درد مند محبِ وطن خاتون۔۔۔ ڈاکٹر صغرا صدف

ڈاکٹر صاحبا دا کہنا اے کہ جیہڑا کم میں آپ کر سکنی آں ایس دا بوجھ حکومت اُتے کیوں پاواں جیہڑی ریاست ساڈی ماں وانگوں اے تے ماں توں پیسے نہیں منگیا کردے

تحریر:اعتبار ساجد

ڈاکٹر صغرا صدف اُردو، پنجابی تے چند دیگر زباناں دی شاعرہ ، ادیبہ، کالم نگار تے دانشور نیں۔ طبیعت وچ سادگی، صوفی ازم نال لگائو تے نسائی وقار ایہناں دی شخصیت دا خلاصہ اے۔اوہ شائستہ گفتار، ادب دوستاں دا خیال رکھے تے رشتیاں دے استحکام دی علامت نیں۔ سب توں اہم گل جیہڑی میں ایہناں دی ذات وچ ویکھی اوہ ایہناں دی سادگی تے شائستگی اے۔ اوہ پیلاک Pilac دی ڈائریکٹر جنرل نیں تے نہایت انہماک تے بوہت توجہ نال پنجابی زبان و ادب دے فروغ لئی ہر ممکنہ کوشش کردیاں نیں۔ مذاکرے، مکالمے، مشاعرے تے ترویج ادب دا ہر اوہ کم جس دا تعلق فنون لطیفہ نال اے بخیر و خوبی انجام دیندیاں نیں۔ تے پل پل نہ صرف نگرانی کردیاں نیں بلکہ ہر محفل وچ آپ موجود وی ہوندیاں نیں۔ سادگی تے وقار دا ایہہ عالم اے کہ خاموشی نال سامعین دے وچکار جتھے تھاں ملے بہہ جاندیاں نیں کدی اسٹیج اُتے جلوہ افروز ہون دی کوشش نہیں کردیاںنہ اپنی موجودگی دا احساس دلوان لئی کوئی وی انج دا کم کردیاں نیں جیہڑا خود ستائشی دے زمرے وچ آندا ہوئے۔ ایہناں دی ایہو سادگی تے درویشی ادیباں، شاعراں، صحافیاں تے حاضرین دا دل جت لیندی اے۔پیلاک ولوں پنجابی لکھاریاں دی تخلیقات دی اشاعت، خاموشی نال ایہناں دی مالی معاونت، ریڈیو اُتے ایہناں دی حوصلہ افزائی تے باقاعدہ اک مجلے دی اشاعت دا انتظام ایہناں دے اخلاص دا منہ بولدا ثبوت اے۔ بوہت ساری انج دیاں گلاں نیں جیہڑیاں اوہ آپ کدی اپنے منہ توں بیان کردیاں نیں نہ ایہناں نوں سپرد قلم کردیاں نیں پر ایہناں گلاں وچوں کجھ اک دا میں عینی شاہد آں ۔ مثلاً کسے بیمار، ضعیف یا مالی طور اُتے کمزور ادیب یا شاعر دی خاموشی نال مالی تے فوری امداد، اوہ ایہہ امداد اپنی جیب اپنی تنخواہ توں کردیاں نیں تے کدی ایس دا بل بنا کے حکومت یا ادارے توں کوئی رقم طلب نہیں کردیاں۔

اوہ درد مند محب وطن خاتون نیں۔ اوہ اکثر کہیا کردیاں نیں کہ جیہڑا کم میں آپ کر سکنی آں ایس دا بوجھ حکومت اُتے کیوں پاواں جیہڑی ریاست ساڈی ماں وانگوں اے تے ماں توں پیسے نہیں منگیا کردے، ایس دی خدمت کردے نیں۔ ایہناں ای بے لوث جذبیاں دا نتیجہ اے کہ ایہناں دے ادارے دا ہر بندا اپنا کم نہایت دیانت داری، دلچسپی تے بے لوث انداز وچ انجام دیندا اے جدوں اپنی ذمہ داریاں بخوبی نبھاندے نیں تے سرکاری کم نوں اپنا ذاتی کم سمجھ کے سرانجام دیندے نیں۔ میں ایہہ وی ویکھیا اے کہ ڈاکٹر صاحبہ نے دفتری اوقات نوں محض دفتری اوقات نہیں سمجھیا گھڑی لاہ کے اک پاسے رکھ دتی تے صرف اپنے کم نوں مدنظر رکھیا۔ ظاہر اے جدوں اوہ آپ شبانہ روز انتھک محنت دی عادی نیں تے اسٹاف وی ایس ذمہ داری وچ ایہناں دی بھرپور معاونت کردا اے۔ اوہ دفتر دا اک پیسہ وی اگے پچھے نہیں ہون دیندیاں تے ایس گل دا بطور خاص خیال رکھدیاں نیں کہ ادارے دی نیک نامی قائم رہوے۔ جس طرح اوہ پنجابی لکھاریاں دا احترام کردیاں نیں ایسے طرح دوجی زباناں خاص طور تے اردو دا وی مکمل تے بھرپور خیرمقدم کردیاں نیں۔

