ڈنکی روٹ بائی ایئر

اقتدارجاوید

ہن ڈنکی روٹ والیاں دی نویں منزل جزیرہ مالٹا اے۔ مالٹا اٹلی دا ای جزیرہ اے تے امیرملکاں وچ شمار ہوندا اے۔ اوتھے ہن پاکستان دا قونصل خانہ کھلن والا اے۔ بہت سارے پاکستانی ہن اٹلی توں اوتھے جان لئی پر تول رہے نیں۔ اوتھے فی کس آمدنی 46ہزار ڈالر اے جو پاکستانی کرنسی وچ سوا کروڑ روپیہ توں وی ودھ بن دی اے۔ ہن اٹلی وچ رہن والے زیادہ تر پاکستانی مالٹا دا رخ کر رہے نیں۔ کجھ دیہاڑیاں وچ اٹلی وچ امیگریشن شروع ہون والی اے ایہو وجہ اے کہ آئے دن کشتیاں وچ نوجوان لڑکے تے لڑکیاں دا موت دا سفر جاری اے۔ ایسے چھیتی کھلن والی امیگریشن دی وجہ نال لوک دھڑا دھڑ اٹلی دا رخ کر رہے نیں ایہناں وچ کجھ Lovely ورگے خوش نصیب اوتھے اپڑ جاندے نیں تے کجھ بحیرہ روم دے پانیاں وچ ڈب جاندے نیں۔ مرد عورتاں کشتیاں راہیں اوتھے اپڑن لئی بے موت مر رہے نیں۔ لولی دا کہنا اے ہن ساڈا رخ مالٹا ول اے۔ ایہ سسلی دے نال بحیرہ روم دے تن جزیریاں گوزو‘ کمینو تے مالٹا تے مشتمل اے۔ مالٹا سب توں وڈا جزیرہ اے۔ اوتھے پاکستان اپنا قونصل خانہ بنان جا رہیا اے۔
ڈنکی روٹ وچ دولت دا اوہ طلسم چھپیا اے کہ ایس موت دے سفر تے ہر دن نوجوان اپنی جان دا نذرانہ پیش کردے نیں پر ڈنکی روٹ یاں موت دا سفر جاری رہندا اے۔ پاکستان دے بیروزگار اپنے مستقبل توں مایوس نوجوان اپنی جان خطرے وچ پا کے چھ چھ مہینے تے سال دو سال دا سفر اختیار کردے نیں۔ ایہدے وچ سفر سڑک راہیں وی تے کشتی راہیں وی کیتا جاندا اے۔ کیوں جے ڈرگ تے انسانی سمگلنگ وچ کمائی دی فراوانی اے ایس لئی ہن ایئرلائنز وی ایس کاروبار وچ شریک ہو گئیاں نیں تے ملکاں وچ وی ایہ سلسلہ جاری اے پر دوجے ملکاں نال سانوں کیہ غرض سانوں تے اپنی نوجوان باصلاحیت نسل نال غرض اے کہ آخر کیہ وجہ اے اوہو نوجوان طبقہ ایتھے تعلیم وی حاصل کردا اے بیروزگار وی ہوندا اے پر اوہو نوجوان جدوں مغربی ملکاں وچ جاندے نیں تے اوتھے اوہ کامیاب ہوندے نیں وزیراعظم تک بن جاندے نیں۔ اپنا تے اپنے خاندان دا مستقبل وی محفوظ کرن تے قادر ہوندے نیں۔
ہن ڈنکی روٹ دا نواں تے جدید طریقہ وی متعارف ہویا اے جہدے وچ اطلاعواں موجب آسانی ال آسانی اے۔ یعنی ہن پاکستان توں بذریعہ ایئرپورٹ جان دا ڈنکی روٹ مہنگا ضرور اے ناممکن بالکل وی نہیں۔ ایہ سہولت پاکستان دے ایئرپورٹس تے موجود اے ایس انسانی سمگلنگ وچ باقاعدہ نیٹ ورکنگ دے راہیں ای سوکھا بنایا جا سکدا اے۔ انفرادی کوششاں وچ جان توں جانے دا خطرہ سوفیصد ہوندا اے تے قنونی نیٹ ورکنگ راہیں آسانی نال منزل مقصود یعنی یورپ یاں پیرس اپڑیا جا سکدا اے۔ پوری دنیا وچ انسانی سمگلنگ دے پنج معروف تے بدنام ترین اقسام نیں ایہناں وچ بیگار‘ جرائم دی دنیا لئی انسانی سمگلنگ‘ جنسی مقصد لئی عورت دی سمگلنگ‘ انسانی اعضا دی خریدوفروخت تے آخر وچ لوکاں دی سمگلنگ شامل اے۔ ملکی معاشی حالات تے واقعی ایس قابل نیں کہ ایتھوں نوجوان نسل نکلنا چاہندی اے مسئلہ ایہہ وے کہ قنون لاگو کرن والے ایس سمگلنگ وچ اک معاون دا کردار ادا کردے نیں۔ لولی جو ہن اٹلی اپڑ گیا اے اوہ قنون لاگو کرن والے اداریاں نوں سو سو دعاواں دیندا اے۔ اوہدا کہنا اے کہ جے اوہ سمگل ہو کے اٹلی تک نہ اپڑدا تے نہ اوہدے والدین پاکستان وچ عام معمولی بیماری دا علاج کروان دے وی قابل نہیں سن ہونے۔ اوہناں دے کول ایناں کرایہ وی نہیں سی کہ کسے چنگے ہسپتال جا پاندے۔ کیوں جے لولی تے باقر تے اسیں اک پنڈ نال تعلق رکھنے آں اوہ سانوں اٹلی دے حالات تے اسیں اوہناں نو ںاپنے ملک تے اوہناں دے گھر والیا ںدے حالات توں باخبر رکھنے آں۔ ہن لولی نے کہہ دتا اے کہ اوہنوں اوہدے گھر دے حالات دسن دی لوڑ نہیں اوہدے والدین چنگی خوراک کھاندے نیں تے بیماری دی صورت وچ ڈاکٹر اوہدے گھر آ کے دوادارو دے جاند ااے۔ اوہدا کہنا اے اوہدا چھوٹا بھائی ہن کالج جان لگ پیا اے۔ اوہنے اک کار وی خرید لئی اے تے ہن اسیں نواں گھر بنان دا وی سوچ رہے آں۔ لولی دا کہنا اے کہ اوہ ہن اٹلی توں مالٹا جان دا پروگرام بنا رہیا اے۔ ذرائع تے آپ نیپرا دے چیئرمین دے مطابق ایس اکیہویں صدی وچ وی اپنے ملک دی پنج کروڑ دی آبادی ہن وی بجلی ورگی سہولت توں دور اے۔ تعلیم‘ روزگار‘ صحت دے مسئلے تے دور دی گل اے۔ ایہ وی اطلاعواں نیں کہ بلوچستان دے دارالخلافہ دی دو آبادیاں جبل نور تے موسیٰ کالونی انساناں دی سمگلنگ دی منڈیاں قائم نیں۔ ایتھے باقاعدہ فروٹ منڈی وانگوں عام انساناں دی بولی لگدی اے۔ پنجاب‘ بلوچستان تے سندھ دے رہن والیاں توں پنج ہزار دی رقم وصول کیتی جاندی اے تے اوہناں نوں ایران دے بارڈر تک اپڑایا جاندا اے۔ جے بلوچستان دے صوبے دی ماڑی برادری نال کوئی تعلق رکھدا ہووے تے اوہدے توں ڈبل رقم وصول کیتی جاندی اے۔ اوتھے قنون لاگو کرن والے اداریاں دی نک تھلے ایہ سارا ’’قنونی کاروبار‘‘ ہوندا اے۔
ایس رسواکن مرحلے دے گزرن دے بعد ایس طرح دے درجنوں مقام آندے نیں ایتھے تذلیل وی کیتی جاندی تے ماریا کٹیا وی جاندا اے۔ رستے وچ بارڈر فورس توں پہلاں سمگلنگ کرن والے دھڑیاں دے ہتھوں وی موت کوئی انہونی گل نہیں۔ اسیں کہیا لولی توں کناں سمجھدار ہو گیا ایں اوہدا کہنا سی اوہدے دل چوں موت دا ڈر ختم ہو گیا اے پر سوکھا طریقہ ایہہ وے کہ لماں پیسہ دیو نہ ویزا نہ ٹکٹ دا جھنجھٹ‘ جہاز وچ بیٹھو تے راتوں رات پیرس وچ اتر جائو۔ ہن اپنے ملک توں سدھا پیرس نہ ڈنکی روٹ نہ بحیرہ روم وچ ڈب مرن دا خطرہ۔ پاکستان دی فضائی سروس دوجے اداریا ںوانگوں ایویں ای تے ایس حال تک نہیں اپڑی۔٭