فکر جوگ لوگ

طلعت عباس خان

سابق سینیٹر ڈاکٹر محمداسماعیل بلیدی نے بلوچستان ہائیکورٹ کوئٹہ وچ بلدیاتی الیکشن بارے رٹ دائر کیتی سی فیصلہ اوہناں دے خلاف آیا۔ سپریم کورٹ وچ راقم دے راہیں سی پی ایل اے دائر کیتی گئی۔ کیساں دی بھرمار پاروں ایہ رٹ ویلے سر سپریم کورٹ وچ نہ لائی جا سکی۔ ساڈے اے او آر ط ارق عزیز وی کیس نوں چھیتی لان دی کوشش کردے رہے پر ساریاں کوششاں بیکار ثابت ہوئیاں۔ تیراں اگست نوں پتہ لگا کہ ایہ کیس پندراں اگست دوپہر اک وجے سپیشل بنچ وچ دوجے چار کیساں دے نال سنیا جاوے گا۔ ساڈے کیس دا سیریل نمبر تن سی۔ چار نمبر کیس وچ وی ایہدا ورگا سی باقی دو کیساں وچ جان سی اوہناں نوں تفصیل نال سنیا جانا سی۔ فیر سنیا وی گیا۔ سماعت شروع ہوندیاں ای سینئر ایڈووکیٹ حافظ ایس اے رحمان روسٹرم تے آئے دسیا کہ ایہ کیس ہن بے اثر ہو چکیا اے۔ بنچ نے سن کے کیس ڈس مس کیتا تے نبیڑ دتا۔ ایہدے بعد راقم نے وی بنچ اگے درخواست کیتی کہ ساڈا کیس پہلے سن لیا جاوے۔ چیف جسٹس صاحب نے پچھیا کیہ اوتھے الیکشن ہو چکے نیں؟ دسیا جی سر ہو چکے نیں۔ تسیں مناسب سمجھو تے ایہ الیکشن کینسل کر دیو۔ چیف جسٹس صاحب نے کیہا ہن انج ممکن نہیں رہیا’ ایہ کیس ہن غیرموثر ہو چکیا اے ایس لئی ایہنوں وی ڈس مس کرنے آں۔ اوس دن پنچ منٹ وچ دو کیس ڈسپوز آف ہوئے۔ ایس طرح دی پرفارمنس نال لوکاں وچ کوئی چنگا تاثر نہیں جاندا۔ اجہے کیساں نوں سنے بناں ڈس مس کرنا ساڈے سب لئی فکرجوگ لمحہ اے۔ ایس صورت وچ کیس تے گھٹ ہو جاندے نیں پر انصاف تے انگلیاں اٹھدیاں رہن گئیاں۔ کیس چھیتی کیوں نہیں سنے جاندے؟ اجے ایہو کجھ لکھن نوں سوچ ای رہیا سی کہ بابا کرمو تشریف لیائے۔ بولے اج کیوں موڈ آف اے؟ فیر میں ساری داستان گوش گزار کر دتی۔ بابا کرمو نے پچھیا جے کیس زیادہ نیں تے ججز تن مہینے دیاں چھٹیاں کیوں کردے نیں۔ کہیا اجہے حالات ساڈے گوانڈھی ملک نوں وی درپیش نیں۔ بابا کرمو نے دسیا کہ اوتھے وی لوک پریشان نیں کہ کیس چھیتی نہیں لگدے۔ اوہناں دا کہنا سی کہ جنے کیس روز سن دے آں اوس توں دونے روزانہ دائر ہو رہے نیں۔ میں دسیا ساڈے ایتھے اک وقت وچ پنج توں ودھ بنچ نہیں بن دے ایس لئی کہ ججاںدی گنتی گھٹ اے۔ ساری گنتی ایس ویلے ستاراں اے پر ایہ گنتی وی پوری نہیں۔ بابا کرمو نے دسیا کہ گوانڈھی ملک وچ ججاں دی صحت دا مسئلہ وی اے۔ ایس عمر وچ اینی دیر لگاتار بیٹھیا نہیں جا سکدا۔ کم نہیں کیتا جا سکدا’ بابا کرمو نے کہیا کہ عمر تے صحت دی خرابی پاروں ججاں وچ جلدی غصہ آنا فطری اے جہدی وجہ نال اوہناں دا دھیان ہٹ جاندا اے۔
