اک ہور بے فائدہ کالم

خالد مسعود خان

جے مینوں اپنے لکھے تے مالک کائنات دی جوابدہی تے روز حساب دی پکڑ دا ڈر نہ ہوندا تے ایس فقیر نوں بہت ساریاں اسانیاں‘ سہولتاں تے مراعات ملدیاں‘ پر اوہدی کرم نوازی اے کہ اوہنے اجے تک ایس عاجز نوں کسے حد تک سدھے راہ تے چلن دی توفیق عطا کر رکھی اے نہیں تے اسیں کمزور کس قابل سی کہ فی زمانہ دنیا داری دی وگدی گنگا چوں ہتھ نہ دھوندے۔ اوہ عالم الغیب دلاں دے حال تے نیتاں نوں پہچاندا تے استقامت عطا کردا اے۔ تسیں یقین کرو کہ کدی کدی تے کسے معاملے تے زیادہ واری لکھنا پے جاوے تے دل ای دل وچ خیال آندا اے کہ کدھرے قارئین ایس تسلسل دے پچھے کسے ذاتی مفاد یاں عناد دا خیال دل وچ نہ لے آن‘ کوئی ایہ نہ سوچے کہ آخر ایس معاملے تے ایہ کالم نگار قلم دا لٹھ لے کے کسے دے پچھے کیوں پیا ہویا اے تے ایس سلسلے وچ عرض اے کہ معاملہ اجتماعی مفاد دا ہووے یاں عوامی بھلائی دا‘ مسئلہ مخلوق خدا دی مشکلات دا ہووے یاں اہل شہر دی تنگی دا‘ جے حکمراناں نوں‘ اہل اقتدار نوں تے عوامی نمائندیاں نوں ایہدا خیال نہیں آ رہیا تے اوہناں نوں جگان لئی بار بار لکھن وچ کیہ مضائقہ اے؟۔
گل تے ملتان شہر دی اے پر بھلا ملتان کہڑا مریخ تے واقع اے کہ اوتھے کجھ انوکھا تے وکھرا ایسا کجھ ہو رہیا اے جو دوجے شہراں وچ نہیں ہو رہیا۔ قنون بے بس اے‘ سرکاری ادارے دھنیا پی کے سوں رہے نیں‘ تے یاد رہوے کہ ایہ دھنیا اوہناں نوں بصورت رشوت مل رہیا اے جہنوں اوہ پی رہے نیں تے سوں رہے نیں۔ شہر برباد ہوندا جا رہیا اے تسیں یقین کرو اسیں تے ہن ایس صورتحال دے عادی ہو چکے آں تے کسے نہ کسے طور زندگی گزار ای رہے آں پر لکھ ایس لئی رہے آں کہ جے ایہو حالات رہے تے سب کجھ جلد یاں بدیر ناقابل گزارا ہو جاوے گا۔ ساڈی تے خیر اے‘ کسے طور گزر جاوے گی پر ایہ فکر لگ گئی اے کہ اسیں اگلی نسل نوں کیہ دے کے جاواں گے۔
ملتان دی ہر سڑک تے ہر گلی باقاعدہ مارکیٹ دی شکل اختیار کر چکی اے۔ کجھ ای دن ہوئے نیں میں زکریا ٹائون ولوں گھر آ رہیا سی تے کیہ ویکھنا واں کہ اک ہور گھر دی کندھ گرائی جا رہی اے تے اوس کندھ دے پچھے ہور چار عدد دکاناں ساڈا منہ چڑا رہیاں نیں۔ بوسن روڈ توں میرے گھر تک دی گلی دے وچکار چار سو میٹر دے فاصلے تے تریہہ فٹ چوڑی سڑک تے سو دے نیڑے دکاناں نیں جس خریدار دا دل کردا اے جتھے چاہندا اے گڈی روکدا اے تے خریداری لئی دکان وچ ٹر جاندا اے۔ پہلاں تے کوئی ہارن سن ای نہیں جے اتر کے کسے نال گل کرن تے اوہ مرن مارن تے تل جاندا اے۔ گھر تک اپڑنا جیویں پل صراط پار کرن دے مترادف اے تے ایہدے توں کسے طور وی مفر ممکن نہیں بندہ کیہ کرے تے کتھے جائے۔
قنون موجود نیں پر اوہناں تے عملدرآمد عرصہ ہویا بند ہو چکیا اے۔ ادارے ریاستی رٹ یاں قنون لاگو کرن توں عاری ہو چکے نیں تے معاملات ایہناں اداریاں دے کارپردازان دی مرضی دے تابع نیں کروڑاں روپیے دے سرکاری واجبات چند لکھ دے بدلے مک مکا دی نذر ہو رہے نیں۔ ملتان وچ اک وڈی ہائوسنگ سکیم دی سرکاری فیس بتالی کروڑ بن دی سی تے معاملہ نو کروڑ وچ طے ہو رہیا سی کہ کسے شرپسند نے ایس ڈیل دے رنگ وچ بھنگ پا دتی تے ایس ہائوسنگ سکیم دا سارا رقبہ گوگل ارتھ دے راہیں ناپ کے سرکاری فیس کڈھی تے اوہ بجائے بتالی کروڑ دے ستر کروڑ دے نیڑے نکل آئی کیوں جے ایسے دوران ایسے ہائوسنگ سکیم نے ہور زمین وی اپنے پراجیکٹ وچ شامل کر لئی سی۔ معاملہ وگڑدا ویکھ کے نو کروڑ والی ڈیل کینسل ہو گئی تے ہن مجبوراً تر کروڑ والی فیس ای منگی گئی اے جے درمیان وچ پھڈا نہ پیندا تے سرکار نوں اکاٹھ کروڑ روپیے دا ٹیکہ لگ گیا سی۔
ایہ ملتان شہر دی بہت ساریاں کہانیاں وچوں اک کہانی اے پر ایہ ہر شہر دی کہانی اے شہر دا نقشہ ای بدل چکیا اے تے ایہ سب کجھ سرکاری اداریاں تے قنون دی موجودگی وچ ہویا اے پر افسوس دی گل ایہہ وے کہ کسے نوں ایس بربادی دا احساس ای نہیں تے شہر ہولی ہولی ناقابل رہائش ہوندے جا رہے نیں۔ اجے تے شکر اے کہ ملتان بربادی دی ایس رفتار وچ وڈے شہراں توں اجے کجھ پچھے اے نہیں تے وڈے شہراں وچ نجائز تجاوزات‘ غیرقنونی تعمیرات تے انھے واہ کمرشلائزیشن ایس نہج تے اپڑ چکی اے کہ ملتان شہر غنیمت لگدا اے پر ہن وی جے ایہنوں کنٹرول نہ کیتا گیا تے معاملات ناقابل اصلاح حد تک خراب ہو جان گے۔
پچھلے دیہاڑیاں ہون والے تبادلیاں دے سلسلے وچ اک وڈا انتظامی افسر اپنے آخری دن شہر وچ دو عدد نویاں منڈیاں دے اجازت نامے جاری کرن دے بدلے مبینہ طور تے ساڑھے تن کروڑ روپیے دی دیہاڑی لا کے چلا گیا ایہ تے نمونے دے طور تے دیگ چوں اک ادھ چاول دی مثال دتی اے نہیں تے صورتحال ایہہ وے کہ ساری دی ساری دیگ ای ایسے قسم دی اے۔ ریاست دی کسمپرسی اے کہ ہر آن والا دن ایہدے وچ وادھا کر رہیا اے تے قنون ہر روز بے توقیر تے متروک شے وچ بدلدا وکھائی دے رہیا اے۔٭