کل پنجاب خواتین مشاعرہ

پنجابی یونین دی چھتر چھاویں پنجاب ہائوس لہور اندر
کل پنجاب خواتین مشاعرہ
اگوائی منی پرمنی شاعرہ تے کالم نگار صوفیہ بیدار ہوراں کیتی
بوکس
پنجاب ہائوس شاعراں ادیباں لئی وقف اے، ایہہ تمام پنجابیاں دا گھر اے، جیہڑا چاہوے ایتھے پروگرام کروا سکدا اے :مدثر اقبال بٹ
ہوراں کیتی
رپورٹ: اعظم توقیر
ہندوستان دے وسیب وچ ایہ گنجائش بڑی گھٹ سی جے زنانیاں اپنے تخلیقی جوہر دا کھل کے وکھالا کر سکن۔ فیر وی ایس صدی دوران زنانیاں نے جہڑا ادب دِتا اوہنوں اکھوں اوہلے نہیں کیتا جا سکدا۔ایس صدی وچ خواتین نے جہڑا ادب تخلیق کیتا اوہ ادبی وراثت لئی بڑا قیمتی اے ۔صدی دے شروع وچ زنانیاں نے تعلیمی تے تخلیقی کماں وچ رلت کرنی شروع کیتی ۔لہور وچ محمدی بیگم (والدہ امتیاز علی تاج) رسالہ تہذیب نسواں کڈھ رہیاں سن۔ایس دا پہلا شمارہ پہلی جولائی 1898 نوں سامنے آیا۔1904وچ علی گڑھ توں مہینہ وارخاتون جاری ہویا۔ایہ رسالہ شیخ محمد عبداللہ تے اوہناں دی بیوی شروع کیتا سی ۔ایہ اوہ ای شیخ عبداللہ تے بیگم عبداللہ نیں جہڑے مسلمان کڑیاں دی پڑھائی دے بڑے حمایتی سن تے ایہاں نے زنانیاں دی پڑھائی دی تحریک نوں اگے ودھان وچ وی بڑا وڈا کردار نبھایا سی ۔ایسے جوڑے دیاں کوششاں نال 1906وچ کڑیاں دا پہلا سکول علی گڑھ وچ قائم ہویا۔خواتین دے رسالیاں تے خاص کر کے 1908 وچ رسالہ عصمت دے جاری ہون مگروں لکھن پڑھن والیاں زنانیاں باقاعدہ ادبی منظر نامے تے نظر آن لگ پئیاں ۔ایہ رسالے اوہ معتبر حوالہ نیں جنہاں نال مڈھلے دور دیاں زنانیاں دیاں تخلیقات تے اوہناں دے فکری شعور دا پتا چلدا اے ۔ایہناں لکھن والیاں وچ امرتا پریتم،نذر سجاد حیدر، صغری ہمایوں، فاطمہ بیگم، بیگم اختر سہروردی، شائستہ اکرام اللہ ۔ ز۔ خ۔ ش۔ (زاہدہ خاتون شیروانی)، صفیہ شمیم ملیح آبادی، رابعہ پنہاں اور بلقیس جمال ورگیاں شاعرات رلتی نیں ۔پشلے دو دہاکیاں دی گل کیتی جاوے تے ایہناں ویہہ(20)ورھیاں وچ لہور تے آل دوالے درجناں شاعرات نظر آئوندیاں نیں جنہاں پنجابی تے اردو شاعری دے ودھاوے لئی بڑا کم کیتا۔ایہناں شاعرات وچ منصورہ احمد،کشور ناہید،پروین شاکر، ڈاکٹر صغری صدف،نیلما ناہید درانی،عمرانہ مشتاق مانی،صوفیہ بیدار،فاطمہ غزل،حرا رانا،زبیدہ حیدر زیبی،شاہدہ دلاور تے کئی ہور قابل ذکر نیں ۔ایہناں شاعرات نے اردو تے پنجابی ادب وچ بھرواں حصہ پایا۔