کرونا تے دوجیاں وباواں

لكهت:یاسر بلوچ

دنیا دا المیہ ایہہ وے کہ دوجیاں وباواں دے مقابلے تے کرونا وائرس ایس لئی سنگین اے کہ ایہدے نال متاثرہ کسے بندے نوں صرف ہتھ لین نال یاں اوہدے نیڑے جان نال وی ایہ وائرس کسے تندرست بندے وچ منتقل ہون دا ڈھیر خطرہ سی۔ وباواں تے عذاب ماضی وچ وی آئوندے رہے نیں پر چھیتی یاں بدیر ایہناں تے قابو پایا جاندا رہیا اے۔ ہن وی خدائے بزرگ و برتر دی ذات تے ایمان تے ایقان اے کہ کرونا وائرس وی دم توڑ کے رہوے گا سانوں پتہ ہونا چاہیدا اے کہ ٹی بی تے دمے دا مرض ماضی قریب تے بعید وچ بڑا مارو سمجھیا جاندا سی۔ لوک ایہناں مرضاں وچ مبتلا ٹبراں دے بچیاں نال رشتے ناطے نہیں سن جوڑدے کہ ایہ متعدی مرض سن پر اج ٹی بی تے دمے دے مریض دنیا بھر وچ بڑے گھٹ رہ گئے نیں۔ آپ ساڈے ایتھے پاکستان وچ ایہ مرض بہت گھٹ چکیا اے ایس طرح فالج‘ کینسر‘ خسرہ‘ تشنج‘ پولیو‘ ہیپاٹائٹس‘ شوگر‘ بلڈپریشر وغیرہ وی مارو سمجھے جاندے نیں پر اج ایہناں خطرناک امراض تے وی کنٹرول حاصل کیتا جا چکیا اے۔ ساڈا ایمان ہونا چاہیدا اے کہ کرونا وائرس دا خاتمہ وی چھیتی ہو کے رہوے گا کیوں جے دنیا بھر دی میڈیکل فیکلٹی ایسے وائرس نوں ختم کرن لئی ارباں ڈالر ریسرچ تے خرچ کرن وچ لگی ہوئی اے پر ایہدے توں بچن دا واحد ذریعہ رجوع الی اللہ ای ہو سکدا اے کیوں جے وڈیاں وڈیاں بلاواں تے عذاب عبادتاں وچ مشغول ہون نال ٹلدے رہے نیں۔ خضوع و خشوع دے نال عبادت‘ ذکر اذکار خاص کر توبہ تائب ہون نال ساڈی کایا پلٹ سکدی اے۔ ایہدے نال نال احتیاط دے کجھ تقاضے سامنے رکھ کے وی کرونا وائرس توں محفوظ رہن وچ مدد مل سکدی اے۔ مثلاً اسیں مغربی ملکاں دی دیکھا دیکھی جنک فوڈز دے عادی ہوندے جا رہے آں تے اپنے ایتھے دستیاب دیسی قسم دی خوراک دا استعمال شہراں وچ نسبتاً گھٹ چکیا اے۔ بچے وی پیزا‘ برگر‘ چائنیز تے پتہ نہیں کہڑیاں کہڑیاں ڈشاں استعمال کر رہے نیں پر سانوں پتہ ہونا چاہیدا اے کہ کرونا وائرس دے نتیجے وچ موت دے منہ وچ جان والے مغربی تے یورپی لوکاں دے مقابلے وچ پاکستان وچ کرونا نال مرن والیاں دی گنتی بڑی گھٹ اے۔ ایہدی وجہ ماسوائے ایہدے ہور کجھ نہیں کہ ساڈی سادہ تے عام فہم دیسی غذا دے استعمال دی وجہ نال اندرونی مدافعتی نظام بڑا مضبوط اے اسیں کسے وی مغربی تے یورپی ملک دے مقابلے تے زیادہ طاقتور تے تندرست آں۔
ایہ گل اطمینان جوگ اے کہ کرونا وائرس دی تشخیص لئی پچھلے اک ورھے توں میڈیکل فیکلٹی دیاں کوششاں کامیاب ہو گئیاں نیں تے فائزر تے بائیوٹیک میڈیسن کمپنیاں نے کرونا ویکسین تیار کر لئی اے تے ایہدی فراہمی وی شروع ہو گئی اے۔ ایس حوالے نال برطانیہ کرونا وائرس دے استعمال دی منظوری دین والے دنیا دے پہلے ملک دا اعزاز حاصل کر چکیا اے۔ ایس موذی وائرس نے وڈے وڈے طرم خان قسم دے ملکاں نوں تگنی دا ناچ نچا دتا سی پر ہن ایہدا سر پھیہن دا ویلا آ گیا اے پر بطور اک مسلمان میر پکا ایمان اے کہ ساڈے سارے ذکر اذکار‘ نماز‘ روزہ‘ حج‘ زکوٰۃ‘ عشر و جہاد‘ قیام و رکوع تے سجود و قعود اللہ تعالیٰ دی ذات بابرکات دا ای مرہون منت اے پر جس طرح چنگے اعمال دے نتیجے وچ اللہ پاک ساڈے تے اپنیاں نعمتاں تمام کردا اے رحمتاں دے بوہے کھولدا اے میں سمجھنا واں کہ ایسے طرح ساڈے نامہ اعمال وچ لکھے جان والے گناہواں تے ساڈی پکڑ وی کردا اے۔ موجودہ صورتحال کجھ ایس طرح دی جاپدی اے۔ کرونا وائرس نے چین تے ایران ولوں ہجرت کیتی تے لوک اوہنوں سر اکھاں تے بٹھاندے رہے پر جیویں جیویں ایہ وائرس کھلردا گیا اوسے طرح ایہدا ڈر وی ودھن لگ پیا تے حالت ایہ ہو گئی کہ چین‘ ایران‘ اٹلی‘ امریکہ‘ ہندوستان تے دوجے ترقی یافتہ ملک اک دوجے توں بالکل کٹ کے رہ گئے۔ ایہو نہیں سگوں نہ صرف متاثرہ لوکاں نوں اکلاپے دی نذر کر دتا جاندا اے سگوں تندرست شہری وی اک دوجے نال سلام لین توں کتراندے نظر آئوندے نیں۔ نہ صرف مسجداں‘ بارگاہواں‘ اولیائے کرام دے مزارات‘ چرچز تے مندراں وچ سناٹا رہیا حالاں کہ کجھ ویلے لئی حرم پاک دے طواف نوں وی تقریباً بند ای کر دتا گیا۔ بعد وچ حرم پاک نوں ہولی ہولی تھوڑے لوکاں لئی طواف کرن لئی کھول دتا گیا پر وائرس دا ڈر اجے وی موجود اے۔
ویکسین تے اک احتیاطی تدبیر تے حفاظتی انتظام اے جو کسے تندرست بندے نوں کسے مارو مرض توں محفوظ رکھن لئی پہلے ای کر دتا جاندا اے جس طرح بچیاں نوں پولیو وغیرہ توں محفوظ رکھن لئی بچپن توں ای ویکسین دے دتی جاندی اے۔ علاج دی نوبت تے بعد وچ آئوندی اے جدوں کسے نوں مرض لگ جاوے پر احتیاط دے تقاضیاں توں کسے نے نہیں روکیا۔ لاک ڈائون ایہدا کوئی واحد حل نہیں تے ایہدے اثرات مثبت دے نال نال مضر رساں وی ثابت ہوئے۔ مثال دے طور تے ساڈی ستر فیصد دیہی تے شہری آبادی جہناں دی حیاتی دا سوفیصد انحصار ای روزمرہ آمدنی تے کمائی اُتے اے اوہ لاک ڈائون نال معاشرے توں کٹ کے رہ جاندے نیں۔ اوہناں دے بیوی بچے نان و نفقہ لئی ترس جاندے نیں۔ اک ہور اہم گل ایہہ وے کہ مشکل دی گھڑی نال اکلے نبڑنا صرف حکومت ای نہیں سگوں معاشرے دے ہر آسودہ حال تے مخیر حضرات دا وی کم ہوندا اے۔ اجہے موقعے تے تلخیاں بھلا کے اک دوجے دا ہتھ مضبوطی نال پھڑیا جاندا اے۔ ایس ویلے حکومت اپوزیشن دے تعلقات نہ صرف مثالی نہیں سگوں ایہناں وچ بعدالمشرقین پایا جاندا اے۔ سانوں یاد اے کہ پچھلے ورھے 19 دسمبر دیہاڑے بلاول زرداری نے سندھ اسمبلی دے ہال وچ میڈیا نال گل بات کردے ہوئے عمران خان نوں اپنا وزیراعظم کہیا سی تے جس طرح مشکل دی گھڑی وچ اپنے بیمار بھائی نوں حالات دے رحم و کرم تے چھڈ کے میاں محمد شہبازشریف وطن واپس آ کے قوم دے موڈھے نال موڈھا جوڑ کے کھلو سکدے نیں تے وزیراعظم نوں وی کھلے دل نال اپوزیشن دا پیش کردہ دست تعاون پھڑ لین وچ کوئی قباحت محسوس نہیں کرنی چاہیدی۔ ایسے طرح ٹائیگر فورس ضرور قائم کیتی جاوے پر ایہدے نال نال بلدیاتی نمائندے جہڑے اجے بے اختیار نیں دی مدد لئی جا سکدی اے۔٭