اک وار اوہناں نے اک عظیم الشان پنجابی مشاعرے دا اہتمام کیتا۔مینوں وی دعوت نامہ گھلیا تے نال مینوں ایہہ رعائت وی عطا کر دتی کہ چونکہ آپ اردو دے شاعر نیں تاں بے شک اردو کلام پڑھن پر میری طبیعت نے گوارانہ کیتا کہ میں پنجابی دے مشاعرے وچ جاواں تے اردو غزل پڑھ کے آ جاواں۔ کوشش کیتی کہ پنجابی زبان وچ اشعار کہواں تے ایس محفل دا ڈیکورم برقرار رکھاں چنانچہ میں اپنی ای اک اردو غزل نوں پنجابی زبان وچ ٹرانسلیٹ کیتا تے ایسے دے اشعار پڑھے۔ ڈاکٹر صاحبہ اج تیکر ایس دا کریڈٹ مینوں دیندیاں نیں پر حقیقت ایہہ وے کہ ایس کارِ ثواب دا سارا کریڈٹ اوہناں نوں جاندا اے ایس مشاعرے نے میرے اندر پنجابی زبان وچ لکھن دا شوق وی پیدا کیتا تے ایس دے طفیل میں پنجابی دے سارے صوفی شعراء تے جدید شعرا نوں پڑھیا۔ اوہناں نے میرے اُتے اک نویں تے خوشبودار فضا دے دروازے کھول دتے۔ الحمداللہ ہن میں پنجابی زبان نہ صرف روانی نال بول سکنا واں بلکہ پڑھ تے لکھ وی سکنا واں۔
پچھلے دناں پیلاک گیا تے ڈاکٹر صغرا صدف دی نویں کتاب ’’بِرہا مچ مچایا‘‘ دا تحفہ ملیا۔ ایہہ ایہناں دی شعری نہیں، نثر دی کتاب اے تے افسانیاں اُتے مشتمل اے۔ ایس وچ سماج دے حوالے نال بڑی خوبصورت زبان وچ جیہڑے افسانے لکھے گئے نیں اوہ محض پڑھ کے خواہش کر دتے جان دے قابل نیں بلکہ بار بار پڑھے جان دے لائق نیں۔ ایہناں افسانیاں وچ استعمال ہون والے خیالات ٹھیٹھ پنجابی الفاظ تے محاورے وی بخوبی سمجھ وچ آ جاندے نیں بشرطیکہ ایہناں نوں توجہ تے دلچسپی نال پڑھیا جائے۔ ایس وچ ایہناں دے دیباچے نوں چھڈ کے 11 افسانے شامل نیں۔ مختصر جہے دیباچے دا عنوان وی بوہت عمدہ اے۔ ’’مڈھلی گل‘‘ جس دا آغاز ای قاری دی توجہ اپنے ول مبذول کر لیندا اے۔ اوہ لکھدیاں نیں:
’’جماندر و لکھاری آں۔‘‘
اینی پیاری گل اینے سہل انداز وچ کہہ دینا یقینا ڈاکٹر صغرا صدف ای دا کمال اے۔ خدا ایہناں دے قلم وچ برکت دیوے تے ایہناں نوں سدا خوش، چست و توانا رکھے کیوں جے ایہناں دے وجود دی سلامتی ایہناں دی خو ش ا خلاقی تے کامیابی ساڈے جہے لکھاریاں نوں عزیز اے۔