ریاست ماں ورگی تے نہیں!

مظہر برلاس

میرے راوین دوست چوہدری اعتزازاحسن نے سولاں ورھے پہلاں اک نظم لکھی سی۔ پوری عدلیہ بحالی تحریک وچ ایہناں دا بڑا شہرہ رہیا۔ ایسے تحریک وچ اک دن شاہراہ دستور تے الیکشن کمیشن دے سامنے چوہدری اعتزاز احسن نوں ڈنڈیاں توں بچاندے ہوئے میں تے زمرد خان زخمی ہوئے سی۔ مینوں یاد اے اوس ویلے وی رمضان دا مہینہ سی۔ سوٹے مارن والے اوس ویلے وی روزے دا احترام بھُل کے ڈنڈے ماردے سن اج وی روزیاں وچ ڈنڈے مارن دا سلسلہ جاری اے۔ اتزاز احسن تے بڑے دھڑلے نال ایہ نظم پڑھدے سن جہدے کجھ شعر پیش خدمت نیں:
دنیا کی تاریخ گواہ ہے
عدل بنا جمہور نہ ہو گا
عدل ہوا تو دیس ہمارا
کبھی بھی چکنا چور نہ ہو گا
عدل بنا کمزور ادارے
عدل بنا کمزور اکائیاں
عدل بنا بے بس ہر شہری
عدل بنا ہر سمت دہائیاں
اور دنیا کی تاریخ میں سوچو
کب کوئی منصف قید ہوا ہے؟
آمر کی اپنی ہی انا سے
عدل یہاں نا پید ہوا ہے
عدل کے ایوانوں میں سن لو
اصلی منصف پھر آئیں گے
روٹی کپڑا اور گھر اپنا
لوگوں کو ہم دلوائیں گے
آٹا ،بجلی، پانی، ایندھن
سب کو سستے دام ملے گا
بے روزگاروں کو ہر ممکن
روزگار اور کام ملے گا
ریاست ہو گی ماں کے جیسی
ہر شہری سے پیار کرے گی
اعتزاز احسن نے منزل نوں بڑا نیڑے وکھایا سی پر افسوس 16 ورھے گزرن دے بعد وی جمہور نوں عدل نہیں مل رہیا۔ ادارے کمزور ہوندے جا رہے نیں۔ اکائیاں کمزور ہوندیاں جا رہیاں نیں بے بسی شہریاں تے ہس رہی اے۔ منصف مقید نہیں تے آزاد وی کتھے نیں۔ آمرانہ چالاں ہن وی نیں۔ اصلی منصف اجے تک نہیں آئے۔ نہ ای اجے تک لوکاں نوں روٹی‘ کپڑا تے گھر مل سکیا اے۔ بڑے افسوس نال کہنا پیندا اے کہ بجلی‘ پانی تے ایندھن بڑے مہنگے ہو چکے نیں۔ آٹے دا حصول موت ونڈ رہیا اے۔ بیروزگار ہنوز آلام روزگار وچ الجھے ہوئے نیں۔ ریاست اجے تک اپنے شہریاں نال ماں ورگا پیار نہیں کر رہی۔ ڈالے گھم رہے نیں‘ لوکاں دے بچے اٹھائے جا رہے نیں۔ قائداعظم دے خواب دی تعبیر اجے تک نہیں ہو سکی۔ مذہباں دی تقسیم نفرتاں ونڈدی پھردی اے۔ تشدد دا راہ اجے تک نہیں رُک سکیا۔ ظالم دا ظلم باقی اے‘ غاصب کھلے پھر رہے نیں۔ جنتا دی عیش مر گئی‘ اوہ جو تھوڑا رہ باقی سی اوہ کٹ ای نہیں سکیا۔ ظالم ڈر ضرور رہیا اے پر اجے تک نسیا نہیں‘ جت ساڈا مستقبل ضرور اے پر ایہ جت اجے ملی نہیں۔
