تسیں وی اپنی ’’لوجکس ‘‘کلیئر کرو

شکیل امجد صادق

اک پینڈو لڑکا شہر وچ اعلیٰ تعلیم حاصل کرن گیا۔ جدوں وی شہر وچ جا کے یاں وڈے شہر وچ جا کے تعلیم حاصل کرن دی گل ہوندی اے یاں ذکر میرے کناں نوں گدگداندا اے تے مینوں اسلم کولسری دا شعر فوراً مینوں اداس کردا اے۔ بقول اسلم کولسری
شہر میں آکر پڑھنے والے بھول گئے
کس کی ماں نے کتنا زیور بیچا تھا
اوہ لڑکا شہروں پڑھ لکھ کے واپس پنڈ گیا تے پنڈ دے چوہدری صاحب نے بڑے جلے کٹے انداز وچ سوال کیتا کہ پتر پڑھن لکھن دا کیہ فائدہ اے؟ لڑکا: چوہدری صاحب پڑھن لکھن نال ’’لوجکس‘‘ کلیئر ہو جاندیاں نیں۔ چوہدری صاحب: ایہ ’’لوجکس‘‘ کیہ ہوندیاں نیں؟… لڑکا: لوجکس منطق نوں کہندے نیں۔ چوہدری صاحب: ایہ منطق کیہ ہوندی اے۔ لڑکا: میں سمجھانا واں تہانوں‘ لڑکا: چوہدری صاحب تہاڈے گھر وچ کتا ہے‘ چوہدری صاحب‘ ہاںہے‘ لڑکا: ایہدا مطلب تہاڈا گھر وڈا ہووے گا جہدی حفاظت لئی کتا رکھیا ہویا اے۔ چوہدری صاحب! ہاں گھر تے وڈا اے۔ لڑکا: فیر تہاڈے کول نوکر چاکر وی کافی ہون گے۔ وڈے گھر دی دیکھ بھال لئی۔ چوہدری صاحب‘ ہا ں جی نوکر وی کافی نیں۔ لڑکا: ایہدا مطلب تہاڈی آمدنی وی چنگی بھلی ہووے گی۔ نوکراں دی تنخواہ دی ادائیگی لئی‘ چوہدری صاحب: ہاں جی آمدنی وی چنگی بھلی اے۔ لڑکا: ایہدا مطلب تہاڈی ماں دیاں دعاواں تہاڈے نال نیں تے تہاڈی ماں دیاں دعاواں تہاڈے حق وچ قبول وی ہوئیاں۔ ایہدا مطلب ایہ ہویا کہ تہاڈی ماں اک نیک عورت سی۔ چوہدری: بس ہن میں سمجھ گیا کہ پڑھن لکھن نال ’’لوجکس‘‘ کیویں کلیئر ہوندی اے۔
اگلے دن شیدا چوہدری صاحب دیاں لتاں دباندے ہوئے بولیا چوہدری صاحب ایہ جہڑا لڑکا شہروں پڑھ لکھ کے پنڈ وچ آیا اے ایہنوں پڑھن لکھن دا کیہ فائدہ ہویا؟ چوہدری صاحب: شیدے‘ پڑھن لکھن نال ’’لوجکس‘‘ کلیئر ہو جاندی اے۔
شیدا: چوہدری صاحب ایہ ’’لوجکس‘‘ کیہ ہوندی اے؟
چوہدری: لوجکس منطق نوں کہندے نیں۔
شیدا: ایہ منطق کیہ ہوندی اے؟
چوہدری: میں سمجھانا واں تینوں۔
چوہدری صاحب! تہاڈے گھر وچ کتا ہے؟
شیدا: نہیں چوہدری صاحب‘ میرے گھر وچ کتا نہیں۔
چوہدری صاحب‘ ایہدا مطلب تیری ماں کوئی نیک عورت نہیں سی۔ چوہدری صاحب نے اک منٹ وچ لوجکس کلیئر کرکے حقے دی نڑی اپنے منہ وچ لئی تے سوٹے تے سوٹا لان لگ پیا۔
