ماں بولی دے پرچار دا عالمی دیہاڈ

ظفراقبال

پنجابی زبان دے وچ بولن والے ہزاراںلفظ اُردو وچ رلے ہوئے نیں جہدے توں صاف پتا لگدا اے کہ اُردو زبان دی ریڈھ دی ہڈی پنجابی اے۔جہڑی سینکڑاں سالاں وچ اس روپ وچ گھلی اے ۔ایہ گل کھوج کرکے پتا لگی اے کہ پنجابی زبان دی ترقی کیتی ہوئی صورت دا ناں ای اُردو اے۔جے میں اینج کہواں تے بتھیرا ہووے گا کہ پنجابی دے تنے توں پھٹیاں ہویاں شاخاں تے پھل داناں اُردو رکھ لیا گیا اے پنجابی زبان دی کھوج توں اُردو کڈھن والے لوکاں دا وی پتا لگدا اے تے ایہ گل مکھ وکھاندی اے کہ اُردو دے ویر وچ پنجابی زبان تے رولا پانا جتھے اُردو دی ترقی روکدا اے اُوتھے پنجابی زبان نوں وی لوکاں توں دو سو سال پیچھے لے جاندا اے پنجابی تے ہمیش جیون آلی زبان اے ایہنوں ساڈے وڈیاں وچوں رب دے بندیاں نے ہتھ پایا ۔بابا فرید ؒ بابا بلھے شاہ ؒ بابا وارث شاہ ؒ شاہ عنایت حسین ؒ بابا گرو نانک ورگے اُوچے لوکاں نے رب دیاں گلاں بندیاں تک تے بندیاں دیاں گلاں رب تک آکھن لئی پنجابی زبان نوں ورتیا اے ۔ایہدے توں کہیا جاسکدا اے کہ پنجابی آسمانی پینڈے کرن والی زبان وی اے۔ایہ وی ہو سکدا اے کہ پنجابی زبان ایہناں توں ای چلی ہوئی تے ایہہ وہی ہو سکدا اے کہ ایناں تک وی ماواں نے لیاندی ہوئے تے فیر ایہناں اُچے لوکاں نے رب نال لگی لو وچ ہمیش زندہ رہن والیاں گلاں آکھ کے ایہدے قائم رہن دا رہندی دنیا تک سدباب کیتا ہوئے۔
اسیں پاکستانی پنجاب دے لوک ماں بولی پنجابی تے جیویں مان سمان کردے آںتے اینج اس توں وی ودھ کے اس گل تے خوشی تے فخر کردے آں کہ ساڈی لہندے پنجاب دی دھرتی تے پنجابی نوں سنبھالا دین والے سارے بابے ایسے ای دھرتی تے وسدے پئے نیں ۔پنج دریاواں دی دھرتی اپنے ناں دی شہادت دے نال وسدی پئی اے تے پاکستانی پنجاب دیاںہریاں بھریاں پیلیاں اپنے اُتے جین والاں نوں روزی روٹی وی دیندیاں پئیاں نیں ۔اینج ویکھیا جاوے تے چڑھدے پنجاب وچ ماں بولی پنجابی تے ہیگی اے پر اوہ بابا فرید ؒ بابا بلھے شاہ ؒ بابا وارث شاہ ؒتے بابا گرونانک ہوراں دی بولی جان والی پنجابی توں ہٹی ہوئی اے ۔ایہ کھوٹ کنہے تے کیوں کیتی ایہدے بارے کجھ نہیں کہہ سکدا۔پر جے میں ایہ کہاں کے پنجابی نوں اوہدے اصلی مُکھ وچ کسے نے سنبھالیا ہویا اے تے اوہ لہندے پنجاب دے لوکاں نے ای سنبھالیا ہویا اے تے جہڑے اکھٹر بول یا بولن وچ ورتے جان والیاں ساریاں گلاں وچ تسیں ویکھ سکدے او اوہدے وچ ادب دا چھڑکا لگا ہوندا اے۔