انسانی تریخ دے نشان

اوہ چند واقعات جہڑے اشرف المخلوقات دے ارتقا وچ سنگ میل ثابت ہوئے

تحقیقاتی رپورٹ

تریخی واقعات دا مطالعہ جنا پرلطف اے شاید کسے ہور مضمون دا نہیں۔ تھلے دتے کجھ ایسے تریخی واقعات پیش خدمت نیں جہڑے انسانی تہذیب و ثقافت دے ارتقا وچ سنگ میل دی حیثیت رکھدے نیں۔
1150: اینکورواٹ نوں دنیا دا سب توں وڈا مندر تسلیم کیتا جاندا اے۔ ایہہ کمبوڈیا دی قدیم کھیمر سلطنت دے بادشاہ‘ سوریا ورمن نے تعمیر کروایا سی۔ اوہدی تعمیر 1150 وچ پوری ہوئی۔ اوہدے درودیوار اتے کندہ کاری دے بڑے نفیس نمونے ملدے نیں۔ اپنے حسن دے کارن اوہنوں تاج محل دا مدمقابل سمجھیا جاندا اے۔
1073:1085 وچ گریگوری ہفتم پوپ دے منصب اتے فائز ہویا تے ہنری چہارم جرمنی اتے حکومت کر رہیا سی۔ جدوں ہنری چہارم نے اصلاحات دا وعدہ پورا نہیں کیتا تے دونواں وچ اختلافات پیدا ہو گئے۔ نتیجہ ایہہ نکلیا کہ 1076 وچ اک پاسے ہنری نے مذہبی رہنماواں وچ پھٹ پوا کے کریگوری دی معزولی دا اعلان کردتا تے دوجے پاسے کریگوری نے ہنری چہارم نوں دائرہ مذہب توں خارج کردتا۔
1163: ایس سال اک برطانوی دانشور رابرٹ تن نے قصبہ آکسفورڈ وچ پہلا لیکچر دتا۔ گویا دنیا دی اک اہم یونیورسٹی دا نقطہ آغاز سی۔ 1163 وچ ایس مقام اتے بیلیول کالج دا قیام عمل وچ آیا۔ ایہو مگروں آکسفورڈ یونیورسٹی بن گیا جہڑی دنیا دی کجھ وڈی یونیورسٹیاں وچوں اک اے۔
1215: انگلستان دے بادشاہ‘ رچرڈاول (رچرڈ شیردل) دی موت مگروں 27مئی 1190 نوں اوہدابھراجون( 1167)1276 انگلستان دا بادشاہ بنیا۔ اوہ صلیبی جنگاں دے دوران رچرڈ دی غیر موجودگی وچ وی حکومت کردا رہیا سی۔ مگر اوہ بہادر سی تے نہ ای قابل منتظم۔ ظلم‘ خودغرضی تے ناانصافی اوہدے رگ و پے وچ سرایت کر چکی سی۔ ایسے لئی امرا نے اوہنوں انصاف نال حکومت کرن یا تخت توں دستبردار ہون تے مجبور کرنا چاہیا۔1266: انگریز مفکر تے سائنسدان‘ راجر بیکن (1214,1294) بابائے سائنس کہلاندا اے۔ اوہ پہلا شخص اے جہنے بنی نوع انسان نوں ہارورڈ مشیناں تے ہوائی جہازاں دے امکانات دی خبر دتی۔ 1266 وچ اوہنے پوپ کلیمنٹ چہارم دی تحریک تے اپنی مشہور کتاب اوپس ماجس لکھنا شروع کیتی جو جملہ علوم و فنون دے مبادیات توں متعلق اے مگر 1277 وچ کیتھولک کلیسا نے اوہنوں مجرم قرار دے کے قید وچ پا دتا۔
اوہنے جیل ای وچ زندگی دی آخری ساہنواں لیتیاں۔1337: برطانیہ تے فرانس وچ لڑی جان والی مشہور صد سالہ جنگ دا آغاز ہویا۔ ایہہ جنگ 1167 سال جاری رہی تے 1456وچ ختم ہوئی۔ جنگ اوس ویلے شروع ہوئی جدوں برطانوی بادشاہ ایڈورڈ سوم نے دعویٰ کیتا کہ اوہ تحت فرانس داوارث اے۔1338: ترکی دے شہر قسطنطنیہ (استنبول) توں اک مہلک وبا دا آغاز ہویا جہنے ویکھدے ای ویکھدے پورے یورپ نوں اپنی لپیٹ وچ لے لیتا۔
اگلے چار سال تک اہل یورپ ایس وبا دی زد وچ رہے تے یورپ دی آبادی جہڑی 1300وچ ست کروڑ سی‘ 1351 وچ گھٹ کے ساڈے چار کروڑ رہ گئی۔ ایہہ طاعون دی وبا سی جہنوں اہل یورپ‘ کالی موت دے نام تے یاد کردے نیں۔
