سانوں زنانیاں دے کردار دا اعتراف کرنا ہووے گا

پاکستان دی قومی مجموعی آبادی وچ زنانیاں دا تناسب 51فیصد توں ودھ اے
کوئی معاشرہ اپنی آبادی دے اکثریتی حصہ نوں نظرانداز کر کے کدی ترقی نہیں کر سکدا

لکھت:سعدیہ شیخ

پاکستان دی قومی زبان اردو وچ زنانیاں نوں صنف نازک دا علامتی ناں دتا جاندا اے تے اردو شاعری دے ارتقا توں لے کے اج تک رومانویت تے عشق و محبت دے اظہار لئی ایسے صنف نازک دے تصور نوں مشق ستم بنا دتا جاندا اے۔
حالانکہ سانوں ایہناں پرانے تے روایتی قصے کہانیاں توں باہر نکل کے دور حاضروچ قدم رکھنا چاہیدااے جتھے عورت محض صنف نازک یا غزل داعنوان نہیں بلکہ معاشرتی ترقی دے سفر وچ برابر دی حصہ دار اے لہٰذا سانوں جناں تے پریاں دی داستان توں قطع نظر زنانیاں دے کردار دا اعتراف کرنا ہووے گا‘ پاکستان دی قومی مجموعی آبادی وچ زنانیاں دا تناسب 51فیصد توں ودھ اے تے کوئی معاشرہ اپنی آبادی دے اکثریتی حصہ نوں نظرانداز کر کے کدی ترقی نہیں کر سکدا۔ ایس پس منظر مگروں جدوں اسیں اقوام عالم وچ پاکستان دی پسماندگی دا گراف ویکھدے آں تے جیہڑی سب توں وڈی وجہ نظر آندی اے۔
اوہ ایہو اے کہ اسیں ملک دے ایس انسانی کیپیٹل دی ترقی لئی راست سرمایہ کاری نہیں کیتی۔ ورلڈ اکنامک فورم دی 2021دی جینڈرگیپ انڈیکس رپورٹ دا مطالعہ کریے تے ایہدے وچ صنفی مساوات یعنی جینڈر ایکویلٹی وچ 156ملکاں دی فہرست وچ پاکستان 153ویں نمبر اتے اے تے ایشیا وچ پاکستان دی پوزیشن افغانستان توں اک نمبر اتے اے جد کہ دوجے سارے سارک ملک پاکستان توں بہتر درجے تے نیں۔ ایہہ ایس حقیقت دا تقاضا کردی اے کہ پاکستان وچ جینڈر پیرٹی یا صنفی مساوات لئی سانوں بہت سارا کم کرن دی لوڑ اے۔ ایتھے سانوں ایہہ حقیقت مدنظر رکھنی چاہیدی اے کہ جے مساوی موقعے فراہم کیتے جان تے پاکستانی زنانیاں دے اندر بے پناہ پوٹینشل موجود اے جہنوں درست سمت استعمال نہیں کیتا جا رہیا۔ تسیں ویکھیا ہووے گا کہ ساڈے ہاں ہر سال میٹرک انٹرمیڈیٹ تے یونیورسٹی امتحاناں وچ کڑیاں ہمیشہ پہلی پوزیشن اتے ہوندیاں نیں جہناں دے اعدادوشمار سب توں وڈا ثبوت نیں کہ زنانیاں مرداںتوں کسے طرح پچھے نہیں۔
ایسے طرح ہر سال میڈیکل دے شعبہ وچ جان والے مجموعی اعدادوشمار وچ کڑیاں بوہتی تعداد وچ ڈاکٹر بن رہیاں نیں جہڑا اوہناں دی قابلیت تے ذہانت دا ثبوت اے۔ ایس ویلے پاکستان وچ صحت دے شعبے وچ لکھاں زنانیاں ڈاکٹر دن رات انسانیت دی خدمت لئی مصروف عمل نیں تے بجٹ تے صحت دے بنیادی ڈھانچے دے لاتعداد مسئلیاں دے باوجود عالمی معیار دے مطابق صحت دی سہولتاں خصوصاً ولادت تے زچگی دے شعبے وچ کارہائے نمایاں سرانجام دے رہیاں نیں جہڑا ساڈے ساریاں لئی قابل تحسین اے۔