اتھروئواں دا ہڑھ

بظاہر جے ویکھو تے ملک وچ ایس ویلے ساریاں سیاسی جماعتاں برسراقتدار نیں’ تے اوہناں نوں وی عدالتاں اک ای مقدمے دے د و طرح دے فیصلے سنان تے قادر نیں سارے ادارے تنقید دی زد وچ نیں۔ بیوروکریسی دا صحیح امتحان اے کہ ایس ست رنگی حکومت دے کہڑے رنگ وچ رنگ جائیے۔ وفاق دی سنیے کہ اوتھے چوداں جماعتاں کنڈلی مار کے بیٹھیاں نیں پنجاب وچ کہ جہدے لرزیدہ بام و در تے کدی مسلم لیگ ن تے کدی ق یعنی مسلم لیگ نے اجے تک تحریک انصاف نوں جھنڈا لہرا کے بیٹھن نہیں دتا ایتھے وی حکومتاں دے ڈگن تے بنن دا ذمہ دار ادارہ عدلیہ اے جواز ایہ کہ جہڑے لوک اپنے فیصلے آپ نہیں کر سکدے اوہناں دے فیصلے عدالتاں وچ ہوندے نیں۔ بھاویں وفاق وچ وی کجھ تھوڑی ڈرامائی صورتحال نہیں پر پنجاب تے پنجاب اے ایتھوں دی اسمبلی وچ تے کھل کھلا کے ڈنڈے سوٹے ہیلمٹ چلے’ وال پٹے گئے’ عورتاں دی چیخ و پکار کہ بھاٹی لوہاری تے اندرون شہر دے گلی محلیاں دیاں ساریاں دیورانیاں’ جیٹھانیاں دیاں لڑائیاں بھل گئیاں۔ کے پی کے دے بھرم پانی نے کھول دتے۔ بلوچستان تے سندھ اپنے لیڈراں دے ہوندے ہوئے ڈب گئے۔
ہمیشہ وانگوں لیڈر جہازاں’ ہیلی کاپٹراں ‘ پروٹوکول تے باڈی گارڈز دے نال لوک اوہ وی ڈبے ہوئے بھکھے ننگے لوکاں توں اقتدار دی بھیک منگ رہے اپنے رونے روندے رہے۔ اک دوجے نوں چور اچکا کہندے رہے۔ اک دوجے دیاں چغلیاں کردے ایہ وی بھلدے رہے کہ سامعین وچارے اٹھ اٹھ دن توں بھکھے پیاسے مچھراں’ بیماریاں تے اپنیاں دی موت دے دکھ وچ نیں۔ آپ دے شوق اقتدار تے لعنت وی نہیں بھیجنا چاہندے۔ کوئی دو جملے کوئی احساس دی گل اوہناں لیڈراں دے منہ چوں میں تے نہیں سنی۔ ملکہ الزبتھ فوت ہوئی تے لگا کہ اوہدی موت شاید اج وی برصغیر دے ہزاراں’ لکھاں جوان موتاں توں اُتے دی اے۔ جیویں 1851ء وچ سی جیویں جلیاں والے باغ وچ کھوہ وچ ہزاراں لوک جھلسی ہوئی اگ تے بارود بھری گولی دے کنڈھے تے ایس طرح مر رہے سن کہ اوہناں دی زندگی زندگی نہ ہووے صرف دو روپیے دے بلٹ دے بارود برابر ہووے۔ اوہ بلٹ جہدے پیتل دے خول ویچ کے اوہناں دے بچے کھیڈ کے چھولے کھان گے۔ شاہی اعلیٰ النسل دی 96 سال دی موت کشمیر دے پندراں ویہہ ورھے دے نوجواناں تے بھاری ہووے۔ ستر ورھے دے شہزادے دے اتھرو محترم ہون تے محکوم قوماں دے ننھے ننھے یتیم بچیاں دا دکھ دکھ ای نہ ہووے۔