پنجابی بولن تے سنن والے ایس پاک دھرتی دے ادب وچ اینج کردے نیں ایہ گل آکھن وچ مینوں کوئی شک نہیں لگدا۔جیویںپاک تھاواں اُتے جا کے بندے دھیان نال بولد ے نے کہ کِتے کوئی ماڑی گل نہ ہو جائے کیوں کہ اسیں مننے آں کہ جتھے ولی لوک دنیا توں پردا کرکے ستے پئے نیں اُس تھاں تے رب دی ہمیش نگاہ ہوندی اے ۔ایس واسطے لہندے پنجاب دی دھرتی ای اصلی پنجاب اے جتھے پنجابی دے سارے وڈے موجود نیں۔ہوسکدا اے ست سندھو ویلے دی گل نوں لوکی پیلوں لیندے ہون پر میں اُوہ گلاں کرناواں جہدیاں اجے تک شہادتاں موجود نیں تاں جے کوئی وی ویکھنا چاہوے تے پتا کر سکدا اے۔ہاں کجھ گلاں ویلے ناں بدلیاں نے تے اُوہ نے پنجابی رسم و رواج دیاں گلاں جہڑیاں ویاہواں تے ہوندیاں سی یعنی رسم و رواج کجھ تھاواں تے بدلے نیں پر ماں بولی پنجابی اج وی اُنج ای بولی جاندی اے جیویں سینکڑاں ورھے پہلاں بولی جاندی سی۔
ساڈی پنجابی مسلماناں دی دھرم نوں لے کے پڑھی جان والی نماز دی نیت وی پنجابی وچ ای ہوندی اے کیوں جے بندے دی نیت ہوندی ای ماں بولی وچ اے۔کسے ہور بولی وچ کیتی جان والی نیت رب دے دوارے وچ وی منی نہیں جاندی۔بندہ دنیا دی کسے وی تھاں تے ہوئے کیہو جیے لوکاں وچ ہوئے کسے وی زبان وچ وسدا پیا ہوئے اوہدی عبادت نوں لے کہ کیتی جان والی نیت اوہدی ماں بولی وچ ای ہووے گی ۔اس واسطے اسیں پنجابی دنیا دی ویلے ناں کیتی جان والی کسے وی ترقی نال جیوندے ہوئے پر رب اگے ماں بولی پنجابی نال ای کھلونے آں۔جدوں وی کوئی ترقی کیتا ہویا بندہ دنیا دی ساریاں زباناں چھڈ کے اپنی ماں بولی پنجابی وچ بول رہیا ہوئے تے اوہدی ہر گل تے اعتبار کیتا جا سکدا اے اوہ سچی تے روح نال جڑی حقیقت دا روپ ہوندا اے۔ساڈے کئی پنجابی جہڑے انگریزی بولدے نے جدوں رُوح نال کسے دکھ یا خوشی نوں اپنے رب نال سانجھی کرن گے تے ماں بولی پنجابی وچ ای کرن گے۔ایہ گل وی سچ اے کہ اسیں ویلے نال ماں بولی پنجابی نوں اُردو دا تڑکا لا کے مزے دار تے سوکھا کیتا ہویا اے ایہدا ایہ فائدہ ہویا اے کہ کوئی وی اردو بولن والا جے پنجابی بول نہ سکے تے اوہ سمجھ لازمی جاندا اے۔مینوں اپنی شاہ مکھی پنجابی اک ہور وڈیائی نال وی دسدی اے تے اوہ ایہ وے کہ تسیں جہڑے اکھٹر بول اُردو یا دین اسلام دی زبان عربی وچ بولدے لکھدے سندے او ۔اوہ سارے ای رل کے شاہ مکھی پنجابی نوںوی بناندے نیں۔آسماناں اُتے رب دی بولی وی الف ب دی تختی دسدی اے تے پاکستان وچ سانجھی بولی جان والی بولی اُردو وی الف ب دی تختی تے شاہ مکھی پنجابی واسطے وی الف ب دی ساری تختی پڑھنی سکھنی پیندی اے۔٭