ایہناں دی ادبی سیوا نوں مکھ رکھدیاں ہویاں تے ایہناں دی سلاہنا لئی چیئرمین پنجاب میڈیا گروپ مدثر اقبال بٹ ہوراں پنجاب ہائوس لہور وچ کل پنجاب خواتین مشاعرے دا پربندھ کیتا۔مشاعرے دی اگوائی منی پرمنی شاعرہ تے کالم نگار صوفیہ بیدار نے کیتی جد کہ اچیچیاں پروہنیاں وچ رفعت وحید،آصفہ مریم،ماوی سلطان،سیدہ تسنیم بخاری تے نائلہ بٹ ہوریں رلتی سن ۔اینہاں توں اڈ دوجیاں شاعرات وچ فوزیہ سعدی،ڈاکٹر ستونت کور،عفت نذیر،رابعہ رحمن،مدیحہ بتول،فاطمہ غزل،فریدہ خان،شگفتہ غزل ہاشمی،فاخرہ انجم،روبینہ شاہین،پروین وفا ہاشمی وی مشاعرے نوں چار چن لائے۔ایس مشاعرے دی اک خاص گل ایہ وی سی کہ خواتین نوں سنن لئی بہت سارے مرد شاعر وی آئے تے اوہناں شاعرات دی بھرویں سلاہنا کیتی۔ایس تقریب دی مجمانی اعظم توقیر ہوراں کیتی ۔مشاعرے دا آغاز روایت موجب تلاوت قرآن کریم نال ہویا،ایس مگروں منے پرمنے گلوکار طاہر مہدی ہوراں نعت رسول کریم دی سعادت حاصل کیتی۔مشاعرے دے اخیر تے چیئرمین پنجاب میڈیا گروپ مدثر اقبال بٹ ہوراں شاعرات تے سنوئیاں دا شکریہ ادا کیتا نالے آکھیا کہ پنجاب ہائوس شاعراں ادیبا ں لئی وقف اے ۔
مشاعرہ وچ پڑھے گئے کلام
وچوں کجھ ونگیاں حاضر نیں
ہنجواں نال شنگھاریاں ہوئیاں راتاں وچ
پل پل یاد دے موتی کِردے ریہندے نیں
راتیں سون توں پہلوں اکھ دی پتلی وچ
سارے دن دے منظر پھردے ریہندے نیں
صوفیہ بیدار(صدر مشاعرہ)
٭٭٭٭٭٭
ہاڑھ سمے دی دھپ اے میرے چار چفیرے
یاں فِر نھیرا گھپ اے میرے چار چفیرے
شہر چ آ کے وی میں جنگل واسی آں
قبراں ورگی چپ اے میرے چار چفیرے
اعظم توقیر(میزبان مشاعرہ)
٭٭٭٭٭٭
خاک اندر جد خاک اتاری جاوے گی
بندیا تیری آکڑ ماری جاوے گی
واہواں دے کجھ نقش بنا کے آئی آں
میں رنگاں نوں کھلمے لا کے آئی آں
رفعت وحید(مہمان خصوصی)
٭٭٭٭٭٭
اوہ ظلم ہنیری جھلنی نہیں
سانوں چھ ستمبر بھلنی نہیں
جد دشمن سر آچڑھیا سی
کندھاں ٹپ کیویڑھے وڑھیا سی
جدوں سبق شہیدی پڑھیا سی
سانوں چھ ستمبر بھلنی نہیں
اونہاں غازیاں نعرے مارے سن
جہیڑے چن اکھیاں دے تارے سن
ماواں پت وطن تو وارے سن
سانوں چھ ستمبر بھلنی نہیں
نائلہ بٹ(مہمان خصوصی)
٭٭٭٭٭٭
باندر ہتھ ہتھیار نے رشتے
اج کل تے فنکار نے رشتے
جوڑن دے لئی اک دوجے نوں
نسلاں دا بیو پار نے رشتے
کھوٹا کھرے توں بوہتا چمکے
اکھیاں دا اندھیار نے رشتے
نونہواں دے سنگ ماس وی وکدا
ساہواں دے بازار نے رشتے
ماوی سلطان(مہمان خصوصی)
٭٭٭٭٭٭
بھل کے جے میں لایا دل
فیر نہ قابو آیا دل
تینوں خط جو لکھیا میں
تتلی نال بنایا دل
تیرے ناویں لایا سی
