اب بھی جو ہم نہ سنبھلے خدا خیر ہی کرے

مرتضیٰ برلاس نے اگرچہ مدتاں پہلاں شائع ہون والے اپنے پہلے شعری مجموعہ وچ ایہہ شکوہ کیتا سی کہ
دوستوں کے حلقے میں ہم وہ کج مقدر ہیں
افسر وں میں شاعر ہیں، شاعروں میں افسر ہیں
لیکن ایہہ وی اک حقیقت اے کہ مرتضیٰ برلاس اپنا کوئی باقاعدہ حلقۂ ستائش باہمی نہ رکھن دے باوجود اپنے منفرد شعری آہنگ کارن معتبر ادبی حلقیاں وچ اک ممتاز شاعر تسلیم کیتے گئے نیں۔ لوک مرتضیٰ برلاس دے حسن کلام دے معترف نیں لیکن میں اوہناں دے حسن کردار توں متاثر آں۔ ڈپٹی کمشنر’ کمشنر تے ممبر بورد آف ریونیو جئے کلیدی عہدیاں اتے فائز رہن والے مرتضیٰ برلاس دے دامن اتے اعلیٰ بیوروکریسی دی برائیاں دا اک داغ وی نہیں۔ ایکڑاں اتے پھیلے سرکاری بنگلیاں وچ زندگی بسر کرن والا سرکاری افسر جے لہور وچ ہن ریٹائر ہون مگروں صرف چار پنج مرلے دے مکان وچ رہندا ہووے تے اوہدے اتے یقین کرنا اوکھا اے لیکن ایل ڈی اے دا ڈائریکٹر تے بہاولپور دا پچھلا کمشنر مرتضیٰ برلاس حقیقتاً لہور وچ اک انتہائی چھوٹے گھر دا ہن مستقل مکین اے۔ شاید ای ایسی دیانتدارانہ زندگی دی کوئی ہور مثال پیش کیتی جا سکدی ہووے کہ کروڑاں روپے دی بدعنوانی اتے اختیار رکھن والے نے اک روپیہ وی بددیانتی دا قبول نہیں کیتا ہووے۔ مرتضیٰ برلاس جے اک چنگا شاعر اے تے اوہناں دے منفرد اسلوب دا اک زمانہ معتقد اے تے اوہدی میرے نزدیک سب توں وڈی وجہ ایہہ اے کہ مرتضیٰ برلاس دے قبول عام اوہناں دے اجلے کردار دی تاثیر وی شامل اے۔ صرف ایہو نہیں کہ مرتضیٰ برلاس نے اپنے کردار نوں بدعنوانیاں دے داغ توں محفوظ رکھیا بلکہ اوہناں دا اصل کمال ایہہ اے کہ بیورو کریسی دے بے پناہ دنیاوی اختیارات توں اوہ کدی بدمست نہیں ہوئے۔ خود برلاس صاحب ای دا اک شعر اے۔
نشہ لعنت ہے اگر پھر تو ہے لعنت یہ بھی
اختیارات کا انساں کو نشہ ہو جانا
مرتضیٰ برلاس نے اختیارات دے نشے نوں جے لعنت قرار دین دی جسارت کیتی اے تے اوہدی خوبصورتی ایہہ اے کہ اوہناں نے اپنی پوری سرکاری زندگی وچ اختیارات دے نشے نوں اپنے کول پھٹکن نہیں دتا۔ دوجیاں دی اصلاح توں پہلاں خود نوں اک مثال بنا کے پیش کرنا ضروری اے۔ شاعر دی جے نجی زندگی داغدار ہووے گی تے اوہدے کلام وچ ہرگز اثر نہیں ہووے گا۔ مرتضیٰ برلاس دا شمار گنتی دے اوہناں چند شاعراں وچ ہوندا اے جہناں نے ہمیشہ اپنی شاعری وچ کلمۂ حق بلند کیتا اے۔ ساڈے ہاں کلمۂ حق آکھن دی بھاری قیمت ادا کرنا پیندی اے۔ اپنے فن نوں کلمۂ حق کہن داوسیلہ بنان دے کارن مرتضیٰ برلاس نوں اج تک کسے سرکاری ایوارڈ دا مستحق نہیں سمجھیا گیا۔ انتہائی اہم سرکاری عہدیاں اتے فائز ہون دی وجہ نال مرتضیٰ برلاس دے اثرو رسوخ وچ کوئی کمی نہیں سی لیکن اوہناں دی سچی’ تلخ تے پرجلال شاعری درباری حلقیاں وچ اوہناں دے محبوب نظر بنن دی راہ وچ ہمیشہ رکاوٹ رہی۔ تسیں خود ای فیصلہ کر لوو کہ تھلے دتے شعر آکھن والے نوں سرکاری ایواناں دے پسندیدہ شاعراں دی صف وچ جگہ کیویں مل سکدی اے۔
