھیا نہیں جا رہیا سی۔ ضعیف بندے تے بالاں دا تے بُرا ای حال سی۔ ایہناں نوں گھر دے جوان سہارا دے رہے سن تے سہارا دے کے ٹرین وچ سوار کرا رہے سن۔لوک اینے زیادہ سن کہ ٹرین دے سب ڈبے بھر گئے حتیٰ کہ باقی ماندہ لوکاں نوں ٹرین دی چھت اُتے سوار ہونا پیا اوہ سب اپنا گھر بار ہندوستان وچ چھڈ کے وجود وچ آن والی نویں مملکت پاکستان لئی روانہ ہو رہے سن۔ ہن پاکستان ای ایہناں دی منزل و مسکن سی۔ ایہہ ٹرین خراماں خراماں اپنے مسافراں نوں لے کے چلی تے رستے وچ کئی مقامانج دے وی آئے کہ سکھ تے ہندو بلوائیاں نے ایہناں نوں زبردستی روک لیا تے قتل عام دی کوشش کیتی پر ٹرین وچ سوار حفاظتی دستیاں نے ہجرت کرن والے مسافراں نوں قتل عام توں بچا لیا ۔ امرتسر توں لہور تیکر صرف ادھے گھنٹے دا سفر سی جیہڑا ٹرین نے 10 گھنٹیاں وچ طے کیتا ایہہ لٹے پٹے لوک لہور اپڑے تے ایتھے اپڑدے ای سجدہ ریز ہو گئے۔ زندہ سلامت بچ جان اُتے خدا دا شکر ادا کیتا فیر ایہناں مہاجراں ن وں لہور ریلوے اسٹیشن توں والٹن اُتے واقع اک وسیع و عریض رفیو جی کیمپ وچ اپڑا دتا گیا جس اُتے ایہناں دی ساہ وچ ساہ آیا۔ ایتھے رہن تے کھان پین دا کوئی معقول بندوبست نہیں سی نہ بجلی، نہ پانی، زندگی دی دیگر ضروری سہولتاں وی ناپید۔ پر پاکستان دی خوشی وچ ہندوستان توں آن والے ایہہ سینکڑے مہاجر سب کجھ سہہ گئے سب دا اک ای نعرہ سی۔ ’’پاکستان کا مطلب کیا ’’لاالہ الا اللہ‘‘۔
رمضان دی 27 ویں تے سن عیسوی 14 اگست 1947 دی تاریخ سی۔ جدوں پاکستان اپنا وجود پا چکیا سی۔ پاکستان کنہاں قربانیاں نال حاصل کیتا گیا۔ شریف پورہ دے اک خاندان دی اک داستان توں تہانوں اندازہ ہو گیا ہوئے گا۔ کہنا ایہہ وے علامہ اقبالؒ نے جس پاکستان دا خواب ویکھیا تے جس خواب دی تعبیر قائداعظم محمد علی جناح نے پوری کر وکھائی کیہ اسیں ایہناں بزرگاں تے بانیان پاکستان دے دسے ہوئے ایہناں رستیاں اُتے چل رہے آں جیہڑے اوہناں نے ارشاد فرمائے سن۔ کیہ اسیں ایہناں فرمودات نوں پورا کرن دی تھوڑی جہی وی سعی کیتی۔
اج پاکستان وچ جو ہو رہیا اے جمہوریت دا جیہڑا حال اے ایس اُتے ساڈے قائدین دی روح ضرور تڑپدی ہوئے گی۔ اسیں اپنے اعمال نال پاکستان نوں اک نہیں رہن دتا۔ بلکہ ایس وچ طبقاتی جنگ چھیڑ دتی مختلف محکمیاں تے عدالتاں وچ اج انصاف دا جیہڑا حال اے ایس دا سوچ کے ای شرمندگی ہون لگدی اے۔ اسیں اک ذہین تے عظیم قوم سی پر ساڈے کارنامے انج دے نیں کہ اسیں نہ عظیم قوم رہے آں تے ہن انج محسوس ہوندا اے کہ ذہانت وی ساڈے توں کھُس گئی اے۔ اسیں کئی شعبیاں وچ ضرور ترقی کیتی پر رواداری تے مساوات دا اوہ سارا سبق بھُل گئے جیہڑا ساڈی میراث سی۔ جدوں اک پاکستان سی تے اسیں صرف پاکستانی سی تے جدوں ون یونٹ دی ونڈ ہوئی۔