چوہدری صاحب وانگوں میری لوجکس وی اک منٹ وچ کلیئر ہو گئی اے۔ میرا خیال اے کہ ایس کالم نوں پڑھ کے تہاڈی لوجکس وی اک منٹ وچ کلیئر ہو جاوے گی۔ ایہ ملک صرف امیراں تے سرمایہ داراں دا اے۔ ایہ ملک صرف کرپٹ لوکاں دا ملک اے۔ غریب تے ماڑے طبقے دے لوکاں نو ںایتھے عزت و احترام نال جین دا کوئی حق نہیں۔ ایہ ملک سیاستداناں‘ جرنیلاں‘ ججاں تے بیوروکریٹس دا اے۔ ایتھے مزدوراں تے ملازم پیشہ لوکاں دی کوئی اوقات نہیں۔ جے مہنگائی تے غربت دی ایہو صورتحال رہی تے مزدور طبقہ اک دن سولی تے جھول جاوے گا۔ جس ملک وچ روزانہ دی بنیاداں تے مہنگائی ہووے تے مہینے وچ دو واری پٹرول دیاں قیمتاں ودھن اوتھوں دے لوک ہور غریب ہو جاندے نیں۔ مذہب اپنیاں قدراں کھو دیندا اے۔ رشوت‘ لٹ مار تے بئی مانی‘ غارت گری اوس معاشرے دا مقدر بن جاندی اے۔ اوس معاشرے چوں غیرت تے حیا اٹھ جاندی اے۔ لوک ڈھڈ دی اگ بجھان لئی اپنی عزت نفس مجروح کرن دے نال نال اپنیاں غیرتاں دا جنازہ وی کڈھ دیندے نیں تے معاشرے وچ بے حیائی تے فحاشی پھیلان دا کارن بن دے نیں۔
دوستو! ایہ اوہ منطق اے جہدے توں تسیں مُکر نہیں سکدے سگوں حرف آخر وانگوں میری گل تے لبیک کہوو گے۔ دوجی منطق کھیڈ تے سیاست وچ زمین اسمان دا فرق اے ایہ دوویں عمل زندگی دے کسے افق تے ملدے ہوئے نظر نہیں آئوندے بقول جگر مراد آبادی
یہ عشق نہیں آساں بس اتنا سمجھ لیجیے
ایک آگ کا دریا ہے اور ڈوب کر جانا ہے
جو حکمران لاء اینڈ آرڈر دی صورتحال نوں بہتر کرن دے نال نال ملک وچ آئین‘ قنون تے نظم و ضبط دی پابندی ورگی صورتحال نوں بہتر نہ کر سکے اوہ حکمران صرف کرکٹ کھیڈ سکدا اے یاں سوشل ورکر ہو سکدا اے۔ گلاں دے پہاڑ کھڑے کر سکدا اے۔ یوٹرن لے سکدا اے مافیا توں بلیک میل ہو سکدا اے تے کناں وچ تیل پا کے باقی حکومتی دن پورے کرن دے چکراں وچ اے۔ جو وزیراعلیٰ غریب ملازماں تے نمانے استاداں دے سپیشل الائونس تے دس فیصد ایڈہاک ریلیف دا اعلان کردا اے پر بیوروکریسی اوہدے حکم نوں ہوا وچ اڑا دیندی اے تے اوس حکمران لئی کیہ کہیا جا سکدا اے۔ حیرت اے نویں حکومت نوں تن ورھے ہو گئے نیں۔ مہنگائی وچ سینکڑوں فیصد وادھا ہویا ضروریات زندگی دی ہر شے اسمان نال گلاں کرن لگ پئی پر غریب ملازم تن ورھے پرانی تنخواہ وچ لہو دے گھٹ پی رہیا اے۔ بقول مرزا اسداللہ خاں غالب:
ہم نے مانا کہ تغافل نہ کرو گے لیکن
خاک ہوجائیں گے ہم تم کو خبر ہونے تک
ملک عزیز وچ غربت تے ابتری دی صورتحال اللہ ولوں پیدا کیتی نہیں ایہ وبال قدرت دا پیدا کردہ نہیں۔ ملک دی ارتقائی صورتحال توں لے کے ہن تک ملک تباہی تے ملکی زوال دی ذمہ دار ساڈیاں حکومتاں نیں جہناں نے اقرباپروری‘ مافیا دا تحفظ‘ سرمایہ داراں دی پشت پناہی‘ ملکی آئین و قنوناں دی پامالی‘ ناانصافی دی ترویج تے جمہوریت وچ ملوکیت نوں سرعام رواج دے کے غریب لوکاں دا لقمہ تک وی کھوہ لیا۔ پیارے قارئین ہن تہاڈی ’’لوجکس‘‘ وی کلیئر ہو گئی ہووے گی بقول پروفیسر محمد حامد
تجھ تک آتے رہ جاتی ہے
رستہ پاتے رہ جاتی ہے
اپنے دل کی ہر ہر خواہش
ہنستے گاتے رہ جاتی ہے