اناء دی قید چوں نکل کے ویکھو

ڈاکٹر صغرا صدفط

اپنے آپ نوں عقل کل سمجھن دی بیماری تہاڈے ذہن نوں مفلوج کر دیندی اے۔ تہاڈی آزادی ختم ہو جاندی اے کیوں جے تسیں اناء دے حصار وچ ایس طرح جکڑے جاندے او کہ کسے خیرخواہ تے دوست دا مشورہ وی تہانوں ناگوار گزرن لگدا اے۔ ساڈے آل دوالے کھلری بے سکونی انا دی قیدی شخصیات دی مرہون منت اے۔ بڑیاں آوازاں دتیاں گئیاں‘ صلاح مشوریاں ودھ کے تنبیہ کیتی گئی‘ کسے ڈگر تے رکن تے سوچن دی درخواست ہوئی‘ کسے نقطے تے سمجھوتہ کرن دا مطالبہ ہویا‘ بہت کجھ نظرانداز کیتا جاندا رہیا پر سرپٹ نسن والے نے نہ دوستاں دی دردمندانہ گل سنی نہ خیرخواہواں دے تجزیاں تے کن دھرے نہ سرخ اشارے دی پروا کیتی۔
اوہ سرخ اشارا توڑ دتا جو سارے نظم و نسق دی علامت سی۔ ہر شے تے رشتے آپس وچ ٹکرا کے چکنا چور ہون لگے۔ زخم کجھ چہریاں تے آئے پر کرچیاں ساریاں روحاں وچ سرایت کر گئیاں جہناں دی چبھن ہمیشہ رہن والی اے۔ جنون دی منزل کدی پرسکون نہیں ہوندی سگوں جنون دی منزل ہوندی ای نہیں کیوں جے جنون دی انھی دوڑ بند گلی وچ جا کے ختم ہوندی اے جتھے تباہی لازم ہو جاندی اے۔ لوکاں دیاں اکھاں تے گلاں توں بجلی بن کے ڈگدی وحشت بے سبب نہیں۔ پون صدی دیاں کوتاہیاں‘ مجرمانہ غفلتاں تے استحصال دا نتیجہ اے۔ ملک معاشی برابری لئی حاصل کیتا گیا ایہدے وچ باقاعدہ طبقاتی ونڈ دی پرورش کیتی گئی۔ کمزوریاں نوں دسایا تے غاصباں دی حوصلہ افزائی کیتی گئی۔ بھٹو‘ بینظیر‘ نواز ورگی جمہوری شخصیات دی بے توقیری تے بار بار جمہوری قدراں دی تذلیل نے لوکاں تے دفاعی اداریاں وچکار خاموش ناپسندیدگی نوں جنم دتا۔ وقت دے بوئے بیج دی پنجاہ ورھے دے حالات و واقعات نے اجہی پرورش کیتی کہ ایہ نہ صرف دِلاں وچ نفرت بن کے پھیلیا سگوں سوچ نوں زہرآلود کر لیا۔ خان صاحب دا کمال ایہہ وے کہ اوہناں نے ایس قطرہ قطرہ زہر نوں اکٹھا کر کے نفرت تے اشتعال دا جواز بنایا۔
ہونا تے ایہ چاہیدا سی کہ ایس نفرت دا زہر ہولی ہولی دلاں تے ذہناں چوں ختم کیتا جاندا کہ دلاں تے ذہناں دے زہر جڑی بوٹیاں وانگوں زہریلی دوائیاں تے مار کٹ نال ختم نہیں کیتے جا سکدے۔ ایہ بڑے گہرے ہوندے نیں جتھے صرف فکر دے ٹیکے کم کردے نیں۔ ایہناں لئی لمی تے جامع منصوبہ بندی کیتی جاندی اے‘ معاملات دی تفہیم ممکن کیتی جاندی اے‘ رویاں نوں بدلیا جاندا اے‘ شکوے دور کیتے جاندے نیں تے حق تلفی دی نفی کرن والا نظام اصلاحات متعارف کرایا جاندا اے۔ فوج دے نیوٹرل ہون تے سیاستداناں دے جمہوریت دے خلاف سمجھوتے نہ کرن نال ایہدا آغاز ہو وی گیا سی پر جہناں نوں بڑی کاہل سی اوہناں نے ایس قطرہ قطرہ نفرت نوں بارود دے گولیاں وچ بدل دتا۔ جہناں دی قسمت وچ اپنا تے دوجیاں دا نقصان ای ہوندا اے۔ نفرت شر اے تے شر بارود وانگوں اے جو چنگے بھیڑے وچ فرق نہیں کر سکدا صرف تباہ کر سکدا اے۔ ایہ گل سلاہن جوگ اے کہ ریاستی اداریاں نے فساد برپا کرن والیاں دا ہتھ روکن دا فیصلہ کر لیا اے۔ شرپسنداں لئی نرم رویہ ریاست دی پسپائی ہووے گی کیوں جے ایہ جس نہج تک اپڑ چکے نیں آسانی نال باز نہیں آن گے۔ ایہناں دی اصلاح تے بہتری دے نال ملکی مفاد لئی اوہناں نوں سبق سکھانا ضروری ہو چکیا اے نہیں تے دنیا اک اجہے ملک توں جہدے تے متشدد ہجوم دا قبضہ ہووے جتھے نہ لوک محفوظ ہون نہ املاک‘ کوئی کاروباری مراسم قائم نہیں کرنا چاہوے گی۔ پہلے بدامنی دے حالات وچ دفاعی اداریاں دی ضمانت کم کر جاندی سی ہن تے اوہنوں وی بے وقار کرن دی کوشش جاری اے۔ کجھ لوک حکومت تے دفاعی ادارے توں ایہناں لوکاں دے نال نرم رویے دی استدعا کر رہے نیں جہناں نے گڈیاں‘ املاک دے نال کرنل شیرخان ورگے سپاہیاں دے مجسمیاں دی بے حرمتی کیتی‘ جنگی جہازاں‘ ایمبولینساں نوں ساڑیا‘ جناح ہائوس وچ رکھی قائداعظم دیاں نشانیاں ساڑیاں‘ یقینا اوہناں نوں چتاونی دے کے چھڈنا مسئلے دا حل نہیں۔ ریاست نوں لوکاں دے جنون دے حوالے کرن دا اختیار نہیں۔ اہل اختیار دی بے بسی بزدلی کہلاندی اے۔ لوک ریاست نوں مضبوط تے مستحکم ویکھن دے خواہش ہوندے نیں کیوں جے ریاست اوہناں لئی سائبان وانگوں ہوندی اے۔ ایہ کوئی چھوٹا حادثہ نہیں ریاست دی رٹ متزلزل ہون نال ریاستی ضابطے تباہ ہوئے نیں۔
ایہ وی اک المیہ اے کہ حکمران جماعتاں جہناں دے کول فیصلے دا اختیار اے نوں وی احتجاج تے مجبور ہونا پیا۔ اج نظام انصاف دے حوالے نال صاحبان اقتدار نوں شکایت اے تے ایہدے پچھے وی اوہناں دی کمزور حکمت عملی دا عمل دخل اے۔ پچھتر ورھیاں وچ ایہو فیصلہ نہ کرن دی سزا اے کہ دوجے شعبیاں دے نظم و نسق لئی کڑے امتحان تے ضروری ٹریننگ سمجھی جاندی اے تے ایس اہم شعبے نوں ذاتی پسند نال کیوں جوڑ کے رکھیا گیا اے۔ مقابلے دا امتحان دے کے آن والیاں نو ںمیرٹ تے اگے ودھن دیو ایہدے نال مثبت تبدیلی آوے گی۔ خدارا ایس ملک دی قدر کرو تے انا دی انگلی پھڑ کے بند گلی ول سفر کرنا چھڈ دیو۔٭