اوہ وی اک دور سی

امرجلیل

نویاں نسلاں دے نوجوان سمجھدے نیں سگوں اوہناں نوں پک اے کہ ملک وچ سیاسی کھلبلی تے خلفشار پچھلی دو تن دہائیاں دوران سیاست تے کجھ بے ایمان’ بے اصول’ فاسد تے فاسق لوکاں دے چھا جان دا نتیجہ اے نہیں تے ایس توں پہلاں سب کجھ چنگا سی۔ شیر تے بکری اک گھاٹ توں پانی پیندے سن۔ اودوں چراغ تھلے انھیرا نہیں سی ہوندا۔ چراغ تھلے وی دنیا روشن وکھائی دیندی سی۔ انصاف دا بول بالا ہوندا سی۔ پڑدادا دا مقدمہ پڑپوتے دی اولاد نوں نہیں سی بھگتنا پیندا۔ مزدور نوں اوہدی مزدوری مڑھکا خشک ہون توں پہلاں مل جاندی سی۔ ایس اصول وچ رتی برابر کوتاہی دی گنجائش نہیں سی ہوندی۔ جے کسے وجہ نال مزدوری ملن توں پہلاں مزدور دا مڑھکا سُک جاندا تے مل مالک نوں دگنی مزدوری دیندی پیندی سی۔ اودوں ساڈا ملک کمال دا ملک ہوندا سی۔ ہر پاسے جمال وکھائی دیندا سی۔ گڑبڑ دی شروعات اودوں ہوئی جدوں زرداری تے نوازشریف ورگے لوکاں نے سیاست وچ قدم رکھیا۔ ایہناں دے ن تے سیاست تے چھا جان دے بعد کھیت تے کھلیان سُک گئے۔ دریا سُک گئے’ ملاں’ فیکٹریاں تے کارخانیاں نوں جندرے لگ گئے’ خزانے سکھنے ہو گئے’ ملک مقروض ہوندا گیا’ ایس پامالی’ تباہی تے بربادی دا واحد کارن سیاست وچ بدعنوان لوکاں دی آمد اے۔ ایہ میں نہیں کہہ رہیا’ ساڈی نویں نسل انج سوچدی اے۔ اپنی سوچ تے اوہناں نوں پک اے۔
1947 دے بعد جنم لین والی نسل قسمیہ کہندی اے کہ اودوں پاکستان ایناں مالدار سی کہ سعودی عرب تے امریکہ دی مالی مدد کردا سی۔ دنیا وچ کدھرے وی بھچال آوے’ سیلاب آوے’ سمندر امڈ آوے’ اسمان ٹٹ کے زمین تے ڈگ پوے’ ساڈیاں امدادی ٹیماں مصیبت مارے ملک وچ دوائیاں تے امدادی چیزاں لے کے اپڑ جاندیاں سن۔ امدادی سامان وچ کھان پین دیاں شیواں توں علاوہ کپڑے’ بستر’ کمبل’ خیمے وغیرہ ہوندے سن۔ روزمرہ دے خرچیاں لئی آفت زدہ لوکاں نوں ڈالراں دے بنڈل دیندے سن۔ اوائلی نسلاں توں ماخذ قصے کہانیاں بیان کرن والے دسدے نیں کہ اودوں ساڈے وطن دے رُکھاں تے ٹاہنیاں توں پتیاں دی تھاں کرنسی نوٹ تے اشرفیاں لمکدیاں سن۔ ملک وچ کسے قسم دی سیاسی افراتفری وکھائی نہیں سی دیندی۔ سیاسی حریف تے مخالفین اک دوجے دی عزت کردے سن۔ اک دوجے دا احترام کردے سن۔ اودوں تحمل تے رواداری ساڈے ملک دی پچھان ہوندی سی۔ فقیر نے کئی واری عرض کیتا اے کہ ہر ملک وچ کیڑے کڈھن والیاں دی کمی نہیں ہوندی ۔