فقیر میاں رحمت ، حیاتی شخصیت تے تصانیف

سجادہ نشین:
پہلا:میاں شیر محمد ، دوجا: میاں غلام حسین ، موجودہ تریجے:میاں غلام عباس
ہن والے چوتھے: میاں فیصل عباس
میاں رحمت دی تعلیم کوئی نہ۔ اوہ چٹے ان پڑھ سن۔ اوہناں دے وڈے بھرا اِٹا دیاں بھٹیاں دے ٹھیکے دا کم کریندے ھن۔
آپ چوغطہ چوہان خاندان دے نال تعلق رکھدن ھن۔ ہک روایت موجب جدوں چوغطہ خاندان دی حکومت نوںزوال آیا تاں چوغطہ خاندان نوں ظلم دا نشانہ بنایا گیا۔ تے اُس ویلے فقیر میاں رحمت دے پیو، ماں تے تن بھرا(نتھو، نیامت تے رحمت علی) اپنیاں جاناں بچا کے لُکدے لُکاندے گوجرانوالہ دے نیڑے تریڑے آ وسے۔ آپ سارے بھین بھراواں توں نِکے ھن۔ کجھ ویلا گزرن مگروں آپ دے والد اس دنیا توں چلانا کر گئے۔ اجے تھوڑے دن ای گزرے ھن جے ماں جی ہوراں اوہناں کول اپڑ گئے۔ آپ دے بھراواں تے آپ نے اس اوکھے ویلے نوں حوصلے تے ہمت نال نبھایا۔
وڈے بھراواں محنت مزدوری شروع کر لئی تے اوہ پنڈی بھٹیاں تے اُس دے نیڑے تریڑے ٹھیکے دا کم کردے کردے بخش والا اَپڑے تے اُتھے ای ٹکانا کر گئے۔ میاں رحمت دا دماغ مڈھ لا توں ای بھراواں توں وکھرا ہائی۔ آپ نے ہک دن وی بھراواں نال رل کے کم نہ کیتا۔ آپ نکیاں لا دے غیرت مند تے ہمتال ھن۔
حلیہ: آپ سوہنی تے من موہنی دی شخصیت دے مالک ھن۔ جے آپ دی مورت بنائی ونجے تاں انج دی بندی اے کہ آپ دا قد ست فُٹ توں وی چوکھا ھا، وجود دیاں ہڈیاں موٹیاں، اکھ موٹی، نک لمبا، رنگ چِٹاّ تے مُکھ تے رعب تے جلال۔
آپ نوں پابندی چنگی ناہی لگدی۔ اوہ کم کریندے ھن جہڑا اپنے آپ نوں چنگا لگے آ۔ آپ جہڑی شے ویکھدے کھوہ لیندے ھن۔ منگن چنگا نہیں سن سمجھدے۔ اس واسطے ڈاکے مارن آپ نوں چنگا لگا۔ اس کم وچ اتنا ناں بنیا کہ ڈاکوواں دے ہک گروہ نال ونج رلے تے تھوڑے چِر پِچھوں اوہناں دے سردار بن گئے۔ آپ نے ساری حیاتی ایہو کم کیتا۔ کسے غریب دی بد دعا نہیں لئی۔
اُس ویلے دے اس علاقے دے بہوں وڈے جاگیردار تے ڈاکو میاں فضل احمد نیکو کارہ دے بھرا بنے ہوئے ھن۔ سارے مال لُٹ کے اوہناں نوں دیندے ھن۔ ہک واری آپ ڈھیر سارا مال لُٹ کے لئے آئے تے اُس نوں دِتّا۔ مال ویکھ کے لوکاں آکھیا ویکھو میاں فضل کتنا مال لئے آیا اے۔ جداں ایہ گل آپ دے کناں تائیں اپڑی تاں آپ دا ذہن اوسے ویلے بدل گیا تے اپنے آپ نوں آکھن لگے راتاں جاگناں، ذلیل تے خوار ہونا، راہ دیاں ساریاں اوکڑاں میں جھلنیاں اتے عزت تے ناں میاں فضل دا ہندائے۔ ایہ سوچ کے وکھرے ہو گئے تے ایہو کم کرن لگ پئے۔
توبہ دی وجاں: ہک دن دی گل اے آپ بھرا نوں ملن کان بخش والا آئے، گلاں گلاں وچ روٹی ٹُکر دا ویلا ہو گیا تے بھراواں آکھیا رحمت ونج تے تندور توں روٹیاں لئے آ۔ پرانے ویلے وچ تندوراں تے بڑیاں رونقاں شونقاں لگیاں راہندیاں ھن۔ جداں آپ اُتھے اَپڑے تاں اُتھوں دیاں کجھ سیانیاں سوانیاں پچھیا، وے توں کون ایں؟ ایتھے کیویں آیا ایں؟ آپ نے کہیا میں ٹھیکیداراں دا بھرا ہاں تے روٹیاں لواون لئی آیا ہاں پر اوہ نہ منیاں۔ ایہناں آکھیا توں کُوڑ مرینائیں۔ توں ایہناں دا بھرا نہیں ہو سکدا۔ تیرا رہن سہن، چال چلن، بول چال، لیڑا لتا، تیری شکل صورت تے قد کاٹھ اوہناں توں اُکا ای وکھرا اے۔توں اوہناں نال کدی نہیں رلدا۔ اساں کیویں من لئے۔ آپ نے آکھیا کہ تُسیں ٹھیکیداراں کولوں پُچھ لوو۔ زنانیاں دی میاں رحمت نال شرط لگ گئی۔ اوہناں آکھیا جے توں اوہناں دا بھرا ہوئیوں تاں ایس سوہنی تے سُلکھنی چھوہِر دا ساک تینوں دے چھُڑسائیں۔ جداں اس گل دا نتارا ہویا کہ رحمت ٹھیکیداراں دا بھرا اے تاں چھوہِر دا ساک میاں رحمت نوں دیونا پوندا اے ۔ جدوں ایہ گل پورے تھینہہ وچ کھِلری تاں تھینہہ دے سردار شاہ جی ہوراں نوں ایہ گل چنگی نہ لگی۔ اوہناں نوں اپنے کول سد کے آکھن لگے سُنیا اے توں وڈّا دلیر تے ڈاکو ایں۔
(جاری اے)