جمہوریت دا سراب

پاکستان دی جمہوریت ہر حوالے نال اک فریب اے

لكهت:قیوم نظامی

گرمیاں دے موسم وچ جدوں سورج جوبن اُتے ہوندا اے تے ریگستان وچ ریت دور توں پانی وانگوں نظر آندی اے جدوں نیڑے جا کے ویکھیے تے نظر دا فریب تے ذہن دا دھوکہ ہوندا اے۔ پاکستان دی جمہوریت دا جے شخصیات توں جذباتی تعلق توں علیحدہ ہو کے غیر جانبداری توں جائزہ لین تے جمہوریت وی سراب ثابت ہوئے گی۔ محترم رحمان ملک آصف علی زرداری دے دور حکومت وچ وفاقی وزیر داخلہ رہے نیں ایہناں نوں پاکستان دی جمہوریت سیاست تے حکومت دے اندرونی چہرے نوں ویکھن دا موقع ملیا اوہناں نے حال ای وچ فریب جمہوریت، دے ناں توں اک آرٹیکل تحریر کیتا۔ پی پی پی دے کسے جیالے نے ایہناں دے آرٹیکل اُتے رد عمل دا اظہار نہیں کیتا جدوں کوئی مڈل کلاس دا تجزیہ نگار جمہوریت دے اندرونی چہرے دے بارے وچ کالم لکھدا اے تے جیالے ایہنوں بلاجواز تنقید دا نشانہ بناندے نیں تے تضحیک توں وی گریز نہیں کردے۔ محترم رحمان ملک نے اپنے آرٹیکل وچ جمہوریت نوں محض فریب تے دھوکہ قرار دتا ایہناں دے آرٹیکل دا مفہوم ایہہ سی:
نئے کردار آتے جا رہے ہیں
مگر ناٹک پرانا چل رہا ہے
اپنے قول وفاکو بھول گئے
تم تو بالکل خدا کو بھول گئے
پاکستان وچ جمہوریت 2008 توں اج تیکر تسلسل دے نال چل رہی اے۔ پاکستان دے عوام ہن تیکر کئی انتخابات وچ ووٹ دا حق استعمال کر چکے نیں۔ اسیں جے اخباراں دی سرخیاں یا الیکٹرانک میڈیا دے ٹاک شوز عدالتاں وچ ججاں دے ریمارکس تے سیاست داناں دے بیانات اُتے غور کریئے تے سانوں اوہ ای پرانے ڈائیلاگ یاد آندے نیں۔ اج وی پاکستان جمہوریت دا صبح توں شام تیکر ماتم ای ہوندا رہندا اے۔ سیاستدان اک دوجے دے خلاف الزام تراشی کردے نیں جد کہ پاکستان دے عوام دے بنیادی مسائل دے بارے وچ ایہناں دی بے حسی انتہائی افسوسناک ہوندی جا رہی اے۔ اج کل دی سیاست وی الزام تراشیاں اُتے مبنی اے جس دا مقصد حکومت نوں ڈیگنا تے آپ اقتدار وچ آنا اے۔
پاکستان دی جمہوریت ہر حوالے نال اک فریب اے۔ ایہنوں نمائشی جمہوریت وی کہیا جا سکدا اے جیہڑا دنیا نوں وکھان لئی اے پر عوام ایس دے ثمرات توں ہمیشہ محروم ای رہندے نیں جس جمہوریت وچ آئین تے قانون دی بالادستی گڈ گورننس عدل و انصاف تے مساوی مواقع نہ ہون ایہنوں جمہوریت دا ناں دینا ای انتہائی سنگدلی اے۔ افسوس پاک وچ انتخابات نوں ای جمہوریت دا ناں دے دتا گیا اے حالانکہ اصل جمہوریت تے انتخابات دے بعد شروع ہوندی اے۔ پاکستان دی جمہوریت وچ سیاستدان انتخابات توں پہلے بلند بانگ دعوے کردے نیں لوکاں نوں سراب تے خواب ویکھاندے نیں اقتدار وچ آندے نیں تے اوہ اپنے انتخابی وعدیاںنوں بھُل جاندے نیں۔ انتہائی دکھ دی گل ایہہ وے کہ پاکستان دے عوام پاکستانی فریب جمہوریت دے نشے وچ مبتلا نیں تے دھوکہ کھان دے عادی بن چکے نیں ۔ عوام اپنے بنیادی آئینی حقوق وی بھُل چکے نیں تے سیاستداناں تے اپنے حقوق لئی دبائو پان دی بجائے ایہناں دی ایس قدر مدح تے ستائش کردے نیں کہ دنیا ایہناں اُتے حیران ہوندی اے۔ سیاستدان اک دوجے اُتے کرپشن دے سنگین الزام لاندے نیں جنہاں دی ویڈیوز منظر عام اُتے آندی اے پر پاکستان دے عوام ایہناں الزامات نوں تسلیم کرن اُتے آمادہ نہیں ہوندے تے اک وار فیر آزمائے ہوئے لوکاں توں وی دھوکہ کھان اُتے تیار ہو جاندے نیں ۔ پاکستانی جمہوریت اخلاقیات توں محروم ہو چکی اے۔ پاکستانی جمہوریت وچ سیاسی جماعتاں دے اندر جمہوریت نوں فروغ نہیں دتا جاندا۔ سیاسی ادارے منظم تے فعال نہ ہون دی وجہ نال پاکستانی جمہوریت ہولی ہولی خاندانی تے موروثی ہو چکی اے۔ موجودہ جمہوریت تے بادشاہت وچ کوئی فرق باقی نہیں رہیا۔ انتخابی عمل وی اک فریب بن چکیا اے جس اُتے کسے نوں اعتماد نہیں رہیا۔
پاکستان دی پر فریب سراب جمہوریت نے عوام نوں مضبوط تے مستحکم بنان دی بجائے سیاسی عسکری بیورو کریٹک عدالتی تے مذہبی اشرافیہ نوں مضبوط بنا دتا اے۔ پاکستان دی فوج وچ 120 اعلیٰ فوجی افسر ہوندے سن ایہناں دی تعداد ودھ کے 600 ہو چکی اے۔ پاکستانی جمہوریت جے حقیقی معنیاں وچ عوامی تے شراکتی ہوندی تے سیاسی جماعتاں یونین کونسل توں لے کے مرکز تیکر منظم ہوندیاں تے پاک فوج دے جرنیل اقتدار اُتے قبضہ کرن دی جرات نہیں کر سکدے سن ۔ پاکستان دی سیاست تے جمہوریت چونکہ کمزور تے غیر منظم رہی اے ایس لئی فوج دے جرنیلاں نے اپنی پسند دے غیر معیاری تے نااہل شخصیات نوں لیڈر بنا دتا جیہڑا ویلا لنگھن دے بعد پاک فوج دے ساہمنے کھڑے ہو گئے۔ پاکستان دے سراب جمہوریت نظام وچ امریکہ دا اثر و رسوخ بوہت زیادہ رہیا اے۔ اک رپورٹ دے مطابق 2002وچ وجود وچ آن والی قومی اسمبلی دے 240اراکین وچ 35 اراکین دے کول امریکہ دی شہرت سی۔ امریکہ نے اپنے قومی مفادات لئی ہمیشہ جمہوریت دی بجائے آمریت نوں پسند کیتا۔ سیاستداناں نوں موقع ملدا رہیا کہ اوہ اپنی جماعتاں وچ جمہوری کلچر نوں فروغ دین پر اوہناں نے اپنے خاندانی تے گروہی مفادات لئی سیاسی جماعتاں نوں منظم تے فعال نہ ہون دتا جدوں وی سیاسی جماعتاں تے سیاست داناںدے وچکار محاذ آرائی دی کیفیت پیدا ہوئی تے پاک فوج دے جرنیلاں نے ایس نوں ختم کرن دی بجائے ایہنوں ودھان وچ دلچسپی لئی۔ جے پاکستان دے سیاستدان جمہوری نظام نوں مضبوط تے مستحکم کرن اُتے آمادہ ہو جان قانون دی حکمرانی گڈ گورننس تے عوامی فلاح و بہبود اُتے اتفاق کر لین تے سول ملٹری تعلقات وچ توازن پیدا ہو سکدا اے۔ جدوں تیکر پاکستان دا جمہوری سیاسی نظام خاندانی شخصی تے مفاداتی رہوے گا تے سیاستدان آپس وچ محاذ آرائی کردے رہن گے تے ایس محاذ آرائی توں پاکستان دے طاقتور تے منظم ادارے ای فائدہ چکن گے۔ جمہوری نظام مضبوط تے مستحکم ہو سکدا اے۔تے عوام اپنے آئینی حقوق حاصل کر سکدے نیں۔ پی ڈیمایم تے حکومت نے موجودہ جمہوریت نوں دنیادے ساہمنے تماشا بنا کے رکھ دتا اے۔ صبح توں شام تیکر اک دوجے دے خلاف صرف الزام تراشیاں کیتیاں جاندیاں نیں جد کہ عوام دے بنیادی مسائل اُتے کوئی توجہ دین لئی تیار نہیں اے ۔ عوام دے مصائب تے مشکلات وچ روزبروز وادھا ہوندا جا رہیا اے۔