نسلی تعصب توں خوفزدہ امریکی مسلمان

نیو میکسیکو دے سب توں وڈے شہر البوکرک دی کل آبادی ساڈے پنج لکھ توں ودھ اے جہدے وچ مسلم کمیونٹی دا کل حجم محض پنج ہزار دے کول کول اے مگر ایہناں قتل دے واقعیاں توں صرف مسلماناں وچ ای نہیں پورے شہر وچ خوف وہراس پھیل جاندا اے۔
ایہہ 7نومبر 2021دا دن اے۔ امریکی ریاست نیو میکسیکو دے شہر البوکرک وچ اک افغان نژاد مقامی کاروباری شخص نوں پناہ گزیناں دی رہنمائی تے اوہناں دی مدد کرن والے اک دفتر دے کول قتل کردتا جاندا اے۔ مقامی پلس کیس دی تفتیش کردی اے مگر کوئی اہم سراغ ہتھ نہیں لگدا لہٰذا تحقیقات سست روی دا شکار ہو جاندیاں نیں۔ اٹھ نو مہینے مگروں ایسے علاقے وچ 26جولائی نوں اک 41 سالہ پاکستانی شخص نوں ایسے طریقے نال گھات لا کے قتل کردتا جاندا اے۔ پلس اوس قتل دی تفتیش وی شروع کر دیندی اے۔ فیر یکم اگست نوں اوس علاقے توں اک ہور پاکستانی نوجوان دی لاش ملدی اے جد کہ ہور اک افغان شخص نوں وی قتل کردتا جاندا اے۔ دو ہفتیاں وچ تن مسلم ایشیائی نژاد باشندیاں دے قتل توں نہ صرف شہر بلکہ پوری ریاست تے پورے امریکہ وچ تشویش دی لہر دوڑ جاندی اے جہناں افراد نوں قتل کیتا جاندا اے’اوہناں وچوں اک شہر دا پلاننگ ڈائریکٹر سی۔ ایہناں وارداتاں اتے لوک اک دوجے توں خوفزدہ ہون لگدے نیں۔ غیر ضروری طور تے گھر توں نکلن توں گریز کیتا جاندا اے۔
شام مگروںشہر دی سڑکاں ویران ہوجاندیاں نیں۔ ریاست نیو میکسیکو دی گورنر مشعل لوجان گریشم ایہناں ہلاکتاں اتے غم و غصے دا اظہار کردے ہوئے اوہناں نوں مکمل طور تے ناقابل برداشت قرار دیندیاں نیں تے اعلان کردیاں نیں کہ اوہ تفتیش وچ مدد لئی ریاستی پلس دے اضافی افسراں نوں البوکرک شہر وچ بھیج رہیاں نیں۔
طریقہ واردات اک جیا ہون تے سارے مقتولین دے ایشیائی نژاد مسلم ہون تے پلس مذکورہ سارے کیساں نوں رلا کے ویکھن تے مجبور ہو جاندی اے۔ ایسے دوران مقامی پلس ولوں اک مشتبہ گڈی دی تصویر وی جاری کیتی جاندی اے جہدے قاتل دے زیراستعمال ہون دا شبہ ظاہر کیتا جاندا اے۔ ایسے دوران امریکی صدر جوبائیڈن ولوں وی ایہناں واقعیاں دا نوٹس لیتا جاندا اے۔ امریکی صدر دا اک ٹویٹ سامنے آندا اے البوکرک وچ چار مسلمان افراد دی ہولناک ہلاکتاں اتے میں رنج تے غم وچ مبتلا آں۔ اگرچہ اسیں مکمل تحقیقات دے منتظر آں مگر میری دعاواں متاثرہ خانداناں دے نال نیں تے میری انتظامیہ مسلم کمیونٹی دے نال پختگی نال کھڑی اے۔ ایہناں نفرت انگیز حملیاں دی امریکہ وچ کوئی جگہ نہیں اے۔
جیویں جیویں پلس دی تحقیقات دا دائرہ وسیع ہوندا جاندا اے۔ علاقے دے لوکاں بالخصوص مسلم کمیونٹی وچ خوف دی لہر ودھدی جاندی اے۔ امریکہ وچ مسلم شہری حقوق دے سب توں وڈے گروپ امریکی اسلامی تعلقات کونسل (سی اے آئی آر) ولوں اعلان سامنے آندا اے کہ ایہناں افراد دے قاتل یا قاتلاں دی گرفتاری وچ معاون معلومات فراہم کرن والے شخص نوں 10ہزار ڈالر 21لکھ روپے توں ودھ بطور انعام دتے جان گے۔ اسلامی مرکز نیو میکسیکو دے عوامی امور دے ڈائریکٹر میڈیا نوں دسدے نیں کہ ہن مقامی لوک گھبراہٹ دا شکار ہون لگے نیں۔ البوکرک شہر تے ریاست وچ حکام نماز دے اوقات وچ مسجداں دے گرد ہور پلس تعینات کر دیندے نیں۔ نیو میکسیکو دے سب توں وڈے شہر البوکرک وچ (جہدی کل آبادی ساڈے پنج لکھ توں ودھ اے) مسلم کمیونٹی دا کل حجم محض 5000دے کول کول اے مگر ایہناں قتل دے واقعیاں توں صرف مسلماناں وچ ای نہیں پورے شہر وچ خوف و ہراس پھیل جاندا اے۔ ایسے دوران پلس دی تحقیقاتی ٹیم ولوں باضابطہ اعلان کیتا جاندا اے کہ مذکورہ چاروں افراد دے قتل دا آپس وچ تعلق محسوس ہوندا اے تے خدشہ اے کہ اوہناں ساریاں نوں نسلی تعصب دی وجہ نال قتل کیتا گیا اے۔
نسلی تعصب جہڑا پچھلے کجھ عرصے توں امریکہ وچ نمایاں ہو کے سامنے آیا اے مسلم کمیونٹی دے خوف دا بنیادی کارن بن جاندا اے۔ پلس وی اپنی تحقیقات دا دائرہ وسیع تے سلسلہ تیز کردیندی اے تے آخرکار دس دناں مگروں عوام نوں خوشخبری سناندی اے کہ چاراں قتل دے الزام وچ اک مرکزی ملزم نوں گرفتار کر لیتا گیا اے۔ جدوں قاتل بارے تفصیلات سامنے آندیاں نیں تے ساریاں نوں حیرانی ہوندی اے کیوں جے قاتل کوئی سفید فام امریکی نہیں بلکہ اک افغان نژاد سی۔ 51 سالہ ملزم اتے اجے تک دو افراد دے قتل دا شبہ ظاہر کیتا گیا اے تاہم پلس دا خیال اے کہ باقی قتل وی چونکہ رلدی ملدی واردات سن لہٰذا ایہو شخص قاتل ہو سکدا اے۔ ملزم دی رہائشگاہ توں آتشی اسلحہ وی برآمد کر لیتا جاندا اے۔ پلس ولوں ایہہ خیال ظاہر کیتا جاندا اے کہ ملزم جہڑا حالیہ سالاں وچ افغانستان توں امریکہ آیا اے’ نے جے قتل دا ارتکاب کیتا اے کہ نسلی نفرت دی بنا اتے نہیں کیتا بلکہ شاید ذاتی مقاصد لئی کیتا ہووے۔
اگرچہ قتل دے مذکورہ واقعات وچ ہن تک نسلی منافرت دا پہلو سامنے نہیں آیا جے امریکہ وچ نسلی منافرت دی تریخ توں انکار نہیں کیتا جا سکدا۔ حالیہ عرصے وچ سفید فام بالادستی دے پیروکاراں ولوں ماس شوٹنگ دے درجناں واقعات پیش آ چکے نیں جہناں وچ درجناں افراد ہلاک تے سینکڑاں زخمی ہو چکے نیں۔ نسلی منافرت دے نام نال ای امریکی مسلماناں دے ذہناں وچ نائن الیون مگروں دا خوفناک دور اجاگر ہو جاندا اے جدوں مسلماناں نوں چن چن کے نشانہ بنایا گیا سی تے امریکہ اوہناں لئی اک جہنم بنا دتا گیا سی۔ اگرچہ امریکہ وچ مردم شماری بیورومذہب توں متعلق معلومات اکٹھی نہیں کردا لیکن تھنک ٹینک پیو ریسرچ سنٹر دا اندازہ اے کہ 2020 وچ امریکہ وچ تقریباً 38 لکھ مسلمان سن جہڑے کل آبادی دا تقریباً 1.1فیصد سی۔ البتہ 2040 تک مسلمان امریکہ وچ کرسچین یعنی مسیحی برادری مگروں دوجا وڈا مذہبی گروہ بن سکدے نیں۔
