ایہ چیٹ جی پی ٹی ہے کیہ بلا؟

وسعت اللہ خان

تقریباً پنج مہینے پہلاں مصنوعی ذہانت نال مسلح ایپ جیٹ جی پی ٹی متعارف ہویا تے ایہنے ہل چل پا دتی۔ عام لوک خوش ہو گئے پر بہت سارے ادارے تے سرکاراں پریشان ہو گئے۔ چالھی کروڑ توں ودھ بندے ایہنوں مفت ڈائون لوڈ کر چکے نیں۔ کہیا جاندا اے کہ ہن تک اینی تیزی نال کوئی پروگرام ڈائون لوڈ نہیں ہویا۔ ایہ پروگرام مائیکرو سافٹ دے تعاون نال سان فرانسسکو دی اک کمپنی اوپن اے آئی نے متعارف کروایا۔ ہن تے ایہدا سجرا تے پہلے توں بہتر ورژن جی پی ٹی فور دے ناں توں آ گیا اے۔ ایہ ورژن تہانوں پنجی ہزار الفاظ تک دا مضمون جھٹ پٹ لکھ کے دے سکدا اے۔ ورچوئل گیمز دی کاپی کر سکدا اے تے ہتھ نال بنے سکیچ دی مدد نال تہاڈے لئی ویب سائٹ یاں پیج تخلیق کر سکدا اے۔ فروری وچ مائیکرو سافٹ دے حریف گوگل نے بارڈ دے ناں توں اپنا اے آئی پروگرام لانچ کر دتا تے ایہدی دیکھا دیکھی مارچ دے درمیان چینی کمپنی بیدو نے وی اپنا اے آئی پروگرام ارنی دے ناں توں پیش کر دتا پر کافی صارفین کہندے نیں کہ جو مزہ جیٹ جی پی ٹی وچ اے اوہ اجے تک کسے ہور اے آئی پلیٹ فارم تے نہیں۔
چیٹ توں مراد گل بات اے‘ گپ شپ۔ جی پی ٹی مخفف اے۔ جنریٹو پری ٹرینڈ ٹرانسفارمر‘ یعنی اجیہا پروگرام جو اپنے اندر ذخیرہ شدہ معلومات استعمال کردے ہوئے ذخیرہ شدہ منطقی ذہانت دی مدد نال انسان دی بخوبی تیز رفتار نقالی کر سکے۔ ایس پروگرام نوں طرح طرح دا ڈیٹا تے جانکاری پلا پلا کے ایہدی یادداشت اینی تیز کر دتی گئی اے کہ ایہ کسے وی طرح دا سکرپٹ بنا سکدا اے۔ طرح طرح دے سوالات دے ٹھیک یاں کجھ حد تک ٹھیک جواب پل بھر وچ دے سکدا اے۔ نویں ایپس دی پروگرامنگ کر سکدا اے۔ شاعری کر سکدا اے گویا الٰہ دین دے افسانوی چراغ دی قریب ترین تعبیر اے۔ پر ہر نویں ایجاد آسانی پیدا کرن دے نال نال خوف وی پیدا کردی اے۔ انہونے پن دا خوف‘ روایتی پیشے نگل جان دا خوف‘ روزگار چھن جان دا خوف‘ جدوں آٹو موبیل انڈسٹری وجود وچ آئی تے کوچواناں نے مظاہرے شروع کر دتے۔ پاکستانوچ نوری نستعلیق متعارف ہویا تے کاتب گھبرا گئے۔ ایسے طرح مصنوعی ذہانت نال مسلح پروگرام‘ پلیٹ فارمز تے ایپ وی نیندراں اڑا رہے نیں۔
عالمی ادارہ محنت آئی ایل او دے تخمینے دے مطابق ایس ورھے دنیا وچ دو سو اٹھ ملین ہور بندے بیروزگار ہو رہے نیں۔ چیٹ جی پی ٹی ورگے پروگرام جے وسیع پیمانے تے اپنائے جاندے نیں تے پہلے متاثرین وچ سوشل سائنسز دی تدریس‘ ترجمے تے ٹیلی مارکیٹنگ دے شعبے ہون گے۔ ایہدا ایہ مطلب نہیں کہ استاداں دی وڈی گنتی بیروزگار ہو جاوے گی پر اوہناں نوں نویں تقاضیاں دے مطابق اپنے آپ نوں ڈھالنا پوے گا۔ کہیا جا رہیا اے کہ چیٹ جی پی ٹی دے راہیں سرقے تے نقالی تے زیادہ بہتر انداز وچ گرفت ہو سکے گی۔ استاد چیٹ جی پی ٹی ورگے پروگرامز توں تعلیمی مواد دی تیاری وچ مدد لے سکن گے۔ ورلڈ اکنامک فورم دا اندازہ اے کہ 2025ء تک مصنوعی ذہانت تے مبنی پلیٹ فارمز پنجاسی ملین بندیاں دے روزگار تے اثرانداز ہون گے پر ڈیٹا اینالسز‘ میکنیکل تدریس‘ انفارمیشن سکیورٹی تے ڈیجیٹل مارکیٹنگ سنے کئی شعبیاں وچ ستانوے ملین نویاں ملازمتاں وی پیدا ہون گئیاں۔ مستقبل قریب وچ آن والی تبدیلیاں توں فائدہ چکن لئی اک سرکردہ عالمی انویسٹمنٹ مینجمنٹ کمپنی سٹینلے مورگن نے اپنے چیٹ جی پی ٹی پلیٹ فارم دی تیاری دا کم شروع کر دتا اے۔
جسمانی محنت دے شعبیاں مثلاً ٹیکسٹائل ورکرز‘ عماراتی معمار‘ بڑھئی یاں ہتھ نال کم کرن والے ہنرمند بدستور فعال رہن گے تے دست کاری دی اونی ای اہمیت رہوے گی جنی اک مشینی قالین دے سامنے ہتھ نال بنائے قالین دی ہوندی اے۔ جہڑے کارکناں دی ملازمت مصنوعی ذہانت کھا جاوے گی اوہناں وچوں وی کافی نویں مہارت حاصل کرن دے بارے سوچن گے۔ جیویں کاراں عام ہون دے بعد بہت بارے گاڑی بان تے کوچوان ڈرائیور تے آٹومکینک بن گئے جیویں نوری نستعلیق متعارف ہون دے بعد کافی سارے اتباں نے وی حرفی کمپونگ سکھ لئی۔ جیویں جیویں مصنوعی ذہانت دا چلن ودھ رہیا اے ایہدے بے لگام کھلار نوں باقاعدہ بنان لئی قنون سازی وی شروع ہو گئی اے۔ مثلاً چین وچ مصنوعی ذہانت تے مبنی ٹیکنالوجی بارے کمپنیاں تے لازم ہو گیا اے کہ اوہ نہ صرف سائبر اسپیس ایجنسی وچ رجسٹر ہون سگوں مصنوعی ذہانت تے مبنی آلات و پلیٹ فارمز نوں کس طرح دا ڈیٹا کہڑے کہڑے ماخذ چوں فیڈ کیتا جا رہیا اے جے ایہدے وچ شہریاں دا ذاتی ڈیٹا وی شامل اے تے کیہ ایہدے استعمال دی پیشگی اجازت لئی گئی اے۔
اٹلی پہلا مغربی ملک اے جنہے ایہناں سوالات دا تسلی بخش جواب ملن تے مصنوعی ذہانت نوں قنون تے ضابطیاں دے احاطے وچ لیان تک چیٹ جی پی ٹی طرز دے پلیٹ فارمز دے ملکی حدود وچ استعمال تے عارضی پابندی لا دتی اے۔ یورپی یونین حدود وقیود وضع کرن لئی اے آئی ایکٹ دے قابل قبول مسودے تے تیزی نال کم کر رہی اے۔ امریکی کانگریس وچ ایس بارے قنون سازی تے سنجیدگی نال غور ہو رہیا اے۔ برازیل دی سینیٹ دے سامنے وی ایہو معاملہ اے میرے ورگے بڈھیاں نوں اک ہور فکر لگ گئی اے ایہ جو ساڈا وقت مصنوعی ذہانت بچاو یگی ایس بچے ہوئے وقت دا اسیں کیہ کیہ کراں گے؟ اسیں تے اپنی ذہانت نال ایس کرہ ارض تے اوہدی مخلوق دی ایسی تیسی کر دتی۔ ایس نقصان دی بھرپائی وچ مصنوعی ذہانت کیہ مدد کرے گی۔ کیلکولیٹر آن توں پہلاں اسیں آپ ضرب جمع تقسیم دی دماغی ورزش کردے سی موبائل فون آن نال پہلے اسیں سارے ضروری فون نمبر یاد کردے سی۔ موبائل فون نال سہولت تے بڑی ہو گئی اے پر عمومی یادداشت تے سمپل دماغی سلوشنز وی ٹیکنالوجی دے حوالے ہو گئے نیں۔ ٭