ایہ اک سیاسی لڑائی اے کوئی مذہی معاملہ نہیں

اسد مفتی

سپین دے شہر لائٹرا دے میئر تے اوہدی کونسل نے کہیا اے کہ اوہناں نوں ایس گل تے مان اے کہ لائٹرا سپین وچ عورتاں دے خلاف امتیاز برتے جان بارے برقعہ ورگی چیز دے خلاف انتظام کرن لئی پہلا شہر بن گیا اے۔ اوہناں نے سپین دے قومی ریڈیو اینڈ ٹیلی ویژن تے تقریر کردے ہوئے آکھیا کہ مرداں تے عورتاں دے وچکار پابندی اک مساوی معاملہ اے اسیں سپین وچ غیرمساوی کم نہیں کراں گے۔ ایس طرح لائٹرا شمالی سپین دے شہر دی میونسپل عمارتاں وچ مسلم عورتاں تے برقعہ پان تے لائی گئی پابندی دی عمل آوری لئی ملک دا پہلا شہر بن گیا۔ چیتے رہوے کہ لائٹرا دی کل آبادی دا تن فیصد حصہ مسلماناں تے مشتمل اے۔
اودھر شام دے دارالحکومت دمشق وچ عام تھاواں خاص کر یونیورسٹیاں وچ ہن عورتاں برقعہ استعمال نہیں کر سکن گئیاں حکومت شام نے حجاب تے برقعہ دی پابندی کرن والیاں تقریباً 12 سو خاتون ٹیچراں نوں عہدے توں برطرف کردتا اے تے اوہناں نوں اجہے سرکاری دفتراں تے اداریاں وچ منتقل کر دتا گیا اے جتھے طالبات نال اوہناں دا رابطہ قائم نہ ہو سکے۔ حکومت نے احکامات جاری کر دتے نیں کہ حجاب اختیار کرن والیاں عورتاں نوں شام دیاں یونیورسٹیاں وچ داخل ہون دی اجازت نہ دتی جاوے کیوں جے حجاب شامی معاشرے دی اقدار’ روایات’ مزاج تے اخلاق دے خلاف اے۔ اک اعلیٰ سرکاری عہدیدار نے اپنی پچھان ظاہر نہ کرن تے ایہ گل دسی کہ اسیں اپنیاں دھیاں نوں شدت پسند نظریات اختیار نہیں کرن دیاں گے شام اوہ مملکت اے جو ہمیشہ توں ای شدت پسندی تے انتہاپسندی دا مخالف رہیا اے اوہدی اپنی مخصوص تریخ اے۔ ایس ملک وچ تقریباً 15فیصد عورتاں حجاب اختیار کرن والیاں وچ شامل نیں۔ سکارف دا استعمال وی بہت گھٹ ہوندا اے شام وچ ایس ویلے مذہبی شدت پسندی دی کوئی تحریک نہیں چلائی جا رہی تے نہ ای فوری طور تے ایہدا کوئی امکان موجود اے۔
برطانیہ وچ مسلم عورتاں دے حجاب تے پابندی دی مہم چلان والے اک کنزرویٹوز ایم پی فلپ ہولو بون نے اپنے حلقہ انتخاب وچ پردہ کرن والیاں عورتاں نال ملاقات کرن توں انکار کر دتا اے۔ اخبار انڈیپنڈنٹ نوں انٹرویو دیندے ہوئے فلپ ہولو بون نے آکھیا اے کہ اوہ اپنے حلقے دی سرجری وچ برقعہ پان یاں نقاب دے پچھے لکیاں عورتاں نال ملاقات نہیں کرن گے جدوں تک ایہ اپنا نقاب لاہ نہ دین۔ ایم پی فلپ نے ایہ گل زور دے کے کہی کہ میں نقاب پوش عورتاں نوں ایہنوں اتارن لئی کہواں گا جے عورتاں انکار کرن گئیاں تے میں اوہناں نوں کہواں گا کہ جے تسیں میرا چہرہ ویکھ سکدیاں او تے میں تہاڈا چہرہ کیوں نہیں ویکھ سکدا؟ چہرہ ویکھے بناں میں ایہ اطمینان نہیں کر سکدا کہ نقاب دے پچھے کون اے؟ میں اجہیاں عورتاں نال ملاقات کرن دی تھاں خط و کتابت کرن نوں ترجیح دیاں گا۔ میرے حساب نال وی ہر کسے لئی کجھ موقعے ضرور آندے نیں کہ کسے دا چہرہ ویکھنا ضروری ہو جاندا اے ایہدا اک واضح ثبوت برطانیہ دی ای اک عدالت اے کہ مجسٹریٹ نے نقاب پوش مسلم عورت دی گواہی منن توں انکار کر دتا اے واقعات دے مطابق اک 31سالہ مسلم خاتون جدوں لائٹر مجسٹریٹ کورٹ وچ چیئرمین بنچ لارنس فالکز دے سامنے اپنے شوہر تے مارن کٹن دے الزامات دی گواہی دین لئی آئی تے جج نے کہیا کہ اوہ اوس ویلے تک اوہدی گواہی نہیں منن گے جدوں تک اوہ چہرے توں نقاب ہٹا کے گل نہیں کرے گی کہ میں دوران گواہی تہاڈے چہرے تے اکھاں دے تاثرات نوں نوٹ کرنا چاہنا واں پر عورت نے نقاب لاہن توں انکار کر دتا۔ اجے کجھ مہینے پہلاں مسلم ایجوکیشنل سنٹر آکسفورڈ دے چیئرمین ڈاکٹر ٹی ہارگی دا اک بیان اخباراں وچ چھپیا سی جہدے وچ قرآن تے اتھارٹی ایس ڈاکٹر ہارگی نے کہیا سی کہ قرآن وچ کدھرے وی ایہ نہیں کہیا گیا کہ عورتاں نوں برقعہ پہنائو۔ اوہناں آکھیا کہ غیر ملکاں دے عقیدے تے تعلیمات توں متاثرہ مسلم مذہبی رہنما لمے عرصے توں عورت نوں بٹھان تے اوہنوں مرد دے برابر رتبہ نہ دین دی وکالت کر رہے نیں ایہ برین واشنگ عقائد و نظریات اصل وچ مشرق وسطیٰ تے جنوبی ایشیا توں مغرب وچ آئے نیں جہناں دی کوئی قرآنی بنیاد نہیں۔ ایہ نظریات اصل وچ اسلام دے وہابی’ اکوافی’ سلفی ‘خارجی تے دیوبندی ورگے بنیاد پرست تے سخت گیر ملک دا پراپیگنڈا اے۔ ایتھے ایہ گل وی یقینا یاد رکھن تے سمجھن دے قابل اے کہ یورپی یونین دے ممبر ملکاں وچ جتھے جتھے برقعے تے پابندی دا مطالبہ پارلیمنٹ وچ پیش کیتا گیا اے ایس بل دی بنیاد وچ مذہب دی تھاں سکیورٹی وجوہات نوں برقعہ تے پابندی دی بنیاد بنایا گیا اے کہ برقعہ ”مذہبی عقیدہ” دی علامت نہیں سگوں ایہ عورتاں دی دوجے درجہ زندگی (تابعدارانہ) دی ذہنیت اے۔ اکثر یورپین (ٹونی بلیئر دی سالی نوں چھڈ کے) دے خیال وچ برقعہ اک طرح دی غلامی’ محکومی تے پسماندگی دی نشانی تے علامت اے۔ ایہو وجہ اے کہ یورپی تمدن دی روایات دے خلاف منیا جاندا اے تے ایہو بنیادی وجہ وی اے کہ وکھووکھ ملکاں وچ حجاب’ نقاب تے برقعہ دے استعمال تے پابندی وی لائی جا رہی اے جد کہ مسلمان ایہ سمجھدے نیں کہ مسلم عورتاں دے تشخص’ آزادی تے عقیدے دی عظمت تے حملہ کر کے دنیا بھر دے مسلماناں نوں ذہنی تے روحانی اذیت دتی جا رہی اے۔
مسلم عورتاں دے حجاب تے برقعے تے پابندی دے فیصلے دی یورپی لوکاں نے حمایت جد کہ امریکی لوکاں نے ایہنوں رد کر دتا اے۔ واشنگٹن نال تعلق رکھن والے پیوریسرچ سنٹر دے گلوبل پراجیکٹ دے مطابق جرمنی وچ 75فیصد’ برطانیہ وچ 62فیصد’ اٹلی وچ 71فیصد’ سپین وچ 73فیصد’ ہالینڈ وچ 58فیصد تے بلجیم وچ 65فیصد لوکاں نے کہیا اے کہ اوہ اپنے ملکاں وچ پبلک تھاواں تے برقعہ پان تے پابندی دی حمایت کردے نیں جد کہ 9/11 دے زخم خوردہ امریکیاں دی دوتہائی اکثریت دا کہنا اے کہ اوہ ایس منصوبے نوں رد کردے نیں۔ پابندی دے حق وچ فیصلہ دین والیاں دا کہنا اے کہ برقعہ اک ”خطرناک ہتھیار” محسوس ہوندا اے کہ ایس ٹنٹ نما شے دے پچھے کوئی وی دہشت گرد یاں سماج دشمن اپنے آپ نوں لکو کے رکھ سکدا اے ایس لئی احتیاطی تے حفاظتی نقطہ نظر نال پابندی نوں اہم تے ضروری سمجھدے نیں ایس لئی عوامی مفاد تے لوکاں دی حفاظت لئی خاص وجوہات دی بنا تے پابندی لا دینی چاہیدی اے جتھے اک پاسے یورپین ملکاں دے لوک تے حکومتاں برقعہ تے پابندی لان تے اڑے نظر آندے نیں اوتھے امریکیاں دا خیال اے کہ صرف چند درجن عورتاں ای برقعیاں دا استعمال کردیاں نیں تے کیہ ایہ برقعہ تے پابندی دا قنون صرف کجھ عورتاں لئی لاگو کیتا جا رہیا اے؟ تے فیر کیہ تسیں کسے بندے تے پابندی لا سکدے او کہ اوہ کیہ پاوے تے کیہ نہ پاوے؟ ایس سلسلے وچ تسیں کدوں تک انسانی حقوق نوں مدھدے رہوو گے؟۔
ہن آخر تے اک سوال’ جہدا جواب اجے تک مینوں نہیں مل سکیا کہ جے مغرب تے مغربی تہذیب و ثقافت و سیاست باطل اے تے کیہ وجہ اے کہ ”باطل” نے ساری دنیا نوں اپنے قبضے وچ لے رکھیا اے تے ایہ باطل امڈ امڈ کے کیوں آ رہیا اے؟ ایہنے کیوں ساری دنیا نوں غلام بنا لیا اے؟ میں وی سوچنا واں تسیں وی سوچو۔
جب نظم کائنات مکمل نہ ہو سکا
بڑھ کر خدائے وقت نے آواز دی مجھے