کیہو کیہو جہے لوک!

شکیل امجد صادق

امام احمد بن حنبل دے کول دو بھیناں آئیاں۔ سوال انج دا کیتا کہ احمد بن حنبل نوں رلا دتا۔ پچھدیاں نیں‘ امام صاحب اسیں رات نوں چرخے تے کپڑا بنانیاں واں اکثر اوقات چراغ دی روشنی بند ہو جاندی اے تے چن دی روشنی وچ کم کرنیاں واں ہن چن دی روشنی دے کپڑے دا معیار چراغ دی روشنی توں گھٹ ہوندا اے۔ دسو کہ کیہ اسیں جدوں ویچیے تے ایہ دس کے ویچیے کہ ایہ چراغ والا اے ایہ چن والا؟ آپ سن دے رہے تے چپ رہے۔ فیر پچھیا‘ امام صاحب اکثر اوقات ساڈا چراغ بند ہو جاندا اے تے گوانڈھیاں دے چراغ دی روشنی وچ جو ساڈے گھر آ رہی ہوندی اے اوہدے نال کپڑا بنانے آں‘ دسو کیہ ایہ چوری تے نہیں؟ چراغ تے اوہناں دا اے بے شک روشنی ساڈے گھر آ رہی اے۔ آپؒ نے رونا شروع کر دتا‘ پچھیا بیٹیو کہدے گھروں آئیاں جے؟ اوہناں لڑکیاں نے بشرحافیؒ دا ناں لیا کہ اسیں اوہناں دیاں بھیناں واں‘ آپؒ نے فرمایا میں وی کہواں کہ اجہی تربیت کسے عام بندے دے گھر دی نہیں ہو سکدی… ایہ سن ساڈے اسلاف۔
شیشیل کورالا 2014ء وچ نیپال دا وزیراعظم بن گیا۔ پہلے دن جدوں اپنے سرکاری دفتر اپڑیا تے بڑی سستی قیمت دے کپڑے پائے ہوئے سن۔ لباس دی مجموعی قیمت دو سو روپیے توں وی گھٹ سی۔ سر تے بڑے پرانی ٹوپی تے پیراں وچ کھردری جہی چپل۔ اوتھے ویٹر یاں نایب قاصد دے کپڑے وی شیشیل کورالا توں چنگے سن۔ منتخب وزیراعظم نوں دفتر لے جایا گیا۔ دفتر دے باہر چپل لاہی تے ننگے پیریں چلدا ہویا کرسی تے چوکڑی مار کے بہہ گیا۔ سیکرٹری تے دوجے عملے دے اوسان خطا ہو گئے کہ ایہ کس طرح ملک دے لوکاں توں ووٹ لے کے وزیراعظم بن گیا اے۔ کورالا نے فائلاں منگوائیاں تے بڑی محنت نال کم شروع کر دتا سیکرٹری دو گھنٹے اپنے کمرے وچ انتظار کردا رہیا کہ بال ہنے سدے گا ہنے سدے گا‘ اوہنے کئی واری چپڑاسی توں پچھیا کہ مینوں وزیراعظم تے نہیں سدیا۔ چپڑاسی شرمندگی نال جواب دیندا سی کہ نہیں۔ اجے تک اوہناں نے کسے نوں وی سدن لئی نہیں کہیا۔ پورا دن گزر گیا‘ شیشیل سرکاری کم کرکے بڑے آرام نال واپس چلا گیا۔ سختی نال منع کیتا کہ کوئی وی اوہنوں جی آیاں کہن یاں خداحافظ کہن نہ آوے۔ یعنی اوہنے ہر طرح دے پروٹوکول نوں ختم کر دتا۔ ایسے صورتحال وچ اک ہفتہ گزر گیا۔ سارا عملہ بیکار بیٹھا رہیا۔ وزیراعظم ٹھیک اٹھ وجے صبح دفتر آندا سی۔ رات گئے تک کم کردا سی۔ فیر بڑے آرام نال چلا جاندا سی۔ اک ہفتہ بعد سیکرٹری نے کورالا نوں چٹ گھلی کہ اوہ اوہنوں کسے سرکاری کم نال ملنا چاہندا اے۔ چٹ گھلے ہوئے دو چار منٹ ہوئے سن کہ وزیراعظم آپ اوہدے کمرے وچ آ گیا تے تہذیب نال پچھیا کہ فرمائو‘ کیہ کم اے۔ سیکرٹری دی جان نکل گئی کہ ملک دا وزیراعظم اوہدے دفتر وچ آ کے کم پچھ رہیا اے۔ کرسی توں کھڑا ہو گیا۔ لجاجت نال کورالا نوں کہیا کہ سر‘ قنون دے مطابق بطور وزیراعظم تسیں اثاثے ڈکلیئر کرنے نیں‘ وزیراعظم نے سیکرٹری توں فارم لیا تے چپ کر کے اپنے دفتر چلا گیا۔ شام نوں فارم واپس آیا تے سیکرٹری نے پڑھنا شروع کر دتا۔ اثاثیاں دا کاغذ ویکھ کے اکھاں باہر اُبل پئیاں۔ لکھیا سی میرے کول کوئی گھر نہیں‘ کوئی گڈی وی نہیں کیوں جے میں بس وچ سفر کرنا واں۔ کسے قسم دی کوئی جائیداد‘ پلاٹ‘ زیور‘ سونا‘ ہیرے وی نہیں۔ جتھوں تک زرعی زمین دا تعلق اے ساری زمین خیرات کر چکیا واں تے ایس ویلے میرے کول اک ایکڑ زمین وی نہیں۔ میرا کسے قسم دا کوئی بینک اکائونٹ وی نہیں۔ میرے کول کوئی رقم ای نہیں۔ میرے کول صرف تن موبائل فون نیں جہناں وچوں اک آئی فون اے ایس توں علاوہ میرے کول کجھ وی نہیں۔ نیپال ورگا ملک جتھے سیاست تے کرپشن‘ بالکل ساڈی طرح لازم و ملزوم نیں‘ اوتھے وزیراعظم دے ڈکلیریشن فارم وچ کسے قسم دے اثاثے نہ ہونا اچنبھے دی گل سی۔ سیکرٹری اگلے دن صرف ایس لئی وزیراعظم دے کول گیا کہ کدھرے اوہناں توں کوئی غلطی نہ ہو گئی ہووے پر وزیراعظم نے تسلی دتی تے کہیا کہ میں ڈکلیریشن فارم دے تھلے دستخط کیتے نیں فکر نہ کرو‘ تھوڑے دن بعد کسے صحافی نے اخبار وچ چھاپ دتا کہ ایہ دنیا دا سب توں غریب وزیراعظم اے۔ اپوزیشن نے کہنا شروع کر دتا کہ ایہ شاید جھوٹ اے۔ کیویں ہو سکدا اے کہ اک اجیہا بندہ جہدے خاندان وچ تن وزیراعظم گزرے ہون‘ ایناں مفلوک الحال ہووے۔ اپوزیشن نے ہر طرح دی تحقیق کر دتی‘ پر شیشیل کورالا دیاں لکھیاں گلاں وچ کوئی سقم نہ کڈھ سکے۔ واقعی وزیراعظم دے کول کجھ وی نہیں سی‘ اوہ معاشی کسمپرسی دا شکار سی۔
اک سرکاری دورے وچ حکومت ولوں اوہنوں 645 ڈالر ملے۔ دورے دے بعد اوہنے ایہ سارے ڈالر سرکاری خزانے وچ واپس جمع کرا دتے کہ ایس دورے تے کسے قسم دے کوئی پیسے خرچ نہیں ہوئے ایس لئی ایہ ڈالر اوہدے کسے کم دے نہیں۔ بطور وزیراعظم کورالا نے بڑی سادگی نال وقت گزاریا تے حکومت دے بعد بھائی دے گھر منتقل ہو گیا۔ آخری عمر وچ پھیپھڑیاں دا کینسر ہو گیا۔ اوہدے کول علاج لئی پیسے نہیں سن۔ سیاسی پارٹی دے اراکین نے باقاعدہ چندا اکٹھا کیتا تے فیر اوہ اپنا علاج کران دے قابل ہویا۔ بہرحال کینسر ورگے موذی مرض نال بہادری نال لڑدے ہوئے 2016ء وچ نیپال دے اک سرکاری ہسپتال وچ دم توڑ گیا۔
اج وی تسیں اوہدی زندگی تے لکھیاں کتاباں پڑھو تے اکھاں نم ہو جاندیاں نیں۔ انسان پچھدا اے اے خدا‘ اجہے درویش لوک وی ایس دنیا تے حکومت کردے نیں۔ الیکشن جتدے نیں تے اپنے دامن تے کرپشن دی اک چھٹ وی نہیں پین دیندے۔ ایسے تنگدستی وچ دنیا چھڈ دیندے نیں۔٭