جذباتی فیصلے نہیں ملکی مفاد

ایس ویلے ملک وچ دو محاذاں اتے خوب ہلچل اے۔ اک محاذ حکومت سٹن تے دوجا بچان دی کوششاں وچ اے ۔ اول الذکر دا کہنا اے کہ مسائل دا واحد حل فوری عام انتخابات تے فیر عنان اقتدار نویں قیادت نوں منتقل کرنا اے۔ ایہدے وچ جہنی تاخیر ہووے گی حالات بہتر ہون دے بجائے ہور خراب ہوندے جان گے۔ ایس محاذ اتے سرگرم خود نوں اپوزیشن سمجھدے نیں مگر خود نوں اپوزیشن تصور کرن والیاں دے کول کے پی کے’ پنجاب’ کشمیر’ گلگت بلتستان وچ مکمل حکومتاں جد کہ بلوچستان وچ جزوی حکومت اے جد کہ دوجے محاذ اتے صف آرا پی ڈی ایم دے کول محض وفاقی حکومت اے۔ ایہہ وفاقی حکومت وی اتحادی جماعتاں دے سہارے تشکیل دے رکھی اے۔ پنجاب دی حکومت کھو جان مگروں وزیراعظم عملاً صرف اسلام آباد دے حکمران نیں اوہ چاراں وچوں کسے اک صوبائی حکومت بارے دعویٰ نہیں کر سکدے کہ اوتھے اوہناں دی اپنی جماعت صحیح معنیاں وچ حکمران اے۔ سندھ وچ ایسی اتحادی جماعت دی حکومت اے جو کسے ویلے وی سیاسی داغ مفارقت دے سکدی اے۔ ایسے حالات دی بنا تے کہہ سکنے آں کہ ملک وچ عملی طور تے کوئی اک جماعت جے مکمل طور تے حکمران نہیں تے کوئی اک جماعت مکمل طور تے اپوزیشن وچ وی نہیں بلکہ ساری جماعتا ں کسے نہ کسے حوالے نال حکومت وچ نیں۔ ایسے وجہ نال حکومت سٹن تے بچان دی چالاں اتے عوامی حلقے تعجب دا اظہار کردے نیں۔ ہونا تے ایہہ چاہیدا اے کہ جہدے کول جہنا اقتدار اے اوہ توانائیاں مسائل حل کرن اتے صرف کردے ہوئے عوام وچ اپنی ساکھ بہتر بنان اتے توجہ دیوے لیکن ایہدے الٹ ہو رہیا اے بظاہر مسائل حل کرن دے بجائے دونویں محاذاں اتے سرگرم عناصر دے اک دوجے اتے الزام تراشی وچ مصروف نیں۔ ایہناں دے پیش نظرملکی مفاد نہیں بلکہ اپنی سیاست اے جہدی وجہ نال سیاسی گرما گرمی سخت تنائو وچ ڈھل رہی اے۔ ایسے جذباتی فیصلے ملکی مفاد دے منافی نیں۔
عمران خان نوں شکوہ اے کہ اوہناں نوں اقتدار توں غلط طریقے نال بے دخل کیتا گیا حالانکہ قائد ایوان جے اکثریت دے اعتماد توں محروم ہو جاوے تے تبدیلی لیانا اپوزیشن دا حق اے۔ ایس حق نوں استعمال کرن توں اوہنوں روکیا نہیں جا سکدا۔ہن وی جمہوری طریقہ دے مطابق ای تبدیلی عمل وچ آئی۔ عدم اعتماد دے حق وچ ایوان دی اکثریت نے ووٹ دتا تے ای نویں قائدایوان دا چنائو عمل وچ آیا لیکن عمران خان ہنوز ایس تبدیلی نوں قبول کرن توں قاصر تے چاہندے نیں کہ اوہناں نوں اقتدار توں محروم کرن والیاں نوں اقتادر توں کڈ باہر کیتا جاوے۔ کوچہ اقتدار توں فوری طور تے رخصت کرن وچ ملک دا مفاد ظاہر کردے نیں تے چاہندے نیں جہنا چھیتی ہو سکے حکومتاں تحلیل کر کے عام انتخابات کرائے جان۔ ایہدے لئی اک واری فیر اک ہور لانگ مارچ دی تیاریاں نوں حتمی شکل دین وچ مصروف نیں مگر سوال ایہہ ہے کہ جے فوری طور تے عام انتخابات کرا دتے جاندے نیں تے کیہ ملک دے سارے معاشی مسائل ختم ہون دی یقین دہانی کران دی پوزیشن وچ نیں؟ ظاہر اے کہ ا یسا ممکن ای نہیں کیوں جے جو اقتدار وچ رہ کے معیشت درست ٹریک اتے نہیں لیا سکے اوہ آئندہ ایسا کرن دا دعویٰ کیویں کر سکدے نیں؟ جتھوں تک تبدیلی دے پس پردہ بیرونی مداخلت دی گل اے دراصل اج تک کسے حکمران نے اپنی خامیاں تے کوتاہیاں نوں کدی تسلیم نہیں کیتا بلکہ دوجی شخصیات تے عوامل نوں مورد الزام ٹھہرایا ۔ معصوم بنن دی کوشش کیتی جاندی اے جے مداخلت دا دعوےٰ وقتی طور تے تسلیم کر وی لینے آں فیر وی ایوان دی اکثریت دے اعتماد توں محروم نہ ہوندے تے اندرونی یا بیرونی عناصر نوں ہر گز مداخلت دا موقع نہ ملدا تے اج وی اوہ اقتدار وچ ہوندے۔ سچ ایہہ ہے کہ بطور وزیراعظم اوہناں نے اپنی جماعت دے منتخب اراکین دے علاوہ اتحادیاں نوں وی نظرانداز کیتے رکھیا۔ ایہہ رویہ ای دراصل اقتدار دی تبدیلی اتے منتج ہویا اے۔
اسمبلیاں نوں اپنی معیاد پوری کرنی چاہیدی اے۔ بار بار اسلام آباد اتے چڑھائی نال نہ تے مسائل حل ہو سکدے نیں نہ ای ایسے کسے اقدام نوں عوام پسند کردے نیں۔ اٹھ سال پہلاں وی عمران خان نے اسلام آباد اتے چڑھائی کر کے ویکھ لیتا۔ مولانا طاہرالقادری وی اوہناں دے ہمراہ سن مگر 126 دن دھرنے دے باوجود وی دل دی مراد حاصل نہیں کر سکے کیوں جے طاہر القادری ولوں دھرنے توں اٹھن مگروں آخری دناں وچ حالات ایسے بن گئے کہ دن نوں سوائے خالی کرسیاں دے کجھ نہ ہوندا البتہ سرشام چند سو افراد دا ہلا گلا ویکھن نوں ملدا۔ جے پشور سکول دا سانحہ نہ ہوندا تے دھرنے دی سو فیصد مایوس کن نکامی عیاں سی۔ سکول سانحہ دی آڑ وچ دھرنا ختم کرن دے اعلان دا موقع ہتھ لگن نال کجھ عزت رہ گئی فیر پانامہ سکینڈل اتے اسلام آباد نوں حصار وچ لین دی کوشش کیتی گئی مگر حکومت نے ریاستی طاقت نال ایہہ کوشش وی نکام بنا دتا۔ البتہ اینا ضرور ہویا کہ سپریم کورٹ نے پانامہ کیس دی سماعت شروع کردتی لیکن اقتدار دی تبدیلی دی خواہش فیر وی پوری نہیں ہوسکی۔ چالوں سال 25مئی نوں اک ہور لانگ مارچ دی کال دے کے خیبر پختوانخواہ توں بڑے جلوس دی قیادت کردے ہوئے رات گئے اسلام آباد آئے لیکن مظاہرین دی قلیل تعداد دی وجہ نال اک پراسرار جئی تقریر اتے اکتفا کردے ہوئے لانگ مارچ ختم کرن دا اعلان کردتا۔ عمران خان دے دور اقتدار وچ مولانا فضل الرحمن تے بلاول بھٹو نے وی مہنگائی مارچ کر کے ویکھ لیتا لیکن عوامی حلقیاں توں ایسے کسے وی مارچ نوں پذیرائی نہیں ملی۔ بہتر ایہہ ہے کہ جذباتی فیصلے کرن دے بجائے ملکی مفاد نوں پیش نظر رکھیا جاوے تے سیاست اتے ریاست نوں ترجیح دتی جاوے تاں جے اوہناں دی شخصیت دا تاثر اک سنجیدہ تے بردبار نظر آوے نہ کہ جذبات دی رو وچ بہن والا ایسے چہرے دا تاثر راسخ ہووے جہناں نوں اپنی ذات دے سوا کجھ عزیز نہ ہووے تے ملک تے قوم دا مفاد جہناں دے نزدیک بے معنی ہووے یاد رکھو ساکھ بنانا اوکھا ہوندا اے مگر وگاڑن لئی چند لمحے وی کافی نیں تے اک واری ساکھ خراب ہو جاوے تے بہتر کرن وچ مہینے تے سال وی گھٹ ہوندے نیں لہٰذا غوروفکر تے مشاورت نال ایسے فیصلے کیتے جان جہناں توں لاابالی تے کھلنڈرے نظر نہ آئے۔
حقیقی آزادی دے نعرے دلفریب سہی مگر ایہدا مطلب کسے اک شخص نوں اقتدار دینا نہیں بلکہ جمہوری طریقہ کار دے مطابق عوامی حکمرانی ایہہ ہے کہ ایوان دی اکثریت دا اعتماد رکھن والے نوں حکومت تشکیل دین دا موقع دتا جاوے۔ عوامی مقبولیت دا مطلب فردواحد نوں سارے اختیارات فیصلے تھما دینا وی ہر گز نہیں ٹھیک اے عمران خان نے پٹرول تے بجلی دیاں قیمتاں گھٹ رکھن دی سنجیدہ کوشش کیتی مگر ایہہ وی حقیقت اے کہ اوہناں دی حکمرانی دے دوران امریکہ’ یورپی یونین’ برطانیہ’ سعودیہ تے عرب امارات نال تعلقات مسلسل اتار چڑھائو دا شکار رہے جہدی وجہ کجھ غیر دانشمندانہ فیصلے تے غیر ضروری تنقیدی اظہار خیال سی حالانکہ امریکہ جو پاکستان دا اہم تجارتی شراکت دار اے۔ ہن اک واری فیر دونویں ملکاں دے تعلقات وچ بہتری دے آثار نیں تے کسے حد تک دفاعی امداد وی بحال ہو چکی اے۔ عالمی مالیاتی ادارے آئی ایم ایف تے ورلڈ بینک نال مالیاتی تعاون وی کسے حد تک دوبارہ شروع ہو چکیا اے۔ ایس لئی روپے دی قدروقیمت وچ آن والی گراوٹ گھٹ ہوئی اے مگر سیاسی قیادت ہنوز جذبات دی رو وچ بہہ رہی اے کیوں جے اوہ ملکی مفاد نوں فوقیت دین دی بجائے نظرانداز کر رہی اے۔ بھاویں شہباز شریف عالمی سطح اتے معروف نہیں لیکن جے اوہ عالمی تعاون حاصل کرن وچ کامیاب نیں تے ایہدے اتے سٹپٹانا مناسب نہیں بلکہ جذبات توں نکل کے ملک دے وسیع تر مفاد وچ ساتھ دین دی لوڑ اے لیکن جدوں اوہ قسم چک کے عمران خان نوں فراڈیا تے غدار قرقر دین گے۔ ایہدا مطلب ایہو ہووے گا کہ اوہ کسے دا تعاون حاصل کرن وچ سنجیدہ وی نہیں ایہو رویہ تے سوچ مسائل دی موجب اے۔