بھارت وچ باپ اکثر ہن اوہ فیصلے کردا اے جو اوہنوں اوہدے اپنے بچے کہندے نیں۔ ایہ اثر ہن ججاں تے اوہناں دے فیصلیاں وچ وی وکھائی دین لگے نیں۔ کہیا بھارت وچ سپریم کورٹ بنن والے ججاں دا طریقہ کار وی ٹھیک نہیں جہدی وجہ نال ہر ریٹائر ہون والے جج دے بعد نویں جج لئی انتظار کرنا پیندا اے میں کہیا انج ایتھے وی اے۔ بابا کرمو نے کہیا اعلیٰ عدلیہ وچ تن مہینے دی چھٹیاں دی روایت اوس ویلے سی جدوں اوس زمانے وچ اے سی نہیں سن ہوندے۔ برصغیر وچ گورے ججز قیام پاکستان توں پہلاں برطانوی حکام نے ایس خطے وچ گرم ترین مہینیاں وچ موسم توں بچن لئی چھٹیاں دا شیڈول بنایا جاندا سی۔ 75 ورھے دے بعد وی بھارت تے پاکستان اج وی اوس روایت تے چل رہے نیں جد کہ امریکہ تے برطانیہ وچ سرکاری عام چھٹیاں توں علاوہ گرمی تے سردیاں دیاں چھٹیاں دا کوئی تصور نہیں۔ بابا کرمو نے کہیا ہن تے عدالتاں وی اے سی’ آفس وچ اے سی’ گڈیاں وچ اے سی’ موسم گرما دیاں ایہ چھٹیاں ختم ہونیاں چاہیدیاں نیں۔ بابا کرمو نوں دسیا کہ چیف جسٹس عمرعطا بندیال نے سپریم کورٹ وچ جاری ورھے موسم گرما وچ وی انصاف دی فراہمی یقینی بنان لئی کم جاری رکھن دا فیصلہ کیتا اے۔ ایہدے تے عمل وی کر رہے نیں چیف جسٹس عمر عطا بندیال ساتھی ججاں دے نال چھٹیاں وچ کیس سن وی رہے نیں پر گزارش اے ایہ کجھ ججاں دے سنن نال کیس ختم نہیں ہون گے۔ ججاں دی گنتی وچ وادھا کرنا بڑا ای ضروری اے۔ خالی اسامیاں نوں چھیتی پر کرنا وی ضروری اے۔ جج میرٹ تے لیانے ہون گے آئین وچ سینئر وکیلاں وچوں سپریم کورٹ دے جج بنائے جا سکدے نیں۔ کدی آئین دی ایس شق تے عمل وی کر لیا جاوے۔
پاکستان بار کونسل دا کیس جہدے وچ نویں وکیلاں لئی سی لا ٹیسٹ لینا لازم قرار دے رکھیا اے کہ ایہدے لئی پنجاہ فیصد نمبر لین والے وکیل پاس ہون گے۔ ایہ نویں آن والے وکیلاں لئی مشکل حالات پیدا کردے نیں۔ ضروری ایہ سی کہ برادری وچ دو نمبر وکیلاں نوں روکیا جاوے۔ ٹیسٹ وچ گھٹ نمبر لین والے وکلاء ویلے دے نال نال بہتر ہوندے جان گے ایس لئی اوہناں تے نرم گوشہ رکھو۔ ایچ ای سی دے سی لاء ٹیسٹ وچ 45فیصد نمبر لین والے وکیلاں نوں پاس قرار دتا جاوے۔ پاکستان بار کونسل دا ایہ کیس کافی عرصے توں سپریم کورٹ وچ پیا اے جہدے نال نویں وکیل ذہنی اذیت دا شکار نیں۔ ایس کیس نوں نہ صرف چھیتی سنیا جاوے سگوں 45فیصد نمبرز والیاں نوں پاس وی سمجھیا جاوے۔ نویں آن والے وکیلاں وچ اسانیاں پیدا کیتیاں جان اوہناں دے راہ بلاک نہ کیتے جان۔ وکیل کتاباں توں گھٹ تے فیلڈ وچ آ کے تجربیاں توں زیادہ سکھدے نیں۔ امید اے چیف جسٹس ایہ کیس چھیتی سن کے ریلیف دین گے۔٭