یوکراین دا گنجھلاء

جمیل احمد پال

انساناں دا عجیب مسئلا اے چنگے بھلے بیٹھے بیٹھے کوئی نہ کوئی چا لے بہندے نیں جہدے پاروں اپنی جان شکنجے وچ پھسا بہندے نیں۔ لیڈری دا چا سبھ نالوں اچیرا اے۔ امیر بنن دا جنون تے انج دے ہور چا وی اکثر خراب کراندے نیں۔ انساناں ورگے چا ملکاں تے ریاستاں وچ وی ہوندے نیں جہدے پاروں اوہناں دا وی اوہی حال ہوندا اے۔سوویت یونین دے زمانے وچ یوکراین تے بایلورشیا اوہدا حِصا ہو کے وی دوویں ریاستاں اقوام متحدا دیاں ممبر سن۔ سوویت یونین مکیا تے روس رہ گیا۔ ساڈے کجھ خش فہم حلقیاں نعرا ماریا کہ اساں سوویت یونین توڑیا۔ اصلوں سوویت یونین نوں اوہدے اندرلے دپھیڑاں نے توڑیا سی۔ اوہدے دستور مطابق کوئی وی دیس اپنی اسمبلی توں مانتا لے کے اوہدے توں آزادی حاصل کر سکدا سی۔ ایسے پاروں اک اک کر کے کنے سارے دیس باہر نکل گئے۔
یوکراین چنگا بھلا دیس۔ چنگے بھلے وسیلے۔ سوویت یونین دے جٹ وچ رہن پاروں لوکاں اندر وی ڈسپلن تے محنت دا جذبا۔ نظام ٹھیک چل رہیا سی تے اودوں تیکر چلدا رہیا جدوں تیکرنیٹو دا حِصا بنن نوں اوہدا دل نہ کر آیا۔ سینٹو تے سیٹو وانگ نیٹو وی یورپ واسطے اک امریکی جٹ اے جہدا بنیادی مقصد سوشلزم تے سوویت یونین نوں حداں اندر رکھنا سی۔ پاکستان ورگے دیساں نوں سینٹو تے سیٹو دے جال وچ پھسایا گیا۔ انجے ای یوکراین نوں نیٹو دے جال وچ پھساون دے جتن ہوئے۔ سوویت یونین نوں ایہ منظور نہیں سی کہ اوہدے ڈھڈوں جمیا اوہدی ای گت پٹن دا جتن کرے۔ وزیر اعظم عمران خان اجے اوتھے ای سن کہ روس نے یوکراین اتے حملا کیتا تے لکھت تائیں روسی فوجاں راجدھانی کیف توں ویہ کلو میٹر دور رہ گئیاں نیں۔
سوویت یونین دی گوانڈھی دیساں اتے حملے دی تواریخ کافی امیر اے۔ 1967-68 وچ ہنگری تے چیکوسلواکیا اتے حملے ایہدا مڈھ سن انت یوکراین اتے حملا اے۔ ہن یوکراین دے آگو فرماندے نیں کہ دنیا نے سانوں روسی حملے ساہمنے کلا چھڈ دتا اے۔ سوال ایہ اے کہ ایس حملے دی لوڑ ای کیوں پیش آئی؟ یوکراین نوں کیہ لوڑ سی روس مخالف فوجی جٹ وچ شامل ہوندا۔ انسانی دکھانت اے کہ لوک امن سکون نال رہنا ای نہیں چاہندے۔ کسے وی جنگی جٹ وچ شامل ہون دا مطلب امن دشمن اقدام کرنا ہوندا اے۔ سکندر بارے کہانی مشہور اے کہ کسے حکمران نے اوہدی دعوت کر کے کھانے دی تھاں ہیرے جواہر رکھے۔ جدوں سکندر نے آکھیا کہ اسیں ایہ نہیں کھاندے اسیں تے روٹی کھاندے آں تاں اگوں سیانے حکمران نے جواب دتا روٹی تہانوں اپنے دیس نہیں سی لبھدی کہ خدائی مخلوق نوں مدھولدے ایتھے آ گئے او؟
حملے پاروں ساری دنیا متاثر اے۔ روس دی معیشت نوں وی چنگے بھلے دھچکے لگ گئے نیں پابندیاں لگ رہیاں نیں۔ ہلچل مچ گئی اے پٹرول چھالاں ماردا اتے تے سٹاک مارکیٹاں تھلے ڈِگ رہیاں نیں۔ چین سکون نال روٹی لبھ رہی ہووے تاں کسے فوجی جٹ وچ شامل ہون دی لوڑ نہیں ہوندی۔٭٭