کیڑے کڈھن والیاں دے کنبے وچ اک کیڑا کڈھن والا میرا ٹیلنٹڈ کزن اے۔ اوہ 1947ء وچ پاکستان بنن دے بعد پیدا ہویا سی۔ اوہنے حلفیہ بیان دیندے ہوئے آکھیا اے کہ اوہنے اپنی گنہگار اکھاں نال ملک وچ شہد تے ددھ دیاں نہراں وگدیاں ویکھیاں سن۔ میں اپنے اوس کزن توں بہت پہلاں پیدا ہویا سی۔ اودوں پاکستان عالم وجود وچ نہیں سی آیا۔ میں اپنے اوس کزن دا دل توڑنا نہیں چاہندا ایس لئی ملک وچ وگدی ہوئی شہد تے ددھ دی نہراں دی میں تصدیق نہیں کر سکدا تے نہ تردید کر سکنا واں۔میں بس ایناں جاننا واں کہ ملک معاشی تے اقتصادی طور تے مستحکم اودوں ہوندا اے جدوں ملک وچ سیاسی طور تے استحکام ہوندا اے۔ سیاسی عدم استحکام دی اک توں زیادہ صورتاں ہوندیاں نیں۔ پاکستان بنن دے فوراً بعد ملک وچ پھیلی ہوئی سیاسی کشمکش اج کل دے سیاسی اضطراب تے افراتفری توں قطعی طور تے وکھری سی۔ اوہ دور ڈیجیٹل ٹیکنالوجی تے برق رفتار کمیونی کیشن دا دور نہیں سی۔ خبر تے افواہ اکھ جھپکدے ارض و سما وچ نہیں سی پھیلدی۔ ردعمل توں پہلاں فریقین نوں سوچن سمجھن تے گل دی تہہ تک اپڑن دی مہلت مل جاندی سی کجھ وی اچانک تے اک دم نہیں سی ہوندا۔
پاکستان دی تریخ وچ شروع دے پنجی ورھے سیاسی طور تے باقی رہندے دور دے مقابلے وچ زیادہ گہرے’ فریبی’ دغاباز تے دھوکھیاں نال بھرپور سن۔ ایناں حواس باختہ تے ناقابل یقین سیاسی دور فیر کدی اسیں پاکستان وچ اج تک نہیں ویکھیا۔ زرداری’ نوازشریف تے عمران خان دے وچکار چلن والی کھچ دھرو اوس دور دے مقابلے وچ فضول تے معمولی لگدی اے۔ شروع دے پنجی ورھیاں وچ ہون والی سیاست اصل وچ چھوٹے بھائی دی وڈے بھائی نوں سبق سکھان تے اپنے تابع رکھن دی سیاست سی۔ وڈے بھائی توں مراد اے مشرقی پاکستان تے چھوٹے بھائی توں مراد اے مغربی پاکستان۔ مشرقی پاکستان دی آبادی مغربی پاکستان دی آبادی توں زیادہ سی۔ قومی اسمبلی وچ مشرقی پاکستان دیاں سیٹاں یعنی ممبر مغربی پاکستان دے ممبراں توں ودھ سن پر وڈے بھائی نوں حکومت کرن دے قابل نہیں سمجھیا گیا۔ پرآشوب سیاست نے تقسیم ہند دوران برپا ہون والے خونیں فسادات دی المناک یاد تازہ کر دتی۔ ساڈے ٹیلنٹڈ کزن سانوں دسن کہ پاکستان دی تقریباً 75 سالہ تریخ وچ انج دا دور کدوں آیا سی جدوں ملک وچ شہد تے ددھ دیاں نہراں بہندیاں سن تے رُکھاں دیاں ٹاہنیاں تے پتیاں دی تھاں کرنسی نوٹ تے اشرفیاں لمکدیاں سن؟۔٭٭