1454: چھاپے خانہ دی ایجاد اک ہزار سال وچ سب توں اہم سمجھی جاندی اے۔ایہہ اک جرمن موجد‘ یوہان گوٹن برگ دی سعی دا ثمر اے۔ یوہان گوٹن برگ 1397وچ پیدا ہویا۔ اوس زمانے وچ بوہتیاں کتاباں ہتھوں نقل کیتیاں جاندیاں سن جو محنت طلب کم سی۔ چھاپے خانے دی ایجاد نے لوکاں اتے علم دے بوہے کھول دتے۔ آن والی صدیاں وچ سائنس دے میدان وچ جو وی کمالات سرانجام دتے گئے اوہ کسی نہ کسی طور تے 1454وچ ہون والی ایس ایجاد دی مرہون منت سن۔
1462-روس وچ آئیوان سوم دی حکومت دا آغاز ہویا جہنے اپنی سلطنت دی توسیع کیتی تے 1470 وچ زار روس دا لقب اختیار کر لیتا۔ کہیا جاندا اے کہ عظیم روسی طاقت بنن دی بنیاد آئیوان سوم دے عہدے وچ رکھی گئی۔1477: ایس سال رومانیہ دا ظالم بادشاہ‘ ولاد چہارم فوت ہویا جو1456وچ برسراقتدار آیا سی۔ 1461وچ جدوں اوہ اپنے عروج تے سی۔ اوہنے ہنگری دے نال اتحاد قائم کیتا تے ترک یلغار اتے حملہ کردتا۔ اوتھے اوہنے تقریباً25ہزار افراد نوں اوہناں دے جسماں وچ میخاں ٹھوک کے ہلاک کیتا۔ اوہ انتہائی اذیت پسند بادشاہ سی۔ کہیا جاندا اے اوہ انساناں دا لہو پیندا سی۔ برام اسٹوک دا مشہور کردار‘ ڈریکولا اوہدی زندگی سامنے رکھ کے تخلیق کیتا گیا۔
1492: ایس سال 2جنوری نوں فرڈیننڈ دی سرپرستی وچ عیسائی افواج نے مسلم ہسپانیہ دے پرشکوہ شہر غرناطہ اتے قبضہ کر لیتا۔ ایہہ اسلامی تریخ دا سیاہ ترین دن سی جد کہ عیسائیاں نے اوہنوں ہسپانوی تریخ دا یادگار ترین دن قرار دتا۔1615: جنوبی ایشیائی تریخ وچ ایہہ سال بڑی اہمیت رکھدا اے۔ ایسے سال شاہ انگلستان جیمز اول دا سفیر سرطامس رومغل بادشاہ جہانگیر دے دربار وچ حاضر ہویا تے اپنی اسناد سفارت پیش کیتیاں۔ سر تھامس تن سال تک مغل دربار وچ رہیا۔ اوہ اک ماہر سفارتکار سی۔ اوہنے ہندوستان وچ جہانگیر تے دوجے امرا دے نال راہ و رسم پیدا کیتی فیر بڑی دانشمندی نال ایسٹ انڈیا کمپنی لئی تجارتی مراعات حاصل کر لیتیاں۔
1643:لوئی چہار دہم اوسے سال پنج سال دی عمر وچ فرانس دابادشاہ بنیا۔ تاہم اوہدی گھٹ عمری دی وجہ نال اقتدار اوہدی ماں‘ ملکہ این دے ہتھ وچ رہیا۔ جدوں اوہ مبالغ ہویا تے اوہنوں حکومت دے سارے اختیارات سونپ دتے گئے۔ اوہ کہیا کردا سی میں ریاست آں۔ لوئی چہار دہم 1715 تک برسراقتدار رہیا۔ انج اوہنے بہتر سال تک حکمرانی دے مزے لٹے۔ اوہدا عہد علوم و فنون دی ترقی دے اعتبارنال درخشاں ثابت ہویا۔1644: ایس سال 25اپریل کومنگ خاندان دے آخری چینی بادشاہ‘ چنگ چانگ نے خودکشی کر لیتی۔ ایہہ خودکشی اوس شکست دا نتیجہ سی جہڑی اوہنوں شمال توں آن والے مانچو قبیلے دے ہتھوں چکنا پئی۔ چنگ چانگ دے ختم ہون نال چین اتے مانچو قبیلے دی حکومت قائم ہو گئی جہڑی 1912تک قائم رہی۔
1754: دنیا دے کسی وی اخبار وچ پہلا سیاسی کارٹون اوسے سال 9مئی نوں شائع ہویا۔ اخبار دانام پنسلوینیا گزٹ سی۔