توں کاہنوں تڑپایا دل
تسنیم بخاری(مہمان خصوصی)
٭٭٭٭٭٭
خوف بس گیا ہے رنگ زرد کی حویلی میں
بھول کر میں آگئی ہوں درد کی حویلی میں
صنف نازک کاتقدس کس قدر محال ہے
خواہشوں کا میلہ ہے مرد کی حویلی میں
خون کی حرارتیں مریم ایسے جم گئیں
جسم برف ہے ہوائے سرد کی حویلی میں
آصفہ مریم(مہمان خصوصی)
٭٭٭٭٭٭
وابستگیِ ذات سے آگے کی بات کر
ِاس عرصہِ حیات سے آگے کی بات کر
اب ساتواں جہاں بھی ترے ساتھ چاہیے
ائے دوست شش جہات سے آگے کی بات کر
میں جانتی ہوں کون کسے چھوڑ جائے گا
تو سب تحفظات سے آگے کی بات کر
تو مجھ سے کہہ رہا ہے کہ دنیا گھماوں گا
کم ظرف کائنات سے آگے کی بات کر
فاخرہ انجم
٭٭٭٭٭٭
کبھی نہ ٹوٹنے والا معیار بن جائوں
تو میری ذات میں رہنے کا فیصلہ تو دے
رابعہ رحمن
٭٭٭٭٭٭
اوکھی راہ تے کہڑے پینڈے پے گئے آں
تیرے دتے زخم دا وار وی سہہ گئے آں
کندھ اساری جاواں نگھیاں سوچاں دی
ملن دی آس چ سفنے وانگوں ڈھے گئے آں
جنیاں ہتھ دیاں لیکاں اونے دیوے سن
تیرے پیار چ سارے بال کے بہہ گئے آں
آسناتھ کنول
٭٭٭٭٭٭
کیہ دساں کیہ باجھ ترے میں
کیہ منگاں کیہ ونڈاں
مدتاں ہوئیاں باجھ ترے میں
نہ پائیاں میں ونگاں
جی کردا اے کاسہ پھڑ کے
ترے بوہے آن کھلوواں
توں جد پاویں خیر تے میں
اس خیر چ تینوں منگاں
فاطمہ غزل
٭٭٭٭٭٭
نگاہوں میں تمنا دل پہ چھالا کون دیتا ہے
مرے افکار کی بنتر میں جالا کون دیتا ہے
پتنگیں کٹ رہی ہوں توسبھی ہیں لوٹنے آتے
اٹھانیں گررہی ہوں تو سنبھالا کون دیتا ہے
فوزیہ سعدی
٭٭٭٭٭٭
قتل کرو تسیں اندر دے یزیداں نوں
پال کے غم حسینی اپنے سینے وچ
پروین وفا ہاشمی
٭٭٭٭٭٭
کتاباں کیول پڑھن لئی ہندیاں نیں
الماری وچ رکھن جاں سجاون لئی نہیں
ڈاکٹر ستونت کور
٭٭٭٭٭٭
جس دے مِلیاں مرضاں مکن
اس رانجھن دی دید کرا دے
٭٭٭٭٭٭
مینہہ وسیا زوراں دا
ایہہ میں کیہ سنیا
ماہی ہو گیا ہوراں دا
٭٭٭٭٭٭
بوہا کھڑکی جاندا اے
کیہ پتہ ماہی ہووے
دل دھڑ کی جاندا اے
فریدہ خانم
٭٭٭٭٭٭
کیسی بغاوت سے گزر گئی ہوں
میں تو محبت سے گزر گئی ہوں
دل پہ اٹھایا تھا زخم نارسا اور
میں بھی قیامت سے گزر گئی ہوں
کیسے سمیٹوں چاند، رتجگوں میں
تاروں کی قربت سے گزر گئی ہوں
مدیحہ بتول
٭٭٭٭٭٭
میں اپنے موڑیں سجن نوں اک دن
چا اپنے ہتھیں بلاک کیتا
کہ میرے چاواں تے حسرتاں نوں
توں کہڑی گلوں ہلاک کیتا
اوہنے موبائل دی سِم چا بدلی
تے مینوں مسیج تے ایناں دسیا
کسے محبت دا روگی نہیں میں
ستان لئی سی مذاق کیتا
عفت نذیر
٭٭٭٭٭٭