میں ابصارعالم دے بیٹے نوں اپڑن والی تکلیف توں افسردہ واں کہ میرے غماں وچ ہور وادھا ہو گیا اے۔ پاکستان دے کئی شہراں توں کئی شریف لوکاں دے دس باراں یاں ویہہ ورھے دے پُتراں نوں چک لیا گیا اے۔ اوہناں تے تشدد ہو رہیا اے تے اوہناں نوں نفسیاتی مریض بنا دتا جاوے گا۔ کیہ کوئی ماں اپنے بچیاں نال انج دا سلوک کردی اے؟۔
میں بڑا غور کیتا اے کہ ساڈے ایتھے ریاست دا رویہ ماں ورگا کیوں نہیں۔ مثال دے طور تے اک بندے نے گڈی خریدی‘ کجھ مہینیاں بعد گڈی چوری ہو گئی۔ گڈی چوری ہون دے بعد ریاست اوہنوں اک ایف آئی آر دے دیندی اے تے فیر ایہ سمجھدی اے کہ اوہنے اپنا فرض پورا کر دتا اے جہدی گڈی چوری ہوئی اوہنے کئی ورھیاں وچ پیسے اکٹھے کر کے ایہ گڈی لئی سی۔ گڈی چوری ہون دے بعد اوہدے ہتھ وچ صرف اک ایف آئی آر اے۔ چاہیدا تے ایہ سی کہ ریاست اک نویں گڈی لے کے اوہدے حوالے کردی پر افسوس کہ ریاست ایہ نہ کر سکی۔ ہن اک ہور بندے دی مثال سن لوو اوہدا بھرا قتل ہو گیا اوہ ایف آئی آر درج کروان گیا تے پولیس نے طاقتوراں دے خلاف ایف آئی آر درج کرن توں انکار کر دتا۔ سفارش تے کجھ ماڑے بندیاں دے خلاف مقدمہ درج ہو گیا۔ ہن اوہ ملزماں دی گرفتاری دا مطالبہ کردا اے تے پولیس پیسے منگدی اے۔ پولیس توں فارغ ہوندا اے تے کچہری وچ بیٹھے وکیلاں دے ہتھے چڑھ جاندا اے۔ اوہ وی لمی چوڑی فیساں سناندے نیں۔ ریاست اوہدے بھرا نوں نہ بچا سکی۔ اوہنوں انصاف دے حصول لئی ٹھوکراں توں علاوہ پیسے وی خرچ کرنے پے رہے نیں۔ چاہیدا تے ایہ سی کہ ریاست قتل ای نہ ہون دیندی جے اک انسان قتل ہو ای گیا سی تے فیر اوہدے بیوی بچیاں دا نان نفقہ ریاست دیندی تے ریاست ای حصول انصاف دا پربندھ کردی پر ایتھے وی ریاست ماں ورگا سلوک نہیں کر سکی۔
ریاست ماں ہوندی تے لوک ایتھے بھکھ نال مردے؟ ریاست ماں ہوندی تے بچے ان پڑھ رہندے؟ ریاست دا روپ ماں ورگا ہوندا تے لوک بیروزگار ہوندے؟ ریاست ماں ورگی ہوندی تے لوک بے علاج مردے؟ ریاست ماں ورگی ہوندی تے آٹے لئی لائناں لگدیاں؟ بڑے افسوس نال کہنا پیندا اے کہ زندگی دے کسے شعبے وچ وی ریاست نے ماں ورگا سلوک نہیں کیتا۔ لوکاں دی حالت ریاست وچ اعتزازاحسن دے ایہناں شعراں وانگوں اے کہ:
بیکراں سمندر میں مختصر جزیرہ ہے
کشتیاں ہیں پتھر کی ، بادبان شیشے کا
اعتزاز یہ بستی سائے کو ترستی ہے
سارے چھت ہیں شیشے کے، سائبان شیشے کا