مسلماناں دی ودھدی ہوئی موجودگی دے باوجود امریکہ وچ اوہناں نوں نسلی تے مذہبی تعصبات دا نشانہ بنایا جاندا اے۔ نائن الیون دے حملیاں دے دو دہائیاں مگروں وی اسلاموفوبیا مسلماناں تے دوجے ایشیائی نژاد باشندیاں نوں پریشان کردا رہندا اے۔ 2016وچ جدوں اوس ویلے دے صدارتی امیدوار ڈونلڈ ٹرمپ نے مسلم اکثریتی ملکاں دے تارکین وطن دے امریکہ وچ داخلے اتے پابندی دی تجویز پیش کیتی سی تے پیو کی دی اک ریسرچ دے مطابق 50 فیصد مسلماناں نے ایہہ تسلیم کیتا سی کہ اوہناں نوں ذاتی طور تے کسی نہ کسی امتیازی سلوک دا سامنا کرنا پیندا سی۔ مبصرین دا ایہہ وی آکھنا سی کہ سارے مذہبی گروہواںوچوں مسلماناں نوں ای ہن تک امریکی عوام دے منفی خیالات داسب توں ودھ سامنا کرنا پیا اے۔ اک سروے وچ نصف توں ودھ امریکیاں دا آکھنا سی کہ اوہ ذاتی طور تے کسی مسلمان نوں نہیں جاندے۔ جہڑے لوک ذاتی طورتے کسی مسلمان نوں جاندے سن اوہناں وچ اوس سوچ داتناسب گھٹ پایا گیا کہ اسلام دوجے مذہباں دے مقابلے وچ تشدد دی حوصلہ افزائی کردا اے۔ امریکہ وچ شہری حقوق دے حوالے نال کم کرن والے منے پرمنے ادارے سدرن پاور ٹی لاسینٹر نے اج توں ست اٹھ سال پہلاں امریکی معاشرے وچ نسلی منافرت اتے مبنی گروہواں دی ودھدی تعداد دے حوالے نال متنبہ کیتا سی کہ ایہہ تعداد ہر سال تیزی نال ودھدی جا رہی اے۔ 2014 وچ ایسے گروپاں دی تعداد 784 سی جہڑی 2015 وچ ودھ کے 892ہو گئی سی۔ ایس توں اوہناں دی تعداد ودھن دی رفتار دا اندازہ لایا جا سکدا اے۔ نسل پرست ڈونلڈ ٹرمپ دا امریکہ دا صدر بننا ایسے گروپاں لئی خاصا حوصلہ افزا ثابت ہویا۔
ایہناں گروہواں دی سب توں ودھ تعداد ٹیکساس’ کیلیفورنیا تے فلوریڈا وچ اے۔ نیویارک’ پنسلوینیا تے ٹینیسی جئی ریاستاں وچ وی نسلی منافرت اتے مبنی گروہواں دی غیر معمولی تعداد موجود اے۔ امریکی صدر جوبائیڈن نے پچھلے سال 21مارچ نوں نسلی امتیاز دے خاتمے دے عالمی دن دے موقع تے خطاب کردیاں ہوئیاں آکھیا سی بنیادی اقدار تے عقائد وچوں اک چیز جہنوں سانوں بحیثیت امریکی اک دوجے دے کول لیاناچاہیدا اے اوہ نفرت تے نسل پرستی دے خلاف ایہہ تسلیم کرن دے باوجود کھڑا ہونا اے کہ نسل پرستی تے سفید فام بالادستی ایسے گندم زہر نیں جہناں نے اک لمے عرصے توں امریکہ نوں اپنی لپیٹ وچ لیتا ہویا اے۔ صدر بائیڈن نے ایس موقع اتے سو سال توں ودھ پرانے 1907 دے بیلنگہیم فسادات دا وی ذکر کیتا جہڑے نسلی امتایز نوں اجاگر کرن دا کارن بنے سن۔
4ستمبر 1907 نوں 500 بندیاں اتے مشتمل اک ہجوم نے اچانک امریکی ریاست واشنگٹن دے شہر بیلنگہیم وچ داخل ہو کے جنوبی ایشیا نال تعلق رکھن والے تارکین وطن کمیونٹی نوں نشانہ بنانا شروع کر دتا۔ ایہناں تارکین وطن وچ بوہتے شمالی ہند یعنی پنجاب دے علاقیاں نال تعلق رکھن والے افراد سن۔ ہجوم وچ شامل لوکاں دا خیال سی کہ دن بدن ودھدی ہوئی بیلنگہیم دی ایس پنجابی کمیونٹی دی وجہ نال مقامی افراد دی ملازمتاں خطرے وچ پے گئیاں نیں۔ ایس ہجوم (جہدے وچ سفید فاماں دی اکثریت سی) نے جنوبی ایشیا دے باشندیاں دی تلاش دے دوران شہر وچ توڑ پھوڑ کیتی تے اوہناں افراد نوں تلاش کر کے اک جگہ جمع کیتا۔ لگ بھگ 200 افراد تے اوہناں دے اہلخانہ نوں زبردستی بیلنگہیم دے سٹی ہال دے تہہ خانے وچ بند کردتا گیا۔