ایسی بستی کو زمیں چاٹ لیا کرتی ہے
ظلم بڑھ جائے جہاں حد سے زیادہ برلاس
٭٭٭
ہم ہیں فنکار ، مقابر کے مورخ تو نہیں
ہم کو ہوتا ہے جومحسوس وہ کیوں کر نہ سکیں
”مجرم ہو بار سوخ تو قانون کچھ نہیں”
کس نے یہ نقش کر دیا میزانِ عدل پر
٭٭٭
جب سکوتِ مرگ طاری ہو فضا پر ہر طرف
یہ سمجھ لو جلد ہی ایک انقلاب آنے کو ہے
٭٭٭
نام اُس کا آمریت ہو کہ ہو جمہوریت
منسلک فرعونیت مسند سے تب تھی،اب بھی ہے
٭٭٭
اِن کو آنکھیں مت کہو، چہرے پہ دو دھّبے کہو
ورنہ اتنا ظلم کب آنکھوں سے دیکھا جائے ہے
٭٭٭
سازشوں کو چنگاری بال و پر میں لے آئے
کیوں پرائے گھر کی آگ اپنے گھر میں لے آئے
٭٭٭
اب بھی جو ہم نہ سنبھلے خدا خیرہی کرے
ایسا نہ ہو علاج کوئی غیر ہی کرے
اتے دتے شعراں نوں تسیں کراچی وچ ہون والے ظلم تے قتل و غارت گری دے پس منظر وچ ویکھو تے فیر اوس ظلم دے پچھے حکمراناں نوں مصلحتاں نوں ویکھو کہ پاکستان دے سب توں وڈے شہر نوں قاتلاں دے رحم و کرم اتے چھڈ دتا گیا اے۔ کراچی وچ کدھرے حکومت وکھائی نہیں دیندی لیکن ایس بھیانک صورتحال اتے اہل اقتدار وچوں کوئی شرمندہ وی نہیں۔ شاعر دا حساس دل ایس بے حسی اتے چیخ اٹھدا اے کہ جتھے ظلم حد توں ودھ جاوے اوس بستی دا فیر نام و نشان زمین توں مٹ جاندا اے۔
مرتضیٰ برلاس نے بااثر مجرماں دے مقابلے وچ میزان عدل دے بے بس ہون وَل جہڑا اشارہ کیتا اے۔ اوہدے پس منظر وچ تسیں این آر او نوں ویکھو کہ ملک دے کروڑاں تے ارباں روپے لٹن والے بااثر مجرم جیلاں وچ ہون دے بجائے مسند حکمرانی اتے جلوہ گر نیں تے عدالت عظمیٰ این آر او دے خلاف فیصلہ صادر کرن دے باوجود کسی بااثر مجرم نوں کیفر کردار تک پہنچان وچ یکسر نکام اے۔ زرداری حکومت وچ وزیر داخلہ رحمن ملک دے خلاف سزا دا فیصلہ بحال کیتا گیا تے صدر زرادری نے اپنے صدارتی اختیارات استعمال کردے ہوئے فی الفور اوہ سزا معاف کردتی۔ گویا ایوان صدر توں ایس بدصورت انداز وچ ایوان عدل دا مذاق اڈایا گیا۔ ہن عدلیہ دوبارہ جے صدر زرداری کسے چہیتے وزیرنوں بدعنوانی دے جرم وچ سزا دیندی اے تے ایوان صدر اوہنوں معاف کر دیندا اے تے کیہ ملک وچ نظام عدل قائم رہ سکدا اے۔ ایسے صورتحال نوں ویکھ کے مرتضیٰ برلاس آکھدے نیں کہ ساڈے ملک وچ آمریت ہووے یا جمہوریت اوہدے توں کوئی فرق نہیں پیندا کیوں جے فرعونیت کرسی نال جڑی ہوندی اے تے اقتدار وچ آ کے ساڈے جمہوری حکمراناں دا دماغ وی درست نہیں رہندا۔ بہرحال جدوں حالات خرابی دی آخری حد نوں چھو لین تے صدمیاں دی انتہا توں لوکاں نوں چپ لگ جاوے تے ہر پاسے فضا پرسکوت مرگ طاری ہو جاوے تے فیر اوتھے انقلاب دی پیامبر اے۔ اوہ انقلاب جہڑا پاکستان نوں برابد کرن والیاں دا یوم احساب وی ہووے گا۔