سارے جانداراںاُ تے فضل دا سوال اے

آہ ! میرے وطن، میرے اجداد بھی ہوئے قربان اور نسلیں بھی ہیں تیار
بدلی نہ تیری تصویر نہ تیرے باشندوں کی تقدیر
جس ملک دے بے باک تجزیہ نگار، قلمکاراں دے سپہ سالار جناب حسن نثار بھائی وی جدوں اپنے کالم وچ ایہہ لکھ دین کہ جے بولاں تے مار دین گے ناں بولاں تے مرجاواں گا۔ یعنی بولاں تے مار دتا جاواں گا، نہ بولاں تے گھٹن نال مر جاواں گا۔ انگریز دے دور جس نوں اسیں غلامی دا دور کہنے آں ۔ گورے دے 100 سالہ سدھے سدھے بلاشرکت غیرے دور وچ کدی سنیا نہ پڑھیا کہ کوئی عدالتی فیصلا دبائو دے نتیجے وچ سی کسے وی عہدے دار دا ذاتی مزاج قانون نہیں سی۔ گورے دے دور وچ برصغیر دی دھرتی دے وسائل نوں خوب سمیٹیا گیا تے ایہہ اوہ ای 100 ورھا اے جس وچ گورے نے سائنسی ترقی کیتی تے امریکہ تے یورپ وچ انساناں دی تھاں مشیناں نے لے لئی۔ اج جے سچ کہن تے مرنے آں تے فیر کس غلامی توں نجات پائی اے۔ غلامی سی غلامی اے کہ ریلوے، عدالتی عملہ، پی آئی اے، ڈی سی آفس، کسٹم ، جیل ، پلس حتیٰ کہ عسکری اداریاں وچ وی نکے ملازماں دی اکثریت ایہناں ای محکمیاں دے ملازماں دیاں اولاداں نیں جیہڑیے متعلقہ محکمے وچ سن کہ اوہ اداب غلامی توں واقف دی اولاد نیں۔
مارشل لاواں دے 33 ورھے دی ہور گل اے اج تے جمہوری حکومت اے فیر سچ بولنا موت نوں اواز دینا کیوں؟فیر سوچنا واں حاکمیت دا مزاج شاید اپنا انوکھا مزاج ہوند اے جیہڑا کم ظرف دے اقتدار وچ آن نال عوام رعایا وچ بدل جاندے نیں تے تنقید ذاتی دشمنی تصور ہوندی اے جس ملک دا دانشور وی دل دی گل نہ کہہ سکے ایس دے عوام دی غیر جانبدار پکار نوں کون اُچا کرے گا۔ اصل وچ سمجھنا واں کہ ساڈی قوم نوں شعوری طور تے غلام بنا دتا گیا ٹی وی اخبار سارے اوہ زبان بولدے نیں جیہڑی حکمراناں دی زبان اے البتہ حکمراناں دا تعین کرنا وطن عزیز وچ کافی جرات دا کم اے نہیں تے سچ بولاں گا تے مر جاواں گا۔
چلو! حاکم جیہڑا وی اے عوام دی تے داد رسی کرے۔ ہجے ون لائنز پالیسی جیہڑی عملی طور بنی گالا توں جاری ہوئی اے کہ کرونا وائرس نال مرن والے کرونا وائرس تے پین گے تے بھک، غربت، افلاس، بیروزگاری نال مرن والے حکومت تے پین گے تاں کھلا چھڈ دین جس نوں تیرنا آندا اے یا نہیں آندا ڈونگھے بپھرے ہوئے وائرس دے پانیاں وچ اتار دتا جائے۔ جس دا علاج مع موت 20 لکھ روپئے توں گھٹ نہیں۔ دراصل حکومت کرونا دے پچھے لُک رہی اے۔ جس طرح وردی مشرف دی کھل سی موجودہ حکومت دی کرونا ڈھال اے جس دی طوالت وچ حکمرانی دی طوالت مضمر اے تے کجھ نہیں تے آئین تے قانون دی عمل داری ای نظر آ جائے، ایس وچ ای جان پا دین کوئی نظام تے نظر آئے۔ ایہہ نظام دی کمزوری اے کہ تہانوں جابجا نجومی، عالماں، بابیاں دے بورڈ تے مفت بھریاں ویکھن نوں ملدیاں نیں۔
کجھ ورھیاں وچ ایکڑاں وچ تھاں لے کے پیر خانہ بناندے نیں جے ایس ملک وچ کوئی نظام طاقت رکھدا ہوئے تے کوئی کسے بابے دے کول عدالت وچ زیر سماعت مقدمے لئی قسمت دا حال پچھن نہ جائے۔ نظام موجود ہوئے تے وراثتی جائیداد دے حصول لئی کسے عامل نجومی دے کول تعویذ لین نہ چلا جائے۔ ایہہ نجومی بابے، عامل، جعلی پیراں جنہاں نے اپنے رتبے آپ ای مرتب کر رکھے نیں، اپنے ناں دے نال کوئی سخی لکھ رہیا اے کوئی سلطان العاشقین تے کوئی کجھ کوئی کجھ جد کہ ایس ملک وچ کوئی ایہناں لوکاں توں ذریعہ آمدن پچھن دی جرات نہیں کر سکدا کرے گا وی کون پچھن والے تے آپ ایہناں دے مرید نیں، جس دن قانون دی حاکمیت ہوئے گی ایہہ بابے قانون برد ہو جان گے۔
