محفل میلاد تے آقاۖ دی سیرت دا بیان

گریہ شب کو جو سیلاب بنا دیتی ہے
وہی صورت مجھے بے آب بنا دیتی ہے
میری سوچوں کا تصور ہے وہی ذات کہ جو
جہاں ہوتے نہیں اسباب بنا دیتی ہے
ایس واری تے عیدمیلادالنبیۖ دے موقعے تے ملک محمد صاحب نے کمال ای کر دتا کہ نہ صرف محفل لئی سامان دا پربندھ کیتا سگوں اوہنوں حسن جمال دے تحت سجایا۔ سب توں ودھ کے آقائے نامدار محمدۖ ہوراں دے حوالے نال ڈاکٹر محمد امین نوں سدیا جہڑے ملک دے معروف محقق و ماہر تعلیم نیں تے ایس حوالے نال ماہنامہ البرھان کڈھدے نیں۔ اوہناں نوں ساڈی تعلیم دی فکر اے کہ ایہو قوم نوں کامیابی نال ہمکنار کر سکدی اے۔ ڈاکٹر محمد امین نے خوب کہیا کہ ایہ محبت عجیب جذبہ اے کہ سب کجھ بدل کے رکھ دیندا اے۔ ڈاکٹر صاحب نے محبت نوں اساس بنا کے گل کیتی کہ جدوں عالم شباب وچ کسے نوں محبت ہوندی اے تے اوہ عجیب تجربے چوں گزردا اے تے ایہ فطری عمل اے کہ اوہ اپنے آپ نوں اوسے رنگ ڈھنگ وچ ڈھالن دی کوشش کردا اے کہ اوہدے محبوب نوں لباس کیسا پسند اے۔ اوہنوں کہڑا رنگ بھاندا اے تے اوہ اوہنوں کس طرح دا ویکھنا چاہندا اے۔ کیسے اطوار ہون’ ایہ وی ویکھدا اے کہ اوہ وال کیویں بناوے کہ چنگے لگن غرض کہ محبت کرن والے دا سارا دھیان اپنے محبوب تے ہوندا اے تے محبوب اوہنوں بدل کے رکھ دیندااے۔ ساری دنیا حیران ہوندی رہندی اے کہ اوہنوں ہو کیہ گیا اے۔ ڈاکٹر صاحب نے روئے سخن بدلیا تے ساڈے دعوے تے آ گئے کہ ساڈے وچوں اکثر ایہو دعویٰ رکھدے نیں کہ سانوں آقا محمدۖ ہوراں نال ڈھیر محبت اے۔ جے محبت اے تے اوہ ساڈے وچ تبدیلی کیوں نہیں لیاندی ساڈے اعمال تے اثرانداز کیوں نہیں ہوندی؟ ایہدے بعد قرآن دا تذکرہ شروع ہویا۔ اللہ سبحان و تعالیٰ دے اوس ارشاد دی گل ہوئی جہنوں غور نال پڑھو تے دل و جان تے وجد طاری ہو جاندا اے۔ اللہ تعالیٰ فرماندا اے کہ اے میرے محبوب ایہناں نوں دس دیو کہ جے تسیں اللہ نال محبت کردے او تے میری اتباع کرو۔ فیر اللہ تہاڈے نال محبت کرے گا۔ (مفہوم) اللہ جان دا اے کہ میں ایس آیت دے نشے وچ رہنا واں کہ ہور کیہ چاہیدا اے کہ اللہ اپنے بندے نال محبت کرن لگے پر ایہ محبت تے مودت براستہ اتباع رسولۖ اے۔ مرکزی گل ایہہ کہ محبت کیویں کرنی اے۔ ہائے ہائے اک صحابی آئے تے حضورۖ ہوریں تقریر فرما رہے سن۔ حضورۖ ہوراں کہیا بہہ جائو اوہ صحابی غالباً عبداللہ ناں دے سن۔ راہ وچ ای بیٹھ گئے۔ آپۖ ہوراں کہیا راہ وچ نہیں یعنی کن وچ آواز پیندے ای انج عمل ہوندا سی جیویں خودکار حکم دے نال جڑیا ہویا اے۔ بے شمار واقعات نیں بس ایسے آئینے وچ اسیں ویکھنا اے کہ ساڈا رہن سہن’ معاشرت’ سیاست’ تعلیم تے دوجے معاملے ایہدے نال کجھ میل کھاندے نیں۔ انج تے اسیں چراغاں وی کر لینے آں’ پروگرام وی کر لینے آں’ جلوس وی کڈھ لینے آں ایہ اپنی تھاں محبت دا اک اظہار اے تے ایہ مظاہر نیں۔ پر مسئلہ تے زندگیاں دا اے کہ ساڈا نظام قدم قدم تے اوس چیز دا راہ نہیں روکدا جو ساڈے لئی ساہ وانگوں بن چکی اے۔