ایس موقعے تے میں اپنا ذاتی تجربہ ساریاں دے نال شیئر کرنا چاہنی آں جہدا مقصد ایہہ اے کہ زنانیاں وچ ایس حقیقت دی آگاہی کیتی جاوے کہ ساڈے سرکاری ہسپتالاں وچ اعلیٰ معیار دا علاج مفت مہیا کیتا جا رہیا اے لیکن مجموعی تاثر ایہہ پایا جاندا اے کہ تسیں پرائیویٹ ہسپتال وچ بہتر علاج معالجہ کرا سکدے او حالانکہ ساڈی آبادی دی اکثریت پرائیویٹ ہسپتال افورڈ نہیں کر سکدی۔ میرا ذاتی خیال ایہہ اے کہ ڈاکٹری دے شعبے وچ مسیحا دا لفظ جہنے وی ایجاد کیتا اے اوہ غلط نہیں سی۔ ڈاکٹر انسانی جاناں نوں بچان تے نویں زندگی دین دا کم کردا اے۔جدوں اسیں بیمار ہونے آں تے صحت دی بحالی تے تکلیف دا خاتمہ مکمل طور تے اللہ مگروں ڈاکٹر دے ہتھ وچ ہوندا اے۔ اوس ویلے تہانوں اندازہ ہوندا اے کہ تندرستی کہنی وڈی نعمت اے تے ساڈے معاشرے وچ اک ڈاکٹر دا کیہ مقام اے۔ بقول مرزا غالب
ابن مریم ہوا کرے کوئی میرے دکھ کی دعا کرے کوئی.
جدوں تسیں بیمار ہوندے او تے دنیا دے سارے رنگ تے خوشیاں پھکی پین لگدیاں نیں تے انسان صحت دے بدلے زندگی دی ہر سہولت توں دستبردار ہون تے تیار ہو جاندا اے۔ کجھ ایسا ای معاملہ میرے نال پیش آیا۔ اپنی صحت دی بابت کجھ مسئلیاں دا سامنا کرنا پیا۔ ایس تلخ تجربے نے مینوں پہلے دی نسبت اللہ دے ہور کول کردتا جہڑا دلاں دے حال جاندا اے تے لکی ہوئی تے ظاہر ہون والی ہر بیماری توں آگاہ وی اے تے شفا وی عطا کردا اے البتہ اینا ضرور اے کہ اللہ تعالیٰ اوکھے ویلے اپنے بندیاں دے ذریعے تہاڈی مدد کردا اے جہڑے تہاڈا وسیلہ بن جاندے نیں۔ ایس سلسلے وچ میرا پہلا وسیلہ ساڈے ڈی جی ہیلتھ پنجاب ڈاکٹر ہارون جہانگیر خان سن جنہاں دے نال ساڈا بہت ادب و احترام دا رشتہ اے۔ ایہہ اوہناں دی شفقت اے کہ ہمیشہ صحت دے معاملے وچ سانوں درست سمت وچ رہنمائی فرماندے نیں۔ ڈاکٹر ہارون جہانگیر خان صاحب نے مینوں شہر دی مشہور و معروف گائناکالوجسٹ ڈاکٹر روبینہ سہیل ول ریفر کر دتا۔ گائنی دی فیلڈ وچ ڈاکٹر روبینہ سہیل دا ناں کسے تعارف دا محتاج نہیں۔ ایس سلسلے وچ دل وچ بہت سارے خدشات لے کے روبینہ سہیل دے کلینک دا دورہ کیتا۔ ڈاکٹر صاحبہ نے اپنی پروفیشنل مہارتاں نوں بروئے کار لیاندے ہوئے میرا پورا چیک اپ کیتا فیر مینوں اک سرجری دے بارے دسیا تے تسلی دتی جیویں کوئی مسئلہ ای نہیں اے۔ اسیں عام طور تے دوائی دے بارے آکھنے آں کہ فلاں پین کلر اے لیکن تسیں کدی غور نہیں کیتا کہ اصل پین کلر تے تہاڈا ڈاکٹر ہوندا اے جہڑا تہانوں تکلیف توں نجات دواندا اے۔ ڈاکٹرروبینہ سہیل نال میری ذاتی محبت دی اک بنیادی وجہ اوہ ہمیشہ زنانیاں دے حقوق تے جتھے جینڈر ایکویلٹی دی گل ہووے ودھ کے حصہ لیندیاں نیں۔ ڈاکٹر روبینہ سہیل نے مسئلے دے فوری حل لئی مینوں اپنی کولیگ ڈاکٹر آصفہ نورین (سروسز ہسپتال گائنی وارڈ تھری) ول ریفر کردتا۔ ڈاکٹر آصفہ اک نہایت اعلیٰ پروفیشنل ثابت ہوئیاں۔ اوہناں نے اپنے انتہائی شفقت بھرے انداز وچ مینوں یقین دہانی کروائی کہ سب ٹھیک ہو جاوے گا۔ مریض دی ادھی بیماری تے ڈاکٹر دے مثبت رویے نال دور ہو جاندی اے تے چنگے ڈاکٹر دی پہچان ایہہ اے کہ اوہ اپنے مریض دے نال اک ذاتی تے رازدارانہ تعلق قائم کر کے اوہنوں اطمینان دوا دیندا اے کہ میرے اتے بھروسہ کرو۔ ڈاکٹر آصفہ نے اپنی اعلیٰ پروفیشنل مہارتاں نال نہ صرف میری سرجری دا عمل پورا کیتا بلکہ دوران سرجری میرے توں چھوٹے چھوٹے سوال کردی رہیاں۔ شاید اوہ مینوں سٹریس ریلیف مہیا کرن لئی غیفرنٹ ٹیکنیکس یوز کر رہیاں سن۔اخیر وچ سرجری دی فائنڈنگز لکھوان مگروں میرے کول آئیاں تے اپنا ہتھ شفقت نال میرے سر اتے رکھیا تے مینوں باغور ویکھدے ہوئے حوصلہ دیندے ہوئے آکھیا انشاء اللہ کجھ ایسا ویسا نہیں ہووے گا۔ سب چنگا ہو جاوے گا۔ اوہناں دے پوزیٹو آئی کانٹیکٹ تے فیس ایکسپریشن نے مینوں تے آپریشن تھیٹر وچ ایموشنل کر دتا۔ اوہ فرشتہ صفت انسان یا مسیحا جنہاں دا میں کتاباں وچ پڑھیا سی اج اپنے سامنے ویکھ لیتا تے ایہہ سوچن لگی ایہ دنیا انج ای قائم نہیں ہوئی۔ اللہ دی مخلوق نال محبت کرن والے لوک باقی نیں جنہاں دے دم نال ایہہ دنیا قائم اے تے دل ای دل وچ اپنی ڈاکٹر نوں بہت ساری دعاواں دتیاں۔ آصفہ دے نال ڈاکٹر ثمرین‘ ڈاکٹر آمنہ‘ ڈاکٹر ریدہ‘ ڈاکٹر سندس تے ڈاکٹر ثمن رائے دی وی مشکور آں جنہاں نے اک گھر دے فرد وانگوں میری دیکھ بھال کیتی۔ انسانیت دی خدمت کرن والیاں دی بہرحال تعریف کیتی جانی چاہیدی اے تاں جے اوہ مسلسل ایہہ خدمت کردے رہن تے دوجے لوک وی ایہدے توں تحریک حاصل کرن۔ اللہ پاک کولوں دعا اے کہ ساڈے ملک دا ہر ڈاکٹر ایسے طرح اپنے فرائض منصبی ادا کرے۔
ایہہ کالم لکھن دا اک مقصد ایہہ وی اے کہ قومی سطح اتے ایس شعور نوں بیدار کیتا جاوے کہ ساڈے ڈاکٹر ساڈا قومی سرمایہ نیں۔جے اوہناں نوں سہولتاں فراہم کیتیاں جان تے پاکستان وچ کسے نوں علاج لئی ملک توں باہر جان دی لوڑ پیش نہ آوے۔ اخیر وچ سیکرٹری سپیشلائزڈ ہیلتھ کیئر اینڈ میڈیکل ایجوکیشن تے سروسز ہسپتال دی انتظامیہ دا شکریہ ادا کردی آں کہ اوہناں دی انتھک محنت دے نتیجے وچ روزانہ ہزاراں لوک مستفیض ہو رہے نیں۔ اللہ پاک ساڈے ساریاں دا حامی وناصر ہووے۔آمین۔