ملک آزاد ہو سکدے نیں پر ایہہ ضروری نہیں کہ ملک دے آزاد ہون توں عوام نوں وی آزادی مل سکے۔ عوام دی آزادی دی ضمانت صرف قانون دی حاکمیت دے سکدی اے جیہڑا وطن عزیز نوں کدی نصیب نہیں ہوئی جد کہ ہندوستان وچ مقبوضہ کشمیر دے عوام دی بے بسی تے ساری دنیا دے سامنے اے۔
ایس حقیقت توں کوئی انکار نہیں کر سکدا کہ 2014ء وچ عمران خان دے دھرنا دے بعد نواز شریف دا عملی اقتدار ختم ہو چکیا سی لہٰذا وطن عزیز دی ترقی نوں ایس ویلے توں اپوزیشن نے روکے رکھیا تے حکومت بنائی گئی تے تیجا ورھا آن نوں اے سابقہ حکومتاں تے الزام ای ختم نہیں ہو پا رہے۔ کہن نوں ایہہ دوجا بجٹ اے پر موجودہ حکومت نے عملی طور تے درجناں وار بجٹ دتا، تاں ہن وی دیوے گی۔ ایہناں نوجواناں دا کیہ بنے گا جنہاں دے والدین لکھاں دی فیساں دے کے ہزاراں دیاں نوکریاں لئی ترس رہے نیں جد کہ نوجوان بیروزگاری نال بڈھے ہون لگے۔ خدارا! احتساب، انتقام تے سیاست چھڈیے لوکاں دے دکھاں دا ازالہ کریے۔ ہن تے ملک وچ کروڑاں دی تعداد وچ اوہ لوک نیں جنہاں دے معاشی حالات دا بیڑہ غرق موجودہ حکومت کر گئی۔ کدی میں سوچناواں کہ شاید اسیں صرف انساناں لئی دعا کرنے آں جیہڑے ساڈے معاشرے تے پوری نہیں ہو پا رہی۔ انسان نوں معاشرتی حیوان وی کہیا جاندا اے جے کسے معاشرت وچ انسانی معاشرے دیاں خوبیاں نہ رہیاں تے پچھے حیوان ای بچ دا اے تاں سانوں انساناں دے نال نال حیواناں لئی وی خشوع و خصوع توں دعا کرنا چاہیدا اے تاکے قدرت دی مہربانی سارے عالمین تے ہوئے جس وچ انسان نما لوک وی شمار ہون گے۔ ددھ وچ کیمکلز، دوائی وچ ملاوٹ، انسانی لاشاں دا گوشت کھان والے، مرد تے عورتاں نال زیادتی کرن والے، کتے تے کھوتے نوں دنبہ بنا کے، مینڈک تے کھچوے دا ٹکاٹک ویچن والے تے زندہ نوں مارن تے مردیاں نوں پوجن والے، اجرتی قاتل، اجرتی لکھاری، اجرتی شاعر، اجرتی حکمران، جعلی ڈاکٹر ، جعلی علماء، جعلی عامل، جعلی لیبارٹریاں، شراب توں کباب تیکر وچ ملاوٹ ، باہر بھیجن والے، نوکری دلوان، رشتہ کروان، دیسی علاج کرن دا جھانسہ دے کے لٹن والیاں، قتل کر کے لاشاں تے بھنگڑے پان والے، ہر دوجے بندے دی کسے نہ کسے کول رقم پھسی پئی ہوئے بس اک میگا تھیڑ اے جس وچ کوئی حاکم، کوئی سپہ سالار، کوئی جج کوئی ملزم کوئی گواہ کوئی قاضی کوئی تفتیشی بنیا ہویا ہوئے ایس نوں انسانی معاشرہ کہیا جائے گا؟ یا اللہ انساناں دے نال حیوان تے سارے جانداراں تے وی فضل کر شاید اسیں وی تیرے فضل وچ شامل ہو جائیے۔
حقیقت تے ایہہ اے کہ اج جناب عمران خان دی حکومت ختم ہوئے، اج ای حالات معمول تے آ جان گے تے معاشی صورت حال غیر معمولی طور تے ٹھیک ہو جائے گی جیہڑے لوک ایہہ سوال کردے نیں کہ ایہناں نوں ہٹا کے کسے نوں لیان ایہناں دی خدمت وچ عرض اے کہ ایہناں دے ہٹ دے ای کم بن جائے گا جتھوں تیکر لیان دا تعلق اے تے بلاول بھٹو، مریم نواز، شہباز شریف، بوہت دور دی گل اے ایہناں توں تے سعید غنی تے مرتضیٰ وہاب بوہت بہتر نیں ہن تیکر کرونا بچا گیا نہیں تے ایہہ گھراں نوں جا چکے ہوندے۔