ایہ کڑوا سچ اے کہ اردو دا تعلق ساڈے مسلماناں نال اے۔ فیر آنے آں اپنے موضوع ول کہ نظام تعلیم وچ دوجے نظام الحادی فکر دا نتیجہ نیں۔ایہ سب ساڈے تے غالب نیں کہ اسیں تے قرآن نوں وی چھڈ چکے کہ جو مسلماناں دا اصل نصاب اے۔ گل ودھدے ودھدے ٹرانس جینڈر تک اپڑ چکی سارے خواب وچ نیں بل تک منظور ہو گیا۔ سانحہ اے سانحہ’ اصل وچ اسیں ایہنوں سپیس دتی۔ ڈاکٹر محمد امین نے کہیا کہ جے اسیں حضور اکرمۖ نال محبت کردے تے اسیں کجھ ہور ہوندے’ اصل وچ ساڈا دعویٰ کوڑا اے سگوں ایہدے الٹ اسیں کر رہے آں۔ اسیں تے اپنے دشمناں توں مغلوب آں۔ اوہناں نوں اپنے دوست سمجھنے آں ایہدے نال ساڈی وچارگی ویکھن والی اے۔ کالم وچ تفصیل ممکن نہیں ہوندی۔ میں مولانا حمید حسین دا تذکرہ وی کرنا اے کہ اوہ تے ساڈے درس دے روح رواں نیں کہ ڈاکٹر ناصرقریشی تے میاں نعیم ورگے پرخلوص لوکاں نال قرآن فہمی دا سلسلہ جاری اے۔ مولانا حمید حسین صاحب نے بھاویں زیادہ ای اختصار نال گل کیتی پر لوکاں دے اصرار تے کجھ گلاں گوش گزار کیتیاں۔ اوہناں نے وی مسلم امہ دے اتحاد تے زور دتا تے خاص طور تے اسیں جہڑے فرقیاں وچ ونڈے ہونے آں اوہناں نے بڑی سوہنی گل کیتی’ اسیں حضورۖ پُر نور ہوراںدی گل کرنے آں تے نور دے مفہوم تے غور نہیں کردے کہ آپۖ نورمجسم نیں۔ آپۖ دی تعلیمات ایہو نیں۔ دیکھو کہ دو ای صورتاں علم تے عمل علم وحی اے جہدی صورت قرآن اے تے آپۖ دی سیرت تے سنت ایس قرآن دی عملی شکل اے ایس توں باہر کجھ نہیں۔آپ سراپا ہدایت نیں میں تے ایہ کہواں گا کہ اسیں روزی روٹی لئی اپنی اصل پچھان کھوہ دتی اے۔ پورا قرآن پاک پڑھ جائو خالق و مالک کہندا اے کہ آقاۖ دے امتی مسلمان نیں تے اوہناں دا دین اسلام اے۔ اسیں اپنی پچھان اینی وکھ کر لئی اے کہ شکلاں وی ملنا شروع ہو گئیاں نیں۔ معاف کرنا اسیں باقاعدہ زہریلے باغ اپنے آل دوالے اگا لئے نیں جہدے وچ دوجے دا گزر نہیں ہو سکدا’ اوہدی ساہ رک جاوے گی۔ اپنی اپنی انا نوں دفن کرنا ہووے گا کہ اسیں اللہ تے رسولۖ دے ناں تے اک نہیں ہو سکدے؟ ایس میلاد دی محفل دا مقصد وی ایہو سی کہ اسیں سارے اکٹھے مل بیٹھیے تے آقاۖ دی سیرت بیان کریئے ایہدے وچ آصف صاحب نے حفیظ تائب دی نعت وی سنائی اک بچے قاسم عباس جلوی نے اعلیٰ حضرت امام احمد رضا خاں بریلوی دا کلام سنایا۔ ڈاکٹر ناصرقریشی نے بڑی ودھیا نظامت کیتی۔ ندیم خاں’ عبدالغفور تے ملک محمد سعید نے بڑی تن دہی نال ایناں وڈا پربندھ کیتا۔ مرغزار کالونی دے ہردلعزیز صدر چوہدری محمد شہزاد چیمہ وی شریک محفل رہے۔ بہرحال ایہ اک یادگار محفل سی جو آقاۖ ہوراں دے تذکرے نال مہکدی رہی۔ منیرنیازی صاحب دا اک شعر:
میں جو اک برباد ہوں آباد رکھتا ہے مجھے
دیر تک اسم محمدۖ شاد رکھتا ہے مجھے