اسیں تے شاید جغرافیائی لحاظ نال 47 وچ آزاد ہو گئے سی پر لسانی’ جذباتی’ مالی تے اخلاقی لحاظ نال اج وی ملکہ دے غلام آں۔ کیہ اسیں ایہ من لیے کہ اسیں واقعی گھٹیا کوالٹی دے آں تے انگریز بہادر اعلیٰ نسل’ نہ منن نال کیہ ہووے گا۔ منگ کے کھان’ لباس’ خوراک تے کتیاں تک دی نقل نہ جدوں تک کر لیے اسیں امیر کہلاندے ای نہیں۔ بچے اردو بولن تے ماواں شرماندیاں نیں تے پنجابی تے بہت سارے انگریزی سکولاں نے ایہ خط جاری کرکے بین کیتی ہوئی اے کہ گالھاں تے پنجابی ناٹ الائوڈ۔ ایہ احساس کمتری میں تے اپنی حیاتی دی پچھلی دہائیاں وچ گھٹ ہوندے نہیں ویکھی سگوں وقت دے نال ودھ ای رہی اے کہ انگریزی وچ گالھاں وی گالھاں نہیں لگدیاں بچیاں نوں انگریزبنا رہے آں تے بعد وچ جدوں اوہ سانوں اولڈ ہائوس سٹدے نیں تے برا منان والی کہڑی گل اے۔ اوتھوں دے اولڈ مین لاجیکل ہون دے نال نال حکومت توں مراعات یافتہ وی نیں۔
ایس سیلاب توں بچن والیاں لئی خوشخبری اے کہ اگلے ورھے وی تسیں ای رڑھنا اے تسیں صرف ووٹر او ووٹ دیو تے ایہدے بعد قدرتی آفتاں وچ مر کھپ جائو۔ اگلی واری وی دریا دے رخ وڈے شہراں نوں بچا لین گے تے تہاڈے پنڈاں ول رخ موڑ دتے جان گے۔ تہاڈے کول ہے کیہ منجی’ جہنوں تسیں کشتی وی بنا لیندے او۔ دو چار سلور دے بھانڈے مٹی دے بھانڈے جد کہ دوجے پاسے وڈیریاں’ جاگیرداراں دیاں نسلاں تک چلن والیاں زرعی زمیناں اوہناں دے قیمتی کھیت’ محلات۔ پانی ہمیشہ نیویں علاقیاں ول رڑھدا اے کافکا نے کہیا سی کہ جدوں اپنا نہیں تے کسے مذہب دا کیویں ہو سکنا واں۔ تہانوں کاخ امرا دے درودیوار ہلا دین والے نعرے دین والیاں دیاں ساریاں نسلاں یورپ وچ پرورش پا رہیاں نیں ایہ لوک شادیاں وی یورپ وچ کرنا پسند کردے نیں۔
اج کل پنجاب تے وفاق دی لڑائی وچ غلام محمود ڈوگر دے نال خوب کھینچا تانی ہوئی’ موصوف ذاتی طور تے بڑے ذہین’ عمدہ مقرر’ بہترین کھڈاری’ اردو تے انگریزی وچ اکو جہی مہارت رکھن والے زبردست افسر نیں۔ فیصل آباد دے آر پی او سن تے ڈائریکٹر آٹ کونسل ہون دی وجہ نال اوہناں نال اکثر معاملہ رہندا۔ اوہ اقبال سٹیڈیم وچ کبڈی دے ٹورنامنٹ توں لے کے گھوڑیاں دے رقص تک ہر ایکٹوٹی وچ دلچسپی لیندے۔ نوجواناں لئی ریڈیو تے آرٹ کونسل وچ اکثر خطاب کردے۔ اوہناں دی خدمات ناقابل فراموش نیں۔
ڈھیر ساریاں بریاں خبراں وچوں اک چنگی خبر ایہ ہوئی کہ پنجاب دے چیف سیکرٹری بڑے پڑھے لکھے’ شائستہ مزاج’ ذہین و فطین’ بااصول تے بہترین کیریئر رکھن والے عبداللہ خان سنبل بن گئے۔ ادبی گھرانے نال تعلق توں علاوہ تعلیمی مدارج وچ وی ہمیشہ اول رہے۔ اوہناں دی شاندار شخصیت نوں جناں خراج عقیدت پیش کیتا جاوے گھٹ اے۔ ٭٭