اوہ پوری رات ایہناں افراد نے اوتھے تہہ خانے وچ بند رہ کے گزاری تے اگلی صبح ای اوہناں نوں اوتھوں نکلنا نصیب ہویا۔ اگرچہ ایس واقعے وچ کوئی جانی نقصان نہیں ہویا مگر کئی افراد زخمی ضرور ہوئے۔ اوہ اک رات تے کسی نہ کسی طرح گزر گئی مگر فیر دو ہفتیاں توں وی گھٹ عرصے وچ انڈین کمیونٹی دے ایہہ سارے لوک اپنی جان بچان لئی بیلنگہیم شہر چھڈ کے چلے گئے۔ اج بیلنگہیم دے رہن والے ایس واقعے نوں شہر دے تریک ترین واقعات وچوں اک واقعے دے طور تے یاد کردے نیں۔ ایہو وجہ اے کہ 2007 وچ ایس دنگے فساد دی 100ویں برسی دے موقع اتے اوس ویلے دے سٹی میئر نے 4 ستمبر نوں مصالحت دے دن دے طور تے منان دا اعلان کیتا سی۔ اوہدے دس سال مگروں یعنی 2018وچ موجود سٹی ہال دے باہر ایہناں غیر مقامی آباد کاراں دی یاد وچ اک یادگار وی تعمیر کیتی گئی۔ ایسے یادگار دے افتتاح دے موقع تے ویسٹرن واشنگٹن یونیورسٹی دے صدر تے منے پرمنے پاکستانی نژاد امریکی مسلمان صباح رندھاوا نے آکھیا سی آئو! اسیں ایس گل نوں منیے کہ ایس خطے وچ ہزاراں سال دی مقامی ثقافت دے پس منظر دے حوالے نال عملی طور تے اسیں سارے تارکین وطن آں۔جے امریکہ دی تریخ ویکھو تے سانوں نسل پرستی دے واقعات دا اک تسلسل نظر آوے گا۔ کدھرے سیاہ فام’ کدھرے ایشیائی نژاد تے کدھرے رنگدار افراد ایس تعصب دا نشانہ بندے نظر آن گے۔سیاہ فاماں دے حوالے نال امریکی تریخ ہور تلخ ہو جاندی اے جہنوں دہران دا ایہہ موقع نہیں لیکن ایس تصویر دا اک دوجا رخ وی اے جتھے اک پاسے نسلی تنوع امریکی معاشرے دی کمزوری ثابت ہو رہیا اے اوتھے دوجے پاسے ایہہ ایس معاشرے دی سب توں وڈی خوبصورتی وی اے تے ایہناں سطور وچ امریکی ریاست مشی گن دے شہر ہیمٹریمک دا ذکر نہ کرنا یقینا ناانصافی ہووے گی۔ مشی گن دے ہیمڑیمک نامی شہر دی مرکزی سڑک بارے آکھیا جاندا اے کہ جے تسیں ایس سڑک نوں عبور کر لین تے انج سمجھو کہ تسیں اک ویلے وچ اکٹھی دنیا بھر دی سیر کر لئی اے۔ تہانوں پولش ساسیج سٹور’مشرقی یورپی بیکر’ یمنی ڈیپارٹمنٹس سٹور تے بنگالی کپڑیاں دی دکان نال نال نظر آوے گی۔
ایتھے اذان دے نال چرچ دی گھنٹیاں وجدی ہوئی وی سنائی دین گئیاں۔ ہیمڑیمک شہر دو مربع میل وچ دنیا دے سلوگن دا پرچارک اے تے ایہدی وجہ ایہہ اے کہ پنج مربع میل دے ایس شہر وچ دنیا دی تقریباً 30زباناں بولی جاندیاں نیں۔ 28 ہزار آبادی والے ایس شہر دا ذکر ایتھے ایس لئی کیتا جا رہیا اے کہ ایس ویلے ہیمڑیمک دی میئر اک مسلم زنانی نیں تے محض میئر ای نہیں ایس ویلے ایس شہر دی سٹی کونسل دے سارے ارکان مسلمان نیں تے ایہہ امریکہ دا پہلا ایسا شہر اے جتھے امریکی مسلماناں دی حکومت اے۔ کدی ایس شہر وچ وی مسلماناںنوں امتیازی سلوک دا سامنا کرنا پیندا سی لیکن ہن مسلمان ایس کثیر الثقافتی شہر لئی لازم تے ملزوم نیں تے اوہناں دی آبادی شہر دی آبادی دے نصف توں وی ودھ ہو چکی اے۔ ہیمڑیمک دی مثال نوں سامنے رکھیے تے ایہہ آکھنا غلط نہیں ہووے گا کہ جے نسلی تنوع نوں مثبت رخ دتا جاوے تے ایہہ افتراق تے انتشار زدہ معاشرے دی سب توں وڈی طاقت بن جاندا اے۔