جنگ نامہ حضرت امام حسینؑ

گُرز سو من دا چایا وچ اس ہتھ دے
ں
اس دو ہتھر کر کے واہیا گُرز امام نوں
لگے زخم امام نوں ہک سو تے پنجاہ
ں
فتوا دیندے مولوی یار نبی دے چار
ں
اٹھارہ بیٹے علی دے سبھے نے بادشاہ
ں
چونہہ یاراں دی یاری پنجواں پاک رسول
چونہہ یاراں دی یاری اُتے مُہراں دتیاں لا
ں
خلقت ساری آکھدی چونہہ یاراں دی تاری
فقیر میاں رحمت دی ورتی اس فنی مہارت وچ جتھے صنعت اعداد نوں خوبصورت انداز نال نبھایا اے اس دے نال نال اس دے وچ فکری موضوع وی پائے جاندے نیں۔ شاعر دی ایہو خوبی ہوندی اے جوں اوہ ہک شعر وچ فکری حوالے دے نال نال فنی مہارتاں وی ورتدا اے۔
رسماں تے ریتاں دا ورتارا
رسماں تے ریتاں ساڈے وسیب دا سونپ تے سنگار ھن۔ ایہ رسماں ریتاں انسان دی تریخ تے حیاتی نال نال جڑیا ہوئیاں نیں۔
رسم: ”مختصر پنجابی لغت وچ رسم دے معنی رواج، قومی عادت، ریت دے دسے گئے ھن۔”
ریت: ”مختصر پنجابی لغت وچ ریت دے معنی رسم دتے گئے ھن۔”
جداں رسم تے ریت نوں معنوی حساب نال ویکھنے آں تاں ساڈے ساہمنے شادی ویاہ تے مرن دیاں رسماں تے پیراں فقیراں دے درباراں تے ونج کے منتاں دیونیاں۔ ایہ ساڈیاں ریتاں ھن۔ ایہ رسماں ریتاں ساڈے وسیب دا قاعدہ، قانون تے دستور وی اے۔ ایہ رسماں ریتاں ساڈی روایت نال جڑیاں ہوئیاں نیں۔ ایہ بندے دی سنجاں تے ہوند دی علامت وی ھن۔ فقیر میاں رحمت دے لکھے جنگ نامے وچ ایہناں رسماں تے ریتاں دا ورتارا کیوں ملدا اے تے ایہناں نے ایہناں رسماں تے ریتاں نوں اپنے جنگ نامے وچ کیویں کر کے بیان کیتا اے۔
آئو ویکھنے آں:
اک ہے سی پیارا بیٹا شاہ حسن دا
اوہ آہا کنج کوارہ نال حسین دے
نالے آہا سر تے بھارا بیٹی اپنی
اونہاں چا دھرایا کھارا مہندی لا کے
اوہ روندا ٹبر سارا مہندی گھول کے
چا عقد پڑھایا کاہلا قاسم شیر دا
ں
علی اکبر ایہ فرمایا شاہ حسین نوں
ایہ شاہ حسن دا جایا بھائی اپناں
ایہ کل اساں پرنایا سہرے بنھ کے
نہیں چڑھناں اس نوں آیا اُتے جنگ دے
نہیں کسے جگر کُہایا اکھیں ویہندیاں
ایہناں بنداں وچ شاعر نے سوہنے رنگ نال اپنیاں رسماں تے ریتاں نوں بیان کیتا اے۔ ایہناں دے لکھے قصے وچ رسماں تے ریتاں دے ورتارے نال ایہدے سونپ اچ وادھا ہویا اے۔ اس وچ ایہناں دی فنی تے فکری پکیائی شاعر دا فن نتر کے ساہمنے آندا اے۔
گانا، چکی چنگ، لاگ، مہندے ، سہرے، میڈھی، مائیاں، سگن، جنج دے تماشے، ایہ ساریاں رسماں ریتاں ھن۔ ایہ ساڈا سنگار تے سونپ ھن جس نال وسیب دی تہذیب نتر کے ساہمنے آندی اے۔
اکھاناں دا ورتارا
سیانپ دی اجہی گل جہڑی لوکائی دی زبان تے چڑھ جاوے۔ آکھان سیانے لوکاں دی گلاں دے نچوڑ ہوندے نیں۔ اس وچ متاں اتے سیانف دی گلاں ہوندیاں ھن۔ اردو وچ اس نوں ضرب المثل اتے پنجابی وچ اس نوں آکھان آکھیا ویندا اے۔ (جاری اے)